Bài 8: Ấn Độ cổ đại SVIP

1. Điều kiện tự nhiên

- Bán đảo Ấn Độ nằm ở khu vực Nam Á, có ba mặt giáp biển, nằm trên trục đường biển từ tây sang đông.

- Phía bắc được bao bọc bởi dãy núi Hi-ma-lay-a. 

- Dãy Vin-đi-a vùng Trung Ấn chia địa hình Ấn Độ thành hai khu vực: Bắc Ấn và Nam Ấn.

+ Vùng Bắc Ấn là đồng bằng sông Ấn và sông Hằng. Ở lưu vực sông Ấn chịu khí hậu khô nóng, mưa ít do tác động của sa mạc Tha (Thar). Ở lưu vực sông Hằng, đất đai màu mỡ hơn, mưa nhiều do sự tác động của gió mùa và không có sa mạc.

- Cư dân sinh sống chủ yếu ở lưu vực hai con sông. Họ sản xuất nông nghiệp với hai ngành chính là trồng trọt và chăn nuôi.

2. Xã hội Ấn Độ cổ đại

- Khoảng 2500 năm TCN, người bản địa Đra-vi-đa (Dravida) đã xây dựng những thành thị dọc hai bên bờ sông Ấn.

- Đến khoảng 1500 năm TCN, người A-ri-a (Arya) từ vùng Trung Á di cư vào miền Bắc Ấn Độ, xua đuổi người Đra-vi-đa và biến họ thành đẳng cấp thứ tư trong hệ thống bốn đẳng cấp (dựa trên sự phân biệt về chủng tộc và màu da). Chế độ này còn được gọi là chế độ đẳng cấp Vác-na.

- Xã hội được chia thành các đẳng cấp và những điều luật khắt khe. Người khác đẳng cấp không được kết hôn với nhau và những người đẳng cấp dưới phải phục tùng những người ở đẳng cấp trên.

Sơ đồ các đẳng cấp trong xã hội Ấn Độ cổ đại

3. Những thành tựu văn hóa tiêu biểu

- Tôn giáo

+ Bà-la-môn là tôn giáo cổ xưa nhất ở Ấn Độ, sau được cải biến thành Hin-đu giáo (Ấn Độ giáo), đề cao sức mạnh của các vị thần: Sáng tạo (Bra-man), Hủy diệt (Shiva), Bảo tồn (Vis-nu). Thần Sáng tạo sinh ra các đẳng cấp và con người phải tuân theo sự sắp đặt này.

+ Phật giáo do Thích Ca Mâu Ni sáng lập. Nội dung căn bản là luật nhân quả, con người sẽ phải chịu tác động từ những việc làm tốt hay xấu. Phật giáo cũng quan niệm mọi người đều bình đẳng.

- Chữ viết và văn học

+ Người Ấn Độ có chữ viết từ sớm, đó là chữ Phạn. Chữ Phạn dùng để viết các tác phẩm lớn là Kinh Vê-đa (Veda) và các tác phẩm văn học, tiêu biểu là hai bộ sử thi Ra-ma-ya-na và Ma-ha-bha-ra-ta,…

- Khoa học tự nhiên

+ Toán học: các số từ 0 đến 9 được người Ấn Độ phát minh và sử dụng ra sớm, sau này được người Ả Rập tiếp thu và truyền vào châu Âu.

+ Y học: biết sử dụng thuốc tê, thuốc mê khi phẫu thuật, biết sử dụng thảo mộc để chữa bệnh.

- Kiến trúc và điêu khắc

+ Ấn Độ có nhiều công trình kiến trúc kì vĩ, chủ yếu là kiến trúc tôn giáo. Hai trong số những công trình bằng đá cổ nhất, còn lại đến ngày nay là chùa hang A-gian-ta và đại bảo tháp San-chi (Sanchi).

Chùa hang A-gian-ta (Ajanta)

Đại bảo tháp San-chi

Chúc các em học tốt !