Câu 1 (2,0 điểm): Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích hình ảnh hàng rào dây thép gai trong văn bản phần Đọc hiểu:

Hình ảnh hàng rào dây thép gai trong bài thơ “Người cắt dây thép gai” mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc. Đó không chỉ là vật cản vật lý ngăn cách đất nước, con người mà còn là biểu tượng của sự chia cắt, đau thương do chiến tranh gây ra. Hàng rào thép gai khiến cánh cò - biểu tượng cho sự sống yên bình – không thể bay về, làm con sông gãy khúc, nhịp cầu tan vỡ. Hành động của người lính cắt hàng rào dây thép gai là hành động dũng cảm, không chỉ giải phóng một không gian vật lý mà còn xóa nhòa những chia cắt trong lòng người, nối liền những gì đã từng tan vỡ. Mỗi lớp rào bị cắt đi là mỗi lần thiên nhiên hồi sinh, cuộc sống trở lại thanh bình, như hình ảnh “cò hát”, “nhịp cầu nối liền”, “con sông chảy lại”. Qua đó, tác giả ca ngợi tinh thần chiến đấu anh dũng của người lính và bày tỏ niềm tin mãnh liệt vào một đất nước thống nhất, tự do. Hình ảnh hàng rào thép gai và hành động cắt rào trở thành biểu tượng bất diệt của lòng yêu nước, khát vọng hòa bình.

Câu 2 (4,0 điểm): Viết bài văn (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ của em về sự cần thiết của lối sống có trách nhiệm của thế hệ trẻ hiện nay:

Trong xã hội hiện đại đầy biến động ngày nay, lối sống có trách nhiệm ngày càng trở nên cần thiết, đặc biệt đối với thế hệ trẻ - những chủ nhân tương lai của đất nước. Trách nhiệm không chỉ đơn thuần là hoàn thành nghĩa vụ mà còn là ý thức sâu sắc về hành động và hậu quả của mình đối với bản thân, gia đình và xã hội.

Trách nhiệm giúp thế hệ trẻ rèn luyện nhân cách, bản lĩnh vững vàng. Khi sống có trách nhiệm, các bạn trẻ biết trân trọng giá trị của lao động, học tập chăm chỉ, không ngừng nỗ lực để hoàn thiện bản thân. Một học sinh có trách nhiệm sẽ không chờ đợi sự nhắc nhở mà tự giác học tập, tìm kiếm tri thức để chuẩn bị cho tương lai. Một công dân trẻ có trách nhiệm sẽ biết quan tâm đến các vấn đề xã hội, tham gia các hoạt động vì cộng đồng và chung tay xây dựng đất nước.

Sống có trách nhiệm còn góp phần tạo dựng một xã hội văn minh, bền vững. Nếu mỗi người trẻ đều ý thức trách nhiệm với công việc, gia đình và môi trường, xã hội sẽ phát triển hài hòa, hạn chế những hành vi tiêu cực, ích kỷ, vô tâm. Trách nhiệm còn là biểu hiện của lòng yêu nước thiết thực, là cách thế hệ trẻ tiếp nối truyền thống quý báu của cha ông, gìn giữ nền độc lập tự do đã phải đánh đổi bằng bao máu xương.

Tuy nhiên, bên cạnh những bạn trẻ sống trách nhiệm, hiện nay vẫn còn tồn tại không ít hiện tượng sống thờ ơ, buông thả, chạy theo lối sống hưởng thụ, thiếu ý thức đối với bản thân và xã hội. Điều đó đặt ra yêu cầu bức thiết về việc giáo dục trách nhiệm cho thế hệ trẻ thông qua gia đình, nhà trường và các phương tiện truyền thông.

Bản thân em nhận thức rằng, để trở thành người có ích cho xã hội, trước hết cần rèn luyện lối sống có trách nhiệm ngay từ những việc nhỏ nhất: tự giác học tập, giúp đỡ cha mẹ, tuân thủ pháp luật, ý thức bảo vệ môi trường. Mỗi hành động, mỗi quyết định cần xuất phát từ suy nghĩ cẩn trọng và lòng tự trọng, lòng yêu thương con người.

Tóm lại, lối sống có trách nhiệm là yêu cầu không thể thiếu đối với thế hệ trẻ hiện nay. Đó chính là nền tảng để mỗi người xây dựng cuộc sống cá nhân tốt đẹp và cùng nhau dựng xây một xã hội ngày càng văn minh, phát triển.

Câu 1 (0,5 điểm):

Phương thức biểu đạt chính của văn bản là biểu cảm.

Câu 2 (0,5 điểm):

Nhân vật trữ tình trong văn bản là người lính cắt dây thép gai.

Câu 3 (1,0 điểm):

Nhận xét về hình thức của văn bản:

• Văn bản được trình bày dưới hình thức thơ tự do.
• Câu thơ dài ngắn linh hoạt, không theo khuôn mẫu cố định.
• Ngôn ngữ giàu hình ảnh, nhịp điệu mềm mại, gợi cảm xúc sâu sắc.

Câu 4 (1,0 điểm):

Phân tích mạch cảm xúc của văn bản:

• Mở đầu là sự đồng cảm, xót xa trước cảnh đất nước bị chia cắt, thiên nhiên bị tổn thương.
• Sau đó là niềm xúc động khi chứng kiến những đổi thay: sự sống hồi sinh, thiên nhiên trở lại bình yên sau khi hàng rào thép gai bị phá bỏ.
• Cao trào là niềm tự hào, hân hoan khi đất nước thống nhất, sự đoàn kết và tình yêu quê hương dân tộc được khẳng định mạnh mẽ.

Câu 5 (1,0 điểm):

Thông điệp ý nghĩa nhất rút ra từ văn bản:

• Sự đoàn kết, lòng yêu nước và ý chí kiên cường sẽ giúp con người vượt qua mọi đau thương, nối liền những chia cắt để xây dựng một tương lai hòa bình, tươi sáng.