Trong cuộc đời mỗi con người, chúng ta chắc hẳn luôn có những người bạn giúp chúng ta vượt qua những khó khăn và kề bên mỗi khi gặp chuyện vui cũng như chuyện buồn. Em cũng không phải là ngoại lệ, cũng có một người bạn thân luôn sẻ chia và giúp đỡ mỗi khi em gặp khó khăn. Khánh chính là tên đứa bạn thân nhất của em.

Khánh năm nay bằng tuổi em, cũng là mười tuổi. Khánh có nước da trắng như trứng gà bóc cùng dáng người thanh mảnh. Lúc nào đến lớp bạn cũng gọn gàng trong bộ đồng phục áo trắng quần đen, mái tóc dài được búi gọn gàng sau gáy. Khuôn mặt bầu bĩnh và đôi mắt biết nói chính là đặc điểm nổi bật của Khánh. Đôi mắt bạn to tròn lấp lánh ánh cười luôn cong cong như vầng trăng khuyết, nó như biết nói biết cười, biết sẻ chia mỗi khi em buồn và cổ vũ mỗi khi em gặp chuyện vui. Giọng nói của cô bạn này trong trẻo như tiếng chim vàng anh mỗi sáng. Bạn đừng lầm tưởng rằng giọng nói ấy sẽ chua ngoa như chanh nhé. Nó rất truyền cảm và vô cùng thu hút. Khánh thường kể cho chúng em nghe những câu chuyện ma mà bạn ấy biết. Với chất giọng ly kì hấp dẫn, nó luôn làm chúng em hét toáng mỗi khi đến đoạn cao trào. Đổi lấy một tiếng cười vang nhí nhảnh của nó là bộ mặt hoảng hồn của mấy đứa chúng em. Thú thật lúc đầu em cũng không thích Khánh bởi vì người đâu mà vừa học giỏi vừa xinh lại còn hát hay nữa. Không những thế ba mẹ lại rất hay đem bạn ấy ra để so sánh với em làm em cảm thấy rất bực bội cùng tủi thân bởi chẳng một đứa trẻ nào thích bị bố mẹ so sánh với bạn bè đâu, đặc biệt là trong khi đứa trẻ ấy còn không thích cô bạn kia nữa. Và có lẽ em vẫn sẽ ghét Khánh như vậy nếu không có chuyện xảy ra lần đó. Hôm ấy là một buổi sáng mùa đông lạnh lẽo, từng cơn gió bấc rít gào bên ô cửa sổ khiến em run lên. Chẳng hiểu sao chiều hôm trước em còn khỏe mạnh, chạy từ đầu sân đến cuối sân chơi trò đuổi bắt với anh trai mà ngày hôm sau đã ốm đến không dậy nổi. Em mệt mỏi mở to đôi mắt thẫn thờ nhìn bầu trời xám đen bên ngoài ô cửa, lòng nghĩ thầm cách để đến lớp mà không làm phiền ai. Mùa đông đến, em biến thành con sâu lười ham ngủ, chính vì vậy mà em luôn là người ngủ dậy muộn nhất nhà. Ba mẹ thường cùng anh trai em ăn sáng rồi đi học, đi làm em dậy sau nên sẽ ăn sáng sau rồi tự đi học. Nếu không phải hôm nay trường anh em tổ chức làm tình nguyện nên phải đi từ sớm thì nếu không anh sẽ không để em như thế này mà đến trường. Em đang đau đầu định bước xuống giường thì nghe thấy tiếng của Khánh vọng từ bên ngoài vào:
- Lan ơi, cậu không đi bây giờ là cậu sẽ muộn học đấy!

Em muốn nói thật to cho nó rằng tớ đang bị ốm nhưng lời nói chẳng thể nào thoát ra khỏi cổ họng được. Chờ mãi không thấy ai trả lời, lại thấy đèn nhà em đang sáng, nó tò mò bước vào nhà không quên kèm theo câu: “Cháu xin phép ạ.” Vào đến phòng em nó hoảng hốt chạy vào, hết sờ mặt lại sờ đến trán:
- Cậu sốt rồi, sao không gọi tớ vào, bố mẹ cậu đâu, anh trai cậu đâu sao cậu ở nhà một mình thế?
- Bố…mẹ…tớ…đi làm. Còn… còn anh tớ đi tình nguyện rồi…
- Cậu đã ăn sáng chưa? Rồi còn nhà cậu có thuốc không, để đâu chỉ tớ, tớ đi lấy.

