Từ các văn bản đã học trong bài, lập bảng tổng hợp về đặc điểm của các ngôi kể theo gợi ý sau:
Nội dung | Người kể chuyện thứ nhất | Người kể chuyện thứ ba |
Dấu hiệu để nhận biết |
|
|
Chức năng của lời kể |
|
|
Khả năng bao quát điểm nhìn |
|
|
Quan hệ với các nhân vật trong truyện |
|
|
Khả năng tác động đến người đọc |
|
|
Phương pháp giải:
- Đọc lại các văn bản đã học để tổng hợp kiến thức.
- Dựa vào kiến thức về người kể chuyện ở ngôi thứ nhất và ngôi thứ ba để hoàn thành bảng trên.
Lời giải chi tiết:
Nội dung
Người kể chuyện thứ nhất
Người kể chuyện thứ ba
Dấu hiệu để nhận biết
Người kể chuyện xưng “tôi”
Người kể chuyện giấu mình, không xưng “tôi”
Chức năng của lời kể
Có tác động chủ quan đến câu chuyện
Tác động khách quan đến câu chuyện
Khả năng bao quát điểm nhìn
Khả năng bao quát không rộng, câu chuyện mang tính chủ quan nhiều hơn
Khả năng bao quát rộng, câu chuyện mang tính khách quan hơn
Quan hệ với các nhân vật trong truyện
Là người trực tiếp chứng kiến câu chuyện, có mối quan hệ mật thiết, có tác động đến các nhân vật trong truyện
Không thân thiết, gần gũi, mà chỉ là nghe và kể lại
Khả năng tác động đến người đọc
Tạo độ tin cậy cao cho người đoc, khả năng tác động cao
Mang lại độ tin cậy không cao, khả năng tác động thấp
:
Nội dung
Người kể chuyện ngôi thứ nhất
Người kể chuyện ngôi thứ ba
Dấu hiệu để nhận biết
Người kể chuyện xưng “tôi” hoặc hình thức tự xưng tương đương
Người kể chuyện ẩn danh, chỉ được nhận biết qua lời kể
Chức năng của lời kể
Kể, tả, bình luận, khắc họa bối cảnh, thời gian, không gian, miêu tả sự việc, nhân vật, thể hiện cách nhìn nhận, đánh giá trực tiếp đối với sự việc, nhân vật.
Kể, tả, bình luận, khắc họa bối cảnh, thời gian, không gian, miêu tả sự việc, nhân vật, thể hiện cách nhìn nhận, đánh giá gián tiếp đối với sự việc, nhân vật.
Khả năng bao quát của điểm nhìn
Thường không thể biết hết mọi chuyện (người kể chuyện hạn tri)
Thường biết hết mọi chuyện (người kể chuyện toàn tri)
Quan hệ với các nhân vật trong truyện
Nhân vật chính, nhân vật phụ, người chứng kiến, người kể lại câu chuyện được nghe từ người khác…
Không trực tiếp xuất hiện trong truyện như một nhân vật, không tham gia vào mạch vận động của cốt truyện
Khả năng tác động đến người đọc
Tác động tới cả lý trí và tình cảm người đọc, cùng lúc khơi dậy nơi họ nhiều xúc cảm và suy ngẫm.
Tác động đến lý trí của người đọc, có thể định hướng người đọc trong việc cắt nghĩa, đánh giá sự kiện, nhân vật