THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT
MỘT SỐ HIỂU BIẾT VỀ CHỮ NÔM VÀ CHỮ QUỐC NGỮ
I. Kiến thức Tiếng Việt
a) Chữ Nôm
- Hoàn cảnh ra đời: Do bị phong kiến Trung Hoa đô hộ ngay từ trước Công nguyên với chính sách đồng hoá rất khốc liệt, suốt hàng nghìn năm Việt Nam phải dùng chữ Hán làm chữ viết chính thức trong giao dịch hành chính và giáo dục. → Người Việt Nam đã liên tục đứng lên đấu tranh giành quyền độc lập không chỉ về chính trị, kinh tế mà cả về văn hoá. → Chữ Nôm ra đời.
- Thời gian: Chữ Nôm manh nha ở Việt Nam vào khoảng từ thế kỉ VIII đến thế kỉ IX, hình thành và hoàn thiện vào khoảng từ cuối thế kỉ X đến thế kỉ XII.
- Đặc điểm:
+ Về cách cấu tạo, chữ Nôm gồm một số chữ mượn y nguyên chữ Hán nhưng phần lớn là những chữ do người Việt tạo ra trên cơ sở chữ Hán.
+ Chữ Nôm còn nhiều hạn chế nhưng được coi là một thành tựu quan trọng về ngôn ngữ - văn hoá, thể hiện ý chí độc lập, tự chủ, tự cường của dân tộc.
@202708134173@
@202708135177@
b) Chữ Quốc ngữ
- Chữ Quốc ngữ là chữ viết ghi âm của tiếng Việt được các nhà truyền giáo, với sự hỗ trợ của nhiều người Việt Nam, chế tác từ thế kỉ XVII dựa trên hệ chữ cái La-tinh (Latin). Sau đó, chữ Quốc ngữ được tu chỉnh qua nhiều giai đoạn, được người Việt tích cực tiếp nhận, truyền bá rộng rãi để đạt đến sự hoàn thiện, ổn định và vị thế như hiện nay.
- Ưu điểm
+ Ghi theo nguyên tắc ghi âm, dùng con chữ để ghi âm vị rồi ghép các con chữ lại để ghi âm tiết. Số lượng các con chữ (chữ cái) ít. Do đó, có thể đánh vần, tiện lợi cho việc đọc, học.
+ Có sự phù hợp giữa âm và chữ ở một số trường hợp: t- m-n-b-g-h-a-i-u-o-....
- Hạn chế
+ Một âm được thể hiện nhiều con chữ khác nhau. k-c-q, nguyên âm đôi đôi iê, yê, ia, ya hoặc dùng một tổ hợp chữ để ghi âm: ch, tr, th, ph, kh, gh, ngh ...
+ Dùng nhiều dấu phụ nên chữ viết rườm rà, khó in: ư, ơ, ă, â, yê, ươ, iê, ..
@202708146413@
@202708175363@
II. Luyện tập
Câu 1: Trong các tác phẩm dưới đây, tác phẩm nào viết bằng chữ Hán, tác phẩm nào viết bằng chữ Nôm, tác phẩm nào viết bằng chữ Quốc ngữ?
Sông núi nước Nam (khuyết danh), Hịch tướng sĩ (Trần Quốc Tuấn), Quốc âm thi tập (Nguyễn Trãi), Truyện Kiều (Nguyễn Du), Truyện Lục Vân Tiên (Nguyễn Đình Chiểu), Tuyên ngôn Độc lập (Hồ Chí Minh), Nhật kí trong tù (Hồ Chí Minh), Tắt đèn (Ngô Tất Tố), Lão Hạc (Nam Cao), Dế Mèn phiêu lưu kí (Tô Hoài).
@202846052247@
Câu 2: Ghép tác phẩm ở bên A với nội dung phù hợp ở bên B, chỉ ra sự phù hợp giữa mỗi loại tác phẩm và nội dung tương ứng.
@202758797461@
Câu 3: Hãy tìm thêm một số ví dụ về các trường hợp sau trong chữ Quốc ngữ:
a) Trường hợp dùng nhiều chữ cái khác nhau để ghi cùng một âm. Ví dụ, ghi âm /k/ bằng các chữ c, k, q.....
b) Trường hợp dùng một chữ cái để ghi nhiều âm khác nhau. Ví dụ, dùng chữ a vừa để ghi âm /a/, vừa để ghi âm /ă/....
c) Trường hợp ghép nhiều chữ cái để ghi một âm. Ví dụ: ch, ng, kh…
@202758847613@
@202758857783@
@202758867409@
Câu 4: Viết một đoạn văn (khoảng 6 – 8 dòng) trình bày suy nghĩ của em về những thuận lợi trong việc học chữ Quốc ngữ và sử dụng chữ Quốc ngữ để viết các tên riêng nước ngoài, các thuật ngữ khoa học có nguồn gốc nước ngoài.
*Gợi ý
Đoạn văn đảm bảo các ý chính sau:
- Chữ Quốc ngữ mang lại nhiều thuận lợi trong việc học tập và tiếp thu tri thức.
+ Sử dụng hệ thống chữ cái La-tinh, chữ Quốc ngữ dễ học, dễ đọc, dễ viết hơn so với chữ Hán.
+ Âm thanh tiếng Việt được ghi chép chính xác theo nguyên tắc "sơ âm, chính tả".
+ Hệ thống ký tự đơn giản giúp ghi chép bài giảng, tài liệu một cách nhanh chóng, tiện lợi.
- Chữ Quốc ngữ được sử dụng rộng rãi trong các sách giáo khoa, tài liệu khoa học, báo chí, internet,... giúp người học dễ dàng tiếp cận kho tàng tri thức phong phú.
+ Hệ thống chữ viết La-tin giúp người Việt học các ngôn ngữ sử dụng hệ thống chữ cái này dễ dàng hơn.
+ Chữ Quốc ngữ có khả năng phiên âm chính xác tên riêng nước ngoài và các thuật ngữ khoa học, giúp người học hiểu và sử dụng chúng một cách hiệu quả.
III. Tổng kết
- Chữ Nôm gồm một số chữ mượn y nguyên chữ Hán nhưng phần lớn là những chữ do người Việt tạo ra trên cơ sở chữ Hán. Chữ Nôm được coi là một thành tựu quan trọng về ngôn ngữ – văn hoá, thể hiện ý chí độc lập, tự chủ, tự cường của dân tộc.
- Chữ Quốc ngữ là chữ viết được tạo ra trên cơ sở dùng chữ cái Latinh để ghi âm tiếng việt. Loại chữ này tiện lợi, khoa học, dễ phổ biến vì có thể ghép với nhau linh hoạt. Chữ quốc ngữ không phải ở chỗ nó chưa thật là một hệ thống phiên âm vị học, mà chính là ở chỗ nó có tính chất thuần tuý ghi âm.
