Câu 1:

Thế giới luôn được tồn tại theo sự hoạt động không ngừng của Trái Đất, nó luôn mang theo hơi thở của sự sống. Nơi mà con người luôn ở đó, sinh sống và phát triển. Cũng là nơi mà con người được ưu ái, ban cho những quyền lợi của cuộc sống, được tự do lựa chọn cuộc đời mà bản thân hằng mong muốn. Tuy nhiên để đi kèm theo những cơ hội tuyệt vời ấy, chúng ta cũng phải có sự đánh đổi, vì chẳng ai cho ai miến phí một điều gì. Để đạt được bất cứ thành công nào, chúng ta cũng phải mang theo trong mình một tình thần kiên quyết theo đuổi ánh nắng rực rỡ giữa muôn trùng gai nhọn - chính là sự chủ động trong cuộc sống. Chủ động chính là sự tự tìm tòi, học hỏi, tìm kiếm cho bản thân mình những cơ hội đổi mới trong mọi vấn đề. Cuộc sống luôn phát triển, chỉ một phút giây chủ quan thôi là ta đã bị bỏ lại ở phía sau hàng ngàn dặm. Vì vốn dĩ, kho tàng kiến thức trên thế giới là vô tận, có lẽ dành ra cả đời cũng chẳng thể khám phá tất thảy. Những điều ta biết chỉ là một hạt cát giữa sa mạc rộng lớn mà thôi. Chính vì vậy sự chủ động trong cuộc sống đóng vai trò vô cùng quan trọng, nó là một phần cốt lõi của sự thành công. Sự chủ động giúp ta tìm ra những điều mới mẻ, những điều thú vị cũng như kiến thức mà ta chưa biết tới . Chẳng gì là không thể nếu như ta không ngừng cố gắng chủ động tìm kiếm cho chính mình những cơ hội phát triển bản thân mình mỗi ngày. Chẳng hạn ta có thể kể đến sự thành công của Elon Musk, ông là một trong những doanh nhân nổi tiếng và sáng tạo nhất của thế kỷ 21. Ông đã đưa ra nhiều dự án táo bạo như SpaceX, Tesla, Neuralink và The Boring Company. Elon Musk không chỉ đặt ra các mục tiêu phi thường mà còn tạo ra các kế hoạch cụ thể để thực hiện chúng. Ông chủ động trong việc thay đổi ngành công nghiệp và tạo ra sự thay đổi đáng kể trong thế giới. Nếu như ta chỉ ngồi không chờ cơ hội tự tìm đến thì sẽ chẳng bao giờ có gì trong tay. Sự thụ động, ỷ lại vào người khác sẽ giết chết đi sự tư duy của bộ não cũng như là con dao vô hình giết chết tương lai của chính chúng ta. Cuộc sống là vậy, đào thải chính là một phần của xã hội, chỉ có sự chủ động thay đổi, bắt kịp xu thế của thời đại mới giúp chúng ta tồn tại và có chỗ đứng được mọi người kính nể cũng như tôn trọng. Đừng chôn vùi ước mơ của bản thân chỉ vì sự e dè, sợ sệt không dám đối diện thử thách. Hãy luôn trang bị cho mình một tâm thế luôn sẵn sàng quyết liệt dành lấy cơ hội, để rồi một ngày ta sẽ thấy thế giới thật dịu dàng đáng sống biết bao. Vì vậy, lối sống chủ động đóng một vai trò cực kì quan trọng trong cuộc sống ngày nay.

Câu 2:

Nguyễn Trãi, một trong những danh nhân văn hóa lớn của dân tộc, không chỉ nổi tiếng với những tác phẩm chính luận sắc bén mà còn để lại dấu ấn sâu đậm trong nền văn học Việt Nam qua các bài thơ thể hiện tình yêu quê hương, đất nước. Một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông là bài thơ "Cảnh ngày hè", được viết trong "Quốc âm thi tập". Bài thơ không chỉ là bức tranh thiên nhiên mùa hè tươi đẹp, mà còn là lời nhắn gửi sâu sắc về khát vọng an vui, hạnh phúc của người dân và đất nước.

