Câu 1. Xác định thể thơ được sử dụng trong bài thơ trên.

Trả lời: Bài thơ được viết theo thể thơ tự do. Các dòng thơ có độ dài ngắn khác nhau, không bị gò bó bởi niêm luật, vần điệu, tạo nên sự phóng khoáng trong diễn đạt cảm xúc.

Câu 2. Chỉ ra những phương thức biểu đạt được sử dụng trong bài thơ.

Trả lời: Bài thơ sử dụng các phương thức biểu đạt chính là biểu cảm, tự sự và miêu tả.

• Biểu cảm: Thể hiện tình cảm chân thành, sâu sắc của người con với mẹ, với quê hương.
• Tự sự: Kể lại hành trình trưởng thành và trở về làng sau chiến tranh.
• Miêu tả: Khắc họa hình ảnh làng quê, cuộc sống sau chiến tranh, vẻ đẹp thiên nhiên và con người.

Câu 3. Nhan đề của bài thơ gợi cho em những cảm nhận gì? Nhan đề ấy có tác dụng gì trong việc thể hiện nội dung bài thơ?

Trả lời:

• Nhan đề “Tên làng” gợi nhớ đến nguồn cội, quê hương – nơi chôn nhau cắt rốn, nơi nuôi dưỡng tâm hồn và hình thành nhân cách con người.
• Nhan đề thể hiện sự gắn bó máu thịt giữa cá nhân và cộng đồng, giữa người con với quê hương.
• Đây cũng là chủ đề xuyên suốt bài thơ – tình cảm thiêng liêng với làng quê, với cái tên “Hiếu Lễ” như một biểu tượng cho truyền thống, đạo lý và lòng biết ơn.

Câu 4. Phân tích tác dụng của việc lặp lại nhiều lần dòng thơ: “Người đàn ông ở làng Hiếu Lễ”.

Trả lời:

• Việc lặp lại dòng thơ “Người đàn ông ở làng Hiếu Lễ” có tác dụng:
  
• • Khẳng định nguồn gốc, cội rễ, danh tính của nhân vật trữ tình.
  • Nhấn mạnh niềm tự hào về quê hương, về cái tên làng gắn liền với truyền thống và nhân cách.
  • Tạo âm hưởng nhấn nhá, giúp dòng chảy cảm xúc liền mạch, sâu sắc hơn.
  • Gợi cảm giác thiêng liêng, trang trọng về sự trở về và vai trò của người con trong làng quê sau chiến tranh.

Câu 5. Nội dung của bài thơ này là gì?

Trả lời:

Bài thơ thể hiện tình cảm sâu nặng, tự hào của người con đối với quê hương – làng Hiếu Lễ, nơi đã sinh thành, nuôi dưỡng và chữa lành sau chiến tranh. Qua hành trình trở về của người lính, tác giả làm nổi bật vẻ đẹp của quê hương, tình mẹ con, tình làng nghĩa xóm và những giá trị truyền thống cao quý. Bài thơ đồng thời là sự khẳng định về bản sắc cá nhân gắn liền với cội nguồn dân tộc.

Câu 1.Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích tình yêu quê hương của nhân vật trữ tình.

Trong bài thơ “Tên làng” của Y Phương, tình yêu quê hương của nhân vật trữ tình được thể hiện một cách sâu sắc, chân thành và đầy cảm xúc. Người con trai trở về từ chiến trường không chỉ mang trên mình vết thương mà còn mang theo tình cảm thiết tha với mảnh đất đã sinh thành, nuôi dưỡng mình – làng Hiếu Lễ. Anh tự hào khẳng định: “Con là con trai của mẹ – Người đàn ông ở làng Hiếu Lễ”, cho thấy quê hương chính là cội nguồn hình thành nên bản sắc, nhân cách con người. Tình yêu ấy không chỉ là niềm tự hào mà còn là sự gắn bó sâu nặng, là cảm nhận tinh tế trước vẻ đẹp mộc mạc của ngôi làng, từ “ngôi nhà xây bằng đá hộc”, “con đường trâu bò vàng đen đi kìn kịt” đến “tiếng thác vang lên trời vọng xuống đất”. Quê hương hiện lên không chỉ bằng hình ảnh mà còn bằng cả cảm xúc và ký ức, in đậm trong tâm hồn người con trai. Qua đó, bài thơ khẳng định quê hương không chỉ là nơi ta sinh ra, mà còn là nơi ta mang theo suốt đời trong tim.

