Câu 1. Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) cảm nhận đặc sắc nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ sau:

Đoạn thơ trích từ bài “Phía sau làng” của Trương Trọng Nghĩa gợi lên nỗi niềm hoài niệm và tiếc nuối về tuổi thơ, về quê hương đang đổi thay nhanh chóng. Hình ảnh người viết “đi về phía tuổi thơ” là hành trình trở về với ký ức trong trẻo, hồn nhiên, nhưng lại hiện ra bằng nỗi buồn sâu lắng khi mọi thứ không còn như xưa. Những “dấu chân” bạn cũ đã rời làng, những thiếu nữ không còn hát dân ca, “lũy tre ngày xưa” nhường chỗ cho nhà cửa chen chúc – tất cả phản ánh sự biến mất của những giá trị truyền thống. Qua đó, nhà thơ thể hiện nỗi trăn trở trước sự lấn át của đô thị hóa, hiện đại hóa lên làng quê. Nghệ thuật thơ sử dụng hình ảnh gần gũi, chân thật, câu thơ ngắn gọn mà giàu cảm xúc, kết hợp giữa tự sự và trữ tình đã khắc họa sâu sắc tâm trạng của người con xa quê. Đoạn thơ là tiếng lòng tha thiết, day dứt của tác giả với một miền quê thân thuộc đang dần đổi thay.

Câu 2. Viết bài văn (khoảng 600 chữ) bày tỏ ý kiến của anh/chị về mạng xã hội trong cuộc sống hiện đại ngày nay:

Trong thời đại công nghệ số, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống con người. Facebook, TikTok, Instagram, X… không chỉ là nơi giải trí mà còn là cầu nối giao tiếp, chia sẻ thông tin, và thể hiện bản thân. Tuy nhiên, mạng xã hội vừa mang đến nhiều lợi ích tích cực, vừa tiềm ẩn không ít hệ lụy tiêu cực, đòi hỏi chúng ta cần sử dụng nó một cách văn minh và tỉnh táo.

Mạng xã hội giúp con người gần nhau hơn, vượt qua khoảng cách địa lý. Chỉ cần vài thao tác đơn giản, chúng ta có thể trò chuyện với người thân ở xa, kết nối với bạn bè, hoặc tiếp cận tin tức toàn cầu một cách nhanh chóng. Nhiều người cũng tận dụng mạng xã hội để kinh doanh, quảng bá thương hiệu, chia sẻ kiến thức, góp phần vào sự phát triển cá nhân và cộng đồng. Ngoài ra, mạng xã hội cũng trở thành không gian để bày tỏ quan điểm, nâng cao ý thức xã hội và tinh thần trách nhiệm công dân. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, mạng xã hội cũng gây ra nhiều vấn đề đáng lo ngại. Việc lạm dụng mạng xã hội dễ dẫn đến nghiện, làm mất cân bằng cuộc sống và ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần. Nhiều người trẻ bị cuốn vào “thế giới ảo”, quên đi giá trị thật ngoài đời. Không chỉ vậy, mạng xã hội còn là môi trường dễ phát sinh tin giả, phát ngôn thù ghét, bắt nạt trên mạng, gây tổn thương cho người khác và làm nhiễu loạn thông tin. Việc “sống ảo”, chạy theo xu hướng, so sánh bản thân với người khác cũng khiến nhiều người mất niềm tin, tự ti, dẫn đến khủng hoảng tâm lý.Trước thực trạng đó, mỗi người cần rèn luyện ý thức sử dụng mạng xã hội một cách thông minh và có trách nhiệm. Hãy biết chọn lọc thông tin, tôn trọng người khác, và không biến mạng xã hội thành nơi phô trương, bịa đặt hay lan truyền tiêu cực. Đặc biệt, giới trẻ cần hiểu rằng mạng xã hội chỉ là một phần của cuộc sống, chứ không thể thay thế mối quan hệ thực và trải nghiệm đời sống thực tế.

