

Đỗ Mạnh Hưng
Giới thiệu về bản thân



































Trong một thế giới ngày càng biến động và cạnh tranh khốc liệt, con người đứng giữa hai lựa chọn lớn trong cuộc sống: hoặc chọn sự ổn định, an nhàn, hoặc sẵn sàng thay đổi, dấn thân để phát triển bản thân. Cụm từ “Hội chứng Ếch luộc” xuất hiện như một lời cảnh tỉnh: khi người ta mãi mê với vùng an toàn, họ dễ đánh mất cơ hội trưởng thành và rơi vào trạng thái trì trệ mà không nhận ra. Là một người trẻ, tôi lựa chọn sống với tinh thần sẵn sàng thay đổi để phát triển bản thân, bởi vì trong thời đại hiện nay, an toàn không đồng nghĩa với an toàn, và yên ổn quá lâu có thể là khởi đầu cho sự thụt lùi.
“Hội chứng Ếch luộc” là một ẩn dụ thú vị và sâu sắc. Con ếch, nếu được thả vào nồi nước đang sôi, sẽ lập tức nhảy ra vì cảm nhận được nguy hiểm. Nhưng nếu nước được đun nóng từ từ, con ếch sẽ không nhận ra sự thay đổi và cuối cùng bị luộc chín trong sự an toàn tưởng chừng như vô hại. Cũng như vậy, nhiều người trẻ ngày nay chọn công việc ổn định, mức lương đủ sống, cuộc sống không biến động – và rồi dần đánh mất khát vọng, sự tò mò và năng lượng để đổi mới chính mình. Sự ổn định ấy có thể là liều thuốc gây mê tinh thần.
Tuy nhiên, tôi tin rằng tuổi trẻ là thời điểm để khám phá, để thử – sai – học và trưởng thành. Nếu không thử bước ra khỏi “nồi nước ấm”, làm sao chúng ta biết được thế giới rộng lớn thế nào, bản thân mình có thể làm được những gì? Sự phát triển không đến từ sự lặp lại đều đặn, mà từ những lần chấp nhận thay đổi, đối mặt với thử thách và vượt qua nỗi sợ thất bại. Những người trẻ dám từ bỏ công việc cũ để học kỹ năng mới, dám chuyển đến môi trường mới để mở rộng giới hạn – chính là những người dám sống trọn vẹn với tuổi trẻ của mình.
Tất nhiên, không thể phủ nhận rằng ổn định cũng mang lại giá trị – đó là sự an tâm, là nền tảng để con người sống một cuộc sống đủ đầy. Nhưng ổn định không đồng nghĩa với dừng lại. Vấn đề không nằm ở việc bạn sống yên ổn hay thay đổi liên tục, mà là bạn có đang học hỏi và phát triển mỗi ngày trong hoàn cảnh đó hay không. Ngay cả trong môi trường quen thuộc, nếu biết làm mới tư duy, liên tục rèn luyện bản thân, thì người trẻ vẫn có thể tránh được “hội chứng Ếch luộc”.
Vì vậy, là một người trẻ, tôi chọn tư duy phát triển thay vì lối sống an phận. Tôi sẵn sàng chấp nhận thay đổi, dấn thân vào môi trường mới nếu điều đó giúp tôi tiến bộ hơn, sống ý nghĩa hơn. Tôi không muốn tuổi trẻ của mình trôi qua trong sự dễ chịu và lặp lại. Tuổi trẻ chỉ có một lần, và tôi muốn sống nó một cách rực rỡ nhất, dù có thể vấp ngã, nhưng là những cú ngã đáng giá.
Tóm lại, “hội chứng Ếch luộc” là một cảnh báo đúng lúc dành cho người trẻ trong thời đại này. Cuộc sống ổn định không sai, nhưng nếu để nó kìm hãm sự phát triển, chúng ta sẽ tự giới hạn tương lai của chính mình. Đừng để sự thoải mái hôm nay trở thành rào cản của ngày mai. Hãy bước ra khỏi vùng an toàn, vì chỉ khi ấy, chúng ta mới thật sự sống – chứ không chỉ là tồn tại.
Trong những năm gần đây, thế hệ Gen Z – những người sinh từ năm 1997 đến 2012 – đang ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong xã hội. Tuy nhiên, cùng với sự nổi bật ấy, Gen Z cũng đang đối mặt với không ít định kiến tiêu cực từ một bộ phận dư luận. Họ bị gắn mác là “lười biếng”, “ảo tưởng sức mạnh”, “thích hưởng thụ” hay “thiếu trách nhiệm”. Những lời quy chụp ấy không chỉ khiến người trẻ tổn thương mà còn tạo ra khoảng cách giữa các thế hệ. Là một người thuộc Gen Z, tôi cho rằng đã đến lúc chúng ta cần nhìn nhận lại vấn đề này một cách công bằng và đa chiều hơn.
Thực tế, không thể phủ nhận rằng trong bất kỳ thế hệ nào cũng đều tồn tại những cá nhân có lối sống thiếu tích cực. Nhưng đánh đồng tất cả Gen Z theo một vài hình mẫu tiêu cực là điều thiếu khách quan. Bởi Gen Z là một thế hệ đa dạng, được sinh ra và lớn lên trong kỷ nguyên công nghệ, họ có những điều kiện tiếp cận thông tin, học tập và phát triển bản thân nhanh chóng hơn bất kỳ thế hệ nào trước đó. Chính vì vậy, cách sống, cách nghĩ và cách làm việc của họ cũng mang màu sắc rất khác biệt.
