Câu 1.

Bài thơ " Thôi đừng trách mùa thu" của tác giả Trần Nhuận Minh đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.Đặc biệt , tác giả đã khắc họa sâu sắc về nghệ thuật sáng tạo hình ảnh trong văn bản.Trong nghệ thuật sáng tạo hình ảnh là một điểm nổi bật góp phần quan trọng trong việc truyền tải nội dung và khơi gợi cảm xúc nơi người đọc. Tác giả không đơn thuần miêu tả hiện thực mà đã lựa chọn, chọn lọc những hình ảnh mang tính biểu tượng, gợi nhiều tầng nghĩa khác nhau.Với những hình ảnh ấy không chỉ giàu giá trị thẩm mỹ mà còn phản ánh tâm hồn, tư tưởng và cảm xúc của con người trước cuộc sống và thiên nhiên. Đồng thời, người đọc không chỉ nhìn thấy một thế giới sống động mà còn cảm nhận được chiều sâu tư tưởng và triết lý nhân sinh được gửi gắm tới.Qua đó,tác giả còn vận dụng linh hoạt các biện pháp tu từ như ẩn dụ, hoán dụ, nhân hóa, so sánh… nhằm tạo ra những hình ảnh vừa gần gũi lại vừa mới mẻ, vừa mang ý nghĩa khái quát. Những hình ảnh thiên nhiên có thể trở thành biểu tượng cho tâm hồn con người; hình ảnh con người có thể mang sức gợi về những giá trị văn hóa, truyền thống, hay khát vọng sống cao đẹp. Chính sự kết hợp giữa yếu tố thực và ảo và giữa cái cụ thể và cái biểu tượng đã tạo nên sức hấp dẫn sâu sắc cho văn bản.Nghệ thuật sáng tạo hình ảnh không chỉ làm tăng giá trị nghệ thuật của tác phẩm mà còn giúp người đọc dễ dàng tiếp nhận, rung động và suy ngẫm. Nhờ đó, ta thấy thông điệp mà tác giả gửi gắm cũng trở nên sâu sắc và lan tỏa mạnh mẽ hơn trong lòng độc giả.Tóm lại,sáng tạo là hình ảnh trong văn bản không chỉ thể hiện tài năng nghệ thuật của tác giả mà còn là cầu nối quan trọng giúp truyền tải tư tưởng, cảm xúc đến người đọc một cách sâu sắc và tinh tế. Những hình ảnh giàu tính biểu tượng, được xây dựng bằng cảm quan thẩm mỹ và kỹ thuật tu từ linh hoạt, đã làm cho văn bản trở nên sống động, giàu giá trị nghệ thuật và nhân văn. Chính nhờ vào nghệ thuật này, văn bản không chỉ gây ấn tượng mạnh mà còn để lại dư âm lâu dài trong lòng người đọc.

Câu 1.Thể thơ của văn bản là thể thơ tự do.

Câu 2. Những từ ngữ, hình ảnh trong văn bản miêu tả kí ức tuổi học trò:

"Cây phượng gù", " ve kêu cháy ruột"," tà áo mỏng"," sách giáo khoa xưa","mái trường như bóng mẹ","tấm bảng xanh bát ngát".

Câu 3.Hiệu quả của biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong các dòng thơ in đậm:

-Biện pháp nghệ thuật điệp ngữ"thôi đừng".

Tác dụng:tạo nhịp điệu chậm rãi, trầm lắng và phù hợp với chủ đề hoài niệm giúp ta kết nối các hình ảnh ý thơ một cách mạch lạc, làm tăng tính nhạc cho ngôn ngữ thơ.

Nhấn mạnh,cho ta thấy tâm trạng lưu luyến, tiếc nuối ,day dứt khi nhớ về tuổi học trò,khắc sâu lời tự nhủ bản thân mình biết chấp nhận sự trôi đi từng ngày của thời gian,trân trọng quá khứ và hiện tại .

Qua đó, tác giả đã thể hiện tình yêu sự gắn bó với thầy cô và mái trường .