Tóm lại, mạng xã hội là một công cụ hữu ích nếu được sử dụng đúng cách, nhưng cũng có thể trở thành con dao hai lưỡi nếu con người bị lệ thuộc. Cuộc sống hiện đại đòi hỏi chúng ta không chỉ giỏi công nghệ mà còn phải biết giữ vững giá trị nhân văn và đạo đức khi tham gia không gian mạng. Hãy để mạng xã hội là nơi lan tỏa yêu thương, kết nối con người, chứ không phải nơi đánh mất chính mình.

Câu 1. Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) cảm nhận đặc sắc nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ sau:

Đoạn thơ trích từ bài “Phía sau làng” của Trương Trọng Nghĩa gợi lên nỗi niềm hoài niệm và tiếc nuối về tuổi thơ, về quê hương đang đổi thay nhanh chóng. Hình ảnh người viết “đi về phía tuổi thơ” là hành trình trở về với ký ức trong trẻo, hồn nhiên, nhưng lại hiện ra bằng nỗi buồn sâu lắng khi mọi thứ không còn như xưa. Những “dấu chân” bạn cũ đã rời làng, những thiếu nữ không còn hát dân ca, “lũy tre ngày xưa” nhường chỗ cho nhà cửa chen chúc – tất cả phản ánh sự biến mất của những giá trị truyền thống. Qua đó, nhà thơ thể hiện nỗi trăn trở trước sự lấn át của đô thị hóa, hiện đại hóa lên làng quê. Nghệ thuật thơ sử dụng hình ảnh gần gũi, chân thật, câu thơ ngắn gọn mà giàu cảm xúc, kết hợp giữa tự sự và trữ tình đã khắc họa sâu sắc tâm trạng của người con xa quê. Đoạn thơ là tiếng lòng tha thiết, day dứt của tác giả với một miền quê thân thuộc đang dần đổi thay.

Câu 2. Viết bài văn (khoảng 600 chữ) bày tỏ ý kiến của anh/chị về mạng xã hội trong cuộc sống hiện đại ngày nay:

Trong thời đại công nghệ số, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống con người. Facebook, TikTok, Instagram, X… không chỉ là nơi giải trí mà còn là cầu nối giao tiếp, chia sẻ thông tin, và thể hiện bản thân. Tuy nhiên, mạng xã hội vừa mang đến nhiều lợi ích tích cực, vừa tiềm ẩn không ít hệ lụy tiêu cực, đòi hỏi chúng ta cần sử dụng nó một cách văn minh và tỉnh táo.

Mạng xã hội giúp con người gần nhau hơn, vượt qua khoảng cách địa lý. Chỉ cần vài thao tác đơn giản, chúng ta có thể trò chuyện với người thân ở xa, kết nối với bạn bè, hoặc tiếp cận tin tức toàn cầu một cách nhanh chóng. Nhiều người cũng tận dụng mạng xã hội để kinh doanh, quảng bá thương hiệu, chia sẻ kiến thức, góp phần vào sự phát triển cá nhân và cộng đồng. Ngoài ra, mạng xã hội cũng trở thành không gian để bày tỏ quan điểm, nâng cao ý thức xã hội và tinh thần trách nhiệm công dân. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, mạng xã hội cũng gây ra nhiều vấn đề đáng lo ngại. Việc lạm dụng mạng xã hội dễ dẫn đến nghiện, làm mất cân bằng cuộc sống và ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần. Nhiều người trẻ bị cuốn vào “thế giới ảo”, quên đi giá trị thật ngoài đời. Không chỉ vậy, mạng xã hội còn là môi trường dễ phát sinh tin giả, phát ngôn thù ghét, bắt nạt trên mạng, gây tổn thương cho người khác và làm nhiễu loạn thông tin. Việc “sống ảo”, chạy theo xu hướng, so sánh bản thân với người khác cũng khiến nhiều người mất niềm tin, tự ti, dẫn đến khủng hoảng tâm lý.Trước thực trạng đó, mỗi người cần rèn luyện ý thức sử dụng mạng xã hội một cách thông minh và có trách nhiệm. Hãy biết chọn lọc thông tin, tôn trọng người khác, và không biến mạng xã hội thành nơi phô trương, bịa đặt hay lan truyền tiêu cực. Đặc biệt, giới trẻ cần hiểu rằng mạng xã hội chỉ là một phần của cuộc sống, chứ không thể thay thế mối quan hệ thực và trải nghiệm đời sống thực tế.