Nhìn bộ dạng lo sốt vó của nó mà em ngỡ ngàng, bấy lâu nay em nghĩ Khánh cũng chẳng ưa em vậy mà khi em ốm bạn liền lo lắng đến như vậy. Tự nhiên em cảm thấy mình đúng là một đứa bạn tồi, không nhận ra một người bạn tốt như thế nào mà chỉ theo suy nghĩ riêng của mình mà ghét bạn. Em ngại ngùng đón nhận sự giúp đỡ từ bạn mà vui sướng khi có một người bạn tốt như Kha. Sau khi nấu cháo cho em ăn, bạn còn giúp em uống thuốc và gọi điện xin phép cho cả hai chúng em cùng nghỉ bởi vì chăm sóc em đã khiến bạn muộn giờ học. Từ hôm ấy ngày nào Khánh cũng qua nhà giảng bài cho em, nhờ vậy mà em đã theo kịp bạn bè khi đi học trở lại mà không cần đến sự giúp đỡ của gia sư hay thầy cô phụ đạo thêm. Dù trước đây luôn ham chơi bỏ bê bài tập nhưng sau kỉ niệm lần ấy em đã chú ý hơn và nâng cao được điểm số khiến thầy cô và bố mẹ rất vui lòng. Tất cả là nhờ có sự tận tâm giúp đỡ của Khánh, cuối học kì I vừa rồi chúng em đã đứng trong top 10 của lớp và được các thầy cô tuyên dương là đôi bạn cùng tiến đấy!

Em rất yêu quý cô bạn thân của mình và mong muốn tình bạn của chúng em cũng sẽ bền chặt qua thời gian để em có thể lưu lại được những kí ức tuổi học trò khi ở bên bạn bè và gia đình.

Tuy trời mưa nhưng em vẫn đến lớp đúng giờ.

Công dụng của dấu gạch ngang: Đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật.

"Dũng cảm" có nghĩa là: Có dũng khí, dám đương đầu với khó khăn và nguy hiểm.

Hai từ đồng nghĩa với nó: Can đảm, gan dạ.

"Anh Lộc ơi, em thật sự khâm phục tấm lòng hiếu thảo và sự dũng cảm của anh. Anh đã không ngần ngại hy sinh một phần cơ thể để giành lại sự sống cho mẹ — một việc làm cao cả, thể hiện tình yêu thương vô điều kiện mà bất cứ ai nghe cũng phải xúc động. Em mong anh luôn mạnh khỏe, mẹ anh sớm hồi phục và gia đình anh mãi tràn đầy hạnh phúc. Anh chính là tấm gương sáng cho tụi em học tập và noi theo!"

Văn bản “Trái đất - Cái nôi của sự sống” giúp chúng ta hiểu rằng Trái Đất là nơi duy nhất có đủ điều kiện cho sự sống phát triển. Tuy nhiên, hiện nay môi trường sống đang bị đe dọa bởi chính con người. Vì thế, mỗi người cần có ý thức bảo vệ Trái đất bằng những hành động thiết thực để giữ gìn sự sống cho muôn loài.

I/ Đọc hiểu

Câu 1:

   Nội dung chính của đoạn văn là ca ngợi lối sống giản dị, đức tính chăm chỉ và tinh thần tự lập suốt đời của Bác Hồ. Dù làm việc lớn hay nhỏ, Bác luôn tự tay làm mọi việc khi có thể, thể hiện sự khiêm nhường, gần gũi và giản dị trong cả cuộc sống lẫn công việc.

Câu 2:

Phép liệt kê có trong đoạn văn:

   Từ việc rất lớn như việc cứu nước, cứu dân đến việc rất nhỏ như trồng cây trong vườn, viết một bức thư cho một đồng chí, nói chuyện với các cháu miền Nam, đi thăm nhà tập thể của công nhân, từ nơi làm việc đến phòng ngủ, nhà ăn...

Công dụng:

   Phép liệt kê giúp nhấn mạnh sự chăm chỉ, tận tụy của Bác Hồ đối với mọi công việc, dù là việc lớn hay nhỏ, từ đó làm nổi bật đức tính giản dị, siêng năng và gần gũi của Người.

Câu 3:

Ví dụ về câu có phép liệt kê:

   Trong giờ học, em luôn chú ý nghe giảng, chăm chỉ ghi bài, tích cực phát biểu ý kiến, hoàn thành bài tập đúng hạn.

→ Phép liệt kê: nghe giảng, ghi bài, phát biểu ý kiến, hoàn thành bài tập.

II/ Tạo lập văn bản

Câu 1:

   Giản dị là một đức tính rất cần thiết trong cuộc sống, đặc biệt là đối với học sinh hiện nay. Giản dị giúp chúng ta biết sống tiết kiệm, không phô trương, không chạy theo những thứ xa hoa, phù phiếm. Một học sinh giản dị sẽ luôn biết quý trọng giá trị thực sự của tri thức và tình cảm, không để bản thân bị cuốn vào những thứ vô bổ, hình thức. Đức tính này giúp ta có lối sống trong sáng, lành mạnh, tạo nền tảng cho sự trưởng thành vững vàng. Ngoài ra, người giản dị cũng dễ được thầy cô, bạn bè yêu mến, tin tưởng. Trong thời đại công nghệ, khi nhiều bạn trẻ chạy theo vật chất, sống giản dị chính là cách để giữ vững bản thân, tập trung học tập và phát triển nhân cách tốt đẹp.