Câu 4 Nhận xét về tình cảm của nhân vật trữ tình được thể hiện trong văn bản: Bài thơ thể hiện mạch cảm xúc hoài niệm, sự tiếc nuối và tri ân của nhân vật trữ tình khi mùa thu đến với mạch cảm xúc này diễn biến theo ba giai đoạn chính:Trước hết là nỗi buồn man mác trước sự đổi thay của thời gian, sự tiếc nuối khi nhận ra không thể níu giữ được những gì đã qua.Tiếp theo đó là nỗi hoài niệm nhớ thương tuổi trẻ, có xen lẫn những suy tư sâu lắng về sự hi sinh của thế hệ đi trước, cũng như trăn trở về cuộc đời và những giá trị lớn lao. Bên cạnh đó,mạch cảm xúc kết lại bằng lòng biết ơn, lời tri ân quá khứ, thầy cô, mái trường, nơi nuôi dưỡng tâm hồn, chấp cánh ước mơ cho con người.Từ đó ta thấy mạch cảm xúc của nhân vật trữ tình trong bài thơ trên diễn ra theo dòng chảy của sự tiếc nuối - hoài niệm - tri ân, tạo nên một bài thơ nhẹ nhàng nhưng đầy lắng đọng. Khôngchỉ giúp bài thơ mang màu sắc hoài niệm mà còn có giá trị nhân văn sâu sắc, nhắc nhở mỗi người về sự trân trọng những điều tốt đẹp trong quá khứ.

Câu 5.Từ nội dung văn bản trên, ta muốn rút ra bài học về cách ứng xử của bản thân đối với quá khứ và những giá trị tinh thần cao đẹp.chấp nhận, trân trọng, biết ơn và xem đó là động lực để tiếp tục sống tốt trong hiện tại. Đồng thời, nó nhắc nhở chúng ta giữ gìn những giá trị tỉnh thần cao đẹp, đặc biệt là tỉnh nghĩa thầy trò, tình cảm với mái trường và những điều luôn có ý nghĩa trong suốt cuộc đời mỗi con người.Dù xã hội có thay đổi, công nghệ có phát triển, con người vẫn cần giữ gìn những giá trị cốt lõi như tỉnh thầy trò, tình bạn, sự hiếu nghĩa với cha mẹ, lòng biết ơn đối với quê hương và cội nguồn nơi ta được sinh ra.