Câu 2. Viết bài văn nghị luận (khoảng 400 chữ) trình bày suy nghĩ của em về câu nói:

“Người ta chỉ có thể tách con người ra khỏi quê hương, chứ không thể tách quê hương ra khỏi con người.” – Raxun Gamzatov

Quê hương là nơi bắt đầu của mỗi con người – nơi ta cất tiếng khóc đầu tiên, lớn lên, được nuôi dưỡng bởi tình yêu thương và những giá trị truyền thống. Câu nói của Raxun Gamzatov: “Người ta chỉ có thể tách con người ra khỏi quê hương, chứ không thể tách quê hương ra khỏi con người” đã thể hiện sâu sắc chân lý ấy.

Thật vậy, dù có rời xa quê hương về mặt địa lý, thì trong tâm hồn mỗi người, hình bóng quê hương vẫn luôn hiện hữu. Đó là những kỷ niệm tuổi thơ, giọng nói của mẹ cha, mùi hương đồng nội, những con đường đất đỏ, những mùa lúa chín vàng… Quê hương không chỉ là mảnh đất cụ thể, mà còn là biểu tượng tinh thần, là gốc rễ văn hóa, là nơi tạo nên bản sắc của mỗi cá nhân. Người đi xa có thể thay đổi nơi sống, công việc, hoàn cảnh, nhưng tình cảm dành cho quê hương thì khó có thể phai nhòa. Nó âm thầm sống trong ký ức, trong ngôn ngữ, trong cách nghĩ, cách sống.

Trong thực tế, nhiều người con xa xứ vẫn hướng về quê nhà với niềm tự hào và tình yêu sâu sắc. Họ có thể thành đạt ở nơi đất khách nhưng vẫn mong muốn góp phần xây dựng quê hương. Họ giữ gìn tiếng mẹ đẻ, phong tục, tập quán như một cách gìn giữ bản sắc. Đó chính là biểu hiện rõ nhất cho nhận định của Gamzatov: quê hương là phần hồn không thể tách rời khỏi con người.

Từ đó, mỗi người cần ý thức hơn trong việc yêu quý, gìn giữ và phát huy các giá trị quê hương. Bởi lẽ, quê hương không chỉ là nơi để nhớ, mà còn là nơi để trở về, là gốc rễ tạo nên sức mạnh và lòng tự hào dân tộc trong mỗi chúng ta.

Câu 1. Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích những nét đặc sắc về nội dung, nghệ thuật của bài thơ “Chiếc lá đầu tiên”

Bài thơ “Chiếc lá đầu tiên” của Hoàng Nhuận Cầm là một bản tình ca trong trẻo và sâu lắng về tuổi học trò, tình bạn, tình thầy trò và những rung động đầu đời. Về nội dung, bài thơ là dòng hồi tưởng đầy cảm xúc của một người đã đi qua năm tháng học sinh, đang hoài niệm về ngôi trường, lớp học, những trò đùa tinh nghịch, những người bạn, và đặc biệt là mối tình đầu dịu dàng, ngây thơ. Những hình ảnh như “chùm phượng hồng”, “trái bàng đêm”, “tiếng ve”, “lớp học bâng khuâng” đã tái hiện chân thực một thời học trò hồn nhiên, trong sáng. Về nghệ thuật, bài thơ sử dụng thể thơ tự do, ngôn ngữ gần gũi, giàu nhạc điệu và cảm xúc, đậm chất trữ tình. Biện pháp tu từ như nhân hóa, ẩn dụ được sử dụng tinh tế, tiêu biểu là câu: “Tiếng ve trong veo xé đôi hồ nước” – một hình ảnh vừa đẹp vừa gợi cảm xúc bâng khuâng. Nhìn chung, “Chiếc lá đầu tiên” là một bài thơ giàu chất tự sự, đậm chất lãng mạn và thể hiện sâu sắc nỗi nhớ về một thời tuổi trẻ không thể nào quên.

