Câu 1:

          Hình tượng đất nước trong đoạn trích “Đất nước” của Bằng Việt là một biểu tượng giàu ý nghĩa, gắn liền với những đau thương, hy sinh và cả niềm hy vọng, sự tái sinh mạnh mẽ sau chiến tranh. Qua hình tượng này, nhà thơ đã khắc họa một đất nước kiên cường, bất khuất nhưng cũng đầy sức sống và khát vọng vươn lên.Trước hết, đất nước hiện lên qua hình ảnh của sự hủy diệt và đau thương trong chiến tranh. Những con đường đầy bụi bặm, “gạch vụn hai bên”, “nhịp cầu đã sập” hay “cây nham nhở tàn tro” gợi lên những mất mát nặng nề mà chiến tranh để lại. Tuy nhiên, không dừng lại ở nỗi đau, hình tượng đất nước trong thơ Bằng Việt còn mang ý nghĩa của sự hồi sinh và tái thiết. Hình ảnh “người đang tới dựng nhà”, “nhịp cầu mới vươn tay” hay “cây nham nhở… nhú nhành hoa” thể hiện sức sống mãnh liệt của đất nước và con người Việt Nam. Đất nước không chỉ đứng lên từ đau thương mà còn tràn đầy khát vọng xây dựng và phát triển.

Bên cạnh đó, đất nước còn là nơi lưu giữ những kỷ niệm chiến tranh đầy tự hào. Những đứa trẻ sinh ra trong bom đạn, những cô gái từ công sự bước ra, tất cả là minh chứng cho sức mạnh kiên cường và sự hy sinh lớn lao của con người Việt Nam. Đất nước đã dám đánh đổi tất cả để bảo vệ nền độc lập, tự do. Chính điều này làm cho đất nước trở thành một biểu tượng thiêng liêng, đáng tự hào.Không chỉ vậy, đất nước còn là dòng chảy lịch sử nối liền quá khứ và hiện tại. Những ký ức đau thương của chiến tranh được truyền vào “sức sống bây giờ”, tạo nên sự tiếp nối giữa thế hệ đi trước và thế hệ hòa bình hôm nay. Đất nước là sự hội tụ của khổ đau và hạnh phúc, là “vị ngọt” mà cả dân tộc giành được từ những hy sinh lớn lao trong quá khứ. Tóm lại, qua hình tượng đất nước, Bằng Việt không chỉ thể hiện niềm tự hào mà còn gửi gắm thông điệp về trách nhiệm gìn giữ và xây dựng quê hương. Đất nước, với tất cả những gì đã trải qua, là biểu tượng thiêng liêng khơi nguồn sức mạnh cho mỗi người dân Việt Nam trên con đường vươn tới tương lai

Câu 2: 

            Lịch sử là dòng chảy liên tục của thời gian, nơi những dấu mốc, sự kiện được ghi lại và truyền thụ qua các bài giảng, sách vở. Tuy nhiên, đằng sau những con số, sự kiện ấy là bóng dáng của những con người đã sống, cống hiến và hy sinh, làm nên chính lịch sử. Câu nói “Chúng ta không xúc động trước những bài giảng lịch sử. Chúng ta xúc động trước những người làm nên lịch sử” mở ra một góc nhìn sâu sắc về cách tiếp cận lịch sử không chỉ bằng tri thức mà còn bằng cảm xúc, trái tim và sự thấu hiểu về con người.

Các bài giảng lịch sử thường trình bày những sự kiện quan trọng như chiến thắng Điện Biên Phủ, cuộc Tổng khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám, hay các cuộc chiến tranh bảo vệ đất nước. Tuy nhiên, nếu chỉ dừng lại ở việc ghi nhớ các con số, mốc thời gian hay địa danh, lịch sử sẽ trở nên khô khan, trừu tượng. Chính những con người làm nên các sự kiện ấy – với những câu chuyện, cảm xúc và hy sinh – mới là linh hồn thực sự của lịch sử.

