written

written

​"Cúc áo của mẹ" là một truyện ngắn cảm động của tác giả Nhất Băng, khắc họa sâu sắc tình mẫu tử thiêng liêng và sự hy sinh vô bờ bến của người mẹ dành cho con. Tác phẩm kể về một cậu bé nhận được chiếc áo mới từ mẹ nhân dịp sinh nhật lần thứ 12. Ban đầu, cậu tự hào khoe với bạn bè, nhưng khi phát hiện chiếc áo được may lại từ áo cũ, cậu cảm thấy xấu hổ và tức giận, dẫn đến hành động cắt nát chiếc áo. Sau này, khi mẹ qua đời, cậu mới nhận ra sự hy sinh thầm lặng của mẹ và cảm thấy hối hận sâu sắc. ​

Truyện sử dụng hình ảnh "cúc áo" như một biểu tượng cho tình yêu thương và sự chăm sóc tỉ mỉ của người mẹ. Dù trong hoàn cảnh khó khăn, mẹ vẫn cố gắng mang đến niềm vui cho con, thể hiện qua việc tận dụng chiếc áo cũ để may thành áo mới cho con. Hành động này tuy giản dị nhưng chứa đựng tình cảm sâu sắc, cho thấy sự tận tụy và lòng yêu thương vô điều kiện của mẹ.​

Ngôn ngữ trong truyện mộc mạc, chân thành, dễ dàng chạm đến trái tim người đọc. Tác phẩm không chỉ phản ánh tình mẫu tử mà còn gửi gắm thông điệp về lòng hiếu thảo và sự trân trọng đối với cha mẹ. Qua câu chuyện, tác giả nhắc nhở mỗi người về giá trị của gia đình và tầm quan trọng của việc thấu hiểu, yêu thương những người thân yêu khi còn có thể.

Tóm lại, "Cúc áo của mẹ" là một tác phẩm giàu cảm xúc và ý nghĩa, giúp người đọc nhận thức sâu sắc hơn về tình mẹ và giá trị của sự hy sinh trong gia đình. Truyện là lời nhắc nhở nhẹ nhàng nhưng sâu sắc về việc trân trọng và yêu thương cha mẹ khi họ còn bên ta.

Bên cạnh tình mẫu tử thiêng liêng thì tình phụ tử cũng rất đỗi đáng quý, thế nhưng có những đứa bé không sống trong tình cảm của cha ngay từ nhỏ. Những đứa bé ấy thật không may mắn. Đoạn trích bố của Xi Mông thể hiện rõ được hoàn cảnh của cậu bé Xi – mông đại diện cho những cậu bé thiếu vắng tình cảm của và bị bạn bè chế giễu.

Truyện có hai nhân vật cần phải phân tích đó là nhân vật bé Xi – mông và người đàn ông nhận bé làm con Phi líp và mẹ của bé là Blăng sốt. Trước hết là nhân vật bé Xi-mông. Khi em sinh ra em đã không biết cha mình là ai, em thường xuyên bị lũ bạn xấu trêu chọc vì không có bố. Em thậm chí còn phải đánh nhau với chúng, em căm tức chúng nhưng em vẫn tự ti vì mình không có bố. Em còn nghĩ đến cái chết khi hàng ngày cứ phải nghe những lời châm chọc của lũ bạn. Em tìm đến bên bờ sông để tự tử, cảnh vật nơi đây khiến cho nỗi lòng em vơi đi.

Em đuổi bắt nhái và mỉm cười nhưng đến khi nghĩ đến mẹ em lại khóc nức nở. Cơn nức nở kéo đến choáng lấy em. Xi –mông tuyệt vọng, đau khổ. Khi gặp bác Phi- líp thì nói trong tiếng nấc, nghẹn ngào không nên lời. Khi trở về nhà kể lại ý định tự tử của mình với mẹ, sau đó ngỏ ý muốn Phi líp làm bố của mình. Khi có bố em vui sướng hạnh phúc. Và ngày hôm sau đến trường, Xi-mông tự tin thách thức lại lũ bạn vì em đã có bố.

