(4,0 điểm) Viết bài văn (khoảng 600 chữ) phân tích bài thơ sau.
Giễu ông đồ Bốn ở phố Hàng Sắt
Hỏi thăm quê quán ở nơi mô?
Không học mà sao cũng gọi đồ?
Ý hẳn người yêu mà gọi thế,
Hay là mẹ đẻ đặt tên cho!
Áo quần đĩnh đạc trông ra cậu,
Ăn nói nhề nhàng nhác giọng Ngô.
Hỏi mãi mới ra thằng bán sắt,
Mũi nó gồ gồ, trán nó giô.
(Trần Tế Xương)
Hướng dẫn giải:
a. Xác định đúng yêu cầu của đề: Viết bài văn phân tích một bài thơ trào phúng.
b. Xác định đúng vấn đề: Nghị luận văn học.
c. Đề xuất được hệ thống ý làm rõ vấn đề bài viết:
– Mở bài: Giới thiệu về tác giả và bài thơ.
– Thân bài: Phân tích nội dung trào phúng của bài thơ để làm rõ chủ đề.
+ “Không học mà sao cũng gọi đồ?”: Câu hỏi tu từ thể hiện thái độ chế giễu, xem thường kẻ không học nhưng được mọi người tôn vinh, gọi là thầy đồ vì bỏ tiền ra mua danh. Câu thơ còn cho thấy đạo học, chuyện thi cử như một trò đùa.
+ “Áo quần đĩnh đạc trông ra cậu,/ Ăn nói nhề nhàng nhác giọng Ngô.”: Sự đối lập giữa hình thức bên ngoài và cốt cách bên trong tạo nên sự nhố nhăng, kệch cỡm.
+ Cách gọi “thằng” trong câu “Hỏi mãi mới ra thằng bán sắt”: Tỏ rõ thái độ mỉa mai một kẻ bán sắt không xứng để mang cái danh thầy đồ.
– Kết bài: Khẳng định giá trị, ý nghĩa của bài thơ.
d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.
e. Sáng tạo: Sử dụng hình ảnh, từ ngữ, biện pháp tu từ độc đáo; lời văn trau chuốt, sinh động, gợi cảm.
