Cơ sở của nguyên tắc truyền máu từ người cho sang người nhận
Hãy nhập câu hỏi của bạn vào đây, nếu là tài khoản VIP, bạn sẽ được ưu tiên trả lời.
Nguyên tắc đảm bảo an toàn khi truyền máu:
- Nguyên tắc truyền máu tối thiểu: Không để kháng nguyên và kháng thể tương ứng gặp nhau, sẽ gây nên kết dính hồng cầu dẫn đến tai biến.
- Máu người cho phải khỏe mạnh, không có bệnh tật
Các nhóm máu gồm có 4 nhóm máu : A, B , AB , O người ta phân loại ra thành các nhóm máu dự vào kháng nguyên trên màng hồng cầu
+ Nhóm máu A : Trên hồng cầu có kháng nguyên A , huyết thanh có kháng thể kháng B
+ Nhóm máu B: Trên hồng cầu có kháng nguyên b , huyết thanh có kháng thể kháng A
+ Nhóm máu AB: Trên hồng cầu có kháng nguyên A, B , huyết thanh không có kháng thể kháng A, B
+ Nhóm máu O: Trên hồng cầu không có kháng nguyên A, B , huyết thanh có kháng thể kháng A, B
Vì không để kháng nguyên và kháng thể tương ứng gặp nhau nên các nhóm máu cùng loại có thể truyền có chính nó và nhóm máu O truyền cho A, B, AB. Nhóm máu A, B truyền cho AB
*Cơ chế đông máu
- Huyết tương có chứa 1 loại protein hòa tan gọi là chất sinh tơ máu và ion canxi (Ca2+)
- Tiểu cầu chứa 1 loại enzim có khả năng hoạt hóa chất sinh tơ máu thành tơ máu
- Khi tiểu cầu vỡ, giải phóng enzim, enzim này kết hợp với ion canxi (Ca2+) làm chất sinh tơ máu biến đổi thành tơ máu ôm giữ các tế bào máu tạo thành cục máu đông.
*Để đảm bảo an toàn trong truyền máu, phải tuân thủ các nguyên tắc
- Cần tiến hành kiểm tra nhóm máu phù hợp trước khi truyền máu
- Cần làm phản ứng chéo: trộn hồng cầu máu người nhận và huyết tương máu người cho, trộn hồng cầu máu người cho và huyết tương máu người nhận để kiểm tra xem có xảy ra kết dính hồng cầu hay không
=> Các nguyên tắc để đảm bảo máu khi truyền vào không xảy ra kết dính.
Tham khảo:
Sau đây là các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình đông máu:
I - Fibrinogen: Fibrinogen là huyết tương có trọng lượng phân tử là 340.000, hòa tan được. Yếu tố này có mặt trong huyết tương với nồng độ là từ 100-700mg/ 100mL. Đa số Fibrinogen được tạo ra ở gan, vì thế đối với những bệnh nhân bị bệnh gan thì lượng Fibrinogen giảm trong máu tuần hoàn, sự đông máu bị ngăn cản.II- Prothrombin: Prothrombin là protein huyết tương có trọng lượng phân tử là 68.700, có mặt trong huyết tương với nồng độ là 15mg/100mL. Gan sản xuất Prothrombin liên tục, chính vì vậy nếu gan bị suy yếu, lượng prothrombin sẽ giảm, gây ức chế sự đông máu.III- Thromboplastin mô: Yếu tố này tham gia vào cơ chế đông máu ngoại sinh, thay thế phospholipid tiểu cầu và các yếu tố huyết tương. Bên cạnh đó, thromboplastin còn có tác dụng chống nhiễm khuẩn.IV- Ca++: Quá trình đông máu không thể không có mặt của loại ion này.V- Proaccelerin: Khi có nhiều ion Ca++ thì yếu tố này mất hoạt tính. Khi không có proaccelerin, người ta điều chế huyết tương bằng cách để lâu huyết tương lấy từ máu chống đông với oxalat.VII- Proconvertin: Trọng lượng phân tử của yếu tố này là 60.000. Hoạt tính của yếu tố này trong huyết tương sẽ bị giữ lại trên màng lọc amiang;VIII- Antihemophilic A: Để tổng hợp yếu tố này, phụ thuộc vào rất nhiều gen trong các nhiễm sắc thể khác nhau. Thường thì antihemophilic được tổng hợp chủ yếu từ gan, lá lách và hệ thống võng nội mô. Khi thiếu ion Ca++ thì yếu tố này mất hoạt tính. Đây là yếu tố chống huyết hữu B;IX- Antihemophilic B: Chống huyết hữu A.X- Stuart: Stuart có trong huyết tương, ở dưới dạng không hoạt động. Trong quá trình đông máu nội sinh có sự tham gia của yếu tố này. Khi cho thromboplastin mô vào quá trình đông máu ngoại sinh, sẽ không còn yếu tố stuart.XI- Plasma Thromboplastin Antecedent (PTA): Quá trình khởi phát đông máu nội sinh không thể thiếu yếu tố PTA.XII- Hageman: Động lực để tạo thành một loạt phản ứng dẫn đến đông máu là sự tiếp xúc giữa yếu tố XII với mặt trong mạch máu tổn thương cùng sự có mặt của phospholipid tiểu cầu. Bên cạnh chức năng hoạt hóa hệ đông máu, Hageman còn hoạt hóa hệ đông máu, hệ bổ thể và hệ chống đông.XIII - Fibrin Stabilizing Factor ( FSF): yếu tố này có hoạt tính bền vững trong huyết tương, ổn định fibrin.
