Bài 23: Hội đồng nhân dân và Uỷ ban nhân dân. SVIP

1. Hội đồng nhân dân.

a. Chức năng của Hội đồng nhân dân.

- Hội đồng nhân dân:

+ Là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương.

+ Đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân.

+ Do nhân dân địa phương bầu ra, chịu trách nhiệm trước nhân dân địa phương và cơ quan nhà nước cấp trên.

- Hội đồng nhân dân quyết định các vấn đề quan trọng của địa phương như:

+ Các biện pháp để phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn theo quy định của pháp luật.

+ Quyết định biện pháp bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh, phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật khác, phòng, chống quan liêu, tham nhũng trong phạm vi được phân quyền.

+ Biện pháp bảo vệ tài sản của cơ quan, tổ chức, bảo hộ tính mạng, tự do, danh dự, nhân phẩm, tài sản, các quyền và lợi ích hợp pháp khác với công dân trên địa bàn.

+ Thực hiện quyền giám sát việc tuân theo Hiến pháp và pháp luật ở địa phương, việc thực hiện nghị quyết của cấp trên.

Ví dụ: Ngày 21/12/2023 Hội đồng nhân dân xã Mỹ Thuận, long trọng tổ chức kỳ họp thứ 9, Hội đồng nhân dân khóa XX, nhiệm kỳ 2021-2026. Kỳ họp đã đưa ra 5 nghị quyết để thực hiện trong năm 2024:

1. Nghị quyết về việc điều chỉnh kế hoạch đầu tư công năm 2023, kế hoạch đầu tư công năm 2024.

2. Nghị quyết về nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội năm 2024.

3. Nghị quyết kế hoạch đầu tư công giai đoạn 2021-2025.

4. Nghị quyết về việc tổ chức các kỳ họp thường lệ năm 2024 của Hội đồng nhân dân xã khóa XX, 2021-2026.

5. Nghị quyết về việc phân bổ dự toán thu - chi xã năm 2024.

b. Cơ cấu tổ chức và hoạt động của Hội đồng nhân dân.

* Cơ cấu tổ chức.

- Hội đồng nhân dân gồm các đại biểu Hội đồng nhân dân do cử tri ở địa phương bầu ra.

- Hội đồng nhân dân được tổ chức:

+ Gồm thường trực Hội đồng nhân dân và các ban của Hội đồng nhân dân.

+ Thường trực Hội đồng nhân dân có cơ cấu tổ chức gồm: Chủ tịch Hội đồng nhân dân, phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân và Uỷ viên.

* Hoạt động của Hội đồng nhân dân.

- Hoạt động của Hội đồng nhân dân do luật định.

- Hội đồng nhân dân họp mỗi năm hai kì chính.

- Tổ chức các cuộc họp chuyên đề khi có việc phát sinh đột xuất.

- Hội đồng nhân dân quyết định các vấn đề bằng hình thức thảo luận, biểu quyết lấy ý kiến tập thể.

2. Ủy ban nhân dân.

a. Chức năng của Uỷ ban nhân dân.

- Uỷ ban nhân dân ở cấp chính quyền địa phương do Hội đồng nhân dân cùng cấp bầu ra.

- Là cơ quan chấp hành của Hội đồng nhân dân.

- Cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương.

- Chịu trách nhiệm trước Hội đồng nhân dân và cơ quan hành chính nhà nước cấp trên.

- Uỷ ban nhân dân tổ chức việc thi hành Hiến pháp và pháp luật ở địa phương.

- Tổ chức thực hiện nghị quyết của Hội đồng nhân dân và thực hiện các nhiệm vụ do cơ quan nhà nước cấp trên giao.

 Ví dụ: Sáng ngày 04 tháng 04 năm 2022, Ủy ban nhân dân xã tổ chức ký hợp đồng thi công xây dựng công trình: Nhà làm việc một cửa và phòng truyền thống xã Đoàn Thượng.

b. Cơ cấu tổ chức và hoạt động của Uỷ ban nhân dân.

* Cơ cấu tổ chức.

- Uỷ ban nhân dân gồm:

+ Chủ tịch, Phó Chủ tịch.

+ Các Uỷ viên phụ trách cơ quan chuyên môn (Tư pháp; Tài chính - Kế hoạch; Tài nguyên và môi trường; Lao động - Thương binh và Xã hội; Văn hóa và Thông tin,...).

+ Uỷ viên phụ trách công an.

+ Uỷ viên phụ trách quân sự.

* Hoạt động của Uỷ ban nhân dân.

- Uỷ ban nhân dân hoạt động theo luật định.

- Mỗi tháng Uỷ ban nhân dân họp một lần và có thể tổ chức họp chuyên đề khi có công việc phát sinh đột xuất.

- Uỷ ban nhân dân quyết định các vấn đề bằng hình thức biểu quyết lấy ý kiến tập thể.