Câu 2. (Bài văn nghị luận (khoảng 400 chữ)

Trong cuốn tiểu thuyết “Sáu người đi khắp thế gian” của James Michener, có câu: “Mặc dù bọn trẻ ném đá vào lũ ếch để đùa vui, nhưng lũ ếch không chết đùa mà chết thật.”

Trong cuộc sống, có những hành động tưởng chừng như vô hại, chỉ là trò đùa hoặc vui chơi vô tư, nhưng lại để lại hậu quả nghiêm trọng với người khác. Câu nói của James Michener: “Mặc dù bọn trẻ ném đá vào lũ ếch để đùa vui, nhưng lũ ếch không chết đùa mà chết thật” là một lời cảnh tỉnh sâu sắc về sự vô tâm, vô ý thức có thể dẫn đến những tổn thương thật sự.

Trẻ con có thể không nhận thức đầy đủ được hành vi của mình, nhưng hậu quả thì không vì thế mà nhẹ đi. Câu nói là một ẩn dụ, mở rộng ra cuộc sống con người: có những lời nói đùa, hành động bốc đồng mà người làm ra chỉ xem là thoáng qua, nhưng với người khác, đó lại là nỗi đau, là tổn thương sâu sắc. Một lời nói ác ý, một trò đùa vô duyên, một hành vi thiếu suy nghĩ… đều có thể khiến người khác tổn thương về thể xác lẫn tinh thần. Điều nguy hiểm là nhiều người biện minh cho những hành vi đó bằng lý do: “Tôi chỉ đùa thôi”.

Qua câu nói trên, tác giả khuyên chúng ta phải sống có trách nhiệm, biết suy nghĩ trước khi hành động và đặc biệt là phải đặt mình vào vị trí của người khác để thấu hiểu. Sự đồng cảm, sự tỉnh thức và lòng nhân hậu chính là điều làm nên nhân cách của một con người tử tế. Đừng để sự vô tâm biến thành vô tình, và đừng để trò đùa của mình trở thành bi kịch cho người khác.

Tóm lại, mỗi chúng ta cần cẩn trọng từ những điều nhỏ nhặt trong cuộc sống. Bởi những hành động dù vô tình nhưng nếu không được kiểm soát sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng, để rồi chính ta cũng không thể nào sửa chữa kịp. Hãy học cách sống tử tế và thấu cảm để tạo nên một thế giới nhân văn hơn.

Câu 1. Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích những nét đặc sắc về nội dung, nghệ thuật của bài thơ “Chiếc lá đầu tiên”

Bài thơ “Chiếc lá đầu tiên” của Hoàng Nhuận Cầm là một bản tình ca trong trẻo và sâu lắng về tuổi học trò, tình bạn, tình thầy trò và những rung động đầu đời. Về nội dung, bài thơ là dòng hồi tưởng đầy cảm xúc của một người đã đi qua năm tháng học sinh, đang hoài niệm về ngôi trường, lớp học, những trò đùa tinh nghịch, những người bạn, và đặc biệt là mối tình đầu dịu dàng, ngây thơ. Những hình ảnh như “chùm phượng hồng”, “trái bàng đêm”, “tiếng ve”, “lớp học bâng khuâng” đã tái hiện chân thực một thời học trò hồn nhiên, trong sáng. Về nghệ thuật, bài thơ sử dụng thể thơ tự do, ngôn ngữ gần gũi, giàu nhạc điệu và cảm xúc, đậm chất trữ tình. Biện pháp tu từ như nhân hóa, ẩn dụ được sử dụng tinh tế, tiêu biểu là câu: “Tiếng ve trong veo xé đôi hồ nước” – một hình ảnh vừa đẹp vừa gợi cảm xúc bâng khuâng. Nhìn chung, “Chiếc lá đầu tiên” là một bài thơ giàu chất tự sự, đậm chất lãng mạn và thể hiện sâu sắc nỗi nhớ về một thời tuổi trẻ không thể nào quên.