Tóm lại, mạng xã hội là một công cụ hữu ích nếu được sử dụng đúng cách, nhưng cũng có thể trở thành con dao hai lưỡi nếu con người bị lệ thuộc. Cuộc sống hiện đại đòi hỏi chúng ta không chỉ giỏi công nghệ mà còn phải biết giữ vững giá trị nhân văn và đạo đức khi tham gia không gian mạng. Hãy để mạng xã hội là nơi lan tỏa yêu thương, kết nối con người, chứ không phải nơi đánh mất chính mình.

Câu 1. Văn bản trên được viết theo thể thơ tự do.

Câu 2. Các tính từ miêu tả hạnh phúc trong văn bản là: xanh, thơm, im lặng, dịu dàng, vô tư.

Câu 3. Đoạn thơ thể hiện quan niệm rằng hạnh phúc đôi khi rất bình dị, giản đơn nhưng lại ngọt ngào và sâu lắng. Nó có thể đến trong sự lặng lẽ, không phô trương, và mang đến hương vị êm dịu, giống như một quả chín thơm ngát giữa cuộc sống thường ngày.

Câu 4. Biện pháp tu từ so sánh “hạnh phúc đôi khi như sông” giúp người đọc hình dung hạnh phúc là một dòng chảy tự nhiên, bình thản, nhẹ nhàng, không đong đếm thiệt hơn. Dù đầy hay vơi, nó vẫn cứ vô tư trôi đi, thể hiện một quan niệm hạnh phúc mang tính buông bỏ, tự do và thanh thản.

Câu 5. Tác giả quan niệm rằng hạnh phúc là những điều giản dị, nhẹ nhàng, đến một cách tự nhiên trong cuộc sống. Nó có thể là chiếc lá xanh giữa nắng mưa, một quả chín thơm ngát trong lặng lẽ, hay dòng sông vô tư trôi không màng đầy vơi. Quan niệm này thể hiện một thái độ sống biết trân trọng những điều nhỏ bé, hướng đến sự an yên, thư thái trong tâm hồn.

Câu 1. Văn bản trên được viết theo thể thơ tự do.

Câu 2. Các tính từ miêu tả hạnh phúc trong văn bản là: xanh, thơm, im lặng, dịu dàng, vô tư.

Câu 3. Đoạn thơ thể hiện quan niệm rằng hạnh phúc đôi khi rất bình dị, giản đơn nhưng lại ngọt ngào và sâu lắng. Nó có thể đến trong sự lặng lẽ, không phô trương, và mang đến hương vị êm dịu, giống như một quả chín thơm ngát giữa cuộc sống thường ngày.

Câu 4. Biện pháp tu từ so sánh “hạnh phúc đôi khi như sông” giúp người đọc hình dung hạnh phúc là một dòng chảy tự nhiên, bình thản, nhẹ nhàng, không đong đếm thiệt hơn. Dù đầy hay vơi, nó vẫn cứ vô tư trôi đi, thể hiện một quan niệm hạnh phúc mang tính buông bỏ, tự do và thanh thản.

Câu 5. Tác giả quan niệm rằng hạnh phúc là những điều giản dị, nhẹ nhàng, đến một cách tự nhiên trong cuộc sống. Nó có thể là chiếc lá xanh giữa nắng mưa, một quả chín thơm ngát trong lặng lẽ, hay dòng sông vô tư trôi không màng đầy vơi. Quan niệm này thể hiện một thái độ sống biết trân trọng những điều nhỏ bé, hướng đến sự an yên, thư thái trong tâm hồn.

