Câu 1. Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích nhân vật Dung trong đoạn trích.

Gợi ý đoạn văn:

Trong đoạn trích từ truyện ngắn Hai lần chết của Thạch Lam, nhân vật Dung hiện lên là một người phụ nữ bất hạnh, chịu nhiều thiệt thòi và đau khổ trong xã hội phong kiến. Sinh ra trong một gia đình sa sút, Dung bị mẹ bán cho nhà giàu để đổi lấy vài trăm đồng bạc. Từ một người con gái chưa từng làm việc nặng, nàng bị đẩy vào cuộc sống đầy cực nhọc, cô đơn, không được cảm thông, thấu hiểu. Dung bị mẹ chồng hà khắc mắng nhiếc, chồng thì thờ ơ, em chồng ghẻ lạnh. Ngay cả khi trở về nhà mẹ đẻ, nàng cũng không nhận được sự chở che mà chỉ là những lời đay nghiến. Bi kịch chồng chất khiến Dung tuyệt vọng, ước ao cái chết như một sự giải thoát. Tuy nhiên, cái chết không đến, nàng buộc phải tiếp tục sống trong nỗi buồn, sự bế tắc. Nhân vật Dung là hình ảnh tiêu biểu cho số phận đau thương của người phụ nữ trong xã hội xưa – nơi họ bị xem như món hàng mua bán, không có quyền lựa chọn hạnh phúc cho riêng mình. Qua đó, Thạch Lam bày tỏ sự cảm thông sâu sắc và lên án xã hội bất công đối với phụ nữ.

Câu 2. Viết bài văn nghị luận (khoảng 400 chữ) trình bày suy nghĩ của em về vấn đề bình đẳng giới hiện nay.

Gợi ý bài văn:

Trong xã hội hiện đại, vấn đề bình đẳng giới không chỉ là quyền lợi mà còn là thước đo cho sự tiến bộ và văn minh của một quốc gia. Bình đẳng giới là việc mọi người, không phân biệt nam hay nữ, đều có cơ hội và quyền lợi như nhau trong mọi lĩnh vực: học tập, lao động, chính trị, gia đình và đời sống xã hội.

Thực tế hiện nay, mặc dù đã có nhiều tiến bộ đáng kể, nhưng bất bình đẳng giới vẫn tồn tại dưới nhiều hình thức. Ở không ít nơi, phụ nữ vẫn bị phân biệt đối xử trong công việc, bị giới hạn cơ hội thăng tiến hay phải chịu định kiến về vai trò “phụ thuộc”, “lo việc nhà”. Trong khi đó, nam giới cũng có những áp lực vô hình về vai trò “trụ cột”, “phải mạnh mẽ”, khiến họ không được phép bộc lộ cảm xúc hay chọn những nghề nghiệp nhẹ nhàng, giàu cảm xúc. Những khuôn mẫu giới như vậy đang vô tình làm tổn thương cả hai phía.

Bình đẳng giới không có nghĩa là nam nữ phải giống nhau, mà là được tôn trọng và tạo điều kiện ngang nhau để phát triển khả năng, theo đuổi ước mơ, đóng góp cho xã hội. Muốn đạt được điều đó, cần sự chung tay từ nhiều phía: Nhà nước cần có chính sách hợp lý và công bằng, truyền thông cần lan toả tư tưởng tích cực, và mỗi cá nhân cần thay đổi tư duy, từ bỏ định kiến giới.

Bình đẳng giới không chỉ giúp mỗi con người được sống đúng với giá trị của mình, mà còn tạo ra một xã hội công bằng, nhân văn và phát triển bền vững hơn.

Câu 1. Xác định luận đề của văn bản.

Trả lời:
Luận đề của văn bản là: Chi tiết cái bóng trong truyện Chuyện người con gái Nam Xương là một chi tiết nghệ thuật đặc sắc, góp phần tạo nên tình huống truyện độc đáo và mang giá trị nhân văn sâu sắc, không nên gán cho nó ý nghĩa tư tưởng một cách phiến diện.

Câu 2. Theo người viết, truyện Chuyện người con gái Nam Xương hấp dẫn bởi tình huống truyện độc đáo nào?

Trả lời:
Truyện hấp dẫn bởi tình huống độc đáo là: Người chồng trở về sau bao năm chinh chiến, bị đứa con từ chối gọi là cha và kể lại những hành vi kỳ lạ liên quan đến “người cha” trước đó – thực chất là cái bóng mà người vợ dùng để dỗ con, dẫn đến hiểu lầm, ghen tuông và bi kịch.

Câu 3. Mục đích của việc người viết nhắc đến tình huống truyện ở phần mở đầu văn bản là gì?

Trả lời:
Mục đích là: Để dẫn dắt người đọc vào vấn đề cần bàn luận – chi tiết cái bóng, đồng thời nhấn mạnh vai trò then chốt của tình huống truyện độc đáo trong việc tạo nên sức hấp dẫn và chiều sâu nội dung của truyện.

Câu 4. Chỉ ra một chi tiết được trình bày khách quan và một chi tiết được trình bày chủ quan trong đoạn (2). Nhận xét về mối quan hệ giữa cách trình bày khách quan và cách trình bày chủ quan đó trong văn bản.

Trả lời:

• Chi tiết khách quan: “Trò chơi này hết sức thú vị, vì từ hai bàn tay người chơi có thể tạo ra bao nhiêu hình thù vừa quen thuộc vừa kì lạ khác nhau...”
• Chi tiết chủ quan: “Có lẽ vì muốn con luôn cảm thấy người cha vẫn có mặt ở nhà... nên người vợ đã chỉ vào cái bóng của mình mà nói với con rằng đó là cha của Đản.”

Nhận xét:
Sự kết hợp giữa cách trình bày khách quan và chủ quan giúp văn bản vừa có tính xác thực, gắn với đời sống thực tế, vừa thể hiện được chiều sâu cảm xúc, suy nghĩ, đánh giá của người viết về hành động và tâm trạng của nhân vật, từ đó tăng sức thuyết phục và giá trị nhân văn cho bài viết.

Câu 5. Từ văn bản, cho biết vì sao người viết lại cho rằng chi tiết cái bóng là một chi tiết nghệ thuật đặc sắc?

Trả lời:
Người viết cho rằng chi tiết cái bóng là một chi tiết nghệ thuật đặc sắc vì:

• Nó xuất phát từ một trò chơi dân gian quen thuộc, mang tính đời thường nhưng lại được nâng tầm thành một tình huống truyện độc đáo, gây hiểu nhầm, tạo nên cao trào và bi kịch của truyện.
• Chi tiết này thể hiện sự khéo léo trong nghệ thuật kể chuyện, sự tinh tế trong xây dựng cốt truyện của tác giả.
• Nó tượng trưng cho tình cảm thủy chung, nỗi nhớ chồng da diết và tình mẫu tử của người vợ, từ đó khắc họa chiều sâu nhân cách và bi kịch oan khiên của nhân vật Vũ Nương.