Nhân vật thứ hai là mẹ Blăng sốt. Cô là một cô gái đẹp trong vùng sống ngăn nắp đức hạnh nhưng vì một lần lầm lỡ mà khiến cho bé Xi mông sinh ra không có bố. Khi con nói về chuyện không có bố, cô cảm thấy đau đớn nhục nhã và hổ thẹn. Má ửng hồng, cảm giác tê tái và cô thương con mình. Khi bé Xi mông hỏi Philip về việc nhận làm cha, cô đau đớn nhục nhã tựa vào tường, im lặng, tay ôm ngực. Có thể nói cô là một người đáng thương cần được chia sẻ và cảm thông.

Về nhân philip, anh là một người đàn ông cao lớn, bàn tay chắc nịch và râu tóc đen quăn. Anh nhìn Xi mông nhân hậu và quyết định đưa em về nhà. Trên đường về nhà em, anh nghĩ đến cô Blăng sốt và có ý xem thường rằng cô lầm lỡ một lần thì cũng có thể lầm lỡ lần nữa. Nhưng khi gặp Blăng sốt anh im lặng, e dè, ấp úng. Anh thay đổi cách nhìn về cô. Khi Xi mông muốn anh làm bố của nó, anh chấp nhận hôn vào má nó rồi bỏ đi rất nhanh.

Tóm lại qua tác phẩm, nhà văn muốn phản ánh một hiện thực xã hội, đó là định kiến xã hội về những người con gái không chồng mà có con, những đứa con không có bố bị xã hội khinh bỉ giễu cợt. Tuy nhiên, đâu đó vẫn có những người sẵn lòng chia sẻ và cảm thông cho số phận của những con người đáng thương ấy.

Guy de Maupassant là một trong những nhà văn hiện thực xuất sắc của nền văn học Pháp thế kỷ XIX. Ông nổi tiếng với lối kể chuyện tự nhiên, súc tích nhưng sâu sắc, khắc họa rõ nét những số phận nhỏ bé trong xã hội. Tác phẩm Bố của Xi-mông là một câu chuyện cảm động về một cậu bé bất hạnh và khát khao có một người cha, qua đó thể hiện lòng nhân ái và giá trị của tình yêu thương.

Câu chuyện xoay quanh nhân vật chính là Xi-mông, một cậu bé tội nghiệp vì sinh ra mà không có cha. Trong xã hội thời bấy giờ, điều này là một nỗi bất hạnh lớn, khiến cậu trở thành đối tượng trêu chọc của đám trẻ cùng trang lứa. Những lời chế giễu cay nghiệt đã đẩy Xi-mông vào một tâm trạng tuyệt vọng đến mức cậu muốn tự tử. Cảnh Xi-mông ngồi khóc bên bờ sông, đau khổ và bơ vơ, là một trong những hình ảnh giàu tính nhân văn nhất của tác phẩm. Nó không chỉ thể hiện nỗi đau của một đứa trẻ mà còn lên án sự khắc nghiệt của xã hội đối với những người yếu thế.

Sự xuất hiện của bác thợ rèn Phi-líp đã làm thay đổi cuộc đời Xi-mông. Trước những giọt nước mắt của cậu bé, Phi-líp không thể làm ngơ. Ông đã an ủi, trò chuyện và đưa Xi-mông về nhà. Điều đáng quý nhất là khi Xi-mông ngây thơ hỏi Phi-líp có muốn làm cha của mình không, ông không từ chối mà còn đồng ý với sự chân thành. Dù không phải cha ruột của Xi-mông, nhưng chính sự quan tâm, dịu dàng của ông đã sưởi ấm tâm hồn non nớt của cậu bé.

