Lý thuyết Bài 20. Vùng Đồng bằng sông Cửu Long (phần 2) SVIP

IV. Sự phát triển và phân bố một số ngành kinh tế

* Khái quát chung:

- Tổng sản phẩm của vùng chiếm 11,8% GDP cả nước (2021).

- Cơ cấu kinh tế: Chuyển dịch theo hướng tiến bộ, tuy nhiên còn chậm (nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản chiếm tỉ trọng cao).

- Một số ngành kinh tế thế mạnh: Nông nghiệp và thủy sản; công nghiệp sản xuất và chế biến thực phẩm, sản xuất điện, dịch vụ.

1. Nông nghiệp và thủy sản

a. Nông nghiệp:

* Trồng trọt: Vùng sản xuất nông nghiệp trọng điểm của cả nước, sản phẩm chủ lực là lúa và cây ăn quả.

- Lúa:

+ Vùng sản xuất lúa lớn nhất, diện tích và sản lượng chiếm trên 1/2 cả nước.

+ Áp dụng nhiều công nghệ hiện đại trong sản xuất ⇒ năng suất lúa tăng nhanh và cao hàng đầu cả nước.

+ Nhiều giống lúa chất lượng cao, thích ứng với biến đổi khí hậu được đưa vào gieo trồng.

+ Phân bố: Kiên Giang, An Giang, Đồng Tháp, Long An và Sóc Trăng.

+ Bình quân sản lượng lúa đạt 1 405,1 kg/người, gấp 3 lần trung bình cả nước.

Biểu đồ bình quân lương thực theo đầu người các vùng và cả nước năm 2021 (kg/người)

- Cây ăn quả:

+ Vùng trồng cây ăn quả lớn nhất cả nước với nhiều loại: xoài, chôm chôm, bưởi, sầu riêng,...

+ Diện tích cây ăn quả của vùng chiếm 33,2%, sản lượng chiếm 41,5% cả nước.

+ Phân bố: Tiền Giang, Hậu Giang, Vĩnh Long, Đồng Tháp,...

+ Cây ăn quả được sản xuất theo tiêu chuẩn VietGap, GolbalGAP, có chỉ dẫn địa lí,...

+ Vùng trồng nhiều dừa nhất cả nước, tỉnh Bến Tre là tỉnh đứng đầu trong vùng.

Mô hình trồng dừa hữu cơ ở Bến Tre

* Chăn nuôi:

- Phát triển mạnh chăn nuôi lợn và gia cầm:

+ Vịt được nuôi nhiều ở Bạc Liêu, Cà Mau, Vĩnh Long, Trà Vinh.

+ Lợn, bò cũng được chăn nuôi ở nhiều nơi.

b. Thủy sản:

- Thế mạnh hàng đầu của vùng, sản lượng tăng liên tục (trên 55% sản lượng thủy sản cả nước).

Biểu đồ sản lượng thủy sản các vùng nước ta năm 2023 (nghìn tấn)

- Sản lượng nuôi trồng lớn và tăng nhanh hơn sản lượng thủy sản khai thác.

- Chủ yếu nuôi cá da trơn, tôm.

- Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ hiện đại vào khai thác và nuôi trồng thủy sản ⇒ đáp ứng nhu cầu thị trường.

- Các tỉnh có sản lượng thủy sản cao nhất nước: Kiên Giang, Cà Mau, Đồng Tháp, An Giang, Bến Tre,...

2. Công nghiệp

* Khái quát chung:

- Tốc độ tăng trưởng khá cao, cơ cấu công nghiệp có sự chuyển dịch mạnh mẽ.

- GRDP công nghiệp chiếm 20,5% GRDP của vùng (2021).

- Cơ cấu công nghiệp: sản xuất chế biến thực phẩm, sản xuất điện.

a. Công nghiệp sản xuất, chế biến thực phẩm:

- Điều kiện phát triển:

+ Nguồn nguyên liệu dồi dào của ngành nông nghiệp và thủy sản.

+ Nhu cầu thức ăn cho chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản.

⇒ Thúc đẩy ngành phát triển và phân bố rộng khắp vùng.

- Các sản phẩm chủ yếu: gạo xay xát, thủy sản ướp đông, rau quả đóng hộp, thức ăn chăn nuôi,...

- Vai trò: Cung cấp thị trường trong nước, mặt hàng xuất khẩu quan trọng ⇒ mang lại giá trị kinh tế cao.

Vùng Đồng bằng sông Cửu Long chiếm 90% khối lượng gạo xuất khẩu

b. Công nghiệp sản xuất điện:

- Nhiều nhà máy điện được xây dựng ⇒ sản lượng điện tăng nhanh, đáp ứng nhu cầu sản xuất và sinh hoạt.

+ Nhà máy nhiệt điện: Trà Vinh, Cà Mau, Cần Thơ,...

+ Nhà máy điện gió: Bạc Liêu, Sóc Trăng, Cà Mau,...

Nhà máy điện gió Kosy Bạc Liêu

+ Nhà máy điện mặt trời: Hậu Giang, An Giang,...

- Đầu tư phát triển điện gió, điện mặt trời ⇒ góp phần bảo vệ tài nguyên, môi trường và giảm nhẹ biến đổi khí hậu.