Câu 1.
   Nhân vật Mai trong đoạn trích "Người bán mai vàng" của Nguyễn Quang Hà qua lối xây dựng nhân vật đặc sắc đã hiện lên là một người yêu thương gia đình, có lòng bao và biết cố, vươn lên trong cuộc sống. Qua hình ảnh, người viết đã khắc họa rõ nét chủ đề tình yêu thương gia đình và nỗ lực vươn lên trong cuộc sống của những người nông dân có hoàn cảnh khó khăn. Mai được khắc họa là một nhân vật biết thưởng thức cái đẹp, trân trọng và yêu thương vẻ đẹp tự nhiên. Anh thậm chí dù đang ăn, uống cũng bỏ, chạy nhào ra chỗ cha, đắm chìm vào cái sắc vàng óng ả cả cây mai, thể hiện sự si mê của anh dành cho cái đẹp của thiên nhiên. Ngoài ra, anh cũng là một con người tốt bụng, có tấm lòng nhân hậu, bao dung khi cảm thấy cảm cảnh trước sự đau khổ của Lan và quyết định dắt cô về nhà, gắng sức nuôi nấng. Qua đó, Mai cũng là một nhân vật yêu thương gia đình. Điều này thể hiện qua việc anh đã giúp bố bán hoa, cố gắng nuôi Lan và sống cam chịu, sống bó mình và chỉ mong muốn sống đạm bạc trong một gia đình con con. Anh thấy năm đầu trời đại hạn, khó khăn, vất vả nên thương cha, thương vợ, nói lên tình yêu, sự quan tâm của anh dành cho gia đình. Không chỉ vậy, đây còn là một người nông dân đáng thương, có hoàn cảnh khó khăn nhưng có mong muốn học hỏi, cố gắng vươn lên trong cuộc sống. Trong thời tiết khắc nghiệt, mai mất mùa, Mai đã cùng vợ cùi cụi chăm sóc tưới cây để cứu lấy vườn mai. Đáng chú ý nhất là vì muốn biết các gia đình trồng hoa ở Huế sống bằng cách nào, Mai đã lần mò đến đó để học hỏi. Và khi có nguồn vốn từ nửa vườn mai của cha, anh cùng vợ đã năng nổ, cố gắng làm ăn và giúp gia đình có một cuôc sống tốt hơn. Có thể thấy rằng, Mai trong đoạn trích trên đã được khắc họa qua lời nói, suy nghĩ, hành động và lối khắc họa chân thật, đầy tinh tế và đặc sắc. Từ đó, tác giả đã góp phần xây dựng Mai, một con người nhân hậu, yêu thương gia đình, có mong muốn học hỏi và tinh thần vươn lên trong cuộc sống, đại diện cho những người nông dân với những phẩm chất tốt đẹp, có khát vọng vượt lên khỏi hoàn cảnh, tốt hơn trong cuộc sống. 
Câu 2.
    Với sự phát triển không ngừng nghỉ của thời đại công nghệ số, ảnh hưởng của mạng xã hội đến hàng động, lối sống của giới trẻ hiện nay là một con số không hề nhỏ. Thật vậy, lối sống thích khoe khoang, phô trương "ảo" những thứ không thuộc về minh của một bộ phận giới trẻ hiện nay là một vấn đề đáng lo ngại, đem lại ảnh hưởng tiêu cực đến các cá nhân, cộng đồng, xã hội và cần được quan tâm, khắc phục càng sớm càng tốt. 
     Có thể nói, sống ảo là lối sống, phong cách sống có mơ tưởng, ảo tưởng về cuộc sống hiện tại, không giống với hoàn cảnh thực của con người ở trên mạng xã hội. Đi cùng với đó, khoe khoanh, phô trương là hành động thể hiện thái quá những vật chất, thành tựu của bản thân nhằm thu hút sự chú ý, gây ấn tượng với người khác. Nhưng nhìn chung, lối sống thích khoe khoang, phô trương "ảo" những thứ không thuộc về mình của một bộ phận giới trẻ hiện nay là một vấn đề quan ngại, gây ảnh hưởng tiêu cực mà chúng ta cần quan tâm sâu sắc.
