TẾT XƯA (THANH TÂM)

Con cào cào giật mình nhảy tanh tách vào tháng giêng

Lũ gà con ríu rít tranh nhau chú giun mẹ gà mới mớm

Mẹ rọc lá chuối đem hong trong nắng sớm

Cha chẻ nốt đống củi đang vương vãi phía sau nhà...

Xuân đến dịu dàng như cách mẹ cầm tay cha

Lễ những mảnh dằm mà như nâng niu niềm hạnh phúc

Cún con ham chơi rượt đám gà xao xác

Mèo già rướn người rũ biếng lười cọ cọ gốc cau non...

Xuân đến rộn ràng như bầy chim nghịch ngợm ở góc vườn

Bé trai quét bồ hong bồ hóng nơi chái nhà, góc bếp

Em gái vặt lá để gốc mai điệu đà kịp thay váy vàng đón Tết

Cha dán giấy mới vào liếp phên đã cũ qua bao mưa tạt gió lùa...

Bụi tre già cũng theo gió xạc xào khua

Như nhắc cha dựng cây nêu để đuổi xua những điều không may mắn

Mẹ dọn cỗ cúng ông Táo ông Công với tất cả lòng thành kính

Khấn nguyện cho mọi người một năm mới được an yên...

Xuân đến nhẹ nhàng như đôi mắt trẻ hồn nhiên

Cứ lôi ra, cất vô chiếc áo mẹ mới mua dù thèm thuồng vẫn nén lòng để dành mặc Tết

Mẹ trải lá, nếp mới, đậu xanh, miếng thịt heo ngon để gói từng đòn bánh tét

Cha nhen bếp khói nồng cời lên mắt cay cay...

Lũ trẻ hứa hẹn thức đón giao thừa nhưng rồi đứa nào cũng ngủ lăn quay

Sáng mùng một bịt tai, trốn xa khi cha châm lửa vào phong pháo đỏ

Chúc mẹ chúc cha những điều tốt lành để được lì xì và hân hoan khi mình trở nên giàu có

Nhặt pháo lép xong rồi hớn hở chạy đi chơi...

Người lớn dẹp lo âu để gặp ai cũng mừng rỡ tươi cười

Uống tách trà thơm, ôn cố tri tân và nói nhiều về hy vọng

Bỗng thấy thương người, thương mảnh đất mình đang sống

Như tiếp thêm nghị lực, niềm tin để đi qua gian khó cuộc đời ...

Tết xưa ơi...!

Câu 1. (1.0 điểm) Xác định kiểu câu và chức năng của các câu thơ in đậm.

Câu 2. (1.0 điểm) Xác định biện pháp tu từ được tác giả sử dụng trong câu thơ: “Con cào cào giật mình nhảy tanh tách vào tháng giêng”. Nêu hiệu quả của các biện pháp nghệ thuật đó.

Câu 3. (1.0 điểm) Theo văn bản, tại sao người lớn lại phải “dẹp lo âu” khi đón khách vào những ngày tết?

Câu 4. (2.0 điểm) Em có đồng ý với điều mà tác giả chia sẻ trong hai câu thơ cuối? Lý giải ngắn gọn trong 3-5 câu.

Thầy Ha - men trong văn bản Buổi học cuối cùng đã nói với học sinh của mình rằng:"... Khi một dân tộc rơi vào vòng nô lệ, chừng nào họ vẫn giữ vững tiếng nói của mình thì chẳng khác gì nắm được chìa khoá của chốn lao tù...". Câu nói này khẳng định và làm nổi bật giá trị thiêng liêng, sức mạnh to lớn của tiếng nói dân tộc trong cuộc đấu tranh giành độc lập, tự do, thoát khỏi vòng nô lệ. Tiếng mẹ đẻ được hình thành và vun đắp bằng sự sáng tạo của bao thế hệ qua hàng ngàn năm, là thứ tài sản vô cùng quý báu của mỗi dân tộc.

Em nhận thức như thế nào về vai trò của tiếng mẹ đẻ ở đất nước của mình?( Học sinh học Tiếng Việt để làm gì? Mỗi học sinh có thể làm gì để trau dồi vốn từ và khả năng sử dụng tiếng mẹ đẻ của mình?...). Hãy trình bày ý kiến của mình bằng đoạn văn 6 - 8 câu.

Nói về văn chương cổ Việt Nam, giáo sư Trần Văn Giàu có một ý kiến rất sâu sắc: “Từ thế kỉ X đến thế kỷ XV trên nền trời văn chương yêu nước Đại Việt, nổi bật lên ba tác phẩm như một cụm núi Ba Vì cao ngất, người ở xa trăm dặm, người sống sau trăm đời đều theo đó mà gióng hướng: Nam quốc sơn hà, Hịch tướng sĩ, Bình Ngô đại cáo…Mỗi áng văn một vẻ, cả ba là mẫu mực tuyệt vời ở từng giai đoạn của chủ nghĩa yêu nước truyền thống Việt Nam. Văn bản sau là một trong những đoạn hay nhất của tác phẩm Hịch tướng sĩ:

“Huống chi ta cùng các ngươi sinh phải thời loạn lạc, lớn gặp buổi gian nan. Ngó thấy sứ giặc đi lại nghênh ngang ngoài đường, uốn lưỡi cú diều mà sỉ mắng triều đình, đem thân dê chó mà bắt nạt tể phụ, thác mệnh Hốt Tất Liệt mà đòi ngọc lụa, để thỏa lòng tham không cùng, giả hiệu Vân Nam Vương mà thu bạc vàng, để vơ vét của kho có hạn. Thật khác nào như đem thịt mà nuôi hổ đói, sao cho khỏi để tai vạ về sau!

          Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối; ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa;chỉ căm tức chưa xả thịt lột da, nuốt gan uống máu quân thù. Dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng vui lòng.”

Chỉ ra nghệ thuật đặc sắc được sử dụng trong đoạn văn trên.

I. PHẦN TRẮC NGHIỆM

1.Văn bản“Bài học đường đời đầu tiên” được kể bằng lời của nhân vật nào?

A. Người kể chuyện

B. Chị Cốc

C. Dế Mèn

D. Dế Choắt

2. Tác giả của văn bản “Sông nước Cà Mau” là ai?

A. Tạ Duy Anh

B. Vũ Tú Nam

C. Tô Hoài

D. Đoàn Giỏi

3. Nét độc đáo của cảnh vật trong“Sông nước Cà Mau” là gì?

A. Kênh rạch bủa giăng chi chít

B. Rừng đước rộng lớn, hùng vĩ

C. Chợ nổi trên sông

D. Kết hợp cả A, B và C.

4. Điểm giống nhau giữa hai đoạn trích “Vượt thác” và “Sông nước Cà Mau” là:

A. Tả cảnh sông nước

B. Tả người lao động

C. Tả cảnh sông nước miền Trung

D. Tả cảnh vùng cực Nam của Tổ quốc.

5. Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi

Những động tác thả sào, rút sào rập ràng nhanh như cắt. Thuyền cố lấn lên. Dượng Hương Thư như một pho tượng đồng đúc, các bắp thịt cuồn cuộn, hai hàm răng cắn chặt, quai hàm bạnh ra, cặp mắt nảy lửa ghì trên ngọn sào giống như một hiệp sĩ củaTrường Sơn oai linh hùng vĩ. Dượng Hương Thư đang vượt thác khác hẳn dượng Hương Thư ở nhà, nói năng nhỏ nhẻ, tính nết nhu mì, ai gọi cũng vâng vâng dạ dạ.

(Trích Ngữvăn 6, tập 2, trang 38-39)

Câu 1: Ai là tác giả của đoạn văn trích trên?

A.Tô Hoài  B.Đoàn giỏi          C.Võ Quảng         D.Nguyễn Tuân

Câu 2: Đoạn văn trên trích trong tác phẩm nào sau đây?

A.Đất rừng Phương Nam       B.Sông nước Cà Mau        

C.Dế Mèn phiêu lưu kí           D.Quê nội

Câu 3: Tác giả sử dụng phương thức biểu đạt chủ yếu nào để viết đoạn trích trên?

A.Tự sự                B.Miêu tả              C.Biểu cảm           D.Thuyết minh

Câu 4:Dòng nào nêu chính xác nhất nội dung của đoạn trích trên?

A.Kể chuyện dượng Hương Thư đang cùng mọi người trên thuyền vượt thác Cổ Cò.

B.Tả cảnh dượng Hương Thư đang cùng mọi người trên thuyền vượt thác Cổ Cò.

C.Tả cảnh dượng Hương Thư đang điều khiển sào đưa thuyền vượt thác Cổ Cò.

D.Tả cảnh dượng Hương Thư cùng mọi người trên thuyền đã vượt qua được thác Cổ Cò

II. PHẦN TỰ LUẬN

1.     Cho đoạn văn: “ Bởi tôi ăn uống điều độ... vuốt râu”

                                           (Ngữ văn 6, tập 2- Trang 3)

a- Nêu nội dung chính của đoạn văn

b- Tìm các từ láy có trong đoạn văn?

c- Tìm các phó từ và nêu ý nghĩa các phó từ đó?

d- Cách kể chuyện theo ngôi thứ nhất như vậy có tác dụng gì?

2.     Viết đoạn văn Mèn (thay lời của Dế Mèn) diễn tả lại tâm trạng và suy nghĩ  của Dế Mèn sau khi chôn cất xong Dế Choắt.

3.     Đọc văn bản “ Sông nước Cà Mau”, em có cảm nhận gì về Cà Mau- vùng đất cực Nam của Tổ quốc?  Hãy viết 1 đoạn văn trình bày cảm nhận của mình?

