Thực hành tiếng Việt: Chữ quốc ngữ SVIP

I. Lý thuyết

1. Sơ lược về chữ quốc ngữ: 

- Chữ quốc ngữ là hệ thống chữ viết ghi âm, dùng các con chữ trong chữ viết La-tinh để ghi tiếng Việt; giữa chữ và âm, giữa cách viết và cách đọc có sự tương ứng. Chỉ cần học thuộc bảng chữ cái và nắm được cách ghép vần là có thể đọc được tất cả các chữ (tiếng) trong tiếng Việt. Nhờ vậy, chữ quốc ngữ giúp cho việc học tiếng Việt dễ dàng hơn, góp phần phát triển đời sống văn hóa, kinh tế, xã hội,... của đất nước. 

- Hiện nay, chữ quốc ngữ đã đạt tới sự ổn định về hình thức và được coi là hoàn thiện. Tuy còn tồn tại một số trường hợp không có mối quan hệ một đối một giữa âm và chữ (ví dụ: âm /k/ được viết bằng 3 con chữ: k trong kỉ, kẻ, kể), q (trong quý, qua, quê), c (trong cá, cơm, còn); ngược lại, một con chữ như a có thể dùng để ghi âm /a/ (trong tai, cao,...) hoặc âm /ă/ (trong tay, cau,...) nhưng những "vênh lệch" đó không gây khó khăn đáng kể nào đối với người đọc và người dùng tiếng Việt. Trong nhiều thập kỉ qua, đã có một số nỗ lực cải tiến chữ quốc ngữ với mong muốn làm cho chữ quốc ngữ chặt chẽ hơn, tiện dụng hơn nhưng chưa mang lại kết quả. 

II. Thực hành

1. Dựa vào thông tin trong bài 3 và từ các nguồn tài liệu tham khảo, thực hiện những yêu cầu. 

a. Nêu một số điểm mốc quan trọng trong quá trình hình thành và phát triển của chữ quốc ngữ. 

b. Chỉ ra điểm giống nhau và khác nhau cơ bản nhất giữa chữ quốc ngữ và chữ Nôm. 

2. Theo em, việc chuyển đổi từ chữ Nôm sang chữ quốc ngữ đã có tác động như thế nào đối với đời sống văn hóa, xã hội của nước ta? 

3. Tìm một số ví dụ cho thấy trong chữ quốc ngữ hiện nay có trường hợp một âm được viết bằng những chữ khác nhau (tương tự trường hợp âm /k/ được viết bằng 3 con chữ: k, q, c). 

Ví dụ: âm /z/ được viết bằng 2 con chữ: d, gi.

4. Trao đổi về những lỗi chính tả thường gặp và thử xác định lí do của việc mắc những lỗi đó. 

- Một số trường hợp sai chính tả phổ biến hiện nay như nhầm lẫn giữa "i/ y", "s/ x", "l/ n". 

- Nguyên nhân:

+ Do hệ thống chữ quốc ngữ là thứ chữ viết ghi âm tiếng Việt theo nguyên tắc ngữ âm học nên dẫn đến việc sai chính tả. Chẳng hạn như trường hợp sai "d/ gi / r": dạy dỗ đôi khi bị ghi sai thành dạy giỗ. 

+ Do trong quá trình nói/ viết không chú ý.

+ Do sai từ khi còn nhỏ mà không được nhắc nhở để sửa chữa sớm, dẫn đến hình thành thói quen.