Câu 1

Có những trang văn không chỉ để lại một câu chuyện mà còn khiến ta là người bị xúc động, đã để lại ảnh tượng sâu sắc trong lòng người đọc. Đặc biệt trong đoạn trích từ "Dấu chân người lính" của Nguyễn Minh Châu đã khắc họa hình ảnh người con gái tên Nết và là một nữ thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn .Giữa khói lửa chiến tranh, vẻ đẹp tâm hồn của Nết hiện lên thật mộc mạc, sâu sắc với nỗi nhớ da diết tình cảm, gia đình thiêng liêng và ý chí,kiên cường vượt lên hoàn cảnh.Đồng thời họ là những con người bình dị góp phần viết nên bản anh hùng ca của dân tộc không chỉ bằng máu và mồ hôi mà còn bằng chính tình yêu thương và nghĩ lực sống phi thường. Vẻ đẹp tâm hồn của những con người trên tuyến đường Trường Sơn được thể hiện ở tình yêu gia đình và quê hương sâu sắc, nhân vật Nết hiện lên với nỗi nhớ da diết được khơi gợi từ ánh lửa bếp từ tiếng chim rừng,từ mọi âm thanh hình ảnh thân thuộc của làng quê.Mỗi hình ảnh trong kí ức từ" tiếng cá chép đớp mồi ... ngoài cầu ao"đều trở thành vết cắt trong tâm hồn người con gái nỗi nhớ không làm cô yếu đuối mà càng làm sâu sắc cội nguồn của sức mạnh tinh thần,cô mang theo suốt hành trình nơi chiến trường. Bên cạnh đó tác giả cho ta thấy tâm hồn những con người như Nết còn rạng ngời bởi nghị lực và tinh thần trách nhiệm phi thường dù đau đớn đến tụt cùng, khi biết tin mẹ và em mất vì bom đạn ."cô vẫn quyết không khóc không cho phép mình ngục ngã."Hãy nghiến răng lại làm việc..."lời đối thoại đầy ám ảnh thể hiện sức mạnh nội tâm và những con người biết đặt lý tưởng, nhiệm vụ lên trên nỗi đau riêng.Chính sự dấn thân không nghỉ quên mình vì đồng đội, vì tổ quốc đã làm nên cho ta vẻ đẹp thầm lặng vô cùng quý giá.Và hình ảnh" xé ra làm hai ba mà chưa hết việc" thể hiện tình đồng chí đồng đội ấm áp qua những lời hỏi thăm, sẻ chia qua cách Nết cùng mọi người.Giữa những cuộc chiến trường ác liệt, những con người vẫn biết sống vì nhau, cùng nâng đỡ vượt qua sự mất mát, giãn khổ, qua đó tác giả đã sử dụng lối kể chuyện đan xen hiện tại và hồi ước giúp làm nổi bật chiều sâu tâm hồn của nhân vật, ngôn ngữ một mà gần gũi giàu chất thời thường, khiến câu chuyện trở nên chân thực và cảm động.Tác giả còn khéo léo sử dụng hình ảnh gợi cảm chi tiết đời sống sinh hoạt quen thuộc và động thoại nội tâm để thể hiện rõ nỗi nhớ, tình cảm gia đình và nghị lực của nhân vật nết. Tóm lại, hình ảnh nhân vật Nết ,đoạn trích đã khắc họa sâu sắc vẻ đẹp tâm hồn của những con người trên tuyến đường Trường Sơn,giàu tình cảm kiên cường và đầy nghị lực. Họ xứng đáng được trân trọng như những biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng.

Câu 1 Dấu hiệu hình thức cho biết ngôi kể được sử dụng trong đoạn trích:

-Ngôi kể thứ ba

- Thể hiện qua cách xưng hô của người kẻ và không xưng "tôi".

Câu 2.Hai chi tiết miêu tả hình ảnh bếp lửa ở đoạn trích:

"Những cái bếp bằng đất vắt, nặn, nêm bởi bàn tay khéo léo"

"Khói chỉ lan lờ mờ trong cỏ như sương ban mai rồi tan dần, lửa thì đậu lại."

Câu 3.Tác giả đã sử dụng cách kể chuyện đan xen giữa hiện tại và dòng hồi, giúp làm nổi bật tâm hồn của nhân vật nét, tạo sự đối lập để thể hiện về đẹp của nhân vật. Không chỉ vậy mà còn gợi cho ta cảm xúc sâu sắc đối với người đọc.

Qua đó, tác giả cho người đọc cảm nhận được nỗi nhớ quê nhà, tình cảm gia đình và một lý tưởng sống cao đẹp vô cùng to lớn để những chiến sĩ gồng mình tiếp tục hành trình chiến đấu gian khổ và cách kể này tạo nên sự lắng động, giàu trữ tình cho tác phẩm làm nổi bật tính cách nghị lực vượt qua hoàn cảnh của chiến tranh.

Câu 4.Việc sử dụng ngôn ngữ thâm mật trong các câu văn sau :

"Hiên ra đây chị gọi đầu nào";"cái con quỷ này lớn xác chỉ khỏe trêu em "

-Tác dụng :

+Tạo cảm giác gần gũi đời thường ,chân thực .

+Thể hiện rõ không khí gia đình ẩm áp, hồn nhiên và tình cảm giữa các thành viên .

Qua đó tác giả cho ta thấy người đọc càng thấm thía hơn về nỗi lòng mất mát và tình cảm sâu sắc của Nết dành cho gia đình khi đang ở nơi chiến trường.

