câu 1:

Hai khổ thơ đầu trong bài thơ “Bàn giao” của tác giả Vũ Quần Phương mang đến cho em nhiều cảm xúc sâu sắc và suy ngẫm về sự truyền thụ giữa các thế hệ. Hình ảnh ông đang “bàn giao” những sắc thái của cuộc sống đơn giản nhưng đáng trân trọng như gió heo may, góc phố với mùi ngô nướng bay, khiến em cảm nhận được sự ấm áp và gần gũi. Những điều tưởng chừng giản dị ấy lại gợi nhớ về quê hương, về những kỷ niệm đầy ắp yêu thương.Tuy nhiên, tác giả không chỉ dừng lại ở những điều tươi đẹp. Ông cũng đã “chẳng bàn giao những tháng ngày vất vả” - điều này khiến em nhận ra rằng cuộc sống không chỉ có niềm vui mà còn mang theo những nỗi buồn và thử thách. Hình ảnh “sương muối đêm bay lạnh mặt người” gợi lên sự khắc nghiệt và sự chịu đựng của con người trước biến động của cuộc đời. Từ đó, em hiểu rằng mỗi người đều có những phần riêng biệt trong ký ức và trải nghiệm sống, và sự bàn giao ấy không chỉ là những điều đẹp đẽ, mà còn là bài học từ những khó khăn, gian truân mà ông đã trải qua.Những khổ thơ này đã khơi gợi trong em niềm trân trọng đối với những mô hình cuộc sống mà thế hệ đi trước đã tạo nên, đồng thời là động lực để em hướng tới tương lai với sự kiên cường và lòng yêu thương.

câu 2:

Để có được thành công, con người không chỉ cần tri thức mà còn cần tới những trải nghiệm. Đối với thế hệ trẻ ngày nay, lối sống trải nghiệm là vô cùng cần thiết. Điều này không chỉ đem lại nhiều lợi ích cho riêng mỗi cá nhân mà còn góp phần không nhỏ vào sự phát triển chung của toàn xã hội.

Sống trải nghiệm chính là tự mình vượt qua thử thách, khó khăn trong cuộc sống. Chính nhờ đó mà con người sẽ có thêm nhiều bài học bổ ích, tạo bàn đạp hướng tới thành công sau này. Việc trải nghiệm ở đây không gói gọn trong những chuyến đi, những buổi tham quan mà được áp dụng vào mọi khía cạnh khác như công việc, học tập, các mối quan hệ xã hội,...Khi còn trẻ, con người ta có đầy đủ các yếu tố cần thiết để sẵn sàng trải nghiệm. Đó là sức khỏe, ham muốn khám phá, lòng đam mê, nhiệt huyết cũng như sự mơ mộng. Chính vì vậy, đây là thời điểm thích hợp nhất để con người không ngừng trải nghiệm.Lối sống này mang lại rất nhiều điều tích cực cho mỗi cá nhân cũng như cả cộng đồng. Việc trải nghiệm rồi thất bại khiến con người nhận ra được những ưu và nhược điểm của bản thân. Từ đó, sẵn sàng sửa đổi, phát huy và hoàn thiện. Điều này được áp dụng ở rất nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trong giáo dục, giúp việc tiếp thu kiến thức của người học thêm hiệu quả hơn nhiều. Không những đem lại vô số bài học kinh nghiệm quý báu, lối sống trải nghiệm còn giúp con người rèn luyện sự tự tin, vững vàng và tự chủ. Đây là yếu tố vô cùng cần thiết để một người có thể chạm được tới thành công.