Chi tiết Xi-mông vui sướng khoe với lũ bạn rằng mình đã có bố là một hình ảnh đầy xúc động. Nó thể hiện niềm hạnh phúc giản dị nhưng vô cùng to lớn của một đứa trẻ từng bị tổn thương. Tình thương đã chữa lành trái tim cậu bé, đồng thời làm nổi bật lên vẻ đẹp của lòng nhân ái trong con người Phi-líp. Đoạn kết mở ra một hy vọng mới cho Xi-mông, khi mẹ cậu và Phi-líp có thể trở thành một gia đình thực sự.

Qua tác phẩm, Maupassant không chỉ kể một câu chuyện cảm động mà còn gửi gắm những thông điệp sâu sắc về tình yêu thương, lòng trắc ẩn và giá trị của gia đình. Ông cho thấy rằng cha không chỉ là người sinh ra đứa trẻ mà còn là người yêu thương, bảo vệ và mang đến hạnh phúc cho con mình. Bố của Xi-mông là một truyện ngắn giàu giá trị nhân văn, khiến người đọc xúc động và trân trọng hơn tình cảm gia đình.

Nam quốc sơn hà là lời khẳng định đanh thép chủ quyền lãnh thổ của quốc gia dân tộc cũng như nêu cao ý chí quyết tâm bảo vệ chủ quyền đó trước mọi kẻ thù:

"Nam quốc sơn hà Nam đế cư,

Tiệt nhiên định phận tại thiên thư.

Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm,

Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư."

Có rất nhiều lời kể cho sự ra đời của bài thơ, nhưng nổi tiếng nhất là vào năm 1077, quân Tống do Quách Quỳ chỉ huy sang xâm lược nước ta. Vua Lý Nhân Tông sai Lý Thường Kiệt đem quân chặn giặc ở phòng tuyến sông Như Nguyệt. Bỗng một đêm, quan sĩ ngh từ trong đền thờ hai anh em trương Hống và Trương Hát - hai vị tướng đánh giặc giỏi của Triệu Quang Phục được tôn là thần sông Như Nguyệt - có giọng ngâm bài thơ này.

Ở thời phong kiến, nhà vua là người nắm giữ mọi quyền lực. Mọi đất đai, của cải hay nhân dân đều thuộc quyền sở hữu hay cai trị của nhà vua. Ở câu thơ đầu, lời khẳng định sông núi nước Nam vua Nam ở vang lên thật hùng hồn. Cách dùng từ “hoàng đế nước Nam” còn thể hiện lòng tự tôn, khi đặt ngang hàng đất nước với phương Bắc. “Thiên thư” có nghĩa là sách trời. Ý nghĩa của câu thơ thứ hai là lãnh thổ, địa phận của đất nước đã được ghi tại sách trời. Đó chính là một chân lý không thể nào chối cãi được.

Hai câu thơ sau là lời khẳng định quyết tâm bảo vệ chủ quyền lãnh thổ dân tộc. Câu hỏi tu từ “Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm?” là lời cảnh cáo cho những kẻ xâm lược. Rõ ràng, chủ quyền lãnh thổ của nước ta đã được công nhận từ xưa đến nay, có trời đất chứng giám. Việc xâm phạm của kẻ thù chính là đang làm trái với lẽ trời. Điều đó sẽ nhận được trừng phạt thích đáng. Những kẻ đi xâm lược, cướp nước của dân tộc khác thường không có kết cục tốt đẹp - sẽ bị bánh đại về nước. Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật kết hợp với giọng điệu hùng hồn, sử dụng câu hỏi tu từ góp phần khẳng định chủ quyền, lãnh thổ dân tộc cũng như quyết tâm bảo vệ chủ quyền, lãnh thổ đó.

“Nam quốc sơn hà” đã trở thành bản Tuyên ngôn Độc lập đầu tiên, thể hiện được khí thế và sức mạnh của dân tộc.

Bài thơ Nam quốc sơn Hà là lời khẳng định đanh thép chủ quyền lãnh thổ của quốc gia dân tộc cũng như nêu cao ý chí quyết tâm bảo vệ chủ quyền đó trước mọi kẻ thù:

"Nam quốc sơn hà Nam đế cư,
Tiệt nhiên định phận tại thiên thư.
Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm,
Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư."

