a. Fe + HNO3 → Fe(NO3)3 + NO + H2O

1. Xác định số oxi hóa:

    * Fe: từ 0 lên +3

    * N trong HNO3: từ +5 xuống +2 trong NO

2. Viết quá trình oxi hóa và quá trình khử:

    * Quá trình oxi hóa: Fe → Fe^(3+) + 3e

    * Quá trình khử: N^(+5) + 3e → N^(+2)

3. Cân bằng electron:

    * Nhân quá trình oxi hóa với 1: Fe → Fe^(3+) + 3e

    * Nhân quá trình khử với 1: N^(+5) + 3e → N^(+2)

4. Viết phương trình cân bằng:

    * Fe + HNO3 → Fe(NO3)3 + NO + H2O

    * Thêm hệ số vào các chất đã xác định: Fe + HNO3 → Fe(NO3)3 + NO + H2O

    * Cân bằng N: Fe + 4HNO3 → Fe(NO3)3 + NO + H2O

    * Cân bằng H: Fe + 4HNO3 → Fe(NO3)3 + NO + 2H2O

    * Kiểm tra O: Fe + 4HNO3 → Fe(NO3)3 + NO + 2H2O (đã cân bằng)

    Vậy phương trình cân bằng là: Fe + 4HNO3 → Fe(NO3)3 + NO + 2H2O

5. Xác định chất oxi hóa, chất khử, quá trình oxi hóa, quá trình khử:

    * Chất oxi hóa: HNO3

    * Chất khử: Fe

    * Quá trình oxi hóa: Fe → Fe^(3+) + 3e

    * Quá trình khử: N^(+5) + 3e → N^(+2)

b. KMnO4 + FeSO4 + H2SO4 → Fe2(SO4)3 + MnSO4 + K2SO4 + H2O

1. Xác định số oxi hóa:

    * Mn trong KMnO4: từ +7 xuống +2 trong MnSO4

    * Fe trong FeSO4: từ +2 lên +3 trong Fe2(SO4)3

2. Viết quá trình oxi hóa và quá trình khử:

    * Quá trình oxi hóa: Fe^(2+) → Fe^(3+) + 1e

    * Quá trình khử: Mn^(+7) + 5e → Mn^(+2)

3. Cân bằng electron:

    * Nhân quá trình oxi hóa với 5: 5Fe^(2+) → 5Fe^(3+) + 5e

    * Nhân quá trình khử với 1: Mn^(+7) + 5e → Mn^(+2)

4. Viết phương trình cân bằng:

    * KMnO4 + FeSO4 + H2SO4 → Fe2(SO4)3 + MnSO4 + K2SO4 + H2O

    * Thêm hệ số vào các chất đã xác định: KMnO4 + 5FeSO4 + H2SO4 → 5/2 Fe2(SO4)3 + MnSO4 + K2SO4 + H2O

    * Nhân cả phương trình với 2 để loại bỏ phân số: 2KMnO4 + 10FeSO4 + H2SO4 → 5Fe2(SO4)3 + 2MnSO4 + K2SO4 + H2O

    * Cân bằng K: 2KMnO4 + 10FeSO4 + H2SO4 → 5Fe2(SO4)3 + 2MnSO4 + K2SO4 + H2O

    * Cân bằng SO4: 2KMnO4 + 10FeSO4 + 8H2SO4 → 5Fe2(SO4)3 + 2MnSO4 + K2SO4 + H2O

    * Cân bằng H: 2KMnO4 + 10FeSO4 + 8H2SO4 → 5Fe2(SO4)3 + 2MnSO4 + K2SO4 + 8H2O

    * Kiểm tra O: 2KMnO4 + 10FeSO4 + 8H2SO4 → 5Fe2(SO4)3 + 2MnSO4 + K2SO4 + 8H2O (đã cân bằng)

    Vậy phương trình cân bằng là: 2KMnO4 + 10FeSO4 + 8H2SO4 → 5Fe2(SO4)3 + 2MnSO4 + K2SO4 + 8H2O

5. Xác định chất oxi