Đọc bài thơ sau và thực hiện các yêu cầu:
KHÚC RU CÁNH ĐỒNG
Trần Thị Ngọc Mai
À ơi… cánh đồng mùa cấy
Con cò lầm lũi thấp – cao
Tay mẹ nhịp nhàng khâu đất
Nắng xiên lá mạ, mưa rào…
À ơi… cánh đồng mùa gặt
Dáng lúa đánh võng lời ru
Dáng mẹ nặng cong tay hái
Cánh cò nghiêng nghiêng lưng gầy…
À ơi… cánh đồng mùa lũ
Cò con ăn mép bờ cong
Tay cha xoăn xoăn chùm lưới
Cá tôm chạng vạng ánh đèn…
À ơi… cánh đồng quê tôi
Thánh thót mồ hôi trưa – mẹ
Dập bầm bước chân đêm – cha
Rạ rơm đan mùa xào xạc…
À ơi… ơi à…
(Trần Thị Ngọc Mai, in trong Giọt thời gian, NXB Hội Nhà văn, 2018, tr. 16-17)
* Chú thích:
Trần Thị Ngọc Mai sinh năm 1979 tại Hà Tĩnh, hiện là giáo viên THCS, hội viên Hội Văn học nghệ thuật Hà Tĩnh; đã xuất bản 2 tập thơ: Giọt thời gian, Nơi bình yên của bão. Bài thơ Khúc ru cánh đồng đã ghi lại những cảm xúc suy nghĩ về hình ảnh cha và mẹ vất vả lao động trên cánh đồng.
Câu 1 (0,5 điểm). Xác định thể thơ trong bài thơ trên.
Câu 2 (0,5 điểm). Ghi lại những từ ngữ thể hiện sự vất vả của người cha, người mẹ được sử dụng trong bài thơ.
Câu 3 (1,0 điểm). Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ ẩn dụ được sử dụng trong hai dòng thơ sau:
Dáng mẹ nặng cong tay hái
Cánh cò nghiêng nghiêng lưng gầy...
Câu 4 (1,0 điểm). Nêu ý nghĩa của hình ảnh mồ hôi trưa, bước chân đêm trong năm dòng thơ cuối.
Câu 5 (1,0 điểm). Qua bài thơ, em hãy rút ra bài học cho bản thân.