Nguyên tắc truyền máu cơ bản phải dựa trên những đặc trưng riêng cũng như kết cấu mạch máu của mỗi nhóm máu. Chính vì vậy, trước khi thực hiện truyền máu, điều căn bản nhất bạn cần biết đó là bạn thuộc nhóm máu nào và các đặc tính của nhóm máu đó ra sao.
Bốn nhóm máu chính là; A, B, AB, O
Sơ đồ chuyền máu:
-Các nguyên tắc khi truyền máu là:
+Không truyền máu có cả kháng nguyên A và B cho người có nhóm máu O vì sẽ bị kết dính hồng cầu
+ Không truyền máu có nhiễm các tác nhân gây bệnh (virut viêm gan B, HIV..) vì sẽ gâu nhiễm các bệnh này cho người được nhận máu
→Khi truyền máu cần xét nghiệm để lựa chọn nhóm máu cho phù hợp và kiểm tra các mầm bệnh trước khi truyền máu
b) Nhóm máu O không có kháng thể A, B trên bề mặt hồng cầu nên khi truyền cho nhóm máu khác sẽ không gây kết dính.
Nhóm máu AB không có kháng thể a,b trong huyết tương nên khi nhận máu từ các tất cả nhóm máu dù có kháng nguyên trên hồng cầu hay không cũng sẽ không gây kết dính.
Bạn tham khảo nha:
- Nếu mạch máu bị tổn thương (thí dụ như bị cắt hay bầm tím), các tiểu cầu sẽ dồn đến điểm này và bám dính vào nhau, tạo thành các cục máu đông bịt các vết thương ở thành mạch máu.
- Ở người có các nhóm máu sau:
+ Nhóm máu O
+ Nhóm máu A
+ Nhóm máu B
+ Nhóm máu AB
- Nguyên tắc truyền máu: Khi truyền máu cần chú ý:
+ Xét nghiệm để lựa chọn loại máu truyền cho phù hợp ( Kháng nguyên trong hồng cầu của người cho và kháng thể trong huyết tương của người nhận)
+ Tránh nhận máu đã nhiễm các tác nhân gây bệnh
Hoạt động của tiểu cầu giúp cơ thể không bị mất máu khi bị thương
Người có 4 nhóm máu là A, O, B, AB
Không truyền máu có cả kháng nguyên A và B cho người có nhóm máu O vì sẽ bị dính hồng cầu
Không truyền máu có nhiễm các tác nhân gây bệnh vì sẽ gây nhiễm các bệnh này cho người được nhận máu
Khi truyền máu cần xét nghiệm để lựa chọn nhóm máu cho phù hợp và kiểm tra các mầm bệnh trước khi truyền máu
1. Nguyên tắc truyền máu ở người:
Nguồn: Sách giáo khoa trang 49
Người có nhóm máu AB không thể truyền được cho người có nhóm máu O vì:
Nhóm máu O không có kháng nguyên A và B,có kháng thể \(\alpha\) và \(\beta\)
Nhóm máu AB có kháng nguyên A và B, không có kháng thể \(\alpha\) và \(\beta\)
2. Tác hại của thuốc lá điện tử:
- Suy giảm trí nhớ
- Giảm sức đề kháng
- Có nguy cơ bị ung thư
Tác hại của thuốc lá thường:
- Khói thuốc lá chứa rất nhiều chất độc hại có hại cho hệ hô hấp
- Oxit cacbon (CO): Làm giảm hiệu quả hô hấp,có thể gây chết nếu nồng độ cao và kéo dài thời gian
- Nicôtin: Làm tê liệt các lông rung của phế quản,làm giảm khả năng lọc sạch bụi không khí,có thể gây ung thư phổi
Ở người có những nhóm máu O,A,B,AB
Nguyên tắc truyền máu:
- Truyền máu phù hợp,đảm bảo hồng cầu người cho không bị ngưng kết máu người nhận
- Truyền máu không có mầm bệnh(virut viên gan B,HIV,..)