Đã có rất nhiều người trẻ dám dấn thân, dám trải nghiệm. Tiêu biểu có thể kể đến những tấm gương như tỷ phú Jack Ma, nữ diễn viên Meryl Streep hay Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. Họ đều bắt đầu sự nghiệp của riêng mình từ khi còn trẻ, không ngừng thử thách bản thân và từ đó, gặt hái được những "quả ngọt" xứng đáng.Tuy vậy, trên thực tế vẫn còn nhiều người chưa ý thức đúng đắn về lối sống trải nghiệm. Họ hoặc coi đó như "bản nháp" mà tùy ý hành động, hoặc sống hời hợt, khép mình, vô cảm với thế giới bên ngoài. Đây đều là những trường hợp tiêu cực, ảnh hưởng xấu đến sự phát triển chung của cộng đồng.Để có thể sống trải nghiệm một cách thực sự hiệu quả. con người cần không ngừng nỗ lực rèn luyện và phát triển. Mỗi cá nhân hãy tự tìm kiếm cho mình những cơ hội trong cuộc sống, dũng cảm đối mặt với vấn đề của bản thân, tạo cho mình lối suy nghĩ và hành động độc lập từ sớm. Có như vậy, việc trải nghiệm mới mang lại được giá trị. Đồng thời, cha mẹ, thầy cô cũng nên giáo dục trẻ nhỏ về cách sống trải nghiệm theo hướng tích cực từ sớm. Điều này sẽ tránh được những ảnh hưởng xấu không đáng có đến tương lai xã hội.

Tóm lại lối sống trải nghiệm là vô cùng cần thiết đối với giới trẻ. Mỗi người hãy tự rèn luyện, nâng cấp bản thân để bắt kịp được xu hướng đang không ngừng đổi thay của thời đại. Từ đó, góp phần xây dựng và phát triển cộng đồng ngày một văn minh, vững mạnh.

câu 1:

Hai khổ thơ đầu trong bài thơ “Bàn giao” của tác giả Vũ Quần Phương mang đến cho em nhiều cảm xúc sâu sắc và suy ngẫm về sự truyền thụ giữa các thế hệ. Hình ảnh ông đang “bàn giao” những sắc thái của cuộc sống đơn giản nhưng đáng trân trọng như gió heo may, góc phố với mùi ngô nướng bay, khiến em cảm nhận được sự ấm áp và gần gũi. Những điều tưởng chừng giản dị ấy lại gợi nhớ về quê hương, về những kỷ niệm đầy ắp yêu thương.Tuy nhiên, tác giả không chỉ dừng lại ở những điều tươi đẹp. Ông cũng đã “chẳng bàn giao những tháng ngày vất vả” - điều này khiến em nhận ra rằng cuộc sống không chỉ có niềm vui mà còn mang theo những nỗi buồn và thử thách. Hình ảnh “sương muối đêm bay lạnh mặt người” gợi lên sự khắc nghiệt và sự chịu đựng của con người trước biến động của cuộc đời. Từ đó, em hiểu rằng mỗi người đều có những phần riêng biệt trong ký ức và trải nghiệm sống, và sự bàn giao ấy không chỉ là những điều đẹp đẽ, mà còn là bài học từ những khó khăn, gian truân mà ông đã trải qua.Những khổ thơ này đã khơi gợi trong em niềm trân trọng đối với những mô hình cuộc sống mà thế hệ đi trước đã tạo nên, đồng thời là động lực để em hướng tới tương lai với sự kiên cường và lòng yêu thương.

câu 2:

Để có được thành công, con người không chỉ cần tri thức mà còn cần tới những trải nghiệm. Đối với thế hệ trẻ ngày nay, lối sống trải nghiệm là vô cùng cần thiết. Điều này không chỉ đem lại nhiều lợi ích cho riêng mỗi cá nhân mà còn góp phần không nhỏ vào sự phát triển chung của toàn xã hội.

Sống trải nghiệm chính là tự mình vượt qua thử thách, khó khăn trong cuộc sống. Chính nhờ đó mà con người sẽ có thêm nhiều bài học bổ ích, tạo bàn đạp hướng tới thành công sau này. Việc trải nghiệm ở đây không gói gọn trong những chuyến đi, những buổi tham quan mà được áp dụng vào mọi khía cạnh khác như công việc, học tập, các mối quan hệ xã hội,...Khi còn trẻ, con người ta có đầy đủ các yếu tố cần thiết để sẵn sàng trải nghiệm. Đó là sức khỏe, ham muốn khám phá, lòng đam mê, nhiệt huyết cũng như sự mơ mộng. Chính vì vậy, đây là thời điểm thích hợp nhất để con người không ngừng trải nghiệm.Lối sống này mang lại rất nhiều điều tích cực cho mỗi cá nhân cũng như cả cộng đồng. Việc trải nghiệm rồi thất bại khiến con người nhận ra được những ưu và nhược điểm của bản thân. Từ đó, sẵn sàng sửa đổi, phát huy và hoàn thiện. Điều này được áp dụng ở rất nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trong giáo dục, giúp việc tiếp thu kiến thức của người học thêm hiệu quả hơn nhiều. Không những đem lại vô số bài học kinh nghiệm quý báu, lối sống trải nghiệm còn giúp con người rèn luyện sự tự tin, vững vàng và tự chủ. Đây là yếu tố vô cùng cần thiết để một người có thể chạm được tới thành công.

