1. Hoàn thành bảng về các cách truyền nhiệt chính của các môi trường:

✅ Giải thích ngắn:

• Chất rắn: truyền nhiệt chủ yếu bằng dẫn nhiệt (nhiệt truyền từ phần nóng sang phần lạnh qua các phân tử).
• Chất lỏng và chất khí: truyền nhiệt chủ yếu bằng đối lưu (chất nóng nhẹ nổi lên, chất lạnh nặng chìm xuống, tạo thành dòng).
• Chân không: không có vật chất để dẫn nhiệt hoặc đối lưu, nên nhiệt chỉ truyền bằng bức xạ (ví dụ: Mặt Trời truyền nhiệt đến Trái Đất).

2. Vì sao sau khi rót nước mới đun sôi vào đầy phích rồi đậy ngay nút thì nút phích dễ bị đẩy bung ra? Có cách nào tránh hiện tượng này?

→ Vì sao bị bung nút:

• Khi rót nước sôi vào, hơi nước nóng bốc lên làm tăng áp suất không khí bên trong phích.
• Nếu đậy nút ngay lập tức, hơi nóng không thoát ra ngoài được, áp suất tăng cao sẽ đẩy bật nút phích ra ngoài.

→ Cách tránh hiện tượng này:

• Không đậy nút phích ngay lập tức.
• Chờ vài giây

1. Nội năng của vật có liên hệ với năng lượng nhiệt của vật không? Vì sao?

→ Có liên hệ.

Vì:

• Nội năng là tổng động năng và thế năng của các phân tử cấu tạo nên vật.
• Năng lượng nhiệt là phần nội năng mà vật nhận được hoặc mất đi do sự truyền nhiệt.
  ⇒ Như vậy, nhiệt lượng là một cách làm thay đổi nội năng, nên nội năng và năng lượng nhiệt có liên hệ chặt chẽ với nhau.

2. Khi vật lạnh đi và khi vật nóng lên, nội năng của vật thay đổi như thế nào?

• Khi vật nóng lên → nội năng tăng, do các phân tử chuyển động nhanh hơn.
• Khi vật lạnh đi → nội năng giảm, do các phân tử chuyển động chậm lại.

👉 Tóm lại:

• Nhiệt năng và nội năng có liên hệ vì truyền nhiệt làm thay đổi nội năng.
• Vật nóng lên → nội năng tăng, vật lạnh đi → nội năng giảm.

Bạn có muốn một ví dụ minh họa thực tế cho dễ hiểu hơn không?

a. Các cơ quan trong đường dẫn khí có đặc điểm cấu tạo như thế nào để làm ẩm, làm ấm không khí đi vào phổi?

• Đường dẫn khí gồm: mũi → họng → thanh quản → khí quản → phế quản.
• Các cơ quan này đều được lót bởi lớp niêm mạc có nhiều mao mạch và tuyến nhầy.

Cụ thể:

• Tuyến nhầy tiết ra chất nhầy giúp làm ẩm không khí.
• Mao mạch máu nằm sát bề mặt niêm mạc giúp làm ấm không khí nhờ nhiệt độ cơ thể.

b. Thành phần nào tham gia bảo vệ phổi tránh khỏi các tác nhân có hại?

Các thành phần tham gia bảo vệ phổi gồm:

1. Lông mũi: giữ lại bụi lớn ngay từ khoang mũi.
2. Chất nhầy (dịch nhầy): bao phủ niêm mạc đường hô hấp, giữ lại bụi nhỏ, vi khuẩn.
3. Lông rung (lông chuyển): đẩy bụi và vi khuẩn dính vào chất nhầy ra ngoài (hướng lên họng để bị nuốt hoặc ho ra).
4. Phản xạ ho, hắt hơi: tống bụi, dị vật ra ngoài khi bị kích thích.

👉 Tóm lại:

• Lớp niêm mạc có mao mạch và tuyến nhầy giúp làm ấm, làm ẩm không khí.
• Lông mũi, chất nhầy, lông rung và các phản xạ tự nhiên giúp bảo vệ phổi khỏi các tác nhân có hại.