Bài thơ mở đầu với một loạt hình ảnh thiên nhiên tươi mới, sinh động, tạo nên một không gian mùa hè thanh bình, đầy sức sống. Nguyễn Trãi bắt đầu với hình ảnh "Hoè lục đùn đùn tán rợp trương". Cây hoè trong bài thơ hiện lên với tán lá xanh mướt, che phủ rộng lớn, gợi sự mát mẻ, bóng râm của những ngày hè oi ả. Từ "đùn đùn" làm tăng cảm giác cây hoè mọc thành từng lớp, khối, dày đặc và che phủ, làm dịu đi cái nóng bức của mùa hè. Tiếp đó, hình ảnh "Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ" mô tả cây lựu với những quả chín đỏ mọng, khiến không gian thêm phần rực rỡ. Những hình ảnh này không chỉ thể hiện vẻ đẹp tự nhiên mà còn gợi lên sự phồn thịnh, trù phú của đất đai, cây cối.

Nguyễn Trãi cũng khéo léo miêu tả vẻ đẹp của hoa sen qua câu thơ: "Hồng liên trì đã tịn mùi hương". Hoa sen, một loài hoa quen thuộc trong văn hóa Việt Nam, được tác giả chọn làm biểu tượng của sự thanh cao, thuần khiết. Hương thơm của sen như lan tỏa khắp không gian, góp phần làm bức tranh mùa hè thêm phần tươi mới, thơm ngát. Hình ảnh hoa sen không chỉ gợi cảm giác về thiên nhiên trong lành mà còn mang đậm giá trị tượng trưng trong văn hóa dân tộc, thể hiện sự thanh tao, thuần khiết trong tâm hồn con người.

Bài thơ không chỉ miêu tả cảnh vật mà còn khắc họa được không khí sống động của một làng quê. Những âm thanh như "Lao xao chợ cá làng ngư phủ" và "Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương" khiến không gian như trở nên sinh động hơn. Âm thanh của chợ cá tạo nên cảm giác một cuộc sống lao động hối hả nhưng cũng rất đỗi giản dị, gắn liền với những người dân chài, những người thợ lặn suốt ngày mưu sinh trên mặt nước. Còn tiếng "cầm ve" ở cuối chiều tà lại như gợi lên một cảm giác thanh bình, tĩnh lặng của một buổi chiều hè sắp tắt, khi mà tất cả những âm thanh náo nhiệt của một ngày làm việc đã dịu xuống.

Ngoài việc miêu tả cảnh vật thiên nhiên và âm thanh cuộc sống, bài thơ *Cảnh ngày hè* còn thể hiện một tư tưởng nhân văn sâu sắc, đó là ước mơ về một xã hội tốt đẹp, thịnh vượng. Cuối bài thơ, Nguyễn Trãi viết: "Dân giàu đủ khắp đòi phương". Câu thơ này thể hiện niềm khao khát của tác giả về một xã hội mà tất cả mọi người đều được hưởng cuộc sống ấm no, hạnh phúc, không phân biệt vùng miền, dân tộc. Nguyễn Trãi, với tấm lòng yêu nước, không chỉ mong muốn một thiên nhiên tươi đẹp mà còn mơ ước một đất nước phồn thịnh, nơi người dân không phải lo toan về miếng cơm manh áo, có thể sống trong hòa bình và hạnh phúc.

Hình ảnh "Lẽ có Ngu cầm đàn một tiếng" cũng mang một ý nghĩa tượng trưng sâu sắc. "Ngu cầm" là tên của một loại nhạc cụ cổ xưa, đồng thời là biểu tượng cho văn hóa, trí tuệ của dân tộc. Tiếng đàn như lời khẳng định sự thịnh vượng, văn minh của xã hội, nơi mà nghệ thuật và văn hóa được trân trọng, phát triển. Những âm thanh này, dù là của một chiếc đàn cầm, nhưng lại mang một ý nghĩa lớn lao, thể hiện sự gắn kết giữa con người và văn hóa, giữa đời sống vật chất và tinh thần.