Đã có rất nhiều người trẻ dám dấn thân, dám trải nghiệm. Tiêu biểu có thể kể đến những tấm gương như tỷ phú Jack Ma, nữ diễn viên Meryl Streep hay Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. Họ đều bắt đầu sự nghiệp của riêng mình từ khi còn trẻ, không ngừng thử thách bản thân và từ đó, gặt hái được những "quả ngọt" xứng đáng.Tuy vậy, trên thực tế vẫn còn nhiều người chưa ý thức đúng đắn về lối sống trải nghiệm. Họ hoặc coi đó như "bản nháp" mà tùy ý hành động, hoặc sống hời hợt, khép mình, vô cảm với thế giới bên ngoài. Đây đều là những trường hợp tiêu cực, ảnh hưởng xấu đến sự phát triển chung của cộng đồng.Để có thể sống trải nghiệm một cách thực sự hiệu quả. con người cần không ngừng nỗ lực rèn luyện và phát triển. Mỗi cá nhân hãy tự tìm kiếm cho mình những cơ hội trong cuộc sống, dũng cảm đối mặt với vấn đề của bản thân, tạo cho mình lối suy nghĩ và hành động độc lập từ sớm. Có như vậy, việc trải nghiệm mới mang lại được giá trị. Đồng thời, cha mẹ, thầy cô cũng nên giáo dục trẻ nhỏ về cách sống trải nghiệm theo hướng tích cực từ sớm. Điều này sẽ tránh được những ảnh hưởng xấu không đáng có đến tương lai xã hội.

Tóm lại lối sống trải nghiệm là vô cùng cần thiết đối với giới trẻ. Mỗi người hãy tự rèn luyện, nâng cấp bản thân để bắt kịp được xu hướng đang không ngừng đổi thay của thời đại. Từ đó, góp phần xây dựng và phát triển cộng đồng ngày một văn minh, vững mạnh.

câu 1:

Trong bài thơ Trăng hè của nhà thơ Đoàn Văn Cừ, hai khổ thơ đã diễn tả được bức tranh quê hương bình dị, mộc mạc, đong đầy cảm xúc. Câu thơ "Tiếng võng trong nhà kẽo kẹt đưa" sử dụng từ tượng thanh "kẽo kẹt" đã diễn tả được âm thanh tiếng võng dân dã trong căn nhà ấm áp. Hình ảnh "Đầu thềm con chó ngủ lơ mơ / Bóng cây lơi lả bên hàng dậu / Đêm vắng, người im, cảnh lặng lờ' sử dụng từ láy lơ mơ, lơi lả, lặng lờ đã tăng sức gợi hình, gợi cảm xúc và tăng tính chân thực, sinh động. Người đọc cảm nhận được hình ảnh của con chó ngủ mơ màng ở hè, bóng cây thướt tha ở bên hàng dậu và khung cảnh lặng im, vạn vật yên lặng. Khổ thơ đã diễn tả được hình ảnh, thiên nhiên, sự vật đều rơi vào trạng thái bình yên, tĩnh lặng. Người đọc cảm nhận được khung cảnh thanh bình, tĩnh mịch, ấm áp. Khổ thơ tiếp theo đã miêu tả hoạt động của con người. "Ông lão nằm chơi ở giữa sân" và "Thằng cu đứng vịn bên thanh chõng/Ngắm bóng con mèo quyện dưới chân" đã diễn tả được hoạt động của con người. Từ láy "lấp loáng" đã tăng sức gợi hình, gợi cảm xúc cho hình ảnh của những tàu cau dưới ánh trăng. Hình ảnh thơ vừa lãng mạn vừa đong đầy cảm xúc. Tóm lại, bài thơ đã diễn tả được bức tranh quê hương tĩnh mịch, thanh bình và lặng yên nhưng mang vẻ đẹp độc đáo, đẹp theo cách riêng. 

câu 2:

Cuộc sống là một hành trình dài, trải qua nhiều thử thách và khó khăn. Trên con đường này, nỗ lực đóng vai trò quan trọng, là chìa khóa mở cánh cửa của thành công và ý nghĩa cuộc sống.

