Nội dung tài liệu
1. Những nét chính về quá trình hình thành chủ nghĩa đế quốc
- Trong 30 năm cuối thế kỉ XIX, nền kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển nhanh chóng.
- Các công ti độc quyền lớn ra đời lũng đoạn thị trường và nền kinh tế, chi phối đời sống chính trị, xã hội ở mỗi nước.
- Các nước tư bản đều đẩy mạnh xâm lược, khai thác và bóc lột thuộc địa.
=> Chủ nghĩa đế quốc ra đời.
2. Các nước đế quốc Anh, Pháp, Đức, Mỹ từ cuối thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX.
a. Anh
* Kinh tế:
- Từ vị trí dẫn đầu thế giới về công nghiệp, Anh tụt xuống vị trí thứ 3 sau Mỹ và Đức.
- Anh vẫn đứng đầu thế giới về thương mại và thuộc địa.
- Đầu thế kỉ XX, nhiều công ti độc quyền ra đời thao túng nền kinh tế.
* Chính sách đối nội
- Anh là nước quân chủ lập hiến. Hai đảng Tự do và Bảo thủ thay nhau nắm quyền, đều bảo vệ quyền lợi của giai cấp tư sản.
* Chính sách đối ngoại
Anh tiếp tục đẩy mạnh xâm lược thuộc địa và trở thành nước có nhiều thuộc địa nhất thế giới
b. Pháp
* Kinh tế:
- Cuối TK XIX, công nghiệp Pháp từ vị trí thứ 2 tụt xuống thứ 4 (sau Mĩ, Đức, Anh), nông nghiệp sản xuất nhỏ.
- Đầu thế kỉ XX ngành điện khí, hóa chất, chế tạo ô tô,... phát triển.
- Các công ty độc quyền xuất hiện chi phối nền kinh tế Pháp, đặc biệt trong lĩnh vực ngân hàng => Pháp chuyển sang chủ nghĩa đế quốc.
- Tăng cường xuất khẩu tư bản ra nước ngoài dưới hình thức cho vay lãi.
* Chính trị:
- Đối nội: chế độ cộng hoà, đàn áp nhân dân.
- Đối ngoại: đẩy mạnh xâm lược thuộc địa
c.Đức
- Công nghiệp Đức phát triển nhanh, đứng đầu châu Âu, thứ 2 trên thế giới (sau Mĩ).
- Cuối thế kỉ XIX các công ty độc quyền ra đời
=> Chi phối nền kinh tế Đức
- Đức theo thể chế liên bang do quý tộc địa chủ và tư sản độc quyền thống trị.
-Thi hành chính sách đối nội, đối ngoại phản động và hiếu chiến.
- Đặc điểm: Chủ nghĩa đế quốc Đức là “chủ nghĩa đế quốc quân phiệt, hiếu chiến”
d. Mỹ
* Kinh tế
- Từ vị trí thứ 4 (sau Anh, Pháp, Đức), Mỹ vươn lên đứng đầu thế giới về sản xuất công nghiệp.
- Xuất hiện các công ty độc quyền khổng lồ: Rốc-phe-lơ (vua dầu mỏ), Mooc-gan (vua thép), Pho (vua ô tô)
- Nông nghiệp: Hiện đại
* Chính trị
- Đề cao vai trò Tổng thống, 2 Đảng - Cộng hòa và Dân chủ thay nhau cầm quyền.
* Đối nội: Bảo vệ quyền lợi giai cấp tư sản.
* Đối ngoại: Tăng cường bành trướng, tranh giành thuộc địa.