Khi kể về sự ra đời của bài thơ, đã có rất nhiều truyền thuyết. Nhưng nổi tiếng nhất là vào năm 1077, quân Tống do Quách Quỳ chỉ huy sang xâm lược nước ta. Vua Lý Nhân Tông sai Lý Thường Kiệt đem quân chặn giặc ở phòng tuyến sông Như Nguyệt. Bỗng một đêm, quan sĩ nghe từ trong đền thờ hai anh em trương Hống và Trương Hát - hai vị tướng đánh giặc giỏi của Triệu Quang Phục được tôn là thần sông Như Nguyệt - có giọng ngâm bài thơ này.

Trong quan niệm của xã hội xưa thì toàn bộ diện tích lãnh thổ, của cải vật chất, con người của một đất nước đều thuộc về nhà vua. Người có quyền quyết định tất cả mọi thứ, thậm chí cả quyền sinh sát. Cách dùng từ “hoàng đế nước Nam” muốn chỉ người đứng đầu của một quốc gia - thể hiện sự ngang hàng với phương Bắc. Câu thơ thứ hai tiếp tục là một lời khẳng định. Hình ảnh “thiên thư” có nghĩa là sách trời. Lãnh thổ, địa phận của đất nước đã được ghi tại sách trời. Điều này khẳng định chủ quyền lãnh thổ của dân tộc ta là một chân lý không thể chối cãi và thay đổi được.

Với lời khẳng định đó, hai câu thơ sau tiếp tục khẳng định quyết tâm bảo vệ chủ quyền lãnh thổ dân tộc. Câu hỏi tu từ “Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm?” giống như một lời răn đe, cảnh cáo cho những kẻ xâm lược đi xâm lược lãnh thổ là đang làm trái ý trời. Và từ đó, câu thơ cuối cùng vang lên đầy đanh thép. Những kẻ đi xâm lược, cướp nước của dân tộc khác sẽ không có được kết thúc tốt đẹp. Giọng thơ dõng dạc, hùng hồn, đanh thép nhằm thể hiện quyết tâm bảo vệ nền độc lập dân tộc.

“Nam quốc sơn hà” được coi là bản Tuyên ngôn Độc lập đầu tiên của dân tộc Việt Nam. Bài thơ đã thể hiện được tinh thần yêu nước,cũng như ý chí bảo vệ nhân dân đất nước.

Phân Tích Truyện Ngắn "Mẹ Gánh Con Đi" Của Nhà Văn Trần Thị Tú Ngọc

Truyện ngắn "Mẹ ôm con đi" của văn Trần Thị Tú Ngọc là một tác phẩm đầy xúc động, phản ánh ánh đẹp của tình mẹ bảo đảm và bất bảo đảm, đồng thời là sự tăng cường an toàn những bất công trong xã hội. Tác phẩm không chỉ khắc họa một bức tranh khắc sâu về cảnh sống nghèo khó mà còn phản ánh sáng tăng trưởng của con người, đặc biệt là người mẹ trong xã hội đầy thử thách. Câu chuyện cũng làm nổi bật những cảm giác xúc giác thú, sự sâu sắc của nhân vật chính, qua đó gửi gắm thông điệp về tình thương yêu, sự hy sinh và khát sống.

1. Khái quát cốt truyện

Truyện kể về hành trình của một người mẹ nghèo, gánh con con trai bệnh tật của mình đi khắp các ngả đường trong một xã hội nghèo đói và đầy rẫy những khó khăn. Dù vậy, người mẹ không bao giờ từ bỏ hy vọng, dù con ngày càng trở nên nặng nề hơn. Hình ảnh người mẹ ôm con đi không chỉ là biểu tượng của tình yêu thương vô điều kiện mà còn là hình ảnh của sự tăng trưởng, của sự tăng cường, bất khuất trong hoàn cảnh khốn khó. Truyện phản ánh ánh không chỉ tình mẹ thiêng liêng mà còn là vật lộn với cuộc sống, những ước mơ và khát vọng chưa được thực hiện.

