Bài 27. Sử dụng và bảo dưỡng ô tô SVIP

I. SỬ DỤNG Ô TÔ

1. Trước khi khởi động động cơ

Trước khi khởi động động cơ, cần thực hiện các bước kiểm tra và chuẩn bị sau:

- Kiểm tra tổng thể xe, bao gồm áp suất lốp, các dụng cụ, giấy tờ, và các trang bị cần thiết theo quy định.

- Đảm bảo các chất lỏng như nước làm mát, nước rửa kính và nhiên liệu đủ mức.

- Kiểm tra hành trình tự do của tay lái, bàn đạp li hợp và phanh để bảo đảm các hệ thống điều khiển hoạt động hiệu quả.

- Điều chỉnh ghế lái sao cho thoải mái và thuận tiện nhất.

- Thắt dây an toàn và điều chỉnh sao cho phù hợp với người ngồi để đảm bảo an toàn.

- Điều chỉnh gương chiếu hậu để có tầm nhìn rõ ràng, tránh bị che khuất.

2. Sau khi khởi động động cơ

Sau khi khởi động động cơ cần kiểm tra:

- Nghe các âm thanh động cơ và các thông tin từ bảng điều khiển để đánh giá tình trạng kĩ thuật.

- Kiểm tra phanh chính và phanh dừng để đảm bảo an toàn.

- Kiểm tra hoạt động của các thiết bị như:

+ Đèn chiếu sáng.

+ Đèn tín hiệu, đèn phanh.

+ Còi, gạt nước,...

3. Trong khi lái xe

Khi lái xe cần thực hiện:

- Tuân thủ nghiêm ngặt các quy định giao thông hiện hành.

- Lắng nghe âm thanh từ động cơ và các hệ thống của xe để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và xử lí kịp thời.

- Theo dõi các chỉ báo từ đồng hồ và đèn tín hiệu để điều khiển xe phù hợp.

- Quan sát xung quanh để đánh giá tình huống và tránh bất ngờ khi lái xe.

- Điều khiển xe với tốc độ phù hợp, căn cứ vào chất lượng đường, mật độ giao thông, và các quy định hiện hành.

=> Mục đích là đảm bảo an toàn giao thông, tránh rung xóc gây khó chịu và bảo vệ các hệ thống xe.

4. Kết thúc hành trình lái xe

Khi kết thúc hành trình lái xe, cần thực hiện các bước kiểm tra sau:

- Kiểm tra bên ngoài và dưới gầm xe:

+ Quan sát để phát hiện hư hỏng sau khi dừng xe.

- Kiểm tra các chất lỏng:

+ Nước làm mát, nước rửa kính, dầu máy, nhiên liệu (bổ sung nếu thiếu).

- Kiểm tra bánh xe và áp suất lốp, bao gồm cả lốp dự phòng.

II. BẢO DƯỠNG Ô TÔ

1. Những công việc bảo dưỡng cơ bản

- Kiểm tra và chẩn đoán kĩ thuật:

+ Kiểm tra mặt ngoài xe, các mối ghép, chẩn đoán kĩ thuật các chi tiết, tổng thành và toàn bộ ô tô.

- Điều chỉnh và xiết chặt:

+ Điều chỉnh và xiết chặt các mối ghép trong các cụm chi tiết, tổng thành theo tiêu chuẩn.

- Bôi trơn và làm mát:

+ Kiểm tra và bổ sung dầu, mỡ bôi trơn, nước làm mát theo quy định của nhà sản xuất.

- Bảo dưỡng lốp xe:

+ Kiểm tra áp suất lốp, bơm lốp nếu cần để đảm bảo an toàn.

+ Kiểm tra sự hao mòn và thay đổi vị trí lốp theo hướng dẫn của xe.

+ Thay lốp khi đến hạn hoặc mòn quá quy định.

- Bảo dưỡng mặt ngoài:

+ Rửa xe, đánh bóng vỏ xe,... để duy trì vẻ ngoài.

2. Chế độ bảo dưỡng ô tô

a. Bảo dưỡng kĩ thuật thường xuyên

- Thực hiện trước hoặc sau mỗi ca làm việc của xe, hoặc trong quá trình vận hành bởi tài xế hoặc phụ xe.

- Bảo dưỡng kĩ thuật thường xuyên gồm:

+ Vệ sinh xe:

• Quét dọn, rửa và lau chùi bề mặt xe.

+ Kiểm tra lốp:

• Đảm bảo lốp xe ở tình trạng tốt và có đủ áp suất.

+ Điều chỉnh và kiểm tra:

• Xiết chặt các mối nối và bộ phận cần thiết.

+ Bổ sung các chất lỏng:

• Kiểm tra và thêm dầu bôi trơn, nước làm mát và nhiên liệu cho động cơ (nếu thấy thiếu).

b. Bảo dưỡng kĩ thuật định kì

- Chu kì và công việc bảo dưỡng ô tô cần được thiết lập dựa trên yêu cầu của nhà sản xuất và các yếu tố đặc thù trong quá trình sử dụng như điều kiện địa hình, khí hậu,...

- Chu kì bảo dưỡng định kì:

- Công việc bảo dưỡng định kì gồm:

+ Bảo dưỡng thường xuyên.

+ Kiểm tra:

• Hệ thống bôi trơn.
• Hệ thống làm mát.
• Hệ thống điện - điện tử,...

+ Vệ sinh, điều chỉnh và thay thế một số chi tiết và thiết bị:

• Thay dầu và lọc dầu của động cơ.
• Vệ sinh lọc gió động cơ.
• Kiểm tra bổ sung nước làm mát, nước rửa kính,...

+ Bảo dưỡng phanh và kiểm tra gầm xe:

• Kiểm tra, xiết chặt các đai ốc và các bộ phận dưới xe.

+ Khắc phục hư hỏng đột xuất (nếu có).

III. ĐẢM BẢO AN TOÀN KHI THAM GIA GIAO THÔNG

1. Đối với người lái

a. Trước khi khởi hành

- Kiểm tra tình trạng kĩ thuật của xe, cửa, kính và vật cản.

- Đảm bảo hành khách ngồi đúng vị trí, thắt dây an toàn.

- Kiểm tra hàng hóa, hành lí đã chằng buộc chắc chắn.

- Quan sát đường và phương tiện xung quanh.

=> Để đảm bảo xe khởi hành trong điều kiện an toàn.

b. Khi điều khiển xe trên đường

Khi điều khiển xe trên đường, cần chú ý:

- Tuân thủ hiệu lệnh của:

+ Người điều khiển giao thông.

+ Đèn tín hiệu.

+ Biển báo giao thông,...

- Không vượt quá tốc độ quy định, tránh phóng nhanh, vượt ẩu.

- Nhường đường cho các phương tiện ưu tiên.

- Giữ khoảng cách an toàn với xe phía trước theo quy định.

2. Đối với người ngồi trên xe

- Ngồi đúng vị trí, ngay ngắn, chắc chắn, thắt dây an toàn.

- Không gây ồn ào, ảnh hưởng đến sự tập trung của người lái.

- Không đưa tay hoặc các bộ phận cơ thể ra ngoài khi xe đang di chuyển.

- Mở cửa chỉ khi xe đã dừng hẳn và quan sát kĩ trước khi mở cửa, đặc biệt là khi mở cửa bên trái.