Câu 1 (2.0 điểm): Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) nêu suy nghĩ về ý nghĩa của việc tôn trọng sự khác biệt của người khác

Trong cuộc sống, mỗi người đều có xuất thân, tính cách, quan điểm sống và sở thích riêng. Chính sự đa dạng ấy tạo nên sự phong phú và muôn màu muôn vẻ cho xã hội. Vì vậy, việc tôn trọng sự khác biệt của người khác là một biểu hiện của lòng nhân ái, sự văn minh và trưởng thành trong cách sống. Khi ta biết đón nhận và chấp nhận sự khác biệt, ta sẽ học được cách sống khoan dung, mở lòng, không áp đặt suy nghĩ của mình lên người khác. Ngược lại, nếu ta sống với định kiến và thói quen phán xét, ta không chỉ làm tổn thương người khác mà còn tự giới hạn chính mình trong những khuôn mẫu chật hẹp. Tôn trọng sự khác biệt cũng là tiền đề để xây dựng các mối quan hệ hài hòa, bền vững và phát triển một xã hội công bằng, tiến bộ. Mỗi người không cần phải giống nhau, nhưng cần hiểu và chấp nhận nhau. Bởi chỉ khi ấy, chúng ta mới thật sự sống hạnh phúc và cùng nhau xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn.

Câu 2 (4.0 điểm): Viết bài văn phân tích, đánh giá bài thơ “Nắng mới” – Lưu Trọng Lư.

Bài thơ “Nắng mới” của Lưu Trọng Lư là một trong những tác phẩm tiêu biểu của phong trào Thơ mới, thể hiện nỗi nhớ thương sâu sắc và tình mẫu tử thiêng liêng qua một kỷ niệm đầy xúc động.

Bài thơ được khơi gợi từ một khoảnh khắc rất đời thường – ánh nắng mới chiếu qua song cửa. Hình ảnh thiên nhiên: “Mỗi lần nắng mới hắt bên song”, “Xao xác, gà trưa gáy não nùng” đã gợi lên một không gian yên ả, buồn man mác, từ đó làm sống dậy trong lòng nhà thơ những ký ức xưa. Ánh nắng gợi về tuổi thơ và đặc biệt là hình ảnh người mẹ – người đã khuất. Đoạn thơ tiếp theo khắc họa tình cảm thiêng liêng giữa mẹ và con qua một hình ảnh rất thân thương: “Áo đỏ người đưa trước giậu phơi”. Chỉ một khoảnh khắc tưởng như rất bình dị ấy lại trở thành biểu tượng bất diệt của tình mẹ, in sâu trong tâm trí người con. Hình ảnh “nét cười đen nhánh sau tay áo” đầy sáng tạo, gợi tả sự kín đáo, giản dị mà đầy trìu mến của người mẹ Việt Nam xưa.Về nghệ thuật, bài thơ sử dụng thể thơ bốn chữ truyền thống nhưng kết hợp với cảm xúc trữ tình sâu lắng, ngôn ngữ giản dị mà tinh tế. Cách sử dụng hình ảnh thiên nhiên gắn liền với tâm trạng là điểm đặc trưng của Thơ mới. Nỗi buồn trong bài không bi lụy mà thấm đượm tình cảm chân thành, da diết.

Qua bài thơ, Lưu Trọng Lư không chỉ thể hiện tình yêu và nỗi nhớ mẹ mà còn gợi lên những giá trị đẹp đẽ của gia đình, của tuổi thơ. “Nắng mới” không chỉ là nắng ngoài trời, mà còn là ánh sáng sưởi ấm tâm hồn, đưa con người về với những ký ức thiêng liêng nhất – nơi có mẹ, có yêu thương vô điều kiện.

Câu 1 (2.0 điểm): Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) nêu suy nghĩ về ý nghĩa của việc tôn trọng sự khác biệt của người khác

Trong cuộc sống, mỗi người đều có xuất thân, tính cách, quan điểm sống và sở thích riêng. Chính sự đa dạng ấy tạo nên sự phong phú và muôn màu muôn vẻ cho xã hội. Vì vậy, việc tôn trọng sự khác biệt của người khác là một biểu hiện của lòng nhân ái, sự văn minh và trưởng thành trong cách sống. Khi ta biết đón nhận và chấp nhận sự khác biệt, ta sẽ học được cách sống khoan dung, mở lòng, không áp đặt suy nghĩ của mình lên người khác. Ngược lại, nếu ta sống với định kiến và thói quen phán xét, ta không chỉ làm tổn thương người khác mà còn tự giới hạn chính mình trong những khuôn mẫu chật hẹp. Tôn trọng sự khác biệt cũng là tiền đề để xây dựng các mối quan hệ hài hòa, bền vững và phát triển một xã hội công bằng, tiến bộ. Mỗi người không cần phải giống nhau, nhưng cần hiểu và chấp nhận nhau. Bởi chỉ khi ấy, chúng ta mới thật sự sống hạnh phúc và cùng nhau xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn.