Câu 5: Câu nói của Nết thể hiện tinh thần có ý chí kiên cường mạnh mẽ vượt qua bằng nghị lực trước những hoàn cảnh khắc nghiệt nơi chiến trường, đồng thời gợi cho ta suy ngẫm đối diện khác nhau với mất mát đau thương. Có người gục ngã, có người tìm sự an ủi, nhưng cũng có người chọn cách nén cảm xúc của mình vào trong lòng để tiếp tục sống và chiến đấu như Nết. Cô không cho phép mình khóc lúc này vì công việc và đồng đội cần cô, đó là bản lĩnh trích nhiệm và cũng là cách biến đau thương thành những hành động ý nghĩa, với một vẻ đẹp rất đáng trân trọng trong con người Việt Nam.

Câu 1.Đoạn trích trên được viết theo thể thơ tự do.

Câu 2. Hai hình ảnh trong đoạn trích cho ta thấy sự khắc nghiệt của thiên nhiên miền Trung:

"mồng tơi không kịp rớt "

"Lúa con gái mà gầy còm úa đỏ"

"Chỉ gió bão là tốt tươi như cỏ",...

Câu 3.Những dòng thơ trên giúp ta hiểu được mảnh đất miền Trung với địa hình hẹp ngang , thường phải gánh chịu thiên tai, lũ lụt , tạo nên những bất lợi cho hoạt động sản xuất và sinh sống của người dân.Với con người miền Trung giàu tình yêu thương , giàu lòng nhân ái và sống với nhau bằng tất cả sự yêu thương chân thành nhất.

Câu 4. Việc vận dụng thành ngữ trong dòng thơ trên cho thấy được sự nghèo khó , thiếu thốn cùng cực.Tác giả sử dụng thành ngữ " mảnh đất nghèo mồng tơi không kịp rớt" được sử dụng để nhấn mạnh sự nghèo khổ , thiếu thốn mức cùng cực . Hình ảnh "mảnh đất nghèo" gợi lên sự cằn cỗi , hiếm hoi trong khi " mồng tơi không kịp rớt" thấy sự thiếu thốn đến mức nguy cả những thứ bình thường ,dễ kiếm như mồng tơi cũng không có đủ để ăn . Việc sử dụng thành ngữ làm nổi bật hoàn cảnh sống khó khăn , khắc nghiệt của người dân.

Câu 5.Qua đoạn thơ trên tình cảm của tác giả đối với miền Trung là sự thấu hiểu những khắc nghiệt của thiên nhiên và những khó khăn , vất vả mà người dân miền Trung phải gánh Tác giả đã bộc lộ hết tình cảm gắn bó máu thịt và lòng trân trọng của nhà thơ đối với con người nơi đây.

Câu 1.Thể thơ trong đoạn trích trên là thể thơ tự do.

Câu 2.Trong đoạn trích , nhân vật trữ tình bày tỏ lòng biết ơn với: "mẹ";

" tuổi sinh thành";

" trò chơi tuổi nhỏ";

"dấu chân bấm mặt đường xa".

Câu 3. Dấu ngoặc kép trong dòng thơ "Chuyền chuyền một..." miệng,tay buông bắt có công dụng là trích dẫn lời nói của nhân vật khác.Đồng thời , góp phần làm sinh động cho câu chuyện , tăng tính chân thực cho lời kể .

Câu 4.

Phép lặp cú pháp:" biết ơn "

Tác dụng:

+tăng sức gợi hình gợi cảm tạo nhịp điệu trong câu.

+Nhấn mạnh , khẳng định nội dung về đối tượng và tầm ảnh hưởng đối với cuộc đời nhân vật trữ tình, thể hiện tình cảm của nhà thơ .

Qua đó tác giả cho ta thấy mỗi đối tượng nêu ra dù nhỏ bé và tuổi mụ đã làm cho nhân vật thêm yêu tuổi thơ này thêm không chỉ vậy yêu năm tháng tuổi trẻ , yêu tiếng mẹ đẻ và yêu những thành quả người trước để lại cho ta.