            Những con người ấy không phải là những nhân vật siêu nhiên, mà là những con người bình thường mang trong mình lòng yêu nước, khát vọng tự do và ý chí phi thường. Họ có thể là những vị anh hùng nổi tiếng như Hồ Chí Minh, Võ Nguyên Giáp, nhưng cũng có thể là những người lính vô danh, những người mẹ nơi hậu phương âm thầm chờ đợi, những em bé gánh gồng bom đạn trên vai. Khi ta biết đến câu chuyện về chị Võ Thị Sáu với bản lĩnh kiên cường trước họng súng kẻ thù, hay hình ảnh người lính Phan Đình Giót lấy thân mình lấp lỗ châu mai, trái tim ta không thể không rung

           Con người, với những xúc cảm, suy tư, là cốt lõi của mọi sự kiện lịch sử. Một trận chiến không chỉ được ghi nhớ bởi chiến thắng hay thất bại, mà bởi máu và nước mắt của những người đã tham gia. Sự xúc động trước những con người làm nên lịch sử đến từ chính những giá trị nhân văn mà họ thể hiện.

            Trước hết, họ là biểu tượng của lòng yêu nước và sự hy sinh. Lịch sử Việt Nam có hàng ngàn tấm gương anh hùng đã hy sinh để bảo vệ độc lập dân tộc. Những câu chuyện như của Nguyễn Văn Trỗi – người lính sẵn sàng hy sinh mạng sống để đổi lấy sự an nguy của đồng bào – khiến ta xúc động không chỉ vì hành động anh hùng, mà còn bởi tinh thần bất khuất, yêu nước sâu sắc.

            Thứ hai, những người làm nên lịch sử nhắc nhở chúng ta về giá trị của tự do và hòa bình. Khi nhìn lại những hy sinh, mất mát trong chiến tranh, chúng ta thêm trân trọng cuộc sống hòa bình hiện tại. Đằng sau mỗi bài học lịch sử là lời nhắc nhở: những con người ấy đã đấu tranh để chúng ta có được ngày hôm nay. Họ khiến chúng ta không chỉ xúc động, mà còn thấy mình cần sống trách nhiệm hơn.

            Cuối cùng, những con người làm nên lịch sử truyền cảm hứng mạnh mẽ cho thế hệ sau. Họ là minh chứng cho sức mạnh của con người khi dám đứng lên chống lại bất công, áp bức. Từ những người anh hùng như Trần Hưng Đạo, Nguyễn Trãi đến các nhà cách mạng hiện đại như Hồ Chí Minh, họ đều là những tấm gương sáng ngời về ý chí, lòng can đảm và trí tuệ, để lại cho thế hệ sau những bài học vô giá.

            Để lịch sử trở nên sống động và ý nghĩa, chúng ta cần học lịch sử qua những câu chuyện của con người. Đó là cách mà lịch sử không còn là những bài giảng khô khan, mà trở thành dòng chảy cảm xúc, gắn bó sâu sắc với người học.

            Các bài giảng lịch sử cần tập trung hơn vào việc kể chuyện – kể về những con người cụ thể với số phận, lựa chọn và hành động của họ. Khi học sinh biết rằng có những người mẹ đã nhịn ăn để dành từng hạt gạo cho cách mạng, hay những chiến sĩ đã viết thư dặn dò gia đình trước khi bước vào trận đánh cuối cùng, họ sẽ không chỉ ghi nhớ bài học lịch sử, mà còn cảm nhận được giá trị của hy sinh và lòng yêu nước.

            Bên cạnh đó, việc tôn vinh những con người làm nên lịch sử cũng là cách để chúng ta giữ gìn và phát huy truyền thống dân tộc. Những câu chuyện về họ không chỉ là bài học quá khứ mà còn là hành trang cho hiện tại và tương lai.

Câu nói “Chúng ta không xúc động trước những bài giảng lịch sử. Chúng ta xúc động trước những người làm nên lịch sử” là một lời nhắc nhở sâu sắc đối với thế hệ trẻ ngày nay. Trong thời đại hiện đại hóa, toàn cầu hóa, việc học lịch sử không chỉ là để biết về quá khứ, mà còn để thấu hiểu giá trị hiện tại và định hướng tương lai.

