- Xác định lập trường, quan điểm của người viết với vấn đề nghị luận (không ủng hộ, không đồng tình).

- Giải thích quan niệm: “cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy” trong hôn nhân tức là cha mẹ sẽ lựa chọn người hôn phối cho con cái và con cái buộc phải nghe theo sự sắp xếp ấy. Những cuộc hôn nhân sắp đặt như vậy thường không dựa trên cơ sở của tình yêu, và người con gái thường là phía thiệt thòi, phụ thuộc hơn khi hầu như không có quyền quyết định hay phản đối. Quan niệm này rất phổ biến trong thời kì phong kiến.

- Bàn luận: vì sao không đồng tình?

+ Hôn nhân thiếu vắng hình bóng của tình yêu thường sẽ khó khăn để cảm nhận niềm vui, hạnh phúc.

+ Hôn nhân sắp đặt có thể vô tình chia cắt đôi lứa (trường hợp người nam hoặc người nữ đã có đối tượng mình yêu).

+ Hôn nhân sắp đặt gần như bị chi phối toàn bộ bởi quan điểm của cha mẹ, nhưng điều đó chưa chắc đã phù hợp với cuộc đời của con cái.

+ Hôn nhân sắp đặt sẽ tước đi quyền tự do, bình đẳng chính đáng của con người.

+ Không phải không nghe theo sự sắp đặt của cha mẹ là bất hiếu. Vì nếu cuộc hôn nhân đó không hạnh phúc thì cha mẹ đã vô tình đẩy phần đời còn lại của con mình vào bi kịch, và mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái cũng có thể bị rạn nứt.

+…

- Liên hệ bản thân về nhận thức và hành động

thân em vừa trắng lại vừa tròn

bảy nổi ba chìm với nước non

rắn nát mặc dầu tay người nặn

mà em vẫn giữ tấm lòng son

Câu thơ đã nói lên nỗi lòng, sự bất lực với số phận của cô gái. Giờ đây cô không còn được là chính mình, không được lựa chọn cuộc đời của mình mà phải nghe theo sự sắp đặt, sự thiếu tự do, bị kìm hãm khiến cô gái cảm thấy mình sống thật vô nghĩa, chỉ như " con bọ ngựa" hay " bằng con chẫu chuộc".

hiện tượng phá vỡ ngôn ngữ thông thường được thể hiện thông qua từ " nát " vốn dùng để tả trạng thái vật lý nhưng ở đây lại được dùng để miêu tả tâm trạng của cô gái đã nhấn mạnh sự đau đớn, xót xa và tình cảm sâu đậm của cô gái với chàng trai.