Câu 2. (Bài văn nghị luận (khoảng 400 chữ)

Trong cuốn tiểu thuyết “Sáu người đi khắp thế gian” của James Michener, có câu: “Mặc dù bọn trẻ ném đá vào lũ ếch để đùa vui, nhưng lũ ếch không chết đùa mà chết thật.”

Trong cuộc sống, có những hành động tưởng chừng như vô hại, chỉ là trò đùa hoặc vui chơi vô tư, nhưng lại để lại hậu quả nghiêm trọng với người khác. Câu nói của James Michener: “Mặc dù bọn trẻ ném đá vào lũ ếch để đùa vui, nhưng lũ ếch không chết đùa mà chết thật” là một lời cảnh tỉnh sâu sắc về sự vô tâm, vô ý thức có thể dẫn đến những tổn thương thật sự.

Trẻ con có thể không nhận thức đầy đủ được hành vi của mình, nhưng hậu quả thì không vì thế mà nhẹ đi. Câu nói là một ẩn dụ, mở rộng ra cuộc sống con người: có những lời nói đùa, hành động bốc đồng mà người làm ra chỉ xem là thoáng qua, nhưng với người khác, đó lại là nỗi đau, là tổn thương sâu sắc. Một lời nói ác ý, một trò đùa vô duyên, một hành vi thiếu suy nghĩ… đều có thể khiến người khác tổn thương về thể xác lẫn tinh thần. Điều nguy hiểm là nhiều người biện minh cho những hành vi đó bằng lý do: “Tôi chỉ đùa thôi”.

Qua câu nói trên, tác giả khuyên chúng ta phải sống có trách nhiệm, biết suy nghĩ trước khi hành động và đặc biệt là phải đặt mình vào vị trí của người khác để thấu hiểu. Sự đồng cảm, sự tỉnh thức và lòng nhân hậu chính là điều làm nên nhân cách của một con người tử tế. Đừng để sự vô tâm biến thành vô tình, và đừng để trò đùa của mình trở thành bi kịch cho người khác.

Tóm lại, mỗi chúng ta cần cẩn trọng từ những điều nhỏ nhặt trong cuộc sống. Bởi những hành động dù vô tình nhưng nếu không được kiểm soát sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng, để rồi chính ta cũng không thể nào sửa chữa kịp. Hãy học cách sống tử tế và thấu cảm để tạo nên một thế giới nhân văn hơn.

Câu 1: Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) nêu suy nghĩ về ý nghĩa của việc tôn trọng sự khác biệt của người khác

Trong xã hội đa dạng và không ngừng biến đổi ngày nay, việc tôn trọng sự khác biệt của người khác là một phẩm chất cần thiết để xây dựng một cộng đồng văn minh và tiến bộ. Mỗi người đều có hoàn cảnh sống, suy nghĩ, niềm tin và cách thể hiện bản thân riêng biệt. Sự khác biệt ấy không làm giảm giá trị của bất kỳ ai mà còn góp phần tạo nên sự phong phú và đa dạng cho xã hội. Khi chúng ta biết tôn trọng người khác, chúng ta đang góp phần làm giảm sự kỳ thị, định kiến và mâu thuẫn – những rào cản lớn của sự đoàn kết. Đồng thời, việc tôn trọng người khác cũng giúp ta nhận lại sự tôn trọng, tạo nên mối quan hệ giao tiếp tích cực, nhân văn. Thay vì áp đặt suy nghĩ cá nhân, hãy học cách lắng nghe, thấu hiểu và nhìn thế giới từ góc nhìn của người khác. Tôn trọng sự khác biệt không chỉ là biểu hiện của lòng bao dung mà còn là nền tảng để con người cùng chung sống hài hòa và phát triển bền vững trong một thế giới ngày càng hội nhập.