Câu 2:

Bài văn giải thích câu tục ngữ: “Thương người như thể thương thân”

   Tục ngữ Việt Nam có câu: “Thương người như thể thương thân”, đó là lời nhắc nhở sâu sắc về lòng nhân ái và sự đồng cảm giữa con người với nhau. Ý nghĩa của câu tục ngữ muốn khuyên ta rằng, hãy yêu thương người khác giống như cách ta yêu thương và chăm sóc chính bản thân mình. Trong cuộc sống, ai cũng có lúc gặp khó khăn, hoạn nạn; khi ấy, sự sẻ chia, giúp đỡ của người khác chính là nguồn động viên lớn lao giúp ta vượt qua. Nếu mỗi người đều biết quan tâm, đồng cảm, sống vị tha và yêu thương, xã hội sẽ trở nên tốt đẹp và hạnh phúc hơn. Ngay trong học đường, học sinh cần biết giúp đỡ bạn bè, chia sẻ bài học, động viên khi bạn gặp khó khăn, hay đơn giản chỉ là lời hỏi thăm khi bạn buồn. Tình yêu thương là sợi dây gắn kết mọi người lại với nhau, làm cho cuộc sống trở nên ý nghĩa và trọn vẹn hơn. Vì vậy, hãy luôn “thương người như thể thương thân” để xây dựng một cộng đồng ấm áp, nhân văn và đầy tình người.

Mục đích của cuộc khởi nghĩa Lý Bí (năm 542) là:

-  Lật đổ ách đô hộ của nhà Lương (Trung Quốc) đang áp bức, bóc lột nhân dân ta.

 - Giành lại độc lập dân tộc, khôi phục quyền tự chủ cho đất nước.

 - Xây dựng một nhà nước độc lập, do người Việt tự cai trị, với ý thức dân tộc mạnh mẽ và khát vọng tự chủ.

   Cuộc khởi nghĩa đã thành công bước đầu, lập nên nhà nước Vạn Xuân (năm 544), khẳng định ý chí và bản lĩnh dân tộc ta từ rất sớm trong lịch sử. Đây là một trong những biểu tượng tiêu biểu của tinh thần yêu nước, không cam chịu làm nô lệ cho ngoại bang.

Câu 1 (0,5 điểm):

   Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản là biểu cảm kết hợp với tự sự và miêu tả.

→ Chủ yếu là biểu cảm, thông qua hình ảnh thơ giàu cảm xúc, thể hiện nỗi lòng của người lính trong chiến tranh.

Câu 2 (0,5 điểm):

   Nhân vật trữ tình trong văn bản là người lính – người cắt dây thép gai.

→ Đây là người trực tiếp tham gia vào cuộc kháng chiến, thể hiện tấm lòng yêu nước, yêu hòa bình, khát khao thống nhất đất nước.

Câu 3 (1,0 điểm):

Hình thức của văn bản:

- Được viết dưới hình thức thơ tự do, ngôn ngữ phóng khoáng, giàu chất tượng trưng và biểu tượng.

- Kết cấu gồm hai phần rõ ràng (I và II) thể hiện quá trình cảm xúc và hành động của nhân vật trữ tình.

- Các hình ảnh thơ như “con cò”, “dây thép gai”, “cây nhựa chảy”, “con sông gãy” mang tính biểu tượng cao.

Câu 4 (1,0 điểm):

Mạch cảm xúc của văn bản:

Phần I: Gợi nỗi đau chia cắt, tàn phá của chiến tranh (hàng rào thép gai – tượng trưng cho chia cắt, con cò không bay được – biểu tượng của tự do bị cản trở).

Phần II: Mở ra hy vọng, hành động giải phóng, khắc phục chia cắt – thể hiện qua việc “cắt dây thép gai”, phục hồi nhịp cầu, con sông, cánh cò trở lại → đất nước đang được hàn gắn.

→ Mạch cảm xúc đi từ đau thương, tiếc nuối đến hành động mạnh mẽ và hy vọng về tương lai đoàn tụ, thống nhất.

Câu 5 (1,0 điểm):

Thông điệp ý nghĩa nhất:

- Văn bản gửi gắm thông điệp về sức mạnh của con người trong việc vượt qua chia cắt, đau thương để hướng tới đoàn kết và hòa bình.

→ Với bản thân em, đó là lời nhắc nhở phải biết trân trọng hòa bình, biết sống nhân ái, dũng cảm hành động để gắn kết mọi người và làm cho cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn.