Có 4 tù nhân sắp bị tử hình, được trao cho một cơ hội cuối cùng. Họ sẽ phải đứng trên bậc thang như hình trên, người thứ 3 và thứ 4 đứng chung sàn. Giữa người thứ 3 và thứ 4 có một bức tường.
Câu đố kinh điển: "Chiếc mũ tù nhân".
- Người 1 có thể nhìn thấy người 2 và 3.
- Người 2 có thể nhìn thấy người 3.
- Người 3 nhìn thấy bức tường.
- Tất cả đều không thấy người thứ 4.
Trong 4 người, 2 người đội mũ đen, 2 người đội mũ trắng, nhưng không ai biết bản thân đội mũ gì. Lần lượt từng người phải hô lên màu mũ của bản thân, nếu đúng hết tất cả sẽ được thả. Nhưng nếu sai dù chỉ một người, họ sẽ bị tử hình.
Lưu ý:- Không được di chuyển hoặc quay đầu nhìn về phía sau.
- Không được nói chuyện với nhau
- Không được bỏ mũ xuống.
Câu hỏi là: Ai sẽ là người đầu tiên hô lên, và tại sao?
Đáp án: Tù nhân số 2 sẽ là người hét lên đầu tiên.
Người số 3 và 4 không thể nhìn thấy những tù nhân còn lại nên họ không có căn cứ nào để đoán được màu sắc. Tù nhân số 1 nhìn thấy một chiếc mũ trắng và một chiếc mũ đen nên anh ta có thể đang đội chiếc mũ đen hoặc trắng.
Tù nhân số 2 nhìn thấy chiếc mũ đen. Nhưng nếu anh ta đang đội chiếc mũ cũng màu đen thì tù nhân số 1 chắc chắn đã hét lên rằng anh ấy đang đội chiếc mũ màu trắng.
Vì tù nhân số 1 không lên tiếng đầu tiên nên người số 2 có thể khẳng định rằng anh ta không đội chiếc mũ cùng màu với người số 3 và đang đội chiếc mũ màu trắng.