Câu 2: Viết bài văn phân tích, đánh giá bài thơ “Nắng mới” của Lưu Trọng Lư

Lưu Trọng Lư là một trong những cây bút tiên phong của phong trào Thơ mới – một trào lưu thơ mang đậm cái tôi cá nhân và cảm xúc nội tâm sâu sắc. Bài thơ “Nắng mới” là một tác phẩm tiêu biểu của ông, thể hiện nỗi nhớ nhung tha thiết về người mẹ quá cố và tuổi thơ đã xa, được khơi gợi từ một khoảnh khắc nắng mới trong hiện tại.

Khổ thơ đầu mở ra một khung cảnh đầy chất thơ với hình ảnh “nắng mới hắt bên song” và tiếng “gà trưa gáy não nùng”. Ánh nắng và âm thanh quen thuộc ấy như đánh thức cả một miền ký ức trong tâm hồn người con:

“Lòng rượi buồn theo thời dĩ vãng,

Chập chờn sống lại những ngày không.”

Nỗi buồn nhẹ nhàng, thấm sâu như một cơn gió lướt qua trái tim, kéo theo hồi ức về một thời thơ ấu đã mất. Cụm từ “những ngày không” gợi sự trống vắng, mơ hồ, như một nỗi nhớ không thể gọi tên.

Hai khổ thơ tiếp theo là dòng chảy của ký ức tuổi thơ gắn liền với hình ảnh người mẹ:

“Tôi nhớ me tôi, thuở thiếu thời

Lúc người còn sống, tôi lên mười”

Ký ức được tái hiện chân thực qua hình ảnh cụ thể: “Áo đỏ người đưa trước giậu phơi” – một chi tiết giản dị nhưng giàu cảm xúc, làm sống lại khung cảnh đời thường thân thuộc, bình yên.

Đặc biệt, khổ thơ cuối là sự hòa quyện giữa hiện thực và hoài niệm, giữa cảm xúc và hình ảnh:

“Nét cười đen nhánh sau tay áo

Trong ánh trưa hè trước giậu thưa.”

Hình ảnh người mẹ hiện lên với những nét chân phương, giản dị mà sâu sắc. “Nét cười đen nhánh” là một cách miêu tả đầy sáng tạo và tinh tế, vừa gợi hình ảnh, vừa gợi cảm xúc yêu thương thầm lặng. Tất cả đã tạo nên một bức tranh đầy xúc động về tình mẫu tử và nỗi nhớ khôn nguôi.

“Nắng mới” không chỉ là một bài thơ trữ tình sâu lắng về tình mẫu tử mà còn thể hiện tài năng của Lưu Trọng Lư trong việc chuyển hóa cảm xúc thành hình ảnh thơ tinh tế. Qua khoảnh khắc ánh nắng gợi nhớ, bài thơ khơi dậy những tình cảm đẹp đẽ, thiêng liêng và gần gũi trong tâm hồn mỗi người – tình mẹ, tuổi thơ, ký ức và sự mất mát không thể nào quên.

