Câu 1.

BÀI LÀM

Nhân vật người họa sĩ trong truyện ngắn “Bức tranh” của Nguyễn Minh Châu là hình tượng nghệ sĩ điển hình, mang trong mình những giới hạn và sự thức tỉnh. Ban đầu, ông là người mang tâm thế tự cao, tự trọng quá mức, xem thường đề nghị của người lính khi xin vẽ chân dung, bởi ông xem mình là họa sĩ có tên tuổi chứ không phải người “vẽ truyền thần”. Tuy nhiên, khi chính người lính ấy lại là người gồng gánh tranh, cõng cả ông vượt suối, dìu ông qua rừng – một cách vô điều kiện, không oán thán, thì ông bắt đầu suy nghĩ, xấu hổ, và từ đó có sự thay đổi. Sự chuyển biến tâm lý ấy diễn ra chân thực, tự nhiên, làm nổi bật quá trình thức tỉnh trong nhận thức: ông nhận ra vẻ đẹp của con người bình dị – vẻ đẹp thầm lặng nhưng đầy nhân văn. Nhân vật họa sĩ, qua đó, thể hiện thông điệp sâu sắc của tác giả: trong cuộc sống, đôi khi chính những con người tưởng như nhỏ bé lại là biểu tượng lớn của phẩm giá và lòng độ lượng. Họ khiến ta nhìn lại chính mình để sống nhân văn và biết ơn hơn.

Câu 2. (4 điểm)

BÀI LÀM

Trong thời đại số và hội nhập toàn cầu, việc thể hiện bản thân là một trong những cách giúp giới trẻ khẳng định cá tính, năng lực và vị trí của mình trong xã hội. Tuy nhiên, cách thể hiện bản thân sao cho đúng đắn, tích cực là điều không phải ai cũng hiểu rõ.

Thể hiện bản thân là nhu cầu chính đáng của con người, đặc biệt là ở người trẻ – những cá nhân đang trong hành trình tìm kiếm bản sắc cá nhân và tiếng nói riêng. Nhiều bạn trẻ hiện nay đã biết tận dụng các nền tảng mạng xã hội, môi trường học tập, làm việc để bộc lộ tài năng, quan điểm, phong cách sống… Sự tự tin, năng động, sáng tạo, dám thể hiện đã giúp họ ghi dấu ấn, truyền cảm hứng và tạo nên những ảnh hưởng tích cực trong cộng đồng.

Tuy nhiên, không ít người lại hiểu sai và lạm dụng việc thể hiện bản thân. Một số bạn trẻ chạy theo sự nổi tiếng “ảo”, thể hiện quá đà, lệch chuẩn, thậm chí bất chấp đạo đức và pháp luật để gây chú ý. Có người biến việc thể hiện mình thành công cụ phô trương, gây tranh cãi và mất đi giá trị thật. Điều đó không những làm tổn hại hình ảnh cá nhân mà còn khiến xã hội có cái nhìn thiếu thiện cảm với giới trẻ.

Thể hiện bản thân đúng cách chính là dám sống thật với chính mình, tự tin thể hiện tài năng, quan điểm, nhưng đồng thời cũng biết lắng nghe, tôn trọng người khác và hành xử có văn hóa. Khi đó, bản thân không chỉ được khẳng định, mà còn góp phần xây dựng hình ảnh người trẻ hiện đại – bản lĩnh, trí tuệ và giàu giá trị nhân văn.

Câu 1.Trả lời:

Người kể chuyện trong văn bản là ngôi thứ nhất (người kể hạn tri) – chính là nhân vật “tôi”, một họa sĩ. Người kể chỉ biết và kể lại những gì mình chứng kiến, trải nghiệm và cảm nhận, không biết hết suy nghĩ của các nhân vật khác.

Câu 2.

Trả lời:

Thành phần chêm xen trong đoạn văn là:

“to và nặng gấp đôi một cái ba lô bình thường của khách đi đường”

→ Đây là thành phần phụ chú, nhằm giải thích thêm cho “đống tranh”.

Câu 3.

 Trả lời:

Người họa sĩ đã từ chối một cách lạnh lùng, thậm chí có phần coi thường, vì anh tự ái nghề nghiệp, cho rằng mình là họa sĩ nổi tiếng chứ không phải “thợ vẽ truyền thần”. Anh xem việc vẽ chân dung cho một người lính bình thường là không xứng với “đẳng cấp” của mình.

→ Điều đó thể hiện sự kiêu ngạo, thiếu thấu hiểu và thiếu tôn trọng người khác của nhân vật ở thời điểm ban đầu.

Câu 4.

 Trả lời:

Điểm nhìn trần thuật là từ nhân vật “tôi” – người họa sĩ, giúp người đọc:

• Cảm nhận chân thực và sâu sắc quá trình thay đổi trong nhận thức, cảm xúc và nhân cách của nhân vật.
• Tăng tính chân thực và cảm xúc, khi người kể vừa là người trải nghiệm vừa là người tự kiểm điểm, giúp độc giả thấy được sự chuyển biến nội tâm từ kiêu ngạo đến thấu hiểu, biết ơn và trân trọng người chiến sĩ.
• Góp phần thể hiện chủ đề tư tưởng của truyện: vẻ đẹp tâm hồn con người trong chiến tranh và bài học về lòng khiêm nhường.

Câu 5.Trả lời:

Qua văn bản, em rút ra bài học rằng:

• Không nên đánh giá người khác qua vẻ bề ngoài hay vị trí xã hội của họ.
• Cần biết khiêm tốn, lắng nghe và học hỏi từ những con người bình dị xung quanh mình.
• Lòng độ lượng, bao dung, sự hi sinh âm thầm của người chiến sĩ không chỉ giúp đỡ nhân vật chính mà còn thức tỉnh nhân cách và lòng tự trọng trong anh.
  → Bài học sâu sắc về tình người, lòng biết ơn, và giá trị đích thực của phẩm chất hơn danh tiếng.

