Câu 1 Trong văn bản Chiếu cầu hiền tài, Nguyễn Trãi đã vận dụng nghệ thuật lập luận chặt chẽ, thuyết phục để thể hiện ý chí cầu hiền của vua Lê Lợi. Trước hết, ông sử dụng phép nêu vấn đề rất trực tiếp: việc cử hiền tài là việc làm đầu tiên để xây dựng đất nước. Tiếp đó, ông dùng lý lẽ sắc bén, vừa mang tính nguyên lý chung (“Được thịnh trị tất ở việc cử hiền”), vừa thể hiện tình thế thực tế (“Trẫm... như gần vực sâu”). Để tăng sức thuyết phục, Nguyễn Trãi đã dẫn chứng lịch sử từ các điển tích nổi tiếng đời Hán, Đường, như việc Tiêu Hà, Địch Nhân Kiệt tiến cử người hiền, cho thấy việc cầu hiền là lẽ đương nhiên và cần thiết. Ngoài ra, ông còn sử dụng phép so sánh, đối chiếu giữa thực trạng hiện tại và những tấm gương xưa, khích lệ cả việc tự tiến cử với lời lẽ chân thành, cởi mở. Giọng điệu bài chiếu khi trang trọng, khi tha thiết, vừa bày tỏ tâm tư của nhà vua vừa khơi gợi lòng nhiệt thành của kẻ sĩ, thể hiện nghệ thuật lập luận tài tình, mẫu mực của Nguyễn Trãi

Câu 2 Hiện tượng “chảy máu chất xám” ở Việt Nam hiện nay Trong thời đại hội nhập và phát triển, “chất xám” – tức nguồn nhân lực trí tuệ cao – trở thành yếu tố then chốt quyết định sự thịnh vượng của mỗi quốc gia. Thế nhưng, Việt Nam hiện nay đang đối mặt với một vấn đề nghiêm trọng: hiện tượng “chảy máu chất xám”. Đây là thực trạng những người tài giỏi, có trình độ cao, sau khi được đào tạo trong nước hoặc nước ngoài, đã lựa chọn làm việc và cống hiến cho các quốc gia khác thay vì quê hương mình. Hiện tượng “chảy máu chất xám” diễn ra ngày càng phổ biến, đặc biệt trong các lĩnh vực khoa học kỹ thuật, y tế, công nghệ thông tin, nghiên cứu. Nhiều học sinh xuất sắc du học và quyết định định cư nước ngoài, các nhà khoa học tài năng rời bỏ quê hương để tìm kiếm môi trường làm việc tốt hơn. Nguyên nhân của tình trạng này xuất phát từ nhiều phía: môi trường nghiên cứu trong nước còn thiếu thốn, chế độ đãi ngộ chưa xứng đáng, cơ hội thăng tiến hạn chế, sự trọng dụng nhân tài đôi khi còn hình thức. Trong khi đó, các quốc gia phát triển lại đưa ra những chính sách hấp dẫn như lương cao, điều kiện làm việc tối ưu, sự tôn trọng và đề cao năng lực cá nhân. Hậu quả của “chảy máu chất xám” đối với Việt Nam là vô cùng nghiêm trọng. Quốc gia mất đi nguồn nhân lực tinh hoa, ảnh hưởng tới tốc độ phát triển khoa học công nghệ, làm giảm năng lực cạnh tranh quốc tế. Mặt khác, tình trạng này còn gây ra sự lãng phí lớn đối với ngân sách đào tạo và làm suy giảm lòng tin của xã hội vào việc trọng dụng người tài. Trước thực trạng đó, mỗi người Việt Nam, đặc biệt là thế hệ trẻ, cần có tinh thần yêu nước sâu sắc, ý thức được trách nhiệm cống hiến cho quê hương. Song song với đó, Nhà nước cần có những chính sách thiết thực hơn để giữ chân nhân tài: cải thiện môi trường làm việc, nâng cao đãi ngộ, tạo điều kiện phát triển sự nghiệp, xây dựng văn hóa trọng dụng thực chất chứ không chỉ trên giấy tờ. Các tổ chức, doanh nghiệp cũng cần phát huy vai trò thu hút nhân tài bằng cách đánh giá đúng năng lực, trao quyền sáng tạo và công nhận thành quả. Giữ gìn và phát huy chất xám không chỉ là giữ lại những cá nhân xuất sắc mà còn là giữ vững tương lai, động lực phát triển của đất nước. Việt Nam muốn vươn lên mạnh mẽ, không thể để tài năng trẻ phải băn khoăn giữa việc "ra đi" hay "ở lại". Bản thân mỗi bạn trẻ hãy tự ý thức rằng, không nơi nào bằng quê hương mình, và không có sự cống hiến nào ý nghĩa hơn việc góp sức xây dựng đất nước ngày một phồn vinh, giàu đẹp.

