Phân tích bài thơ "Quê hương" của Tế Hanh
                        Bài Làm
Quê hương là hai tiếng thiêng liêng, gợi lên trong lòng mỗi người những cảm xúc sâu lắng nhất. Đó là nơi ta sinh ra, lớn lên, là nguồn cội của bao kỷ niệm tuổi thơ. Trong nền văn học Việt Nam, nhiều nhà thơ đã viết về quê hương bằng những vần thơ tràn đầy tình cảm. Một trong những bài thơ tiêu biểu về đề tài này là Quê hương của Tế Hanh. Với giọng thơ mộc mạc, chân thành, tác giả đã vẽ nên bức tranh sống động về một làng chài ven biển và bày tỏ nỗi nhớ thương da diết đối với quê hương.

Ngay từ hai câu thơ đầu, tác giả đã giới thiệu trực tiếp về quê hương của mình – một làng chài nằm bên bờ biển rộng lớn:

"Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới
Nước bao vây cách biển nửa ngày sông."

Hình ảnh quê hương hiện lên với đặc trưng của một làng chài truyền thống, nơi mà người dân sống dựa vào biển cả. Cách miêu tả "nước bao vây" không chỉ giúp người đọc hình dung được vị trí của làng chài mà còn gợi lên sự gắn bó mật thiết giữa con người và thiên nhiên. Đối với những người dân nơi đây, biển không chỉ là không gian sinh tồn mà còn là một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày.

Bài thơ không chỉ khắc họa cảnh sắc thiên nhiên mà còn tái hiện sinh động cuộc sống lao động hăng say của người dân miền biển:

"Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá
Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng
Rướn thân trắng bao la thâu góp gió... "

Hình ảnh những chàng trai trẻ mạnh mẽ, đầy sức sống, lao động hăng say trên biển khơi đã được thể hiện một cách chân thực và đầy tự hào. Đặc biệt, hình ảnh "cánh buồm giương to như mảnh hồn làng" là một so sánh đầy sáng tạo. Cánh buồm không chỉ là công cụ đánh cá mà còn tượng trưng cho khát vọng, niềm tin và sự kiên cường của cả làng chài. Câu thơ khiến ta cảm nhận được tinh thần gắn kết giữa con người và quê hương, giữa lao động và cuộc sống.

Sau những ngày lao động vất vả, thuyền cá trở về trong niềm vui phấn khởi của cả làng:

"Ngày hôm sau ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về
Nhờ ơn trời biển lặng cá đầy ghe
Những con cá tươi ngon thân bạc trắng."

Không khí làng chài khi đón thuyền trở về thật náo nhiệt, rộn ràng. "Tiếng ồn ào", "dân làng tấp nập" cho thấy niềm hân hoan của cả cộng đồng khi một chuyến đi biển thành công. Hình ảnh "những con cá tươi ngon thân bạc trắng" gợi lên sự trù phú của biển cả, thể hiện thành quả lao động đầy tự hào của người dân làng chài. Qua đó, ta cảm nhận được sự gần gũi, giản dị nhưng vô cùng ấm áp của cuộc sống quê hương.

Nhưng điều sâu sắc nhất trong bài thơ chính là nỗi nhớ da diết của tác giả dành cho quê hương:

"Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá!"

Câu thơ ngắn gọn nhưng chứa đựng biết bao cảm xúc. Mùi hương của biển cả – có thể là vị mặn của muối, hương tanh của cá, hương gió biển – đã in sâu vào ký ức tác giả, trở thành biểu tượng cho quê hương trong tâm hồn ông. Chỉ một chi tiết nhỏ nhưng đủ để thể hiện nỗi nhớ khôn nguôi của người con xa xứ, nhớ về nơi chốn thân thương, về những năm tháng tuổi thơ gắn liền với biển cả.

Về nghệ thuật, bài thơ Quê hương sử dụng thể thơ tám chữ với nhịp điệu nhẹ nhàng, tha thiết. Tế Hanh đã vận dụng nhiều biện pháp nghệ thuật như so sánh, nhân hóa để làm nổi bật vẻ đẹp của thiên nhiên và con người lao động. Giọng thơ chân thành, mộc mạc càng làm tăng thêm sự xúc động và sức truyền cảm của bài thơ.

Tóm lại, Quê hương của Tế Hanh không chỉ là một bức tranh đẹp về làng chài ven biển mà còn là lời bày tỏ tình cảm yêu thương, gắn bó tha thiết với quê hương. Bài thơ gợi nhắc mỗi người về giá trị thiêng liêng của quê hương trong trái tim mình, nơi luôn chờ đợi ta trở về với những kỷ niệm thân thương nhất. Đọc bài thơ, ta càng thêm trân trọng nơi mình sinh ra và lớn lên, cũng như ý thức hơn về tình yêu và trách nhiệm đối với quê hương.     

• Lỉnh: Lén rời đi một cách nhanh chóng để tránh bị phát hiện hoặc trách nhiệm.
• Cấu ghét: Tỏ ra khó chịu, không ưa thích ai đó hoặc điều gì đó.
• Nhốn nhác: Trạng thái bối rối, lo lắng, không trật tự do nhiều người cùng phản ứng một lúc.

Hoàn cảnh sống có ảnh hưởng sâu sắc đến tính cách và số phận của mỗi người. Nhân vật Tư trong tác phẩm phải chịu nhiều thiệt thòi khi là con của người vợ lẽ, sống trong sự phân biệt đối xử và không nhận được sự yêu thương như những đứa trẻ khác. Điều này khiến Tư trở nên khép kín, mặc cảm và luôn khao khát tình cảm gia đình. Qua nhân vật này, ta thấy rằng hoàn cảnh có thể khiến con người trở nên bất hạnh, nhưng cũng có thể giúp họ mạnh mẽ hơn nếu biết vươn lên.