Bạn có muốn mình làm thêm sơ đồ hoặc mô phỏng quá trình này bằng hình ảnh không?

a. Vẽ sơ đồ truyền máu ở người:

Có 4 nhóm máu chính: A, B, AB, O. Sơ đồ truyền máu có thể trình bày như sau:

css

Sao chépChỉnh sửa

       O
     ↙   ↘
    A     B
     ↘   ↙
       AB

Giải thích sơ đồ:

• Nhóm máu O có thể cho cho tất cả các nhóm: A, B, AB, O → gọi là “chuyên cho”.
• Nhóm máu AB có thể nhận từ tất cả các nhóm: O, A, B, AB → gọi là “chuyên nhận”.

b. Giải thích vì sao:

Nhóm máu O được gọi là "chuyên cho":

• Vì trên hồng cầu của nhóm máu O không có kháng nguyên A hay B, nên không bị hệ miễn dịch của người nhận tấn công.
• Do đó, người có nhóm máu O có thể cho máu an toàn cho người thuộc nhóm A, B, AB, và O.

Nhóm máu AB được gọi là "chuyên nhận":

• Vì trong huyết tương của người nhóm AB không có kháng thể chống A hay B, nên họ có thể nhận máu từ bất kỳ nhóm nào mà không bị phản ứng miễn dịch.

1. Cấu tạo dạ dày không thích hợp cho hấp thụ:

• Lớp niêm mạc dạ dày không có nhiều mao mạch và không có lông ruột (nhung mao) – những cấu trúc cần thiết để hấp thụ chất dinh dưỡng.
• Dạ dày chủ yếu tiết acid và enzyme để nghiền nhỏ, tiêu hóa sơ bộ thức ăn, chứ không có vai trò chính trong hấp thụ.

2. Môi trường dạ dày có tính acid mạnh:

• Dịch vị dạ dày có pH rất thấp (mạnh tính acid), không thuận lợi cho việc hấp thụ chất dinh dưỡng vào máu.

3. Ruột non có cấu tạo chuyên biệt để hấp thụ:

• Ruột non có nhiều lông ruột và vi nhung mao, làm tăng diện tích bề mặt hấp thụ lên hàng trăm lần.
• Bên dưới lớp biểu mô ruột non là hệ mao mạch dày đặc, giúp vận chuyển chất dinh dưỡng vào máu và bạch huyết nhanh chóng.
• Ở ruột non, thức ăn đã được tiêu hóa thành các chất đơn giản (glucose, amino acid, acid béo...) nên có thể hấp thụ được.

Tóm lại:

Dạ dày chủ yếu để tiêu hóa cơ học và hóa học bước đầu, không có cấu tạo phù hợp để hấp thụ, còn ruột non là nơi hoàn thiện tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng nhờ cấu trúc đặc biệt và môi trường thích hợp.

1. Nguồn điện là gì? Hãy kể tên 5 loại nguồn điện mà em biết.

Nguồn điện là thiết bị cung cấp năng lượng điện cho các thiết bị điện hoạt động.

5 loại nguồn điện mà em có thể biết:

2. Điện thoại di động sử dụng nguồn điện là pin sạc.

a) Khi ta không sử dụng, tắt nguồn điện thoại và cắm vào ổ điện để sạc pin thì pin trong điện thoại là nguồn điện hay dụng cụ tiêu thụ điện?

→ Lúc này, pin là dụng cụ tiêu thụ điện, vì nó đang được nạp điện từ ổ điện (nguồn điện).

b) Nếu pin không phải là nguồn điện thì lúc này nguồn điện ở đâu?

→ Nguồn điện lúc này là ổ cắm điện, hay nói chính xác hơn, là nguồn điện lưới dân dụng cung cấp điện cho bộ sạc và pin.

3. Để thắp sáng hay tắt một bóng đèn thì cần có những thiết bị điện nào? Phải làm gì với những thiết bị đó? Em hãy minh họa bằng một mạch điện đơn giản.

Thiết bị cần có:

Cách hoạt động:

Minh họa mạch điện đơn giản:

scss

Sao chépChỉnh sửa

(Pin) ──────(Công tắc)──────(Bóng đèn)───────┐
│                                             │
└─────────────────────────────────────────────┘