BÀI 2: VAI TRÒ CỦA THIẾT BỊ THÔNG MINH VÀ TIN HỌC ĐỐI VỚI XÃ HỘI
1. Thiết bị thông minh.
a. Thiết bị thông minh là một hệ thống xử lí thông tin.
- Là các thiết bị điện tử có thể hoạt động một cách tự chủ trong một mức độ nhất định nhờ các phần mềm điều khiển cài đặt sẵn.
- Ví dụ:
Đồng hồ lịch vạn niên (không kết nối, không tự chủ) → không phải thiết bị thông minh.
Máy ảnh số (không tự chủ) → không phải thiết bị thông minh.
Camera kết nối Internet, chỉ ghi hình khi phát hiện chuyển động → thiết bị thông minh.
Các thiết bị phổ biến: điện thoại thông minh, máy tính bảng.
- Một số thiết bị thông minh có khả năng “bắt chước” hành vi con người → trí tuệ nhân tạo (AI), ví dụ:
Robot có thể hiểu và giao tiếp ngôn ngữ tự nhiên.
Xe tự hành dự đoán va chạm để giảm tốc độ.
b. Vai trò của thiết bị thông minh đối với xã hội trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
- Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0):
Là cuộc cách mạng công nghiệp dựa trên nền tảng công nghệ số và tích hợp với các công nghệ thông minh để tạo ra quy trình, phương thức sản xuất mới.
- Đặc điểm:
o Thúc đẩy mạnh mẽ nền kinh tế tri thức.
o IoT (Internet of Things): kết nối các thiết bị thông minh với nhau để thu thập, xử lí thông tin tự động, tức thời trên diện rộng.
o Ứng dụng: giám sát giao thông, cảnh báo thiên tai, lái xe tự động, điều khiển quá trình sản xuất trong nhà máy…
- Vai trò của thiết bị thông minh:
o Là thành phần chủ chốt trong IoT – nội dung cơ bản của CMCN 4.0.
o Có thể tự hoạt động, tự thích ứng với hoàn cảnh, kết nối và trao đổi dữ liệu với các thiết bị khác.
- Thiết bị thông minh là thiết bị điện tử có thể hoạt động tự chủ, tự thích ứng với hoàn cảnh, có khả năng kết nối và trao đổi dữ liệu với các thiết bị khác.
- Thiết bị thông minh giữ vai trò chủ chốt trong hệ thống IoT, một nội dung cơ bản của cách mạng công nghiệp 4.0.
- Tin học đã và đang tạo ra nhiều thay đổi to lớn trong đời sống xã hội: từ quản lí, tự động hóa sản xuất, khoa học – kĩ thuật, giáo dục, giao tiếp cộng đồng…
- Sự phát triển của hệ điều hành, mạng máy tính, Internet, ngôn ngữ lập trình, cơ sở dữ liệu, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn… là những thành tựu nổi bật của ngành Tin học.
2. Các thành tựu của tin học.
+ thành tựu của tin học được nhìn nhận trên hai phương diện:
- Các thành tựu về ứng dụng.
- Các thành tựu về sự phát triển của chính ngành Tin học.
a. Đóng góp của tin học đối với xã hội.
- Quản lí: xử lí công việc nhanh, chính xác, tiết kiệm chi phí.
- Tự động hóa: thay đổi căn bản quy trình sản xuất
-.Khoa học – kĩ thuật: dự báo thời tiết, giải mã gen, thiết kế công trình,…
- Thay đổi cách làm việc: học trực tuyến, mua bán online,…
- Giao tiếp cộng đồng: email, mạng xã hội (Facebook, Zalo,…).
b. Một số thành tựu phát triển của Tin học.
- Hệ điều hành; quản lí thông tin, phần cứng, phần mềm ứng dụng, các tiến trình xử lí, giao diện làm việc với người dùng.
- Mạng máy tính và Internet (TCP/IP – 1983); cho phép kết nối các máy tính, các thiết bị thông minh trao đổi dữ liệu
- Ngôn ngữ lập trình bậc cao (Pascal, C, Python,…); giúp tẳng hiệu quả của việc lập trình
- Hệ quản trị cơ sở dữ liệu (Oracle, MySQL,…); cung cấp công cụ để tổ chức, cập nhật, truy cập dữ liệu không phụ thuộc vào bài toán cụ thể.
- Trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data); được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực
- Ngày nay, Tin học đã đem lại nhiều thay đổi trong mọi lĩnh vực của xã hội: từ quản lí, điều hành, tự động hóa sản xuất, giải quyết các bài toán khoa học – kĩ thuật, cho tới thay đổi cách làm việc của nhiều ngành nghề và thói quen giao tiếp cộng đồng.
- Sự phát triển mạnh mẽ của phần cứng, phần mềm, hệ quản trị cơ sở dữ liệu và đặc biệt là mạng máy tính, Internet, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn… đã khiến máy tính trở thành một phần không thể thiếu trong xã hội hiện đại.
