Đọc: Thực thi công lí (Phần 2) SVIP

II. Tìm hiểu chi tiết

2. Tình huống, xung đột kịch

a. Tình huống kịch

- Tình huống kịch là tình thế, hoàn cảnh đặc biệt khiến cho mâu thuẫn, xung đột và tính cách của nhân vật chuyển từ trạng thái tĩnh sang trạng thái bộc lộ. 

- Xét trong đoạn trích Thực thi công lí, tình huống kịch chính là sự việc Sai-lốc đem bản hợp đồng vay hết sức vô lí, khắc nghiệt của mình để kiện An-tô-ni-ô và hắn phải đối mặt với Poóc-xi-a trước tòa. Chính tình huống này đã khiến cho Sai-lốc bộc lộ rõ lòng hận thù và sự cố chấp của hắn; đồng thời giúp Poóc-xi-a thể hiện sự thông minh của nàng và Ba-sa-ni-ô thể hiện được tình bạn đáng quý của chàng với An-tô-ni-ô. 

b. Xung đột kịch

- Xung đột hài kịch là sự va chạm, xô đẩy giữa những tư tưởng, quan điểm, hành động có khuynh hướng đối lập, mâu thuẫn nhau, thường dẫn đến những tình huống trớ trêu, gây cười cho khán giả. Trong đoạn trích này, ta có thể thấy được những xung đột sau:

+ Xung đột giữa An-tô-ni-ô và Sai-lốc: 

+ Xung đột giữa pháp lý và đạo đức: 

3. Nhân vật

=> Có thể thấy, các nhân vật của Sếch-xpia trong vở kịch này đã trở nên đa chiều hơn: An-tô-ni-ô dù hào phóng, tốt bụng với bạn bè nhưng lại có những hành vi phân biệt, kì thị với Sai-lốc; Sai-lốc dù tham lam, cố chấp nhưng hắn lại là nạn nhân của bất công và nạn phân biệt tôn giáo. 

4. Ngôn ngữ

- Ngôn ngữ của vở kịch được thể hiện rất rõ thông qua những phương diện ngôn ngữ như đối thoại và chỉ dẫn sân khấu. 

5. Thủ pháp trào phúng

III. Tổng kết

1. Nội dung

Thông qua cuộc đối mặt giữa Poóc-xi-a với Sai-lốc và mối hận thù của Sai-lốc với An-tô-ni-ô, đoạn trích Thực thi công lí đã ca ngợi sự thông minh, tài trí của Poóc-xi-a, ca ngợi tình bạn chân thành giữa Ba-sa-ni-ô và An-tô-ni-ô; đồng thời phê phán thói tham lam và sự cố chấp trong hận thù của Sai-lốc. Sự cố chấp ấy không chỉ đem đến đau khổ cho An-tô-ni-ô mà còn dẫn đến sự sụp đổ của chính Sai-lốc. Qua đó, tác phẩm đề cao sức mạnh của đạo đức và lòng nhân ái: công lý là con đường dẫn đến lẽ phải nhưng việc thực thi công lý không nên quá cứng nhắc mà bỏ qua lòng nhân ái, vị tha. 

2. Nghệ thuật

- Xây dựng tình huống, xung đột kịch đa chiều, phản ánh nhiều vấn đề, mâu thuẫn trong đời sống xã hội. 

- Xây dựng nhân vật đa chiều, phức tạp giúp cho nhân vật trở nên sống động và gần gũi với đời sống hơn.