Tóm lại, bài thơ "Cảnh ngày hè" của Nguyễn Trãi không chỉ là một bức tranh thiên nhiên mùa hè tươi đẹp, mà còn là một tác phẩm chứa đựng tư tưởng lớn về sự thịnh vượng của đất nước và khát vọng về một xã hội tốt đẹp, an vui. Với những hình ảnh thiên nhiên tươi mới, âm thanh sinh động và thông điệp nhân văn sâu sắc, bài thơ đã khắc họa thành công vẻ đẹp của đất nước, đồng thời thể hiện niềm tin, hy vọng vào một tương lai tốt đẹp cho nhân dân. Đây là một tác phẩm mang đậm giá trị nhân văn, thể hiện tài năng và tấm lòng yêu nước của Nguyễn Trãi, đồng thời vẫn luôn có sức sống bền bỉ trong lòng người đọc cho đến tận ngày nay.

Câu 1:

Thể thơ của văn bản trên là: Thất ngôn bát cú Đường luật.

Câu 2: Những hình ảnh nói về nét sinh hoạt hàng ngày đạm bạc, thanh cao của tác giả:

tìm nơi vắng vẻ, ăn măng trúc, ăn giá, tắm hồ sen, tắm ao.

Câu 3: - Biện pháp tu từ liệt kê có trong hai câu thơ là: Một mai, một cuốc, một cần câu.

- Tác dụng: 

+ Làm cho câu văn thêm sinh động, hấp dẫn, giàu hình ảnh, giàu sức gợi hình, gợi cảm.

+ Làm nổi bật lên nét đẹp giản dị, đơn sơ của tác giả khi dùng những dụng cụ cày cuốc đơn sơ như mai, cuốc hay cần câu. Đây là những dụng cụ quá đỗi quen thuộc của người miền quê, họ sử dụng những thứ vật dụng này để làm việc cũng như giải trí. Điều này cho thấy, tác giả đã tìm niềm vui bằng những cách đơn sơ, mộc mạc nhất nhưng vẫn toát lên cho mình những dáng vẻ thanh cao đầy sự chân thật, gần gũi. Đồng thời thể hiện một cuộc sống thanh bạch, không bon chen, phù hợp với quan niệm sống của nhà thơ.

Câu 4: Quan niệm dại – khôn của tác giả trong hai câu thơ sau có đặc biệt là:

- Quan niệm dại của nhà thơ cho rằng khi ở nơi đồng quê yên bình, thảnh thơi, sẽ làm tầm nhìn cũng như sự đổi mới của bản thân bị eo hẹp, còn khôn ngụ ý chỉ những điều mới mẻ, sinh động ở chốn thành thị xa hoa lộng lẫy đầy bộn bề. Tuy nhiên ở nơi đồng quê, cái cho rằng nhàm chán, nhạt nhẽo lại hết sức thú vị với sự chân thành, chân thật nơi không có sự nhộn nhịp như ở chốn "lao xao", ta hoàn toàn được hoà nhập, tận hưởng cuộc sống, không mưu cầu danh lợi. Chính vì vậy cái dại ở đây, tác giả muốn cho ta thấy làng quê thật đỗi đáng bình yên, đáng để được tận hưởng tự do, để ta có không gian thư thái tâm hồn chứ không phải cái khôn chốn thành thị xa hoa, chật chội, đó cũng chính là sự mỉa mà tác giả muốn nhắc tới.

Câu 5: 

Con người giản dị, đơn sơ, mộc mạc, đó chính là Nguyễn Bỉnh Khiêm. Ông luôn hướng tới một cuộc sống tự do tự tại, nơi thả tâm hồn mình vào gió vào mây để cảm nhận được nhịp thở của thời gian. Cốt cách tâm hồn ông thanh tao, yên bình mà tự tại điều đó tô đậm thêm phẩm chất, chỉ những người cảm nhận được sự thư thái, yên bình, không mang theo phiền muộn của cuộc sống mới có thể chạm được đến những nỗi sâu sắc, tâm tư tình cảm mà ông dành cho thiên nhiên, quê hương cũng như thơ ca.