Nỗ lực không chỉ đơn thuần là việc cố gắng hết mình trong mọi công việc, mà còn là sự hiểu rõ về bản thân, đặt ra mục tiêu và kiên định trong suy nghĩ. Những người nỗ lực biết rõ mình muốn đi đâu và họ không ngần ngại đặt ra những mục tiêu để theo đuổi. Điều này không chỉ giúp họ vượt qua những khó khăn tạm thời mà còn giữ cho họ không bao giờ dừng lại trước thách thức.

Nỗ lực mang lại sức mạnh để vượt qua khó khăn, đồng thời hướng dẫn cuộc sống của chúng ta trở nên ý nghĩa hơn. Họa sĩ nổi tiếng Picasso từng là một ví dụ điển hình, với cuộc đời đầy gian khổ trước khi trở thành danh họa. Bằng sự nỗ lực không ngừng, ông đã biến những giấc mơ thành hiện thực và trở thành nguồn động viên cho nhiều người.

Nỗ lực không chỉ là công cụ thay đổi bản thân mà còn là chìa khóa tạo ra một phiên bản hoàn hảo hơn của chính mình. Để thay đổi cuộc sống, chúng ta cần bắt đầu từ bản thân, và sự nỗ lực và cố gắng sẽ hình thành một tấm gương sáng cho người khác noi theo.

Mặc dù nỗ lực là điều cần thiết, nhưng không phải ai cũng có nó. Một số người lười biếng, dễ bỏ cuộc khi gặp khó khăn hoặc đổ lỗi cho người khác khi thất bại. Cũng có những người lập kế hoạch chi tiết nhưng lại trì hoãn hành động, dành thời gian cho những công việc không có ý nghĩa. Điều này làm cho họ khó có thể chạm tay đến ước mơ.

Thành công là một hành trình dài, đòi hỏi xác định mục tiêu và kiên trì hàng ngày. Sự tin tưởng vào bản thân là chìa khóa quan trọng, khi chúng ta tin rằng mình có thể làm được, sẽ tạo động lực để cố gắng hết mình. Hạnh phúc xuất phát từ việc tự cải thiện mỗi ngày, đóng góp vào sự phát triển của bản thân và xã hội. Trên hành trình chinh phục mục tiêu, nỗ lực và cố gắng sẽ giúp chúng ta đạt được những kết quả mong muốn và không hối hận về những nỗ lực đã bỏ ra.

câu 1: ngôi kể thứ

câu 2:Một số chi tiết về cách ứng xử của chị Bớt trong văn bản cho thấy chị không giận mẹ:

+ Thấy mẹ đem quần áo nồi niêu đến ở chung, Bớt rất mừng.

+ Từ ngày bà đến ở chung, Bớt như người được cất đi một gánh nặng trên vai. Giờ Bớt chỉ lo công tác với ra đồng làm.

Câu 3: Nhân vật Bớt hiện lên qua đoạn trích là người:

- Có cuộc sống vất vả, nhiều lo toan: Một mình tự xoay xở công việc nhà, cố gắng hoàn thành công tác...

- Giàu tình cảm yêu thương, nhân hậu, vị tha:

+ Với mẹ: là người con hiếu thảo, rộng lượng, ứng xử phải đạo.

+ Với gia đình nhỏ: Yêu chồng, thương con...

=> Nhân vật hội tụ vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam, người phụ nữ thời kháng chiến chống Mỹ.

câu 4: Hành động ôm lấy vai mẹ và câu nói của Bớt có ý nghĩa

- Thể hiện sự áy náy của Bớt vì trót vô tư kể lại câu chuyện về cách đối xử đầy yêu thương của chồng chị với bé Hiên.

- Cho thấy Bớt sợ mẹ chạnh lòng nghĩ ngợi, áy náy chuyện quá khứ mẹ đã từng đối xử không công bằng với chị.

- Thể hiện tình yêu thương, sự quan tâm, lo lắng của chị đối với mẹ.

câu 5: thông điệp

- Đối với những người làm con: Cần phải sống đúng đạo hiếu, biết quan tâm, yêu thương, hiếu kính, chăm sóc cha mẹ lúc tuổi già.

