câu 1: Mỗi người có một cuộc sống riêng, một con đường riêng để hoàn thiện và phát triển bản thân. Chính vì thế, chúng ta cần sống có định hướng và chủ động trong cuộc sống của bản thân mình. Chủ động trong cuộc sống bản thân là việc chúng ta luôn biết làm chủ cuộc sống của mình. Chủ động trong cuộc sống bản thân có ý nghĩa to lớn đối với cuộc sống con người, nó làm cho con người năng động hơn, sáng tạo hơn, giúp ích rất nhiều cho cuộc sống. Cuộc sống này luôn tồn tại đầy rẫy những bất ngờ, thuận lợi và khó khăn. Con người vì thế rất cần sự chủ động để có tâm thế vững vàng khi đứng trước phong ba của cuộc đời và tạo lập cho mình thói quen chủ động trong tất cả lĩnh vực của cuộc sống. Việc sống ở thế chủ động sẽ giúp con người nắm bắt được cơ hội, cục diện tốt hơn, từ đó tạo ra những thành công cho bản thân mình và hạn chế được những tình huống bất ngờ, những ảnh hưởng tâm lí khi sự việc ập đến. Bên cạnh đó, chúng ta cũng cần phê phán những con người có lối sống dựa dẫm vào người khác, không cố gắng vươn lên, không làm chủ được cuộc sống của mình hoặc quá lười biếng, phó mặc cho số phận. Cuộc sống của mỗi người khác nhau và có tốt hơn hay không là cho chúng ta kiểm soát tư tưởng, hành động. Hãy trở thành một công dân tốt, có ích cho xã hội và tạo ra nhiều giá trị tốt đẹp hơn.

câu 2: Câu thơ hiện lên hình ảnh của nhà thơ Nguyễn Trãi, ông đang ngồi dưới bóng cây nhàn nhã như hóng mát thật sự. Việc quân, việc nước chắc đã xong xuôi, nhà thơ mới trở về với cuộc sống đơn sơ, giản dị, mộc mạc mà chan hòa, gần gũi với thiên nhiên. Một số sách dịch là "Rỗi hóng mát thuở ngày trường". Nhưng "rỗi" hay "rồi" cũng đều gây sự chú ý cho người đọc. Rảnh rỗi, sự việc còn đều xong xuôi, đã qua rồi. "Ngày trường" lại làm tăng sự chú ý. Cả câu thơ không còn đơn giản là hình ảnh của Nguyễn Trãi ngồi hóng mát mà nó lại toát lên nỗi niềm, tâm sự của tác giả "Nhàn rỗi ta hóng mát cả một ngày dài". Một xã hội đã bị suy yếu, nguyện vọng, ý chí của tác giả đã bị vùi lấp, không còn gì nữa, ông đành phải rời bỏ, từ quan để về ở ẩn, phải dành "hóng mát" cả ngày trường để vơi đi một tâm sự, một gánh nặng đang đè lên vai mình. Cả câu thơ thấp thoáng một tâm sự thầm kín, không còn là sự nhẹ nhàng thanh thản nữa.

câu 1 thể thơ thất ngôn bát cú đường luật 

câu 2 nhũng hình ảnh nói về nét sinh hoạt hàng ngày đạm bạc, thanh cao của tác giả: ăn măng, ăn trúc, đông ao giá, tắm hồ sen,.....

câu 3 BPTT liệt kê: một mai, một cuốc, một cần câu 

câu 4 quan niệm khôn-dại của tác giả: 

-Dại: "tìm về nơi vắng vẻ" - nơi tĩnh tại của thiên nhiên, thảnh thơi của tâm hồn 

-Khôn: "đến chốn lao xao" - chốn cửa quyền bon chen, thủ đoạn sát phạt 

=>đó là 1 cách nói ngược: khôn mà khôn dại, dại mà dại khôn của tác giả 

câu 5 cuộc sống hiện lên trong bài thơ của nguyễn bỉnh khiêm mang đặc điểm giản dị, bình dị: 

+ông như người nông dân tự lập với các công cụ như cuốc, cần câu. 

+dù xung quanh có nhiều sự phức tạp, ông vẫn kiên trì với lối sống của mình 

+bữa ăn giản dị với măng trúc, giá đỗ và nếp thể hiện sụ sinh hoạt qua từng mùa xuân-hạ-thu-đông