Trong bài thơ Chân quê của Nguyễn Bính, nhân vật “em” là hình ảnh đại diện cho sự thay đổi của con người trước tác động của môi trường mới. Ban đầu, “em” là cô gái thôn quê giản dị, chân phương, gắn bó với những bộ trang phục truyền thống như áo tứ thân, khăn mỏ quạ, yếm lụa sồi. Tuy nhiên, sau chuyến đi tỉnh, em thay đổi cả về trang phục lẫn phong cách, khoác lên mình quần lĩnh, khăn nhung, áo cài khuy bấm—những biểu tượng của sự hiện đại, khác hẳn vẻ đẹp giản dị trước kia. Điều này khiến nhân vật “tôi”—người yêu em—cảm thấy tiếc nuối, lo sợ rằng vẻ đẹp chân quê của em đang dần mai một. Nhân vật “em” trong bài thơ không chỉ là hình ảnh cá nhân mà còn phản ánh sự đổi thay của con người trong bối cảnh xã hội đang chuyển mình. Qua đó, bài thơ nhắc nhở chúng ta về sự cần thiết của việc giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống, ngay cả khi tiếp xúc với những giá trị mới.

Bài thơ Chân quê gửi gắm thông điệp về việc trân trọng và gìn giữ những giá trị truyền thống, vẻ đẹp giản dị của con người thôn quê trước sự ảnh hưởng của lối sống hiện đại. Nguyễn Bính nhấn mạnh sự đối lập giữa nét đẹp chân phương, mộc mạc và sự thay đổi theo xu hướng mới, từ đó bày tỏ mong muốn con người không quên đi cội nguồn, bản sắc văn hóa dân tộc.

Biện pháp tu từ: Ẩn dụ.

 “Hương đồng gió nội” là hình ảnh ẩn dụ cho vẻ đẹp chân chất, mộc mạc của con người thôn quê.

 “Bay đi ít nhiều” thể hiện sự phai nhạt, thay đổi dần của những giá trị truyền thống khi tiếp xúc với môi trường hiện đại.

Tác dụng:

 Thể hiện sự tiếc nuối của tác giả trước sự đổi thay của con người trước làn sóng đô thị hóa.

 Gợi lên nỗi băn khoăn về việc gìn giữ bản sắc quê hương trong cuộc sống hiện đại.

Những loại trang phục trong bài thơ:

 Trang phục truyền thống: yếm lụa sồi, dây lưng đũi, áo tứ thân, khăn mỏ quạ, quần nái đen.

 Trang phục hiện đại: khăn nhung, quần lĩnh, áo cài khuy bấm.

Ý nghĩa:

 Trang phục truyền thống đại diện cho vẻ đẹp giản dị, thuần khiết, mang đậm bản sắc văn hóa làng quê Việt Nam.

Trang phục hiện đại biểu trưng cho sự đổi thay, ảnh hưởng của lối sống đô thị, làm phai nhạt dần vẻ đẹp mộc mạc vốn có.

Nhan đề Chân quê gợi lên vẻ đẹp mộc mạc, giản dị, thuần khiết của làng quê Việt Nam. Nó thể hiện sự trân trọng những giá trị truyền thống, nét đẹp tự nhiên của con người và cảnh vật thôn quê, đồng thời ẩn chứa nỗi băn khoăn, tiếc nuối trước sự đổi thay của con người trước những tác động của lối sống hiện đại.

lục bát

Bóng chiều không thắm, không vàng vọt,

Sao đầy hoàng hôn trong mắt trong?”

•    Hiện tượng phá vỡ quy tắc ngôn ngữ:

•    Cấu trúc “Bóng chiều không thắm, không vàng vọt” phủ định cả hai sắc thái màu sắc đối lập: rực rỡ (thắm) và nhợt nhạt (vàng vọt), tạo cảm giác mơ hồ, không xác định.

•    Câu “Sao đầy hoàng hôn trong mắt trong?” là một câu hỏi tu từ, nghịch lý giữa hình ảnh “hoàng hôn” (mờ đục, u ám) và “mắt trong” (sáng trong, trong trẻo).

•    Tác dụng:

•    Nhấn mạnh tâm trạng u buồn, mơ hồ của nhân vật trữ tình.

•    Gợi lên sự đối lập giữa ngoại cảnh và nội tâm: cảnh vật không quá u ám nhưng lại chất chứa nỗi buồn sâu lắng.

“Tiếng sóng” không phải âm thanh thực mà là hình ảnh ẩn dụ. Nó tượng trưng cho.Nỗi lòng cuộn trào: Sóng trong lòng là cảm xúc bị xáo động bởi cuộc chia tay, dù không diễn ra ở bờ sông thực    Sự chia ly, xa cách: Như con sóng cuốn đi mọi thứ, cuộc chia ly này mang ý nghĩa dứt khoát, không hẹn ngày về.Khát vọng và bi kịch: “Li khách” ra đi với chí lớn, nhưng cũng mang theo nỗi cô đơn và mất mát.

Thông điệp: Cuộc đời là những cuộc chia ly không thể tránh khỏi, nhưng mỗi người đều phải mạnh mẽ bước đi trên con đường đã chọn.

Lý do:Bài thơ khắc họa hình ảnh “li khách” ra đi với ý chí lớn, chấp nhận hy sinh tình thân và quá khứ.Dù chia ly mang nỗi buồn, nhưng đó cũng là điều tất yếu trên hành trình trưởng thành.

Trong bài thơ Tống biệt hành, hình tượng “li khách” hiện lên đầy mạnh mẽ nhưng cũng chất chứa nỗi buồn. Li khách là người ra đi với chí lớn, mang trong mình hoài bão và lý tưởng cao đẹp. Hình ảnh “bàn tay không” thể hiện sự quyết tâm dứt bỏ quá khứ để hướng đến một tương lai chưa biết trước. Tuy nhiên, cuộc chia ly này không chỉ là sự ra đi đơn thuần mà còn nhuốm màu bi kịch. Người mẹ, người chị, người em dường như đã chuẩn bị sẵn sàng cho sự mất mát, thể hiện qua thái độ “coi như chiếc lá bay”, “coi như hạt bụi”, “coi như hơi rượu say”. Điều đó càng tô đậm sự cô độc của li khách, người bước vào một hành trình không có ngày trở lại. Bằng nghệ thuật biểu cảm giàu hình ảnh và giọng điệu bi tráng, Thâm Tâm đã khắc họa một hình tượng li khách đầy ấn tượng: vừa kiên định, hào hùng, vừa đau thương, day dứt.