Viết: Nghị luận về một vấn đề của đời sống SVIP

VIẾT: NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ CỦA ĐỜI SỐNG

1. Định hướng

a. Văn bản nghị luận về một vấn đề của đời sống

Văn bản nghị luận về một vấn đề của đời sống cần:

- Nêu lên được vấn đề đáng quan tâm trong đời sống.

- Trình bày rõ vấn đề và nêu ý kiến của người viết về vấn đề đó.

- Nêu được lí lẽ và bằng chứng để thuyết phục người đọc.

b. Lưu ý đối với văn bản nghị luận về một vấn đề của đời sống

2. Thực hành

Đề bài: Suy nghĩ của em về hiện tượng háo danh và “bệnh” thành tích.

a. Chuẩn bị

- Đọc kĩ và tìm hiểu đề để biết các thông tin trước khi viết: nội dung chính, kiểu bài viết và phạm vi bằng chứng cần huy động.

- Tìm hiểu nghĩa của các từ: háo danh, “bệnh” thành tích.

- Đọc sách, báo và tìm những bằng chứng về hiện tượng háo danh, “bệnh” thành tích.

- Ghi chép lại những thông tin liên quan đến các hiện tượng nêu ra trong đề, kể cả tranh, ảnh, bảng biểu, sơ đồ,…(nếu có).

b. Tìm ý và lập dàn ý

* Tìm ý

- Tìm ý cho bài viết bằng cách đặt và trả lời các câu hỏi:

 - Các biểu hiện cụ thể của hiện tượng háo danh và “bệnh” thành tích là gì?

Biểu hiện: Vì thành tích, chạy theo thành tích mà bất chấp điều kiện và nhu cầu thực tế tạo ra những thành tích giả tạo cốt để tạo uy tín cá nhân, để che mắt dư luận hoặc để nhận sự khen thưởng của cấp trên.

- Có những ví dụ nào tiêu biểu về hiện tượng háo danh và “bệnh” thành tích?

Ví dụ: 

• Thời phong kiến, ở làng xã phải nộp tiền để mua danh, nói hình tượng rằng “muốn đỏ môi thì phải tốn tiền”. Chẳng hạn như “kỳ mục” là danh vị mà làng nào cũng có.
• Ở một số trường học có hàng trăm học sinh ngồi nhầm lớp, nhầm trường. Có em đã học lớp 7 mà chưa đọc thông viết thạo! Cũng vì thành tích mà các thầy cô “cấy điểm” cho học sinh giỏi ở những môn các em không thi học sinh giỏi.

- Hiện tượng háo danh và “bệnh” thành tích có liên quan với nhau như thế nào?

Hiện tượng háo danh đôi khi chính là nguyên nhân gây ra căn “bệnh” thành tích, bởi chúng ta chỉ quan tâm đến bên ngoài - cốt sao cho danh tiếng được tốt đẹp mà không chú trọng đến bên trong.

- Vì sao cần phê phán hiện tượng háo danh và “bệnh” thành tích?

Vì nó rất nguy hại, dễ dàng làm tha hóa một bộ phận trong xã hội. Vì vậy, nhận diện đúng căn bệnh để phòng ngừa, chữa trị, không để lây lan.

- Làm thế nào để khắc phục được hiện tượng háo danh và “bệnh” thành tích?

+ Một số phương án khắc phục: Đối với người quản lí và chính sách quản lí:

• Cần xem xét một cách toàn diện mối quan hệ giữa thành tích đạt được với cách thức và quá trình đạt được nó để xác định chính xác thực chất giá trị của thành tích.
• Cần đặt ra những mục tiêu có tính thực tế, những kế hoạch cụ thể để tạo cơ sở thực tế cho những thành tích sau này.
• Cần quản lí chặt chẽ và điều tra nghiêm túc để loại bỏ những thành tích ảo.

+ Đối với mỗi cá nhân: Cần nâng cao hiểu biết để nhận rõ cái lợi, cái hại, điều cần thiết và những gì không thực sự cần cho sự phát triển chung.

* Lập dàn ý

c. Viết bài

Dựa vào dàn ý để viết bài văn nghị luận về một hiện tượng của đời sống; trong khi viết, chú ý vận dụng cách huy động bằng chứng, trình bày và phân tích bằng chứng.

d. Kiểm tra và chỉnh sửa