Bài 33: Cơ cấu, vai trò, đặc điểm, các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố dịch vụ SVIP

1. Cơ cấu

- Dịch vụ là những hoạt động mang tính xã hội, tạo ra các sản phẩm phần lớn là vô hình (phi vật chất) nhằm thoả mãn các nhu cầu trong sản xuất và đời sống của con người. 

- Khu vực dịch vụ có cơ cấu ngành hết sức đa dạng và phức tạp. Kinh tế càng phát triển, xã hội càng tiến bộ, văn minh thì càng xuất hiện nhiều ngành dịch vụ mới. Người ta thường chia dịch vụ thành ba nhóm:

+ Dịch vụ kinh doanh: tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, vận tải hàng hoá, bán buôn,…

+ Dịch vụ tiêu dùng: y tế, giáo dục, thể dục, thể thao, du lịch, bưu chính viễn thông,...

+ Dịch vụ công: hành chính công, thủ tục hành chính,...

Hình 1: Dịch vụ y tế

2. Vai trò

- Vai trò về kinh tế

+ Dịch vụ giúp các hoạt động sản xuất, phân phối diễn ra một cách thông suốt, đạt hiệu quả cao và giảm rủi ro.

+ Dịch vụ thúc đẩy sự phân công lao động, hình thành cơ cấu lao động và cơ cấu kinh tế hợp lí, thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá.

+ Dịch vụ góp phần tăng thu nhập quốc dân cũng như thu nhập của cá nhân trong xã hội.

- Các vai trò khác

+ Về mặt xã hội, dịch vụ giúp cho các lĩnh vực của đời sống xã hội và sinh hoạt công cộng diễn ra thuận lợi, nâng cao đời sống con người.

+ Về mặt môi trường, dịch vụ góp phần khai thác, sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường.

+ Dịch vụ giúp tăng cường toàn cầu hoá và hội nhập quốc tế.

3. Đặc điểm

- Sản phẩm dịch vụ phần lớn là phi vật chất. Do đó, việc đánh giá chất lượng và quy mô cung cấp dịch vụ khó hơn so với việc đánh gia chất lượng và quy mô sản phẩm vật chất (nông nghiệp, công nghiệp).

- Quá trình sản xuất dịch vụ và tiêu dùng dịch vụ thường diễn ra đồng thời.

- Sự phát triển khoa học - công nghệ làm thay đổi hình thức, cơ cấu, chất lượng dịch vụ.

4. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển phân bố dịch vụ 

Hình 2: Phố cổ Hội An - Địa điểm du lịch nổi tiếng ở Việt Nam