Câu 1 Trong văn bản Chiếu cầu hiền tài, Nguyễn Trãi đã vận dụng nghệ thuật lập luận chặt chẽ, thuyết phục để thể hiện ý chí cầu hiền của vua Lê Lợi. Trước hết, ông sử dụng phép nêu vấn đề rất trực tiếp: việc cử hiền tài là việc làm đầu tiên để xây dựng đất nước. Tiếp đó, ông dùng lý lẽ sắc bén, vừa mang tính nguyên lý chung (“Được thịnh trị tất ở việc cử hiền”), vừa thể hiện tình thế thực tế (“Trẫm... như gần vực sâu”). Để tăng sức thuyết phục, Nguyễn Trãi đã dẫn chứng lịch sử từ các điển tích nổi tiếng đời Hán, Đường, như việc Tiêu Hà, Địch Nhân Kiệt tiến cử người hiền, cho thấy việc cầu hiền là lẽ đương nhiên và cần thiết. Ngoài ra, ông còn sử dụng phép so sánh, đối chiếu giữa thực trạng hiện tại và những tấm gương xưa, khích lệ cả việc tự tiến cử với lời lẽ chân thành, cởi mở. Giọng điệu bài chiếu khi trang trọng, khi tha thiết, vừa bày tỏ tâm tư của nhà vua vừa khơi gợi lòng nhiệt thành của kẻ sĩ, thể hiện nghệ thuật lập luận tài tình, mẫu mực của Nguyễn Trãi

Câu 2 Hiện tượng “chảy máu chất xám” ở Việt Nam hiện nay Trong thời đại hội nhập và phát triển, “chất xám” – tức nguồn nhân lực trí tuệ cao – trở thành yếu tố then chốt quyết định sự thịnh vượng của mỗi quốc gia. Thế nhưng, Việt Nam hiện nay đang đối mặt với một vấn đề nghiêm trọng: hiện tượng “chảy máu chất xám”. Đây là thực trạng những người tài giỏi, có trình độ cao, sau khi được đào tạo trong nước hoặc nước ngoài, đã lựa chọn làm việc và cống hiến cho các quốc gia khác thay vì quê hương mình. Hiện tượng “chảy máu chất xám” diễn ra ngày càng phổ biến, đặc biệt trong các lĩnh vực khoa học kỹ thuật, y tế, công nghệ thông tin, nghiên cứu. Nhiều học sinh xuất sắc du học và quyết định định cư nước ngoài, các nhà khoa học tài năng rời bỏ quê hương để tìm kiếm môi trường làm việc tốt hơn. Nguyên nhân của tình trạng này xuất phát từ nhiều phía: môi trường nghiên cứu trong nước còn thiếu thốn, chế độ đãi ngộ chưa xứng đáng, cơ hội thăng tiến hạn chế, sự trọng dụng nhân tài đôi khi còn hình thức. Trong khi đó, các quốc gia phát triển lại đưa ra những chính sách hấp dẫn như lương cao, điều kiện làm việc tối ưu, sự tôn trọng và đề cao năng lực cá nhân. Hậu quả của “chảy máu chất xám” đối với Việt Nam là vô cùng nghiêm trọng. Quốc gia mất đi nguồn nhân lực tinh hoa, ảnh hưởng tới tốc độ phát triển khoa học công nghệ, làm giảm năng lực cạnh tranh quốc tế. Mặt khác, tình trạng này còn gây ra sự lãng phí lớn đối với ngân sách đào tạo và làm suy giảm lòng tin của xã hội vào việc trọng dụng người tài. Trước thực trạng đó, mỗi người Việt Nam, đặc biệt là thế hệ trẻ, cần có tinh thần yêu nước sâu sắc, ý thức được trách nhiệm cống hiến cho quê hương. Song song với đó, Nhà nước cần có những chính sách thiết thực hơn để giữ chân nhân tài: cải thiện môi trường làm việc, nâng cao đãi ngộ, tạo điều kiện phát triển sự nghiệp, xây dựng văn hóa trọng dụng thực chất chứ không chỉ trên giấy tờ. Các tổ chức, doanh nghiệp cũng cần phát huy vai trò thu hút nhân tài bằng cách đánh giá đúng năng lực, trao quyền sáng tạo và công nhận thành quả. Giữ gìn và phát huy chất xám không chỉ là giữ lại những cá nhân xuất sắc mà còn là giữ vững tương lai, động lực phát triển của đất nước. Việt Nam muốn vươn lên mạnh mẽ, không thể để tài năng trẻ phải băn khoăn giữa việc "ra đi" hay "ở lại". Bản thân mỗi bạn trẻ hãy tự ý thức rằng, không nơi nào bằng quê hương mình, và không có sự cống hiến nào ý nghĩa hơn việc góp sức xây dựng đất nước ngày một phồn vinh, giàu đẹp.