+ Với con người nói chung: Trân trọng, vun đắp tình cảm gia đình vì đó là tình cảm ấm áp, thiêng liêng, vô cùng quý giá.

câu 1:

Môi trường và hệ sinh thái là vật chất quan trọng nhất nơi con người có thể tồn tại và phát triển. Chúng ta sống trong môi trường nào, dù ở bất cứ đâu thì cũng cần bảo vệ môi trường bởi lẽ bảo vệ môi trường thiên nhiên là bảo vệ cuộc sống của chúng ta. Môi trường thiên nhiên chính là những sự vật có sẵn ở tự nhiên bao quanh con người mà chúng ta nhìn thấy hằng ngày: nước, đất, không khí, cây cối,.. Hiện nay, môi trường đang bị ô nhiễm nặng nề, không khí nhiều khói bụi, nguồn nước ô nhiễm mang nhiều mầm bệnh nguy hiểm, cây rừng bị chặt phá rất nhiều và vô tổ chức khiến cho diện tích rừng tự nhiên giảm mạnh ở mức báo động đỏ, môi trường đất cũng bị suy thoái, sạt lở, bạc màu,… Trước thực trạng đáng buồn này, mỗi cá nhân phải có nhận thức đúng đắn về vai trò, tầm quan trọng của môi trường tự nhiên đối với cuộc sống của mình, từ đó có những hành động thiết thực để bảo vệ. Mỗi người một hành động nhỏ nhưng tạo nên được giá trị to lớn. Chúng ta quan tâm đến môi trường hơn một chút, có ý thức giữ gìn từ những việc nhỏ nhất như: xả rác đúng nơi quy định, phân loại rác, hạn chế sử dụng bao bì ni lông,… đến những hành động lớn lao hơn như trồng cây gây rừng, tuyên truyền, vận động con người không xả rác, bảo vệ môi trường xung quanh; khắc phục những ô nhiễm trước đây mà con người gây ra,… Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng và nhà nước cần có những biện pháp mạnh mẽ hơn để ngăn chặn những hành vi gây ô nhiễm môi trường cũng như khắc phục tình trạng ô nhiễm hiện tại. Môi trường và hệ sinh thái có xanh, sạch, đẹp thì chất lượng cuộc sống mới tốt hơn, chúng ta hãy có ý thức bảo vệ, giữ gìn môi trường sống xung quanh ngay từ hôm nay.

câu2

Trong kho tàng văn học trung đại Việt Nam, hình tượng người ẩn sĩ xuất hiện như một mẫu mực của lối sống cao khiết, vượt lên trên danh lợi trần gian. Tiêu biểu cho hình tượng đó là nhân vật trữ tình trong hai bài thơ “Nhàn” của Nguyễn Bỉnh Khiêm và “Thu Vịnh” của Nguyễn Khuyến. Tuy cùng hướng tới vẻ đẹp thanh cao, thoát tục, nhưng mỗi tác giả lại khắc họa người ẩn sĩ với những sắc thái riêng, phản ánh tâm thế và hoàn cảnh thời đại của mình.

Trong bài “Nhàn”, Nguyễn Bỉnh Khiêm dựng lên hình ảnh một ẩn sĩ hoàn toàn chủ động tìm đến cuộc sống điền viên, hòa hợp với thiên nhiên. Ngay từ câu mở đầu “Một mai, một cuốc, một cần câu”, tác giả đã phác họa một cuộc sống hết sức giản dị, gắn bó với lao động thường ngày. Người ẩn sĩ hiện lên như một nông dân thanh thản, tự do, vui thú giữa thiên nhiên, tránh xa bụi trần bon chen. Hình ảnh “ta dại ta tìm nơi vắng vẻ” đối lập với “người khôn người đến chốn lao xao” đã thể hiện quan điểm sống “nhàn” đầy chủ động, thông tuệ: dại mà thực ra là khôn, là thấu hiểu sự đời. Với Nguyễn Bỉnh Khiêm, sự nhàn không chỉ là trốn tránh mà còn là một thái độ triết lý, một sự lựa chọn ý thức để giữ trọn nhân cách giữa thời cuộc đầy rối ren.