Câu 1: Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) nêu suy nghĩ về ý nghĩa của việc tôn trọng sự khác biệt của người khác

Trong xã hội đa dạng và không ngừng biến đổi ngày nay, việc tôn trọng sự khác biệt của người khác là một phẩm chất cần thiết để xây dựng một cộng đồng văn minh và tiến bộ. Mỗi người đều có hoàn cảnh sống, suy nghĩ, niềm tin và cách thể hiện bản thân riêng biệt. Sự khác biệt ấy không làm giảm giá trị của bất kỳ ai mà còn góp phần tạo nên sự phong phú và đa dạng cho xã hội. Khi chúng ta biết tôn trọng người khác, chúng ta đang góp phần làm giảm sự kỳ thị, định kiến và mâu thuẫn – những rào cản lớn của sự đoàn kết. Đồng thời, việc tôn trọng người khác cũng giúp ta nhận lại sự tôn trọng, tạo nên mối quan hệ giao tiếp tích cực, nhân văn. Thay vì áp đặt suy nghĩ cá nhân, hãy học cách lắng nghe, thấu hiểu và nhìn thế giới từ góc nhìn của người khác. Tôn trọng sự khác biệt không chỉ là biểu hiện của lòng bao dung mà còn là nền tảng để con người cùng chung sống hài hòa và phát triển bền vững trong một thế giới ngày càng hội nhập.

Câu 2: Viết bài văn phân tích, đánh giá bài thơ “Nắng mới” của Lưu Trọng Lư

Lưu Trọng Lư là một trong những cây bút tiên phong của phong trào Thơ mới – một trào lưu thơ mang đậm cái tôi cá nhân và cảm xúc nội tâm sâu sắc. Bài thơ “Nắng mới” là một tác phẩm tiêu biểu của ông, thể hiện nỗi nhớ nhung tha thiết về người mẹ quá cố và tuổi thơ đã xa, được khơi gợi từ một khoảnh khắc nắng mới trong hiện tại.

Khổ thơ đầu mở ra một khung cảnh đầy chất thơ với hình ảnh “nắng mới hắt bên song” và tiếng “gà trưa gáy não nùng”. Ánh nắng và âm thanh quen thuộc ấy như đánh thức cả một miền ký ức trong tâm hồn người con:

“Lòng rượi buồn theo thời dĩ vãng,

Chập chờn sống lại những ngày không.”

Nỗi buồn nhẹ nhàng, thấm sâu như một cơn gió lướt qua trái tim, kéo theo hồi ức về một thời thơ ấu đã mất. Cụm từ “những ngày không” gợi sự trống vắng, mơ hồ, như một nỗi nhớ không thể gọi tên.

Hai khổ thơ tiếp theo là dòng chảy của ký ức tuổi thơ gắn liền với hình ảnh người mẹ:

“Tôi nhớ me tôi, thuở thiếu thời

Lúc người còn sống, tôi lên mười”

Ký ức được tái hiện chân thực qua hình ảnh cụ thể: “Áo đỏ người đưa trước giậu phơi” – một chi tiết giản dị nhưng giàu cảm xúc, làm sống lại khung cảnh đời thường thân thuộc, bình yên.

Đặc biệt, khổ thơ cuối là sự hòa quyện giữa hiện thực và hoài niệm, giữa cảm xúc và hình ảnh:

“Nét cười đen nhánh sau tay áo

Trong ánh trưa hè trước giậu thưa.”

Hình ảnh người mẹ hiện lên với những nét chân phương, giản dị mà sâu sắc. “Nét cười đen nhánh” là một cách miêu tả đầy sáng tạo và tinh tế, vừa gợi hình ảnh, vừa gợi cảm xúc yêu thương thầm lặng. Tất cả đã tạo nên một bức tranh đầy xúc động về tình mẫu tử và nỗi nhớ khôn nguôi.

“Nắng mới” không chỉ là một bài thơ trữ tình sâu lắng về tình mẫu tử mà còn thể hiện tài năng của Lưu Trọng Lư trong việc chuyển hóa cảm xúc thành hình ảnh thơ tinh tế. Qua khoảnh khắc ánh nắng gợi nhớ, bài thơ khơi dậy những tình cảm đẹp đẽ, thiêng liêng và gần gũi trong tâm hồn mỗi người – tình mẹ, tuổi thơ, ký ức và sự mất mát không thể nào quên.