“Một năm sau khi đuổi giặc Minh, một hôm Lê Lợi – bấy giờ đã làm vua – cưỡi thuyền rồng dạo quanh hồ Tả Vọng. Nhân dịp đó, Long Quân sai Rùa vàng lên đòi lại gươm thần. Khi thuyền rồng tiến ra giữa hồ, tự nhiên có một con rùa lớn nhô đầu và mai lên khỏi mặt nước. Theo lệnh vua, thuyền đi chậm lại. Đứng ở mạn thuyền, vua thấy lưỡi gươm thần đeo bên người tự nhiên động đậy. Con rùa không sợ người, nhô đầu lên cao nữa và tiến về phía thuyền vua. Nó đứng nổi trên mặt nước và nói: “Xin bệ hạ hoàn gươm lại cho Long Quân!”
Vua nâng gươm hướng về phía Rùa Vàng. Nhanh như cắt, rùa há miệng đớp lấy thanh gươm và lặn xuống nước. Gươm và rùa đã chìm đáy nước, người ta vẫn còn thấy vật gì sáng le lói dưới mặt hồ xanh.
Từ đó, hồ Tả Vọng bắt đầu mang tên là Hồ Gươm hay hồ Hoàn Kiếm”
Câu 1 (1 điểm): Đoạn văn trên được trích từ văn bản thuộc thể loại nào? Hãy kể tên hai văn bản cùng thể loại mà em biết?
Câu 2 (1 điểm): Phương thức biểu đạt chính trong đoạn văn? Xác định ngôi kể được sử dụng trong đoạn?
Câu 3 (1,5 điểm): Tìm các chi tiết tưởng tượng kì ảo có mặt trong đoạn trích? Những chi tiết tưởng tưởng này có ý nghĩa gì?
Câu 4 (1 điểm): Xác định biện pháp tu từ và nêu ý nghĩa của nó trong câu “Nhanh như cắt, rùa há miệng đớp lấy thanh gươm và lặn xuống nước”
Câu 5 (1 điểm): Viết từ 3 đến 5 câu văn nói lên cảm nghĩ của em về nguồn gốc tên hồ được giải thích trong đoạn văn tre.
Gợi ý trả lời:
1. Thể loại truyện truyền thuyết. Hai VB cùng thể loại: Thánh Gióng, Sơn Tinh Thủy Tinh.
2. PTBĐ: tự sự. Ngôi kể: ngôi thứ ba.
3. Chi tiết kì ảo: Long Quân, con rùa nhô đầu lên nói.
=> Ý nghĩa: thể hiện niềm tin của nhân dân; làm kì diệu hóa nguồn gốc của hồ.
4. BPTT so sánh: nhanh như cắt
=> Tác dụng: miêu tả hành động của con vật rất nhanh nhẹn. làm câu văn giàu hình ảnh hơn.
5. HS viết đoạn văn nêu cảm nhận. Gợi ý: Nguồn gốc, ýnghĩa của tên hồ => Cảm nhận: tự hào, yêu mến...