Thế hệ trẻ cần học lịch sử không chỉ bằng lý trí mà còn bằng cảm xúc. Họ cần biết rằng, đằng sau mỗi trang sách là máu và nước mắt của những thế hệ đi trước. Họ cần cảm nhận được trách nhiệm kế thừa và phát huy những giá trị mà ông cha đã để lại.

            Hơn thế, lòng xúc động trước những con người làm nên lịch sử sẽ truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ sống có lý tưởng, đóng góp cho xã hội. Mỗi hành động tốt, mỗi việc làm ý nghĩa, dù nhỏ bé, cũng đều góp phần xây dựng và làm rạng danh đất nước – như cách mà những con người trong lịch sử đã làm.

            Lịch sử là bài học quý giá mà mỗi người dân cần khắc ghi. Nhưng để lịch sử thực sự sống động và ý nghĩa, chúng ta không chỉ cần ghi nhớ những mốc thời gian hay sự kiện, mà cần hướng trái tim về những con người làm nên lịch sử. Họ là linh hồn, là nguồn cảm hứng bất tận để chúng ta hiểu và yêu lịch sử hơn. Từ những xúc cảm ấy, chúng ta thêm trân trọng

Câu 1:

          Đoạn trích được viết theo thể thơ tự do, thể hiện qua:

     + Số câu trong mỗi khổ thơ không cố định.

     + Số chữ trong mỗi dòng thơ không đều nhau.

     +Cách ngắt nhịp linh hoạt, phù hợp với cảm xúc và ý tứ của tác giả.

Câu 2:

          Đoạn thơ trên thể hiện cảm xúc của nhân vật trữ tình đó là niềm tự hào sâu sắc, cảm xúc xúc động và lạc quan của nhân vật trữ tình về sự hồi sinh của đất nước sau chiến tranh. Qua đó, tác giả nhấn mạnh sức mạnh kiên cường, tinh thần tái thiết và ý chí vượt lên mọi đau thương của dân tộc Việt Nam

Câu 3: 

           Biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ trên là điệp ngữ:

             • Điệp ngữ “mỗi”: Làm cho đoạn thơ giàu sức biểu cảm, sinh động, hấp dẫn và nhấn mạnh sự phổ biến, lan tỏa của niềm vui và sự hồi sinh trong đời sống sau chiến tranh. Giúp đoạn thơ khắc họa sâu sắc ý chí vượt lên khó khăn của con người Việt Nam, biến đau thương thành sức mạnh để tái thiết cuộc sống.

Câu 4: 

           • “Vị ngọt” trong câu thơ cuối là vị ngọt của hòa bình, độc lập, tự do và những thành quả mà đất nước đạt được sau những năm tháng đấu tranh gian khổ.

          • Vị ngọt này có được từ:

            +  Sự hy sinh của các thế hệ đi trước trong cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm.

            +Ý chí kiên cường, tinh thần đoàn kết và lòng yêu nước của toàn dân tộc.

            + Sự nỗ lực không ngừng nghỉ trong công cuộc tái thiết và xây dựng đất nước.

Câu 5: 

            Lòng yêu nước là một giá trị cốt lõi, thiêng liêng của mỗi con người, đặc biệt là đối với dân tộc Việt Nam – một dân tộc từng trải qua nhiều đau thương mất mát để giành lấy độc lập, tự do. Lòng yêu nước không chỉ thể hiện qua sự hy sinh trong chiến tranh, mà còn qua tinh thần lao động, sáng tạo, xây dựng đất nước trong thời bình. Yêu nước chính là biết trân trọng những giá trị mà cha ông đã để lại, biết sống có trách nhiệm với quê hương. Nó bắt đầu từ những hành động nhỏ như học tập, lao động chăm chỉ, gìn giữ truyền thống văn hóa và ý chí xây dựng đất nước ngày càng phát triển. Chúng ta – những thế hệ được sống trong hòa bình – cần hiểu rằng, lòng yêu nước không chỉ là cảm xúc mà còn là hành động thiết thực. Đó là sự tiếp nối sức mạnh của cha ông để đưa đất nước vượt qua mọi thử thách, vươn tới những thành công lớn hơn trong tương lai.