     Trong đó, lối sống thích khoe khoang, phô trương "ảo" có thể coi là một xu thế, một trào lưu trong giới trẻ hiện nay và dường như, thành phần trẻ sống "ảo" ngày càng nhiều. Họ dành phần lớn quỹ thời gian trên Tiktok, Facebook, Instragram,.. và đăng những bức ảnh về cuộc sống xa hoa phi thực tế hay những bức ảnh lố bịch được chỉnh sửa qua Photoshop, Xingtu,.. để khoe khoang trên mạng xã hội. Những con người như vậy đắm chìm vào mạng xã hội với các hoạt động: đăng status, khoe ảnh, bình luận dạo,.. và lấy việc người khác like, bình luận, chia sẻ ảnh hay bài viết của mình làm thú vui. Gần như có chuyện gì họ cũng đăng lên Facebook. Không chỉ vậy, giới trẻ còn đăng tải, chia sẻ những nội dung nhạy cảm như than thở, bóc phốt lẫn nhau nhằm mục đích câu like, thu hút sự tò mò, hiếu kì của đám đông. Những người như vậy trên mạng xã hội có thể chia sẻ rất cởi mở nhưng trong cuộc sống thực thì lại thu mình, khép kín với xã hội, người thân, bạn bè.
      Vậy tại sao giới trẻ hiện nay lại có những hành động như vậy? Về nguyên nhân chủ quan, ta có thể thấy rằng không ít bộ phận giới trẻ có tâm lý mặc cảm, tự ti về bản thân, có mong muốn bản thân trở nên xinh dẹp được nhiều người theo đuổi, sống sung mặc sướng trong một ngôi nhà lộng lẫy, xa hoa,... Họ muốn nhận được sự chú ý, quan tâm của người khác, muốn mọi người ngưỡng mộ, trầm trồ trước cuộc sống của mình để bản thân cảm thấy tốt hơn trong cuộc sống. Hoặc tệ hơn, họ muốn lôi kéo và lừa đảo người khác để câu "fame", nhận được lợi nhuận trang trải cuộc sống. Về mặt khách quan, trong cuộc sống có vô vàn yếu tố tác động tiêu cực từ xã hội khiến họ trở nên như vậy. Trong gia đình, họ không được bố mẹ quan tâm hoặc quá chiều chuộng. Trong học đường, họ có thể là những nhân vật "bù nhìn", kém nổi bật hoặc thậm chí bị bạo lực học đường, bị công kích khiến họ tự ti và bắt đầu cuộc sống "ảo" để thoát khỏi hiện thực tàn nhẫn.
     Hậu quả là khi lướt mạng xã hội và so sánh với ngoài đời thực, ta có thể thấy nhiều trường hợp dở khóc dở cười khi ngoài thực tế con người khác xa với trên mạng xã hội. Điều này khiến người khác hiểu nhầm về bản thân và cuộc sống của mình. Từ đó xảy ra nhiều trường hợp đáng tiếc như bị từ chối vì không xinh, không đẹp như bị hình ảnh trên mạng; chối bỏ thực tại và thu mình, và sẵn sàng sống "ảo" hơn là thế giới thực;... Không chỉ vậy, họ sẽ bị người khác xa lánh, không hề nhận ra hay biết đến sự tồn tại của bản thân vì những thứ hào nhoáng, giả mạo mà mình đã tạo ra trong thế giới ảo. Ta sẽ trở nên xa rời thực tế, cách biệt với xã hội ngoài đời, không thể giao tiếp và tự tin khi không có các công cụ chỉnh sửa để sống ảo. Qua đó, việc sống mãi trong thế giới ảo cũng sẽ ảnh hưởng đến tâm lý, suy nghĩ, hành vi của chúng ta như trầm cảm, gặp các vấn đề giao tiếp, gặp áp lực và không thể sống nổi khi không được đăng tải các bức hình lên mạng xã hội. Ngoài ra, khi đăng quá nhiều những câu chuyện phi sự thật về bản thân cũng sẽ dẫn đến hiểu lầm, gây hoang mang cho dư luận và xảy ra các cuộc công kích mạng tiêu cực, bị lừa đảo, chiếm đoạt tài sản,...
      Do đó, mỗi người chúng ta cần nhận thức được tính nghiêm trọng của vấn đề. Thay vì sống và khoe khoang trên thế giới ảo, hãy ra ngoài và đối mặt với thực tế, thích nghi với nó. Ta có thể kết bạn, giao lưu và làm quen với mọi người hay tập thể dục thể thao, ăn uống ngủ nghỉ đúng giờ và chăm sóc bản thân. Nhưng nếu tiếp xúc với mạng xã hội, mỗi người chúng ta cũng chỉ nên đăng tải những tấm hình, những câu chuyện xác thực, không thổi phồng sự thật, sống đúng với bản thân mình. Ta hãy cùng nhau chung tay bằng những hành động đẹp đẽ để đẩy lùi bệnh sống ảo. Qua đó, chính phủ cũng cần có những chế tài hợp lí để xử phạt những hành vi sống ảo gây hậu quả, thiệt hại cho người khác, cảnh báo cho người dùng về những bức ảnh vô căn cứ, phi thực tế trên mạng xã hội, các trang báo lá cải,... Quan trọng hơn, mỗi người chúng ta cũng nên tự tin vào bản thân, ra ngoài sống đúng với bản thân và quản lí thời gian sử dụng mạng xã hội hợp lí.