Tình mẹ –2. Tình mẹ – tình yêu thương vô bờ bến

Trong "Mẹ ôm con", mẫu tử tử có thể được hiển thị rõ ràng qua từng hành động, cử chỉ của người mẹ. Hình ảnh người mẹ “gánh con đi” không chỉ là sự vất vả về thể xác mà còn là biểu tượng của một tình yêu vô điều kiện, một tình thương bao la mà mẹ dành cho con. Mẹ ôm con không chỉ để cứu con thoát khỏi bệnh tật, mà còn gánh cả những nỗi đau đớn, gian nan, những đau khổ tột cùng của cuộc đời. Hình ảnh này có thể hiện sự hy sinh vô bờ bến của người mẹ đối với con, có thể hiện tình yêu thương không bao giờ chùn bước dù hoàn cảnh có khó khăn đến đâu.

Người mẹ trong truyện không bao giờ từ bỏ hy vọng, dù con có yếu đuối và bệnh tật. Mỗi bước đi của người mẹ đều là một hành trình đầy cam go, nhưng cũng là một hành trình của tình yêu, của sự chăm sóc và khao khát con mình được sống, được khỏe mạnh. Người mẹ không cần lời nói, không cần những lời hứa hẹn, mà hành động của mẹ đã nói lên tất cả về tình thương bao la của mình.

3. Nỗi đau của mẹ trong xã hội đầy bất công

Bên bờ tình mẹ, truyện ngắn "Mẹ gánh con đi" nhưng phản ánh rõ nỗi đau khổ tột cùng của phụ nữ trong xã hội nghèo đói, nơi mà họ phải vật lộn với từng miếng cơm, manh áo. Mẹ của con bệnh tật không đủ điều kiện để chữa trị cho con, không có tiền để đưa ra những bệnh viện tốt hơn. Dù cho xã hội có những rào cản, những khó khăn trong việc chăm sóc y tế, giáo dục hay cơ hội phát triển, người mẹ vẫn hỗ trợ tiếp tục hành trình của mình, vẫn cố gắng tìm kiếm mọi cơ hội giúp đỡ con có thể thoát khỏi bệnh tật, dù là rất mong manh.

Truyện khắc họa cuộc sống nghiệt ngã của những người dân nghèo, phải đối mặt với những khó khăn, bất công trong xã hội. Bên bờ người mẹ, con cũng là nạn nhân của một xã hội không công bằng, nơi mà những trẻ em nghèo khó có thể bị bỏ rơi hoặc bị bỏ lại phía sau trong cuộc sống. Những nỗi đau khổ này càng nổi bật lên tấm lòng bao la của người mẹ, người luôn khát khao cải thiện hoàn cảnh cho con mình, dù biết rằng con đường phía trước sẽ còn rất nhiều nan.

4. Ý nghĩa của hình ảnh "mẹ gánh con đi"

Hình ảnh người mẹ ôm con đi không chỉ có ý nghĩa đơn thuần về việc mang vật chất mà còn là biểu tượng của tình yêu thương vô bờ bến, sự hy sinh của người mẹ dành cho con cái. Đây là hình ảnh mang tính nhân văn sâu sắc, phản ánh mỹ phẩm chất cao quý của con người trong những hoàn cảnh khó khăn nhất. Mặc dù người mẹ không thể thay đổi số phận của mình, nhưng tình yêu và hy vọng mà mẹ dành cho con là không gì có thể xóa sạch.

Hình ảnh này còn mang trong mình thông điệp về sự hiển thị, bất chấp và khát vọng sống. Dù con đường phía trước đầy gian nan và thử thách, người mẹ vẫn mang con đi với hy vọng vào một tương lai tươi sáng hơn. Đây là một bài học về nghị lực sống, về niềm tin vào cuộc đời, dù trong hoàn cảnh khó khăn nhất.