Trong khi đó, ở “Thu Vịnh”, Nguyễn Khuyến cũng vẽ nên hình ảnh người ẩn sĩ nhưng với tâm trạng khác: sâu sắc hơn, phảng phất nỗi buồn. Cảnh thu hiện lên vừa đẹp vừa tĩnh lặng: “Ao thu lạnh lẽo nước trong veo”, “Sóng biếc theo làn hơi gợn tí”, nhưng ẩn sau vẻ đẹp ấy là sự cô quạnh, thưa vắng. Người ẩn sĩ không còn mang tâm thế ung dung như Nguyễn Bỉnh Khiêm, mà dường như đang đối diện với sự hoài niệm, tiếc nuối trước thời cuộc đổi thay. Tư thế “ngõ trúc quanh co khách vắng teo” như một biểu tượng cho sự cô độc giữa xã hội nhiễu nhương. Qua bức tranh thu tĩnh lặng, Nguyễn Khuyến bày tỏ nỗi niềm bất lực, đau đáu trước cảnh nước mất nhà tan vào cuối triều Nguyễn.

Tuy khác biệt về sắc thái, cả hai hình tượng ẩn sĩ đều thống nhất ở khát vọng: tìm kiếm một nơi chốn bình yên, giữ gìn phẩm giá cá nhân. Nếu như Nguyễn Bỉnh Khiêm gửi gắm lối sống “tri túc, tiện túc, đãi túc, hà thời túc” (biết đủ là đủ) như một tuyên ngôn triết lý, thì Nguyễn Khuyến lại thể hiện nỗi buồn sâu lắng của người trí thức trước thực tại xã hội đang mục nát. Ở cả hai, sự lựa chọn sống ẩn dật không chỉ là cá nhân mà còn mang ý nghĩa phản tỉnh về nhân thế.

Như vậy, qua “Nhàn” và “Thu Vịnh”, hình tượng người ẩn sĩ trong văn học trung đại hiện lên phong phú, đa chiều. Đó vừa là tấm gương thanh cao, vừa là biểu tượng cho nhân cách lớn, biết giữ lòng trong sạch giữa cõi đời đầy đục. Đồng thời, mỗi bài thơ cũng cho thấy tâm hồn nhạy cảm, nhân cách lớn lao và tài năng nghệ thuật bậc thầy của Nguyễn Bỉnh Khiêm và Nguyễn Khuyến.

câu 1:

Môi trường và hệ sinh thái là vật chất quan trọng nhất nơi con người có thể tồn tại và phát triển. Chúng ta sống trong môi trường nào, dù ở bất cứ đâu thì cũng cần bảo vệ môi trường bởi lẽ bảo vệ môi trường thiên nhiên là bảo vệ cuộc sống của chúng ta. Môi trường thiên nhiên chính là những sự vật có sẵn ở tự nhiên bao quanh con người mà chúng ta nhìn thấy hằng ngày: nước, đất, không khí, cây cối,.. Hiện nay, môi trường đang bị ô nhiễm nặng nề, không khí nhiều khói bụi, nguồn nước ô nhiễm mang nhiều mầm bệnh nguy hiểm, cây rừng bị chặt phá rất nhiều và vô tổ chức khiến cho diện tích rừng tự nhiên giảm mạnh ở mức báo động đỏ, môi trường đất cũng bị suy thoái, sạt lở, bạc màu,… Trước thực trạng đáng buồn này, mỗi cá nhân phải có nhận thức đúng đắn về vai trò, tầm quan trọng của môi trường tự nhiên đối với cuộc sống của mình, từ đó có những hành động thiết thực để bảo vệ. Mỗi người một hành động nhỏ nhưng tạo nên được giá trị to lớn. Chúng ta quan tâm đến môi trường hơn một chút, có ý thức giữ gìn từ những việc nhỏ nhất như: xả rác đúng nơi quy định, phân loại rác, hạn chế sử dụng bao bì ni lông,… đến những hành động lớn lao hơn như trồng cây gây rừng, tuyên truyền, vận động con người không xả rác, bảo vệ môi trường xung quanh; khắc phục những ô nhiễm trước đây mà con người gây ra,… Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng và nhà nước cần có những biện pháp mạnh mẽ hơn để ngăn chặn những hành vi gây ô nhiễm môi trường cũng như khắc phục tình trạng ô nhiễm hiện tại. Môi trường và hệ sinh thái có xanh, sạch, đẹp thì chất lượng cuộc sống mới tốt hơn, chúng ta hãy có ý thức bảo vệ, giữ gìn môi trường sống xung quanh ngay từ hôm nay.