Câu 1. BÀI LÀM

Đoạn thơ thể hiện một nỗi niềm day dứt, tiếc nuối của người con khi trở về làng quê tuổi thơ, chứng kiến sự đổi thay không thể tránh khỏi của làng quê trước vòng xoáy của thời gian và sự phát triển đô thị. Những hình ảnh như “dấu chân”, “những đứa bạn đã rời làng”, “thiếu nữ không còn hát dân ca”… gợi lên một quá khứ đầy ký ức thân thương, mộc mạc mà giờ đây chỉ còn là hoài niệm. Tác giả đã khéo léo sử dụng các biện pháp nghệ thuật như điệp ngữ (“tôi đi về phía”), hình ảnh đối lập giữa quá khứ và hiện tại, để làm nổi bật cảm giác trống vắng, tiếc nuối trước sự mai một của truyền thống và văn hóa làng quê. Đặc biệt, câu thơ cuối “Mang lên phố những nỗi buồn ruộng rẫy” như một nốt lặng da diết, khiến người đọc không khỏi xúc động trước nỗi đau thầm lặng của những người con xa quê. Đoạn thơ vừa giàu chất tự sự, vừa đậm màu hoài niệm, thể hiện tình yêu sâu sắc với quê hương.

Câu 2. BÀI LÀM

Trong thời đại công nghệ số phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của con người hiện đại. Sự phổ biến của các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, X (Twitter)… không chỉ thay đổi cách chúng ta giao tiếp mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội.

Mạng xã hội là một công cụ kết nối mạnh mẽ, xóa nhòa khoảng cách địa lý, giúp con người giao tiếp và chia sẻ thông tin một cách nhanh chóng, tiện lợi. Những người sống xa quê có thể trò chuyện với người thân bất cứ lúc nào. Bạn bè lâu ngày không gặp có thể tìm thấy nhau qua một vài cú nhấp chuột. Ngoài ra, mạng xã hội còn là nơi truyền tải tri thức, chia sẻ kinh nghiệm, lan tỏa những giá trị tích cực trong cộng đồng. Trong học tập, làm việc, giải trí, nhiều người đã tận dụng mạng xã hội để học hỏi, quảng bá sản phẩm, hoặc thể hiện bản thân theo cách sáng tạo.

Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích to lớn, mạng xã hội cũng đặt ra nhiều vấn đề đáng lo ngại. Việc quá sa đà vào không gian ảo khiến nhiều người, đặc biệt là giới trẻ, dần trở nên xa rời các mối quan hệ thực tế. Những cuộc trò chuyện mặt đối mặt dần bị thay thế bởi các dòng tin nhắn lạnh lùng. Không ít người rơi vào trạng thái “sống ảo”, đánh mất giá trị thật của bản thân vì mải mê với những lượt “like”, “share” hay “follow”. Thêm vào đó, mạng xã hội cũng là môi trường dễ phát tán thông tin sai lệch, tiêu cực, ảnh hưởng đến nhận thức và hành vi của người dùng nếu không có sự chọn lọc.

Vì vậy, trong cuộc sống hiện đại, điều quan trọng là mỗi người cần biết sử dụng mạng xã hội một cách thông minh, tỉnh táo. Chúng ta nên coi đó là một công cụ hỗ trợ, không phải là nơi để đánh đổi các giá trị thực sự của cuộc sống. Mạng xã hội chỉ phát huy được vai trò tích cực nếu người sử dụng biết làm chủ nó, chứ không để bản thân bị chi phối, lệ thuộc.

Tóm lại, mạng xã hội là một thành tựu đáng kể của thời đại số, nhưng cũng ẩn chứa nhiều hệ lụy. Việc ứng xử văn minh, có chọn lọc và giữ vững giá trị cá nhân trong không gian mạng sẽ giúp chúng ta tận dụng được mặt tích cực, đồng thời hạn chế tối đa những tiêu cực mà nó mang lại.

Câu 1Trả lời: Văn bản được viết theo thể thơ tự do.

Câu 2.Trả lời: Hạnh phúc được miêu tả bằng các tính từ: xanh, thơm, dịu dàng, vô tư.

Câu 3. Trả lời: Đoạn thơ thể hiện quan niệm rằng hạnh phúc đôi khi đến một cách âm thầm, nhẹ nhàng, không ồn ào mà sâu sắc và ngọt ngào như một trái chín thơm. Đó là những khoảnh khắc bình yên, giản dị trong cuộc sống thường ngày.

Câu 4. Trả lời: Biện pháp tu từ so sánh (so sánh hạnh phúc với con sông) giúp làm nổi bật vẻ đẹp tự nhiên, vô tư và không toan tính của hạnh phúc. Nó thể hiện rằng hạnh phúc không cần phải cân đo, tính đếm, mà cứ thế trôi chảy nhẹ nhàng trong dòng đời, mang lại cảm giác thanh thản và yên bình.

Câu 5. Trả lời: Qua đoạn trích, tác giả thể hiện quan niệm rằng hạnh phúc là những điều bình dị, nhẹ nhàng, đôi khi đến thật âm thầm nhưng vẫn sâu sắc và ý nghĩa. Hạnh phúc không cần phô trương hay phải đầy đủ trọn vẹn, mà có thể chỉ là những cảm xúc giản đơn và tự nhiên trong cuộc sống hàng ngày.