Câu 2 (4.0 điểm): Viết bài văn phân tích, đánh giá bài thơ “Nắng mới” – Lưu Trọng Lư.

Bài thơ “Nắng mới” của Lưu Trọng Lư là một trong những tác phẩm tiêu biểu của phong trào Thơ mới, thể hiện nỗi nhớ thương sâu sắc và tình mẫu tử thiêng liêng qua một kỷ niệm đầy xúc động.

Bài thơ được khơi gợi từ một khoảnh khắc rất đời thường – ánh nắng mới chiếu qua song cửa. Hình ảnh thiên nhiên: “Mỗi lần nắng mới hắt bên song”, “Xao xác, gà trưa gáy não nùng” đã gợi lên một không gian yên ả, buồn man mác, từ đó làm sống dậy trong lòng nhà thơ những ký ức xưa. Ánh nắng gợi về tuổi thơ và đặc biệt là hình ảnh người mẹ – người đã khuất. Đoạn thơ tiếp theo khắc họa tình cảm thiêng liêng giữa mẹ và con qua một hình ảnh rất thân thương: “Áo đỏ người đưa trước giậu phơi”. Chỉ một khoảnh khắc tưởng như rất bình dị ấy lại trở thành biểu tượng bất diệt của tình mẹ, in sâu trong tâm trí người con. Hình ảnh “nét cười đen nhánh sau tay áo” đầy sáng tạo, gợi tả sự kín đáo, giản dị mà đầy trìu mến của người mẹ Việt Nam xưa.Về nghệ thuật, bài thơ sử dụng thể thơ bốn chữ truyền thống nhưng kết hợp với cảm xúc trữ tình sâu lắng, ngôn ngữ giản dị mà tinh tế. Cách sử dụng hình ảnh thiên nhiên gắn liền với tâm trạng là điểm đặc trưng của Thơ mới. Nỗi buồn trong bài không bi lụy mà thấm đượm tình cảm chân thành, da diết.

Qua bài thơ, Lưu Trọng Lư không chỉ thể hiện tình yêu và nỗi nhớ mẹ mà còn gợi lên những giá trị đẹp đẽ của gia đình, của tuổi thơ. “Nắng mới” không chỉ là nắng ngoài trời, mà còn là ánh sáng sưởi ấm tâm hồn, đưa con người về với những ký ức thiêng liêng nhất – nơi có mẹ, có yêu thương vô điều kiện.

Câu 1. Phương thức biểu đạt chính của văn bản là: nghị luận.

Câu 2. Hai cặp từ/cụm từ đối lập được sử dụng trong đoạn (1):

• Tằn tiện ↔ phung phí
• Ưa bay nhảy ↔ ở nhà

Câu 3. Tác giả cho rằng đừng bao giờ phán xét người khác một cách dễ dàng vì:

• Mỗi người có một lối sống, tính cách và hoàn cảnh khác nhau.
• Việc phán xét chỉ dựa trên cái nhìn phiến diện, định kiến sẽ dẫn đến hiểu lầm và thiếu công bằng.
• Khi bị bao quanh bởi những lời phán xét, con người dễ mệt mỏi, mất phương hướng và đánh mất chính mình.

Câu 4. Câu: “Điều tồi tệ nhất là chúng ta chấp nhận buông mình vào tấm lưới định kiến đó” có thể hiểu là:

• Khi ta không chỉ chịu sự áp đặt từ định kiến của người khác mà còn tự chấp nhận sống theo định kiến ấy, ta sẽ đánh mất bản thân, không dám sống thật, không dám lựa chọn điều mình muốn.
• Đó là trạng thái bị chi phối hoàn toàn bởi suy nghĩ, đánh giá bên ngoài, dẫn đến cuộc sống lệ thuộc, thiếu tự do và khổ sở.

Câu 5. Thông điệp rút ra từ văn bản:

• Hãy tôn trọng sự khác biệt và đừng vội phán xét người khác.
• Đừng để cuộc sống của mình bị điều khiển bởi định kiến của người khác.
• Sống là chính mình, biết lắng nghe trái tim và lựa chọn con đường phù hợp với bản thân mới là điều quan trọng nhất.