    Thật vậy, lối sống thích khoe khoang, phô trương "ảo" những thứ không thuộc về mình của một bộ phận giới trẻ hiện nay là một vấn đề gây ra nhiều nhức nhối trong xã hội, gây ảnh hưởng tiêu cực, hoang mang cho dư luận cũng như cộng đồng xã hội. Do đó, mỗi chúng ta cần nhận thức được điều này, tránh sống trong thế giới ảo và tự tin, sống thực tế với bản thân khi ra ngoài xã hội.

Câu 1. Ngôi kể: ngôi kể thứ 3
Câu 2. 
   Văn bản "Người bán mai vàng" kể về hai cha con ông già mù, người sở hữu một vườn mai ở chân núi Ngũ Tây và họ vô cùng trân trọng, yêu quý những cây mai. Mùa xuân năm ấy hai cha con chặt mai đem bán và vào đêm hai mươi tám tết thì Mai, người con trai gặp Lan, một cô bé dắt mẹ đi ăn xin nhưng bà vì cảm lạnh mà chết. Thương tình, Mai dắt Lan về nhà, nuôi nấng và ba năm sau lên duyên vợ chồng, sinh con, đặt tên là Tâm. Trong những năm đấy khó khăn, thời tiết khắc nghiệt, mai mất mùa, gia đình mất miếng cơm, Mai túng quẫn, thắc mắc những người trồng hoa ở Huế sống như thế nào và lần mò đến đó, hiểu ra do nhà nghèo nên không có vốn đầu tư. Biết con buồn vì chuyện đó, ông già Mai dẫu vô cùng thương xót vườn mai nhưng cuối cùng vẫn hi sinh, bằng lòng để con cưa nửa vườn mai để có vốn. Đúng ngày cưa mai, ông dắt cháu lang thang khắp đồi núi Ngũ Tây, kể lể và đau buồn, tuyệt vọng, thương cho vườn mai bị cưa. Những đêm sau đó ông không ngủ, thầm khóc và chết lặng, tưởng chừng bản thân sẽ ra đi nhưng cuối cùng ông đã hồi sinh nhờ sự năng nổ trong công việc của hai vợ chồng Mai, giúp gia đình có một cuộc sống mới.
Câu 3.
Nhận xét về ông già Mai:
- Là một người mù nhưng vô cùng biết thưởng thức cái đẹp, trân trọng và yêu quý vẻ đẹp thiên nhiên
- Là một người trồng hoa tâm huyết với nghề
- Yêu thương gia đình, thấu hiểu con cái, sẵn sàng hi sinh thứ mình yêu quý để gia đình có một cuộc sống tốt hơn
- Có tấm lòng nhân hậu, bao dung
Câu 4.
   Em thích nhất chi tiết ông già Mai mân mê từng cành mai. Chi tiết này gợi cho em hình ảnh một người trồng hoa tâm huyết với nghề cũng như một người cha yêu thương, nâng niu, chăm sóc con cái từng chút một. Điều này làm em cảm thấy yên bình, ấm áp, hạnh phúc biết bao và từ đó thể hiện sự ngưỡng mộ, tôn trọng, yêu quý đến cho ông già Mai.
Câu 5. 
   Ảnh hưởng của yếu tố "tình cảm gia đình" đến nhân vật Mai:
- Là nguồn động lực, sức mạnh cho anh vượt lên khỏi cái nghèo, giúp anh có mong muốn học hỏi, có một cuộc sống tốt
- Nuôi dưỡng tâm hồn, cho anh cảm giác bình yên, ấm áp và mong muốn trở về
- Là nơi anh có thể trở về khi túng quẫn, bên cạnh khi khó khăn
- Sự giúp đỡ của cha đã giúp anh có nguồn vốn, từ đó giúp gia đình thoát ra khỏi khó khăn, có một cuộc sống mới
- Rèn luyện nhân cách, giúp anh trở thành một người tốt bụng, bao dung, nhân hậu và biết chăm lo cho gia đình, trang trải cuộc sống
- Giúp anh vui vẻ, hạnh phúc hơn trong cuộc sống