4.     Bằng một đoạn văn ngắn , em hãy kể lại tóm tắt truyện “Bài học đường đời đầu tiên”

Câu 1:

Tìm danh từ, động từ, tính từ trong các câu văn sau:

    Trăng đêm nay sáng quá! Trăng mai còn sáng hơn. Anh mừng cho các em vui Tết Trung thu độc lập đầu tiên và anh mong ước ngày mai đây, những Tết Trung thu tươi đẹp hơn nữa với các em.

Cau 2: 

Mỗi câu hỏi dưới đây được sử dụng với mục đích gì?

a, Có gì quý hơn gạo?

b, Thế mà được coi là giỏi á?

c, Sao chau bà Ngoan thế nhỉ?

d, Anh vặn giúp cái đài nhỏ hơn... được không?

e, Bác đi làm về đấy ạ?

Câu 3: 

Nêu tác dụng của dấu gạch ngang trong đoạn văn sau:

a, Tuần trước, vào một buổi tối, có hai người bạn học cũ đến thăm tôi: 

Châu- (1) họa sĩ và Hiền- (2) kĩ su một nhà máy cơ khí. Châu hỏi tôi:

-(3) Cậu có nhớ thầy Bản không?

-(4) Nhớ chứ! Thầy Bản dạy vẽ mình hổi nhỏ phải không?

b, Đảo Khỉ là khu bảo tồn loài khỉ. Khách đến tham quan Đảo Khỉ cần thực hiện điều quy định dưới đây:

-(1) Mua vé tham quan trước khi lên đảo.

-(2) Không trêu chọc thú nuôi trong chuồng.

-(3) Không chó thú ăn loại thức ăn lạ.

-(4) Giữ gìn vệ sinh chung trên đảo

help mee

Bài 1:

a. Dòng sông Năm Căn mênh mông, nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác, cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng. Thuyền xuôi giữa dòng con sông rộng hơn ngàn thước, trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành[8] vô tận. 

                            (Sông nước Cà Mau - Đoàn Giỏi)

b.Thuyền xuôi giữa dòng con sông rộng hơn ngàn thước, trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận. Cây đước mọc dài theo bãi, theo từng lứa trái rụng, ngọn bằng tăm tắp, lớp này chồng lên lớp kia ôm lấy dòng sông, đắp từng bậc màu xanh lá mạ, màu xanh rêu, màu xanh chai lọ,... loà nhoà ẩn hiện trong sương mù và khói sóng ban mai. 

                                             (Sông nước Cà Mau - Đoàn Giỏi)

Bài 2: Bài học em có được sau khi học văn bản "Bài học đường đời đầu tiên"?

Bài 3: Tìm trong văn bản "Vượt thác" những hình ảnh so sánh? Nêu tác dụng của một phép so sánh?

Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

THỜI GIAN LÀ VÀNG

          Ngạn ngữ có câu: Thời gian là vàng. Nhưng vàng thì mua được mà thời gian không mua được. Thế mới biết vàng có giá mà thời gian là vô giá.

          Thật vậy, thời gian là sự sống. Bạn vào bệnh viện mà xem, người bệnh nặng, nếu kịp thời chạy chữa thì sống, để chậm là chết.

          Thời gian là thắng lợi. Bạn hỏi các anh bộ đội mà xem, trong chiến đấu, biết nắm thời cơ, đánh địch đúng lúc là thắng lợi, để mất thời cơ là thất bại.

          Thời gian là tiền. Trong kinh doanh, sản xuất hàng hóa đúng lúc là lãi, không đúng lúc là lỗ.

          Thời gian là tri thức. Phải thường xuyên học tập thì mới giỏi. Học ngoại ngữ mà bữa đực, bữa cái, thiếu kiên trì, thì học mấy cũng không giỏi được.

          Thế mới biết, nếu biết tận dụng thời gian thì làm được bao nhiêu điều cho bản thân và cho xã hội. Bỏ phí thời gian thì có hại và về sau hối tiếc cũng không kịp.

(Phương Liên,.. NXB Giáo dục)

Câu 1:  Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản.

Câu 2: Văn bản trên nêu tư tưởng gì? Tư tưởng đó thể hiện trong những luận điểm nào? Liệt kê những câu mang luận điểm.

Câu 3: Văn bản có bố cục mấy phần, hãy chỉ ra cách lập luận được sử dụng trong bài.

Câu 4. Qua Văn bản trên, em rút ra bài học gì về việc sử dụng thời gian?

Câu 5( Nâng cao): Thông điệp nào của văn bản trên có ý nghĩa nhất em? Vì sao?

Câu 6( Nâng cao): Viết đoạn văn khoảng 7-10 dòng trình bày suy nghĩ của em về câu: Bỏ phí thời gian thì có hại và về sau hối tiếc cũng không kịp.