Thông điệp nhân văn5. Thông điệp nhân văn

Truyện ngắn "Mẹ ôm con đi" của Trần Thị Tú Ngọc đã gửi một thông điệp sâu sắc về tình mẫu tử, về sự hy sinh, hiển thị cường và khát sống. Dù hoàn cảnh có khó khăn, gian nan đến đâu, tình yêu thương của mẹ là vô bờ bến, là động lực để vượt qua mọi thử thách. Đồng thời, câu chuyện cũng là lời nhắc nhở nhở về những bất công trong xã hội, về sự thiếu thốn trong cuộc sống của những người nghèo, đặc biệt là những người mẹ đang phải vật lộn để nuôi con cái trong hoàn cảnh không dễ dàng.

Kết luận

" Mẹ gánh con đisâu sắcphảnnhững khó khăn , nghịch cảnh" là một truyện ngắn sâu sắc và cảm động, không chỉ khắc họa được tình mẹ thiên, mà còn phản ánh những khó khăn, cảnh mà những người phải đối mặt trong xã hội. Hình ảnh người mẹ con đi sẽ mãi là biểu tượng của sự hy sinh vô điều kiện, của lòng mạnh, bất chấp trước mọi thử thách. Truyện không chỉ làm hài lòng người mà còn gửi gắm những thông điệp sâu sắc về tình yêu thương, về sự sống và hy trong một thế giới

(chuyên môn) hiệu quả

Các bước cụ thể:

Bước 1: Đọc kỹ và xác định yêu cầu đề bài

• Xác định rõ đề yêu cầu phân tích tác phẩm nào, khía cạnh gì (nhân vật, chủ đề, nghệ thuật, ý nghĩa...).

Bước 2: Đọc và tìm hiểu tác phẩm

• Đọc kỹ tác phẩm, chú ý các chi tiết quan trọng, nghệ thuật đặc sắc, thông điệp chính.

Bước 3: Lập dàn ý chi tiết

• Mở bài: Giới thiệu tác phẩm, tác giả, nêu vấn đề cần phân tích.
• Thân bài:
• • Khái quát nội dung chính của tác phẩm.
  • Phân tích các khía cạnh theo yêu cầu đề bài (nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa...).
  • Dẫn chứng cụ thể từ tác phẩm (trích dẫn, phân tích chi tiết).
  • Nhận xét, đánh giá, liên hệ thực tế (nếu có).
• Kết bài: Khẳng định lại giá trị tác phẩm, ý nghĩa vấn đề phân tích, cảm nhận cá nhân.

Bước 4: Viết bài hoàn chỉnh

• Viết thành bài văn hoàn chỉnh theo dàn ý, đảm bảo mạch lạc, logic, có dẫn chứng cụ thể.

Bước 5: Đọc lại, chỉnh sửa

• Kiểm tra lỗi chính tả, ngữ pháp, bổ sung ý còn thiếu, chỉnh lại câu văn cho mạch lạc.

Tuyệt vời! Dưới đây là sơ đồ tư duy chi tiết cho tác phẩm "Những ngôi sao xa xôi" của Lê Minh Khuê, được chia thành các nhánh chính: Chủ đề, Nội dung, Nghệ thuật và Ý nghĩa:

Sơ đồ tư duy "Những ngôi sao xa xôi"