Câu 1 (2.0 điểm): Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích những nét đặc sắc về nội dung, nghệ thuật của bài thơ “Chiếc lá đầu tiên”

Bài thơ “Chiếc lá đầu tiên” của Hoàng Nhuận Cầm là bản nhạc da diết, đầy cảm xúc về tuổi học trò, tình bạn, tình yêu đầu đời và nỗi nhớ mái trường xưa. Về nội dung, bài thơ là dòng hoài niệm nhẹ nhàng nhưng sâu sắc về một thời tuổi trẻ đã qua – cái thời trong sáng, hồn nhiên với những kỷ niệm không thể nào quên: lớp học, sân trường, tiếng ve, phượng vĩ, những trò đùa ngây thơ và cả mối tình đầu vụng dại. Tất cả như ùa về trong tâm trí nhân vật trữ tình vào thời khắc chia xa, khiến trái tim rung động và day dứt. Về nghệ thuật, bài thơ sử dụng thể thơ tự do, giọng điệu vừa tinh nghịch vừa trầm lắng, kết hợp với hình ảnh giàu chất biểu cảm như: “tiếng ve xé đôi hồ nước”, “cây bàng chìa tay vẫy mãi”, “chiếc lá buổi đầu tiên”… Những hình ảnh ấy mang tính biểu tượng cao, gợi cảm xúc sâu xa. Cách lặp đi lặp lại những câu hỏi, câu cảm thán cũng góp phần thể hiện tâm trạng tiếc nuối, nhớ nhung da diết. Tất cả tạo nên một bài thơ vừa gần gũi, vừa lắng đọng, khiến người đọc không khỏi bồi hồi khi nhớ lại tuổi học trò đã xa.

Câu 2 (4.0 điểm): Viết bài văn nghị luận (khoảng 400 chữ) trình bày suy nghĩ của em về câu văn:

“Mặc dù bọn trẻ ném đá vào lũ ếch để đùa vui, nhưng lũ ếch không chết đùa mà chết thật.” (James Michener)

Câu nói của James Michener: “Mặc dù bọn trẻ ném đá vào lũ ếch để đùa vui, nhưng lũ ếch không chết đùa mà chết thật” là một lời cảnh tỉnh sâu sắc về hậu quả của những hành động tưởng như vô hại nhưng có thể gây tổn thương thật sự cho người hoặc vật khác.

Thực tế, có nhiều người, đặc biệt là trẻ em, thường hành động một cách ngẫu hứng, không suy nghĩ đến hậu quả. Những trò đùa nghịch có vẻ vô tư như ném đá, trêu chọc, chửi bới… đôi khi lại mang đến hậu quả nghiêm trọng cho đối tượng bị tác động. Lũ ếch chết thật – đó không phải là cái chết từ trò chơi, mà là cái chết từ sự vô tâm. Từ hình ảnh ẩn dụ này, câu nói cho thấy: dù hành vi có được biện minh là “đùa vui”, thì hậu quả thực vẫn là thật – và thường là đau lòng. Câu nói cũng phản ánh một bài học đạo đức quan trọng: trước khi hành động, hãy đặt mình vào vị trí của người khác. Một lời nói tưởng nhẹ nhàng nhưng có thể khiến người khác tổn thương sâu sắc. Một trò đùa tưởng vui nhưng có thể khiến người khác đau lòng suốt đời. Giữa con người với con người, giữa con người với thiên nhiên – cần lắm sự thấu hiểu và tôn trọng. Ngày nay, khi bạo lực học đường, bắt nạt trên mạng và hành vi thiếu suy nghĩ của giới trẻ đang là vấn đề nhức nhối, câu nói của James Michener càng trở nên có ý nghĩa. Nó nhắc nhở mỗi người cần sống nhân hậu, biết kiểm soát hành vi, lời nói của mình, và đặc biệt – không đùa trên nỗi đau của người khác.

Tóm lại, câu nói trên không chỉ là một hình ảnh mang tính văn học mà còn là lời khuyên sống đúng đắn: hãy nghĩ trước khi làm, hãy sống có trách nhiệm với từng hành động, dù là nhỏ nhất.

