Câu 1 :

Trong văn bản Nhà nghèo của Tô Hoài, bé Gái được khắc họa là một nhân vật mang nhiều nét bi thương và đáng thương. Bé Gái là con đầu lòng của vợ chồng anh chị Duyện, lớn lên trong hoàn cảnh nghèo khó, thiếu thốn về cả vật chất lẫn tinh thần. Từ nhỏ, bé đã chứng kiến những cuộc cãi vã và xung đột của cha mẹ, khiến em trở nên nhạy cảm và sợ hãi. Tuy nhiên, dù hoàn cảnh khó khăn, bé Gái vẫn cố gắng giúp đỡ gia đình bằng việc đi bắt nhái. Hình ảnh bé Gái hăm hở vác giỏ đi bắt nhái, cười tủm tỉm khi bắt được một con, cho thấy sự hồn nhiên và vui tươi của một đứa trẻ dù sống trong nghèo khổ. Nhưng đáng buồn thay, sự vô tình và nghiệt ngã của số phận đã cướp đi mạng sống của em. Cái chết của bé Gái là một hồi chuông cảnh tỉnh về thực trạng khắc nghiệt và những nỗi đau đớn âm thầm mà trẻ em phải chịu đựng trong những gia đình nghèo khó. Qua đó, tác giả Tô Hoài đã gửi gắm thông điệp sâu sắc về số phận con người, đặc biệt là sự tổn thương của những đứa trẻ vô tội.

Câu 2 : 

Trong xã hội hiện đại, gia đình được xem là nơi an toàn và ấm áp nhất, nơi trẻ em có thể tìm thấy sự che chở và tình yêu thương để phát triển toàn diện. Tuy nhiên, không phải đứa trẻ nào cũng may mắn có được một mái ấm hạnh phúc. Bạo lực gia đình là một vấn nạn nhức nhối trong xã hội hiện nay, gây ra những hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là đối với trẻ em.

Hậu quả nghiêm trọng nhất của bạo lực gia đình là sự ảnh hưởng đến sự phát triển tâm lý và cảm xúc của trẻ. Trẻ em lớn lên trong môi trường bạo lực dễ dàng trở nên tự ti, lo âu, và mất niềm tin vào cuộc sống. Những vết thương tâm lý không dễ lành, và có thể theo đuổi các em đến suốt cuộc đời. Trẻ em có thể trở nên khép kín, khó kết bạn, và thậm chí trở nên bạo lực khi lớn lên do đã học được những hành vi tiêu cực từ người lớn. Ngoài ra, các em cũng dễ bị sa đà vào các tệ nạn xã hội, thiếu định hướng và mục tiêu trong cuộc sống.

Mặt khác, bạo lực gia đình còn ảnh hưởng đến học tập và thành tích của trẻ. Một đứa trẻ sống trong lo âu và căng thẳng sẽ không thể tập trung học tập, dẫn đến kết quả học tập giảm sút. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến tương lai cá nhân của trẻ mà còn cản trở sự phát triển của xã hội nói chung.

Theo báo cáo của UNICEF, mỗi năm trên thế giới, hàng triệu trẻ em phải sống trong cảnh bạo lực gia đình, chứng kiến những cuộc xung đột và hành vi bạo lực từ cha mẹ hoặc người thân. Tại Việt Nam, theo số liệu từ Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, khoảng 60-70% các vụ bạo lực gia đình có liên quan đến trẻ em. Nhiều em không chỉ bị tổn thương về mặt tinh thần mà còn bị bạo hành về thể xác, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng như tự kỷ, trầm cảm, và thậm chí có ý định tự tử. Một ví dụ điển hình là vụ bé gái 8 tuổi ở TP. Hồ Chí Minh vào năm 2021, bị bạo hành bởi cha ruột và mẹ kế, gây nên làn sóng phẫn nộ trong dư luận. Những câu chuyện đau lòng này cho thấy bạo lực gia đình không chỉ là nỗi đau riêng của một cá nhân mà còn là vấn nạn cần được xã hội quan tâm, lên án và tìm giải pháp triệt để.

Để bảo vệ trẻ em, cần có sự can thiệp của gia đình và xã hội. Cha mẹ cần nhận thức rõ tác động tiêu cực của bạo lực và xây dựng một môi trường gia đình an toàn, yêu thương. Các cơ quan, tổ chức xã hội cũng cần tuyên truyền, hỗ trợ và bảo vệ quyền lợi của trẻ em, giúp các em vượt qua nỗi đau và xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn. Trẻ em là tương lai của xã hội, và để các em có thể phát triển toàn diện, chúng ta cần nỗ lực cùng nhau đẩy lùi bạo lực gia đình, mang lại cho trẻ em những giá trị tích cực và lành mạnh.

Câu 1. Xác định thể loại của văn bản.
Văn bản thuộc thể loại truyện ngắn.

Câu 2. Chỉ ra phương thức biểu đạt chính của văn bản.
Phương thức biểu đạt chính là tự sự.

Câu 3. Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu văn: “Khi anh gặp chị, thì đôi bên đã là cảnh xế muộn chợ chiều cả rồi, cũng dư dãi mà lấy nhau tự nhiên.”
Trong câu văn này, tác giả sử dụng phép ẩn dụ qua hình ảnh "cảnh xế muộn chợ chiều" để so sánh với tuổi tác và hoàn cảnh của đôi vợ chồng Duyện. Tác dụng của biện pháp này là nhấn mạnh sự muộn màng, đơn điệu và thiếu thốn trong cuộc sống và hôn nhân của họ. Nó cũng làm nổi bật sự cam chịu và chấp nhận của cả hai người khi đến với nhau, không vì tình yêu hay sự lãng mạn, mà chỉ là một cách để chia sẻ cuộc sống khó khăn.

Câu 4. Nội dung của văn bản này là gì?
Văn bản miêu tả cuộc sống nghèo khổ và đầy khó khăn của gia đình anh chị Duyện, đặc biệt là sự khắc nghiệt và bế tắc của họ khi phải đối mặt với sự thiếu thốn vật chất và những xung đột gia đình. Tuy vậy, văn bản cũng khắc họa tình cảm và sự gắn kết trong gia đình, dù họ luôn phải đối mặt với những tình huống éo le và bi thương.

Câu 5. Em ấn tượng với chi tiết nào nhất? Vì sao?
Chi tiết em ấn tượng nhất là cảnh anh Duyện tìm thấy cái Gái nằm gục trên bờ cỏ, miệng ngoáp ngoáp và cuối cùng mất đi sự sống. Chi tiết này gây ấn tượng mạnh vì nó diễn tả sự bi thảm tột cùng trong cuộc sống nghèo khổ, khi một đứa trẻ vô tội phải trả giá bằng mạng sống của mình. Nó thể hiện rõ ràng sự khắc nghiệt và bất công của hoàn cảnh, đồng thời làm nổi bật nỗi đau và sự bất lực của người cha.