câu2

Trong kho tàng văn học trung đại Việt Nam, hình tượng người ẩn sĩ xuất hiện như một mẫu mực của lối sống cao khiết, vượt lên trên danh lợi trần gian. Tiêu biểu cho hình tượng đó là nhân vật trữ tình trong hai bài thơ “Nhàn” của Nguyễn Bỉnh Khiêm và “Thu Vịnh” của Nguyễn Khuyến. Tuy cùng hướng tới vẻ đẹp thanh cao, thoát tục, nhưng mỗi tác giả lại khắc họa người ẩn sĩ với những sắc thái riêng, phản ánh tâm thế và hoàn cảnh thời đại của mình.

Trong bài “Nhàn”, Nguyễn Bỉnh Khiêm dựng lên hình ảnh một ẩn sĩ hoàn toàn chủ động tìm đến cuộc sống điền viên, hòa hợp với thiên nhiên. Ngay từ câu mở đầu “Một mai, một cuốc, một cần câu”, tác giả đã phác họa một cuộc sống hết sức giản dị, gắn bó với lao động thường ngày. Người ẩn sĩ hiện lên như một nông dân thanh thản, tự do, vui thú giữa thiên nhiên, tránh xa bụi trần bon chen. Hình ảnh “ta dại ta tìm nơi vắng vẻ” đối lập với “người khôn người đến chốn lao xao” đã thể hiện quan điểm sống “nhàn” đầy chủ động, thông tuệ: dại mà thực ra là khôn, là thấu hiểu sự đời. Với Nguyễn Bỉnh Khiêm, sự nhàn không chỉ là trốn tránh mà còn là một thái độ triết lý, một sự lựa chọn ý thức để giữ trọn nhân cách giữa thời cuộc đầy rối ren.

Trong khi đó, ở “Thu Vịnh”, Nguyễn Khuyến cũng vẽ nên hình ảnh người ẩn sĩ nhưng với tâm trạng khác: sâu sắc hơn, phảng phất nỗi buồn. Cảnh thu hiện lên vừa đẹp vừa tĩnh lặng: “Ao thu lạnh lẽo nước trong veo”, “Sóng biếc theo làn hơi gợn tí”, nhưng ẩn sau vẻ đẹp ấy là sự cô quạnh, thưa vắng. Người ẩn sĩ không còn mang tâm thế ung dung như Nguyễn Bỉnh Khiêm, mà dường như đang đối diện với sự hoài niệm, tiếc nuối trước thời cuộc đổi thay. Tư thế “ngõ trúc quanh co khách vắng teo” như một biểu tượng cho sự cô độc giữa xã hội nhiễu nhương. Qua bức tranh thu tĩnh lặng, Nguyễn Khuyến bày tỏ nỗi niềm bất lực, đau đáu trước cảnh nước mất nhà tan vào cuối triều Nguyễn.

Tuy khác biệt về sắc thái, cả hai hình tượng ẩn sĩ đều thống nhất ở khát vọng: tìm kiếm một nơi chốn bình yên, giữ gìn phẩm giá cá nhân. Nếu như Nguyễn Bỉnh Khiêm gửi gắm lối sống “tri túc, tiện túc, đãi túc, hà thời túc” (biết đủ là đủ) như một tuyên ngôn triết lý, thì Nguyễn Khuyến lại thể hiện nỗi buồn sâu lắng của người trí thức trước thực tại xã hội đang mục nát. Ở cả hai, sự lựa chọn sống ẩn dật không chỉ là cá nhân mà còn mang ý nghĩa phản tỉnh về nhân thế.

Như vậy, qua “Nhàn” và “Thu Vịnh”, hình tượng người ẩn sĩ trong văn học trung đại hiện lên phong phú, đa chiều. Đó vừa là tấm gương thanh cao, vừa là biểu tượng cho nhân cách lớn, biết giữ lòng trong sạch giữa cõi đời đầy đục. Đồng thời, mỗi bài thơ cũng cho thấy tâm hồn nhạy cảm, nhân cách lớn lao và tài năng nghệ thuật bậc thầy của Nguyễn Bỉnh Khiêm và Nguyễn Khuyến.