Các cấp độ tổ chức của thế giới sống SVIP

I. CÁC CẤP ĐỘ TỔ CHỨC CỦA THẾ GIỚI SỐNG

1. Khái niệm cấp độ tổ chức sống

Cấp độ tổ chức sống là cấp độ tổ chức của vật chất có biểu hiện đầy đủ các đặc trưng sống cơ bản (sinh trưởng, phát triển, sinh sản, cảm ứng, chuyển hóa vật chất và năng lượng,...).

- Thế giới sống bao gồm:

+ Các cấp tổ chức trung gian: Nguyên tử, phân tử, bào quan, mô.

+ Các cấp tổ chức cơ bản: Tế bào, cơ thể, quần thể, quần xã, hệ sinh thái.

- Các cấp độ tổ chức cơ bản của thế giới sống đều được cấu tạo từ tế bào.

Một số tế bào cấu tạo nên cơ thể người

2. Mối quan hệ giữa các cấp độ tổ chức của thế giới sống

Các cấp độ tổ chức của thế giới sống

- Tế bào là cấp độ tổ chức sống nhỏ nhất mang đầy đủ các đặc điểm của sự sống, được hình thành từ các bậc cấu trúc thấp hơn như bào quan, phân tử, nguyên tử.

- Cơ thể là cấp độ tổ chức sống được hình thành từ các bậc cấu trúc thấp hơn như mô, cơ quan, hệ cơ quan.

- Quần thể là cấp độ tổ chức sống gồm các cá thể cùng loài, cùng sinh sống trong một khoảng không gian xác định, vào một thời điểm nhất định và có khả năng sinh sản để tạo nên những thế hệ mới.

- Quần xã là cấp độ tổ chức sống gồm các quần thể của nhiều loài khác nhau, cùng sống trong một không gian, thời gian nhất định.

- Hệ sinh thái là cấp độ tổ chức sống gồm quần xã sinh vật và môi trường sống của chúng.

Các cấp độ tổ chức sống có mối quan hệ chặt chẽ với nhau thông qua hoạt động sống ở cấp độ tế bào và quá trình chuyển hóa vật chất, năng lượng.

II. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA THẾ GIỚI SỐNG

Đặc điểm chung của thế giới sống: Tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc, là hệ thống mở, có khả năng tự điều chỉnh và liên tục tiến hóa.

1. Thế giới sống được tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc

- Thế giới sống gồm nhiều cấp độ tổ chức khác nhau, được sắp xếp từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp.

→ Thế giới sống được tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc.

→ Cấp độ tổ chức sống cao hơn vừa có những đặc điểm của cấp độ tổ chức thấp hơn vừa mang những đặc tính nổi trội mà cấp độ tổ chức thấp hơn không có.

- Tế bào là cấp độ tổ chức nhỏ nhất cấu tạo nên các cấp bậc cao hơn.

2. Các cấp tổ chức sống là những hệ mở và tự điều chỉnh

- Các cấp độ tổ chức sống không ngừng trao đổi vật chất và năng lượng với môi trường.

→ Các cấp độ tổ chức sống là hệ thống mở.

- Sinh vật vừa là đối tượng chịu tác động từ môi trường vừa là tác nhân làm biến đổi môi trường.

Cơ thể người có sự trao đổi chất với môi trường bên người

- Các cấp độ tổ chức sống có khả năng tự điều chỉnh để giữ cho các chỉ số bên trong ổn định ngay cả khi môi trường bên ngoài thay đổi liên tục.

3. Thế giới sống liên tục tiến hóa

- Sự sống đã phát triển liên tục qua hàng tỉ năm, tạo nên một thế giới sinh vật đa dạng nhưng vẫn mang nhiều đặc điểm chung.

- Cơ sở của quá trình tiến hóa: Thông tin di truyền trong DNA được truyền đạt tương đối chính xác từ tế bào này sang tế bào khác, từ thế hệ này sang thế hệ khác, song vẫn luôn có khả năng phát sinh đột biến.