Gen Z là thế hệ dám thể hiện bản thân, dám theo đuổi đam mê và đặt giá trị cá nhân lên hàng đầu. Họ có thể từ chối một công việc ổn định nếu cảm thấy không phù hợp với bản thân, điều này không đồng nghĩa với thiếu trách nhiệm mà là sự can đảm để không sống cuộc đời người khác áp đặt. Gen Z cũng đề cao sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân – điều mà trước đây thường bị coi là “ích kỷ” nhưng thực chất lại là một xu hướng sống lành mạnh và văn minh.
Không thể phủ nhận rằng Gen Z đã và đang tạo ra những giá trị tích cực cho xã hội. Họ là những người tiên phong trong các lĩnh vực sáng tạo, công nghệ, nghệ thuật số; họ biết tận dụng mạng xã hội không chỉ để giải trí mà còn để học tập, kinh doanh, lan toả tư duy tiến bộ và kết nối cộng đồng. Gen Z cũng là thế hệ quan tâm đến các vấn đề xã hội như môi trường, bình đẳng giới, sức khoẻ tinh thần… Một thế hệ như vậy, chẳng lẽ chỉ đáng bị nhớ đến với những định kiến?
Tất nhiên, Gen Z cũng cần tự nhìn lại chính mình. Trong thời đại phát triển nhanh chóng, áp lực từ môi trường số và tốc độ sống có thể khiến một số bạn trẻ lạc lối, dễ nản, dễ bỏ cuộc. Nhưng thay vì chỉ trích, chúng ta – từ người lớn đến chính các bạn trẻ – cần đồng hành, chia sẻ và giúp nhau cùng trưởng thành. Sự thấu hiểu, tôn trọng và đối thoại giữa các thế hệ chính là chìa khoá để xoá bỏ những khoảng cách.
Gen Z không hoàn hảo – cũng như bất kỳ thế hệ nào. Nhưng điều họ xứng đáng không phải là những cái nhìn phiến diện, mà là sự ghi nhận công bằng cho những nỗ lực và giá trị mà họ đang kiến tạo. Thay vì gắn mác, hãy cùng nhau xây dựng một xã hội mà mọi thế hệ đều có thể sống đúng với bản sắc, trách nhiệm và khát vọng của mình. Gen Z không phải là vấn đề, họ là một phần của lời giải cho tương lai.
Trong cuộc sống, góp ý và nhận xét là một phần không thể thiếu để giúp nhau hoàn thiện và phát triển. Tuy nhiên, việc góp ý hay nhận xét người khác trước đám đông lại là một vấn đề nhạy cảm, đòi hỏi sự tinh tế, khéo léo và ý thức trách nhiệm. Theo quan điểm của tôi, hành động này có thể mang lại lợi ích nếu được thực hiện đúng cách, nhưng cũng dễ gây tổn thương nếu thiếu sự cẩn trọng.
Trước hết, góp ý trước đám đông có thể mang lại hiệu quả tích cực trong một số trường hợp. Khi lời nhận xét được đưa ra một cách xây dựng, chân thành và mang tính khích lệ, nó không chỉ giúp người được góp ý nhận ra điểm yếu để cải thiện mà còn tạo động lực cho những người xung quanh học hỏi. Chẳng hạn, trong một buổi họp nhóm, việc công khai khen ngợi hoặc góp ý mang tính xây dựng về ý tưởng của một thành viên có thể thúc đẩy tinh thần làm việc chung và tạo môi trường cởi mở. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả này, người góp ý cần chọn lọc ngôn từ, tập trung vào vấn đề thay vì chỉ trích cá nhân, và thể hiện thái độ tôn trọng.
Ngược lại, nếu góp ý trước đám đông được thực hiện một cách thiếu suy nghĩ, nó có thể gây ra những hậu quả tiêu cực. Lời nhận xét công khai, đặc biệt khi mang tính phê phán gay gắt hoặc mang tính chất chỉ trích cá nhân, dễ khiến người được góp ý cảm thấy xấu hổ, mất tự tin, thậm chí bị tổn thương tâm lý. Chẳng hạn, một học sinh bị giáo viên phê bình nặng nề trước lớp có thể trở nên tự ti, ngại bày tỏ ý kiến trong tương lai. Hơn nữa, hành động này còn có thể làm mất đi sự tôn trọng và tin tưởng giữa các cá nhân. Đám đông, thay vì học hỏi từ tình huống, có thể chuyển sang thái độ phán xét hoặc đồng lõa, tạo ra một môi trường thiếu lành mạnh.
Vậy làm thế nào để góp ý trước đám đông một cách hiệu quả? Đầu tiên, người góp ý cần đặt mình vào vị trí của đối phương để thấu hiểu cảm xúc của họ. Thay vì chỉ trích, hãy sử dụng ngôn ngữ mang tính xây dựng, như: “Tôi nghĩ bạn có thể thử cách này để đạt kết quả tốt hơn”. Thứ hai, cần chọn thời điểm và ngữ cảnh phù hợp. Góp ý trước đám đông chỉ nên thực hiện khi thật sự cần thiết, ví dụ trong các buổi họp hoặc thảo luận chung, và nên kèm theo lời khen để cân bằng. Cuối cùng, nếu vấn đề nhạy cảm hoặc mang tính cá nhân, tốt nhất nên trao đổi riêng tư để tránh làm tổn thương người khác.
Tóm lại, góp ý, nhận xét người khác trước đám đông là con dao hai lưỡi. Nếu được thực hiện với sự chân thành, khéo léo và tôn trọng, nó có thể trở thành động lực thúc đẩy sự tiến bộ. Ngược lại, nếu thiếu cẩn trọng, nó dễ gây ra những tổn thương không đáng có. Vì vậy, mỗi chúng ta cần rèn luyện kỹ năng giao tiếp, học cách góp ý một cách tinh tế và nhân văn, để không chỉ giúp người khác tốt lên mà còn xây dựng những mối quan hệ bền vững, tích cực trong cộng đồng.