- Truyền từ từ
Những người nhóm máu A có thể được truyền máu bởi những người có nhóm máu O. Nhóm máu B: Có thể hiến máu cho những người khác có cùng nhóm máu B hoặc những người mang nhóm máu AB. Những người mang nhóm máu B có thể nhận máu từ những người mang nhóm máu O. Nhóm máu AB: Có thể nhận máu từ bất cứ nhóm máu nào
Bốn nhóm máu chính là; A, B, AB, O
Sơ đồ chuyền máu:
-Các nguyên tắc khi truyền máu là:
+Không truyền máu có cả kháng nguyên A và B cho người có nhóm máu O vì sẽ bị kết dính hồng cầu
+ Không truyền máu có nhiễm các tác nhân gây bệnh (virut viêm gan B, HIV..) vì sẽ gâu nhiễm các bệnh này cho người được nhận máu
→Khi truyền máu cần xét nghiệm để lựa chọn nhóm máu cho phù hợp và kiểm tra các mầm bệnh trước khi truyền máu
Em tham khảo:
Các nhóm máu:
Theo nghiên cứu của Các Lanstâynơ, trên hồng cầu người có 2 loại kháng nguyên là A và B; trong huyết tương có hai kháng thể tương ứng là anpha và bêta (kháng nguyên gặp kháng thể tương ứng sẽ gây ngưng kết). (0,5 điểm)
Tương ứng với 2 cặp kháng nguyên – kháng thể này là 4 nhóm máu:
- Nhóm máu AB: có kháng nguyên A và B trên hồng cầu, không có kháng thể trong huyết tương
- Nhóm máu A: có kháng nguyên A trên hồng cầu, có kháng thể bêta trong huyết tương
- Nhóm máu B: có kháng nguyên B trên hồng cầu, có kháng thể anpha trong huyết tương
- Nhóm máu O: không có kháng nguyên trên hồng cầu, có kháng thể anpha và bêta trong huyết tương.
Nguyên tắc truyền máu: kháng nguyên trên hồng cầu của người cho phải phù hợp với kháng thể có trong huyết tương của người nhận (đảm bảo không phải là cặp kháng nguyên – kháng thể tương ứng để gây ngưng kết hồng cầu) (0,5 điểm). Theo đó:
- Nhóm máu AB: chỉ truyền được cho nhóm máu AB, có thể nhận từ tất cả các nhóm máu khác.
- Nhóm máu A: truyền được cho nhóm máu A, AB, có thể nhận từ nhóm máu A và O .
- Nhóm máu B: truyền được cho nhóm máu B, AB, có thể nhận từ nhóm máu B và O.
- Nhóm máu O: có thể truyền cho tất cả các nhóm máu khác và chỉ có thể nhận máu từ nhóm máu O .
Nguyên tắc truyền máu từ người cho sang người dựa trên một số cơ sở chính sau:
1.Tính an toàn và hiệu quả của máu truyền: Quá trình truyền máu là phương pháp y học cơ bản và quan trọng để cung cấp máu mới cho cơ thể những người cần. Mục tiêu của quá trình này là cung cấp máu an toàn và hiệu quả từ người hiến máu đến người nhận mà không gây hại cho sức khỏe của bất kỳ ai.
2.Tính tương thích máu: Mỗi người có một hệ thống huyết học riêng biệt, được xác định bởi các nhóm máu (A, B, AB, O) và nhân tố Rh (Rh+ hoặc Rh-). Tính tương thích máu là yếu tố quan trọng nhất trong việc truyền máu. Người nhận máu phải nhận được máu có nhóm máu tương thích với mình, ngược lại có thể gây ra các phản ứng phản kháng và nguy hiểm đến tính mạng.
3.Kiểm tra và xử lý máu hiến: Máu hiến phải được kiểm tra cẩn thận để đảm bảo tính an toàn và chất lượng trước khi truyền cho người nhận. Quy trình này bao gồm kiểm tra nhóm máu, kiểm tra các bệnh truyền nhiễm qua máu như HIV, vi rút viêm gan B và C, sự tương thích máu, và các yếu tố khác như huyết khối.
4.Hệ thống an toàn và đảm bảo chất lượng: Các tổ chức y tế có trách nhiệm xây dựng và duy trì hệ thống an toàn và đảm bảo chất lượng trong việc thu thập, xử lý, lưu trữ và truyền máu. Điều này bao gồm việc tuân thủ các quy định về an toàn máu, đào tạo nhân viên, vận chuyển máu và duy trì cơ sở hạ tầng y tế.
5.Chính sách và quy định pháp luật: Các quy định và chính sách pháp luật cũng đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý quá trình truyền máu, bảo vệ sức khỏe của người hiến máu và người nhận, và đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong việc sử dụng máu.
Tóm lại, nguyên tắc truyền máu từ người cho sang người dựa trên các cơ sở vững chắc như tính tương thích máu, kiểm tra và xử lý máu hiến, hệ thống an toàn và đảm bảo chất lượng, cũng như các chính sách và quy định pháp luật liên quan.