Truyện ngắn "Hương ổi" Của nhà văn Nam Cao không chỉ khắc họa những kỉ niệm về tuổi thơ mà còn là sự suy tư về tình yêu, nỗi nhớ và mối quan hệ giữa mọi người với nhau. Tác phẩm của nhà văn Nam Cao cho người đọc cảm nhận được vẻ đẹp giản dị nhưng sâu lắng, gợi nhớ về những hương vị cay đắng của cuộc sống. 

Truyện mở đầu với hình ảnh người cha đang nhấp ngụm trà thơm, gợi lên sự bình yên trong gia đình. Tuy nhiên, không khí bình yên ấy đã bị phá vỡ khi cô Ngân, hàng xóm, đến thăm và mang theo 1 đĩa ổi chín. Cây ổi đã được chặt từ lâu, nhưng hương thơm của nó vẫn còn lưu lại trong kí ức của nhân vật. Điều này thể hiện sự tồn tại của kí ức và cảm xúc, cho tả thấy rằng dù thời gian có trôi đi nhưng những kỉ niệm đẹp vẫn còn trong tâm hồn chúng ta. Hương ổi không còn đơn thuần là 1 mùi hương mà nó còn là biểu tượng của tình yêu và những kỉ niệm đau thương. Nhân vật chính nhớ về tuổi thơ, về những ngày tháng chưa bao giờ được ăn ổi trong vườn nhà bên cạnh, nơi mà cô Ngân thường xuyên hái quả. Mối quan hệ giữa 2 gia đình bị ngăn cách bởi 1 bức tường. Bức tường ấy tượng trưng cho những rào cản trong tình cảm và mối quan hệ giữa con người với nhau. Câu chuyện bắt đầu nhắc lại mối tình đầu của cha nhân vật và mẹ cô ngân. Tình yêu ấy dù không được trọn vẹn nhưng vẫn in đậm trong tâm trí của nhân vật. Mặc dù cha nhân vật không có được tình yêu đó, nhưng hương ổi lại chính là tượng trưng cho tình yêu trong sáng và đẹp đẽ vẫn theo ông suốt cuộc đời. Khi nhân vật cắn thử trải ổi chính mềm và mời cha cùng ăn. Đó là 1 khoảng khắc giao hòa giữ người cũ và người mới. Hương ổi từ 1 quả trái cây thành cây cầu nối gợi nhớ lại những tình cảm đã xa, đồng thời cũng chính là nguồn động lực cho mối quan hệ mới  trong cuộc sống. 

Cuối cùng "Hương ổi" Không chỉ là 1 câu chuyện về mối tình đầu, về kí ức xưa, mà còn là 1 tác phẩm tinh tế gợi những kí ức đẹp về cuộc sống, tình yêu và con người. Chính vì thế "Hương ổi" Trở thành 1 tác phẩm đầy ý nghĩa, khắc sâu trong lòng người đọc cảm xúc đáng quý

Trong xã hội phong kiến với tư tưởng "trọng nam khinh nữ".Thì người phụ nữ luôn bị coi nhẹ, không được quyền quyết định mọi thứ . Thân phận họ nhỏ bé và đáng thương như: thoại khanh, Thúy Kiều, Vũ Thị Thiết... Là đại diện cho sự khéo léo, đảm đang, tinh tế của những người phụ nữ trong thời đại phong kiến , khi không có chồng họ vẫn chăm sóc cha mẹ chồng như cha mẹ ruột và vẫn giữ tấm lòng son chờ chồng trở về. Họ luôn thực hiện tốt các công việc của mình để bảo vệ hạnh phúc gia đình. Thế nhưng cuộc sống của họ không do họ làm chủ, phải sống kiếp sống lênh đênh, trôi dạt, không định trước được tương lai. Tuy nhiên, họ vẫn vượt lên những đau đớn tủi nhục, để tìm được hạnh phúc cho bản thân

Thoại khanh đã chăm sóc mẹ của chồng mình, khi gặp bạn học cùng lớp của chồng mình thì người bạn đó liền thích thoại khanh nhưng cô vẫn nói thà dắt mẹ đi tìm bạn xưa để bảo vệhạnh phúc của gia đình