• Chủ đề:
• • Vẻ đẹp tâm hồn trong sáng, mộng mơ của những cô gái thanh niên xung phong.
  • Tinh thần lạc quan, dũng cảm, giàu nghị lực trong hoàn cảnh chiến tranh ác liệt.
  • Tình đồng đội gắn bó, yêu thương, sẻ chia.
  • Ca ngợi vẻ đẹp của thế hệ trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ.
• Nội dung:
• • Cuộc sống và công việc của ba cô gái thanh niên xung phong: Phương Định, Nho, Thao.
  • Công việc phá bom, đo khối lượng đất để san lấp hố bom trên tuyến đường Trường Sơn.
  • Những giây phút sinh hoạt đời thường: chăm sóc nhau, hát, đọc sách.
  • Những nguy hiểm, khó khăn mà họ phải đối mặt.
• Nghệ thuật:
• • Ngôi kể thứ nhất, điểm nhìn trần thuật từ nhân vật Phương Định.
  • Ngôn ngữ trẻ trung, giàu nữ tính, phù hợp với nhân vật.
  • Miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế, đặc biệt là những rung động của tuổi trẻ.
  • Sử dụng nhiều chi tiết đắt giá, thể hiện hiện thực chiến tranh khốc liệt.
• Ý nghĩa:
• • Khắc họa hình ảnh đẹp về thế hệ trẻ Việt Nam thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.
  • Thể hiện sự khốc liệt của chiến tranh.
  • Ca ngợi tinh thần lạc quan cách mạng.
  • Ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của người Việt Nam.

Mở rộng:

• Bạn có thể thêm các nhánh nhỏ hơn để phân tích sâu hơn về từng nhân vật, chi tiết nghệ thuật tiêu biểu hoặc thông điệp cụ thể.
• Bạn có thể thêm các hình ảnh minh họa cho sơ đồ tư duy thêm sinh động.

Hy vọng sơ đồ tư duy này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tác phẩm "Những ngôi sao xa xôi"!

tham khảo đc ko

đc ạ

tham khảo đc ko

Ngày xưa, Vua Hùng Vương thứ 18 có nuôi một đứa trẻ thông minh khôi ngô, đặt tên là Mai Yển, hiệu là An Tiêm.

Lớn lên, vua cưới vợ cho An Tiêm, và tin dùng ở triều đình. Cậy nhờ ơn Vua cha, nhưng An Tiêm lại kiêu căng cho rằng tự sức mình tài giỏi mới gây dựng được sự nghiệp, chứ chẳng nhờ ai. Lời nói này đến tai vua. Vua cho là An Tiêm là kẻ kiêu bạc vô ơn, bèn đầy An Tiêm cùng vợ con ra một hòn đảo xa, ở ngoài biển Nga Sơn (Thanh Hóa, Bắc Việt).

Người vợ là nàng Ba lo sợ sẽ phải chết ở ngoài cù lao cô quạnh. Nhưng An Tiêm thì bình thản nói: "Trời đã sinh ra ta, sống chết là ở Trời và ở ta, việc gì phải lo".

Hai vợ chồng An Tiêm cùng đứa con đã sống hiu quạnh ở một bãi cát, trên hoang đảo. Họ ra sức khai khẩn, trồng trọt để kiếm sống. Một ngày kia, vào mùa hạ, có một con chim lạ từ phương tây bay đến đậu trên một gò cát. Chim nhả mấy hạt gì xuống đất. Được ít lâu, thì hạt nẩy mầm, mọc dây lá cây lan rộng.

Cây nở hoa, kết thành trái to. Rất nhiều trái vỏ xanh, ruột đỏ. An Tiêm bảo vợ: "Giống cây này tự nhiên không trồng mà có. Tức là vật của Trời nuôi ta đó". Rồi An Tiêm hái nếm thử, thấy vỏ xanh, ruột đỏ, hột đen, mùi vị thơm và ngon ngọt, mát dịu. An Tiêm bèn lấy hột gieo trồng khắp nơi, sau đó mọc lan ra rất nhiều.

Một ngày kia, có một chiếc tầu bị bão dạt vào cù lao. Mọi người lên bãi cát, thấy có nhiều quả lạ, ngon. Họ đua nhau đổi thực phẩm cho gia đình An Tiêm. Rồi từ đó, tiếng đồn đi là có một giống dưa rất ngon ở trên đảo. Các tầu buôn tấp nập ghé đến đổi chác đủ thứ vật dụng và thực phẩm cho gia đình An Tiêm. Nhờ đó mà gia đình bé nhỏ của An Tiêm trở nên đầy đủ, cuộc sống phong lưu.