Câu 1 (2.0 điểm): Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích những nét đặc sắc về nội dung, nghệ thuật của bài thơ “Chiếc lá đầu tiên”

Bài thơ “Chiếc lá đầu tiên” của Hoàng Nhuận Cầm là bản nhạc da diết, đầy cảm xúc về tuổi học trò, tình bạn, tình yêu đầu đời và nỗi nhớ mái trường xưa. Về nội dung, bài thơ là dòng hoài niệm nhẹ nhàng nhưng sâu sắc về một thời tuổi trẻ đã qua – cái thời trong sáng, hồn nhiên với những kỷ niệm không thể nào quên: lớp học, sân trường, tiếng ve, phượng vĩ, những trò đùa ngây thơ và cả mối tình đầu vụng dại. Tất cả như ùa về trong tâm trí nhân vật trữ tình vào thời khắc chia xa, khiến trái tim rung động và day dứt. Về nghệ thuật, bài thơ sử dụng thể thơ tự do, giọng điệu vừa tinh nghịch vừa trầm lắng, kết hợp với hình ảnh giàu chất biểu cảm như: “tiếng ve xé đôi hồ nước”, “cây bàng chìa tay vẫy mãi”, “chiếc lá buổi đầu tiên”… Những hình ảnh ấy mang tính biểu tượng cao, gợi cảm xúc sâu xa. Cách lặp đi lặp lại những câu hỏi, câu cảm thán cũng góp phần thể hiện tâm trạng tiếc nuối, nhớ nhung da diết. Tất cả tạo nên một bài thơ vừa gần gũi, vừa lắng đọng, khiến người đọc không khỏi bồi hồi khi nhớ lại tuổi học trò đã xa.

Câu 2 (4.0 điểm): Viết bài văn nghị luận (khoảng 400 chữ) trình bày suy nghĩ của em về câu văn:

“Mặc dù bọn trẻ ném đá vào lũ ếch để đùa vui, nhưng lũ ếch không chết đùa mà chết thật.” (James Michener)

Câu nói của James Michener: “Mặc dù bọn trẻ ném đá vào lũ ếch để đùa vui, nhưng lũ ếch không chết đùa mà chết thật” là một lời cảnh tỉnh sâu sắc về hậu quả của những hành động tưởng như vô hại nhưng có thể gây tổn thương thật sự cho người hoặc vật khác.

Thực tế, có nhiều người, đặc biệt là trẻ em, thường hành động một cách ngẫu hứng, không suy nghĩ đến hậu quả. Những trò đùa nghịch có vẻ vô tư như ném đá, trêu chọc, chửi bới… đôi khi lại mang đến hậu quả nghiêm trọng cho đối tượng bị tác động. Lũ ếch chết thật – đó không phải là cái chết từ trò chơi, mà là cái chết từ sự vô tâm. Từ hình ảnh ẩn dụ này, câu nói cho thấy: dù hành vi có được biện minh là “đùa vui”, thì hậu quả thực vẫn là thật – và thường là đau lòng. Câu nói cũng phản ánh một bài học đạo đức quan trọng: trước khi hành động, hãy đặt mình vào vị trí của người khác. Một lời nói tưởng nhẹ nhàng nhưng có thể khiến người khác tổn thương sâu sắc. Một trò đùa tưởng vui nhưng có thể khiến người khác đau lòng suốt đời. Giữa con người với con người, giữa con người với thiên nhiên – cần lắm sự thấu hiểu và tôn trọng. Ngày nay, khi bạo lực học đường, bắt nạt trên mạng và hành vi thiếu suy nghĩ của giới trẻ đang là vấn đề nhức nhối, câu nói của James Michener càng trở nên có ý nghĩa. Nó nhắc nhở mỗi người cần sống nhân hậu, biết kiểm soát hành vi, lời nói của mình, và đặc biệt – không đùa trên nỗi đau của người khác.

Tóm lại, câu nói trên không chỉ là một hình ảnh mang tính văn học mà còn là lời khuyên sống đúng đắn: hãy nghĩ trước khi làm, hãy sống có trách nhiệm với từng hành động, dù là nhỏ nhất.