Câu 5. Qua đoạn thơ trên ta muốn gửi gắm đến thông điệp rằng sự biết ơn dành cho những thứ đơn giản quanh ta. Cuộc sống của chúng ta luôn có nhiều bộn bề ,lo lắng không phải ai cũng có thể tìm ra được giá trị của cuộc sống thông qua những điều gần gũi ;giản dị xung quanh ta.Hạnh phúc của mỗi người đơn giản chỉ cần một bữa cơm bình thường có đủ thành viên cũng làm cho mọi người vui và thật ấm áp. Nhưng nhiều người lại thờ ơ , lãng quên điều đó mà thay vào đó đi tìm những thứ hào nhoáng , những điều viển vông mà không hề nhận ra nó luôn bên ta chứ ở đâu xa.

Trong đoạn trích, người lính gửi một lá thư vương máu cho một nữ sinh múa ở Hà Nội. Dù lá thư mang dấu vết của chiến tranh, những người lính vẫn tin rằng lá thư đó sẽ đến được tay cô gái và mang lại một tia sáng, một niềm hy vọng. Đồng thời chi tiết “đôi mắt như vì sao sáng lấp lánh” cho thấy niềm tin vào tương lai tươi sáng. Thông điệp này thể hiện sự lạc quan và tin tưởng vào sức mạnh của tinh thần con người, ngay cả khi đối mặt với những thử thách khó khăn trắc trở . Và nó cũng cho thấy sự kết nối giữa con người với nhau, dù ở những hoàn cảnh và vị trí khác nhau.

Một vẻ đẹp nổi bật của nhân vật Minh trong truyện ngắn “Sao sáng lấp lánh” của Nguyễn Thị Ấm là sự hồn nhiên, trong sáng và khát vọng tình yêu . Dù trong hoàn cảnh chiến tranh khốc liệt, Minh vẫn giữ được vẻ đẹp tâm hồn qua câu chuyện tình yêu lãng mạn mà anh tưởng tượng với Hạnh, một cô nữ sinh trường múa . Chi tiết này cho ta thấy ước mơ về một tình yêu đẹp, một cuộc sống bình dị của người lính trẻ tuổi. Đồng thời, sự hy sinh của Minh và lá thư chứa đựng nỗi cô đơn sâu sắc “Hạnh ơi!… Anh cô đơn lắm…” , càng làm nổi bật lên vẻ đẹp của một tâm hồn khao khát tình cảm, sự đồng cảm và sẻ chia.

- Chỉ ra được hiện tượng phá vỡ quy tắc ngôn ngữ thông thường là kết hợp từ bất bình thường:" người đồng đội của tôi theo gió ra đi"=> từ "theo" là động từ đi kèm với "đi" cùng kết hợp cùng từ "gió" là một đối tượng tự nhiên không hình hài.

- Tác dụng: tăng sức gợi hình, gợi cảm. Thể hiện tâm trạng xúc động , nghẹn ngào của người lính khi chứng kiến đồng đội của mình ra đi .

Tác giả đã diễn đạt một cách kín đáo để nguôi ngoai bớt đi nỗi đau đớn , xót xa , mất mát khi nói về cái chết bi tráng của những người lính tử trận trong tác phẩm" Sao sáng lấp lánh".

- Chỉ ra được hiện tượng phá vỡ quy tắc ngôn ngữ thông thường là kết hợp từ bất bình thường:" người đồng đội của tôi theo gió ra đi"=> từ "theo" là động từ đi kèm với "đi" cùng kết hợp cùng từ "gió" là một đối tượng tự nhiên không hình hài.

- Tác dụng: tăng sức gợi hình, gợi cảm. Thể hiện tâm trạng xúc động , nghẹn ngào của người lính khi chứng kiến đồng đội của mình ra đi .

Tác giả đã diễn đạt một cách kín đáo để nguôi ngoai bớt đi nỗi đau đớn , xót xa , mất mát khi nói về cái chết bi tráng của những người lính tử trận trong tác phẩm" Sao sáng lấp lánh".