Vì chim đã mang hột dưa đến từ phương Tây, nên An Tiêm đặt tên cho thứ trái cây này là Tây Quạ Người Tầu ăn thấy ngon, khen là "hẩu", nên về sau người ta gọi trại đi là Dưa Hấu.

Ít lâu sau, Vua sai người ra cù lao ngoài biển Nga Sơn dò xét xem gia đình An Tiêm ra làm sao, sống hay chết. Sứ thần về kể lại cảnh sống sung túc và nhàn nhã của vợ chồng An Tiêm, nhà vua ngẫm nghĩ thấy thầm phục đứa con nuôi, bèn cho triệu An Tiêm về phục lại chức vị cũ trong triều đình.

An Tiêm đem về dâng cho Vua giống dưa hấu mà mình may mắn có được. Rồi phân phát hột dưa cho dân chúng trồng ở những chỗ đất cát, làm giầu thêm cho xứ Việt một thứ trái cây danh tiếng. Hòn đảo mà An Tiêm ở, được gọi là Châu An Tiêm.

"Sự tích dưa hấu" là một truyện cổ tích Việt Nam nổi tiếng, kể về nguồn gốc của quả dưa hấu. Câu chuyện không chỉ hấp dẫn bởi tình tiết li kì, mà còn chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc.

Tóm tắt cốt truyện:

Mai An Tiêm, con nuôi của vua Hùng, bị vua cha đày ra đảo hoang vì dám nói "của biếu là của lo, của cho là của nợ". Tại đây, An Tiêm và gia đình đã phải trải qua những ngày tháng khó khăn, thiếu thốn. Một ngày nọ, An Tiêm nhặt được một hạt giống lạ do chim mang đến. Anh gieo trồng và thu được những quả dưa hấu ngọt mát. Từ đó, dưa hấu trở thành nguồn sống của gia đình An Tiêm và lan rộng ra khắp nơi.

Phân tích các khía cạnh của truyện:

• Ý nghĩa về tinh thần tự lực, tự cường:
• • An Tiêm là hình tượng của người lao động cần cù, sáng tạo, không chịu khuất phục trước hoàn cảnh.
  • Câu chuyện đề cao tinh thần tự lực, tự cường, dám đương đầu với khó khăn để tạo dựng cuộc sống.
• Ý nghĩa về lòng biết ơn:
• • An Tiêm biết ơn những gì mình có, dù là nhỏ bé nhất.
  • Câu chuyện nhắc nhở chúng ta trân trọng những thành quả lao động, biết ơn những gì mình nhận được.
• Ý nghĩa về sự lan tỏa của cái đẹp, cái tốt:
• • Dưa hấu, từ một loại quả lạ, đã trở thành một loại quả ngon, được mọi người yêu thích.
  • Câu chuyện thể hiện niềm tin vào sự lan tỏa của cái đẹp, cái tốt trong cuộc sống.
• Giá trị văn hóa:
• • "Sự tích dưa hấu" là một phần của kho tàng truyện cổ tích Việt Nam, thể hiện những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.
  • Câu chuyện góp phần giáo dục thế hệ trẻ về tinh thần lao động, lòng biết ơn và ý chí vươn lên trong cuộc sống.

Đặc sắc nghệ thuật:

• Cách kể chuyện giản dị, gần gũi, phù hợp với văn hóa dân gian.
• Sử dụng nhiều chi tiết tưởng tượng, kì ảo, tạo nên sức hấp dẫn cho câu chuyện.
• Xây dựng hình tượng nhân vật An Tiêm với những phẩm chất tốt đẹp, được người đọc yêu mến.

"Sự tích dưa hấu" là một câu chuyện cổ tích đầy ý nghĩa, mang đến cho người đọc những bài học quý giá về cuộc sống.