Câu 1 (2.0 điểm): Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích những nét đặc sắc về nội dung, nghệ thuật của bài thơ “Chiếc lá đầu tiên”

Bài thơ “Chiếc lá đầu tiên” của Hoàng Nhuận Cầm là bản nhạc da diết, đầy cảm xúc về tuổi học trò, tình bạn, tình yêu đầu đời và nỗi nhớ mái trường xưa. Về nội dung, bài thơ là dòng hoài niệm nhẹ nhàng nhưng sâu sắc về một thời tuổi trẻ đã qua – cái thời trong sáng, hồn nhiên với những kỷ niệm không thể nào quên: lớp học, sân trường, tiếng ve, phượng vĩ, những trò đùa ngây thơ và cả mối tình đầu vụng dại. Tất cả như ùa về trong tâm trí nhân vật trữ tình vào thời khắc chia xa, khiến trái tim rung động và day dứt. Về nghệ thuật, bài thơ sử dụng thể thơ tự do, giọng điệu vừa tinh nghịch vừa trầm lắng, kết hợp với hình ảnh giàu chất biểu cảm như: “tiếng ve xé đôi hồ nước”, “cây bàng chìa tay vẫy mãi”, “chiếc lá buổi đầu tiên”… Những hình ảnh ấy mang tính biểu tượng cao, gợi cảm xúc sâu xa. Cách lặp đi lặp lại những câu hỏi, câu cảm thán cũng góp phần thể hiện tâm trạng tiếc nuối, nhớ nhung da diết. Tất cả tạo nên một bài thơ vừa gần gũi, vừa lắng đọng, khiến người đọc không khỏi bồi hồi khi nhớ lại tuổi học trò đã xa.

Câu 2 (4.0 điểm): Viết bài văn nghị luận (khoảng 400 chữ) trình bày suy nghĩ của em về câu văn:

“Mặc dù bọn trẻ ném đá vào lũ ếch để đùa vui, nhưng lũ ếch không chết đùa mà chết thật.” (James Michener)

Câu nói của James Michener: “Mặc dù bọn trẻ ném đá vào lũ ếch để đùa vui, nhưng lũ ếch không chết đùa mà chết thật” là một lời cảnh tỉnh sâu sắc về hậu quả của những hành động tưởng như vô hại nhưng có thể gây tổn thương thật sự cho người hoặc vật khác.

Thực tế, có nhiều người, đặc biệt là trẻ em, thường hành động một cách ngẫu hứng, không suy nghĩ đến hậu quả. Những trò đùa nghịch có vẻ vô tư như ném đá, trêu chọc, chửi bới… đôi khi lại mang đến hậu quả nghiêm trọng cho đối tượng bị tác động. Lũ ếch chết thật – đó không phải là cái chết từ trò chơi, mà là cái chết từ sự vô tâm. Từ hình ảnh ẩn dụ này, câu nói cho thấy: dù hành vi có được biện minh là “đùa vui”, thì hậu quả thực vẫn là thật – và thường là đau lòng. Câu nói cũng phản ánh một bài học đạo đức quan trọng: trước khi hành động, hãy đặt mình vào vị trí của người khác. Một lời nói tưởng nhẹ nhàng nhưng có thể khiến người khác tổn thương sâu sắc. Một trò đùa tưởng vui nhưng có thể khiến người khác đau lòng suốt đời. Giữa con người với con người, giữa con người với thiên nhiên – cần lắm sự thấu hiểu và tôn trọng. Ngày nay, khi bạo lực học đường, bắt nạt trên mạng và hành vi thiếu suy nghĩ của giới trẻ đang là vấn đề nhức nhối, câu nói của James Michener càng trở nên có ý nghĩa. Nó nhắc nhở mỗi người cần sống nhân hậu, biết kiểm soát hành vi, lời nói của mình, và đặc biệt – không đùa trên nỗi đau của người khác.

Tóm lại, câu nói trên không chỉ là một hình ảnh mang tính văn học mà còn là lời khuyên sống đúng đắn: hãy nghĩ trước khi làm, hãy sống có trách nhiệm với từng hành động, dù là nhỏ nhất.