Công và công suất SVIP

I. Công

Công cơ học thường được gọi tắt là công, đó là số đo phần năng lượng được truyền từ vật này qua vật khác trong tương tác giữa các vật.

Ví dụ: Một người đẩy một xe hàng chuyển động trên mặt sàn nằm ngang. Sau khi dịch chuyển một quãng đường s trên mặt sàn, xe hàng có tốc độ v, nghĩa là nó có một động năng nhất định. Động năng của xe hàng có được là do người đã thực hiện một công cơ học.

Công \(A\) của một lực \(F\) không đổi làm vật dịch chuyển một quãng đường \(s\) theo hướng của lực được xác định bởi biểu thức:

\(A=Fs\)

Lưu ý: Trong trường hợp vật dịch chuyển không theo phương của lực thì công \(A\) được xác định bởi biểu thức:

\(A=Fscos\alpha\)

Trong đó:

• \(F\) là lực tác dụng lên vật, đơn vị đo là niutơn (N);
• \(s\) là quãng đường dịch chuyển theo hướng của lực, đơn vị đo là mét (m);
• \(\alpha\) là góc hợp bởi hướng của lực tác dụng và hướng dịch chuyển của vật;
• \(A\) là công của lực, đơn vị là jun (J). Với 1 J = 1 Nm.

Lưu ý: Ngoài đơn vị jun, công còn được đo bằng đơn vị calo (cal), BTU (British Thermal Unit),...

• 1 cal = 4,186 J.
• 1 BTU = 1 055 J.

II. Công suất

Công suất là đại lượng đặc trưng cho tốc độ thực hiện công.

Nếu trong thời gian \(t\), công thực hiện là \(A\) thì công suất \(P\) được tính theo công thức:

\(P=\dfrac{A}{t}\)

Trong đó:

• \(A\) là công thực hiện được, đơn vị đo là jun (J).
• \(t\) là thời gian thực hiện công, đơn vị đo là giây (s).
• \(P\) là công suất, đơn vị là oát (W). Trong đó 1 W = 1 J/ 1 s.

Lưu ý: Ngoài đơn vị oát, người ta còn dùng đơn vị khác của công suất:

• Mã lực (HP): 1 HP = 746 W.
• BTU trên giờ (BTU/h): 1BTU/h = 0,293 W.

1. Công có giá trị bằng lực nhân với quãng đường dịch chuyển theo hướng của lực:

\(A=Fs\)

Trong đó:

• \(F\) là lực tác dụng, đơn vị đo là niutơn (N);
• \(s\) là quãng đường dịch chuyển theo hướng của lực, đơn vị đo là mét (m);
• \(A\) là công cơ học, đơn vị đo là jun (J).

2. Công suất là tốc độ thực hiện công:

\(P=\dfrac{A}{t}\)

Trong đó:

• \(A\) là công cơ học, đơn vị đo là jun (J);
• \(t\) là thời gian, đơn vị đo là giây (s);
• \(P\) là công suất, đơn vị đo là oát (W).