Câu 1. (2.0 điểm) Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) nêu cảm nhận về bài thơ ở phần đọc hiểu.

Bài thơ "Bàn giao" của Vũ Quần Phương là một lời nhắn nhủ đầy yêu thương và sâu sắc từ người ông dành cho thế hệ cháu – thế hệ tương lai. Với giọng thơ nhẹ nhàng, chân thành, bài thơ thể hiện tấm lòng bao dung, tình yêu thương và trách nhiệm của thế hệ đi trước. Người ông muốn bàn giao lại cho cháu những điều tươi đẹp, bình yên như gió heo may, mùi ngô nướng, hương bưởi tháng Giêng, cỏ mùa xuân xanh, những gương mặt người đẫm nắng, đẫm yêu thương – tất cả là biểu tượng của sự sống, tình người và hi vọng. Ngược lại, ông không muốn cháu phải gánh chịu những gian khổ, mất mát, đau thương mà thế hệ ông từng trải qua. Đặc biệt, ông gửi gắm lại "câu thơ vững gót làm người" – như một lời dặn dò sống có nghị lực, bản lĩnh và đạo đức. Qua đó, bài thơ không chỉ thể hiện mối liên kết thiêng liêng giữa các thế hệ mà còn nhấn mạnh giá trị của tình yêu thương, truyền thống và trách nhiệm. Đây là một bài thơ giàu cảm xúc, khiến người đọc xúc động và suy ngẫm sâu sắc về vai trò của thế hệ đi trước trong việc định hướng tương lai.

Câu 2. (4.0 điểm) Viết bài văn (khoảng 600 chữ) nêu suy nghĩ về vấn đề tuổi trẻ và sự trải nghiệm.

Tuổi trẻ là khoảng thời gian đẹp nhất của đời người – nơi khởi đầu của những ước mơ, khát vọng, cũng là lúc ta có nhiều cơ hội để học hỏi và khám phá thế giới xung quanh. Một trong những điều quan trọng và cần thiết nhất với tuổi trẻ chính là sự trải nghiệm. Bởi chính từ những trải nghiệm, con người mới trưởng thành hơn, hiểu mình hơn và định hình được con đường mình sẽ đi trong tương lai.

Trải nghiệm là quá trình con người trực tiếp tham gia vào cuộc sống, thử thách bản thân qua những hoạt động cụ thể, từ học tập, lao động cho đến va chạm thực tế. Tuổi trẻ càng nên chủ động tìm kiếm và sống hết mình với những trải nghiệm ấy, bởi khi ấy ta còn nhiều thời gian, sức khỏe và lòng dũng cảm để chấp nhận sai lầm, để đứng lên từ thất bại. Không có trải nghiệm, tuổi trẻ sẽ trở nên mờ nhạt và nghèo nàn, thiếu đi sự từng trải, thiếu cả những bài học quý giá chỉ có thể rút ra từ chính thực tế cuộc sống.

Trải nghiệm không phải lúc nào cũng dễ dàng hay tươi đẹp. Đó có thể là lần đầu tiên va chạm với thất bại, là nỗi cô đơn khi sống xa nhà, là áp lực khi đứng trước ngưỡng cửa lựa chọn nghề nghiệp. Nhưng chính những trải nghiệm đó sẽ rèn luyện bản lĩnh, lòng kiên trì và khả năng thích nghi của mỗi người. Tuổi trẻ càng dấn thân, càng nếm trải thì càng trưởng thành vững vàng hơn. Ngược lại, nếu ngại trải nghiệm, sợ vấp ngã, con người sẽ trở nên yếu đuối, dễ buông bỏ và không đủ sức đối mặt với thử thách trong cuộc sống.

Thực tế đã chứng minh, nhiều người thành công sớm chính là nhờ họ có sự trải nghiệm từ khi còn trẻ. Những nhà khoa học, doanh nhân, nghệ sĩ nổi tiếng – ai cũng từng có những năm tháng bươn chải, học hỏi, thử sai và đứng lên nhiều lần. Trải nghiệm còn giúp người trẻ nhận ra giá trị của cuộc sống, biết cảm thông, sẻ chia và sống có trách nhiệm hơn với bản thân, gia đình và xã hội.

Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu đúng và có thái độ đúng đắn với việc trải nghiệm. Một số bạn trẻ ngày nay còn thụ động, lười học hỏi, ngại thay đổi, chỉ muốn an toàn trong vùng thoải mái. Điều đó khiến tuổi trẻ trôi qua một cách vô nghĩa. Trải nghiệm không nhất thiết phải là những điều lớn lao hay phiêu lưu mạo hiểm. Đó có thể là việc tham gia một câu lạc bộ, làm thêm trong kỳ nghỉ, đi du lịch bụi, hoặc đơn giản là dám nói lên suy nghĩ của mình trong một cuộc tranh luận.

Tuổi trẻ chỉ đến một lần trong đời. Hãy sống hết mình, dấn thân, khám phá, học hỏi và trưởng thành qua từng trải nghiệm. Đừng sợ vấp ngã, vì chính từ những lần ngã đau, ta mới học được cách đứng lên mạnh mẽ hơn. Chỉ khi biết trải nghiệm, tuổi trẻ mới thực sự có ý nghĩa và đáng nhớ.

Câu 1.
Xác định thể thơ của văn bản trên.
👉 Thể thơ tự do.

Câu 2.
Trong bài thơ, nhân vật người ông sẽ bàn giao cho cháu những thứ gì?
👉 Nhân vật người ông sẽ bàn giao cho cháu:

• Gió heo may
• Góc phố có mùi ngô nướng bay
• Tháng Giêng hương bưởi
• Cỏ mùa xuân xanh dưới chân giày
• Những gương mặt người đẫm nắng, đẫm yêu thương
• Một chút buồn, một chút ngậm ngùi, chút cô đơn
• Câu thơ "vững gót để làm người"

Câu 3.
Ở khổ thơ thứ hai, có những thứ mà người ông chẳng bàn giao cho cháu. Theo anh/chị, vì sao người ông lại không muốn bàn giao cho cháu những thứ đó?
👉 Vì những điều người ông không muốn bàn giao là những tháng ngày vất vả, sương muối lạnh, chiến tranh loạn lạc, đói khổ và gian truân trong cuộc sống. Người ông mong muốn thế hệ cháu sẽ được sống trong hòa bình, ấm no, hạnh phúc, không phải chịu đựng những đau thương, mất mát mà thế hệ ông đã trải qua.

Câu 4.
Chỉ ra và phân tích biện pháp điệp ngữ được sử dụng trong bài thơ.
👉 Biện pháp điệp ngữ được sử dụng là:

• "Bàn giao" – được lặp lại nhiều lần ở các đầu dòng thơ.

🌿 Tác dụng:

• Nhấn mạnh hành động truyền lại, gửi gắm từ thế hệ trước sang thế hệ sau.
• Tạo nên nhịp điệu thơ nhẹ nhàng, tình cảm.
• Thể hiện tấm lòng của người ông đầy yêu thương, trách nhiệm với cháu – thế hệ tương lai.

Câu 5.
Chúng ta hôm nay đã nhận bàn giao từ thế hệ cha ông đi trước rất nhiều điều quý giá, thiêng liêng. Theo anh/chị, chúng ta cần có thái độ gì trước những điều được bàn giao ấy? (Bày tỏ bằng đoạn văn 5 - 7 câu)

👉
Chúng ta hôm nay cần trân trọng và biết ơn sâu sắc những điều quý báu mà cha ông đã bàn giao lại, từ độc lập, tự do đến những giá trị văn hóa, đạo đức. Trước những thành quả ấy, chúng ta phải sống có trách nhiệm, nỗ lực học tập, rèn luyện và góp phần xây dựng đất nước ngày một tốt đẹp hơn. Cần giữ gìn và phát huy những truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tránh lối sống thực dụng, vô cảm. Đồng thời, phải biết chia sẻ, yêu thương và hướng tới những giá trị nhân văn. Chỉ như vậy, thế hệ trẻ mới xứng đáng với sự hy sinh và kỳ vọng của cha ông đi trước.