Năng lượng tái tạo SVIP

I. Năng lượng tái tạo

Năng lượng tái tạo là năng lượng đến từ các nguồn năng lượng có sẵn trong thiên nhiên và có thể bổ sung trong một thời gian ngắn.

Năng lượng tái tạo bao gồm năng lượng mặt trời, năng lượng từ gió, năng lượng từ sóng biển, năng lượng từ dòng sông, năng lượng sinh khối, năng lượng địa nhiệt,...

1. Năng lượng mặt trời

Mặt Trời cung cấp năng lượng ánh sáng và năng lượng nhiệt cho nhiều hoạt động của con người và sinh vật trên Trái Đất.

Các nhà khoa học đã và đang chế tạo những thiết bị để thu và sử dụng năng lượng mặt trời một cách chủ động và hiệu quả hơn.

• Pin quang điện có thể biến đổi năng lượng mặt trời thành năng lượng điện.

• Các thiết bị thu năng lượng mặt trời và chuyển hóa trực tiếp thành năng lượng nhiệt được dùng trong các hệ thống sưởi, làm nóng nước hoặc dùng để chạy máy phát điện.

Ưu điểm:

• Khi sử dụng năng lượng mặt trời không gây ra tiếng ồn, không phát thải các chất gây ô nhiễm không khí hay các khí gây hiệu ứng nhà kính. 

Nhược điểm:

• Việc sử dụng và khai thác năng lượng mặt trời phụ thuộc nhiều vào điều kiện thời tiết, khí hậu và vị trí địa lí.
• Chi phí thiết bị, lắp đặt còn cao và hoạt động của các thiết bị này không ổn định.
• Các tấm pin quang điện cũng rất dễ hư hỏng và sau khi hết thời gian sử dụng có thể tạo ra lượng rác thải lớn.
• Đối với môi trường sinh thái, việc lắp đặt các hệ thống thu năng lượng mặt trời trên diện tích rộng lớn có thể gây ô nhiễm ánh sáng hoặc làm mất diện tích đất canh tác, ảnh hưởng tới môi trường sống tự nhiên và sự phát triển của các loài động, thực vật ở khu vực đó.

2. Năng lượng từ gió

Năng lượng từ gió là động năng của các dòng không khí đối lưu trong bầu khí quyển.

Các máy phát điện gió được xây dựng ở nhiều nơi để biến năng lượng từ gió thành năng lượng điện.

Ưu điểm:

• Là nguồn năng lượng dồi dào.
• Khai thác năng lượng từ gió không phát thải khí nhà kính và các chất ô nhiễm môi trường.

Nhược điểm:

• Vì gió thổi không ổn định nên sản lượng điện từ gió không ổn định.
• Hiệu suất chuyển đổi năng lượng thấp, giá thành đầu tư ban đầu cao, các nhà máy điện gió phát ra tiếng ồn gây ảnh hưởng đến môi trường sống của sinh vật,...
• Tuabin điện gió có thể làm nhiễu tín hiệu phát thanh, ảnh hưởng đến vùng hoạt động của các loài chim (đặc biệt là chim di cư) và dơi.

3. Năng lượng từ sóng biển

Sóng biển được hình thành chủ yếu do tác động của gió nhưng đôi khi cũng do các hoạt động địa chấn hoặc thủy triều.

Để thu được năng lượng từ sóng biển, cần đặt các hệ thống chuyển đổi năng lượng ở ngoài biển hoặc dọc các bờ biển và sử dụng sự chuyển động lên xuống của sóng để làm quay tuabin các máy phát điện.

Năng lượng từ sóng biển ở nước ta rất dồi dào nhưng để có được công suất điện lớn và ổn định cần nhiều máy phát điện đặt trong không gian rộng, gây ảnh hưởng đến giao thông đường biển, hệ sinh thái, đòi hỏi giá thành đầu tư ban đầu cao và phụ thuộc rất lớn vào các mùa trong năm, chịu ảnh hưởng bởi thiên tai.

4. Năng lượng từ dòng sông

Vòng tuần hoàn của nước đã tạo ra những dòng sông, suối và thác nước.

Ngày nay, người ta xây dựng các nhà máy thủy điện để khai thác động năng của dòng nước chảy từ trên cao xuống, làm quay tuabin của máy phát điện.

Ưu điểm:

• Không phát thải khí nhà kính và các chất gây ô nhiễm môi trường.
• Các đập thủy điện và hồ chứa góp phần phòng chống lũ và điều hòa nguồn nước tưới tiêu cho sản xuất nông nghiệp vùng hạ lưu.

Nhược điểm:

• Việc xây dựng và vận hành các nhà máy thủy điện sẽ làm mất rừng và diện tích đất canh tác của người dân, làm thay đổi chế độ thủy văn, ảnh hưởng đến hệ sinh thái trên sông và khu vực lân cận.

II. Sử dụng hiệu quả năng lượng và bảo vệ môi trường

Sử dụng hiệu quả năng lượng là việc áp dụng các biện pháp và kĩ thuật nhằm mục đích giảm năng lượng hao phí, giảm mức tiêu thụ năng lượng của phương tiện, thiết bị mà vẫn bảo đảm nhu cầu, mục tiêu đặt ra đối với quá trình sản xuất và đời sống.

Một số biện pháp sử dụng hiệu quả năng lượng như:

• Tận dụng gió và ánh sáng tự nhiên.

• Tắt các thiết bị điện khi không sử dụng.
• Giảm bớt tiêu thụ năng lượng điện trong giờ cao điểm.
• Lựa chọn các thiết bị có hiệu suất hoạt động cao để giảm tối đa năng lượng hao phí.
• Sử dụng hiệu quả nhiên liệu bằng cách làm cho nhiên liệu được đốt cháy hoàn toàn.

Bảo vệ môi trường là hoạt động giữ cho môi trường trong lành, sạch đẹp; phòng ngừa, hạn chế tác động xấu đến môi trường; ứng phó sự cố môi trường; khắc phục ô nhiễm, suy thoái môi trường, cải thiện chất lượng môi trường; sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học và ứng phó với biến đổi khí hậu.

Một số biện pháp bảo vệ môi trường có thể thực hiện như:

• Hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, các loại hóa chất, các sản phẩm từ nhựa dùng một lần, giảm thiểu rác thải nhựa trong sinh hoạt hằng ngày.
• Phân loại rác thải, phục vụ cho việc xử lí rác thải và tái chế đạt hiệu quả cao nhất.

•  Sử dụng tiết kiệm năng lượng, hạn chế các phương tiện giao thông cá nhân, tăng cường sử dụng nguồn năng lượng sạch và thân thiện với môi trường.

• Giữ gìn cảnh quan, môi trường xanh - sạch - đẹp, tích cực trồng và chăm sóc cây xanh, bảo vệ rừng.

1. Năng lượng tái tạo gồm năng lượng mặt trời, năng lượng từ gió, năng lượng từ sóng biển, năng lượng từ dòng sông,... là dạng năng lượng được tạo ra từ các nguồn thiên nhiên và có thể bổ sung trong một thời gian ngắn.

2. Ưu điểm chung của các dạng năng lượng tái tạo là dồi dào, khi sử dụng không phát thải khí độc hại.

3. Các công trình khai thác năng lượng tái tạo đòi hỏi chi phí xây dựng cao, hoạt động chưa ổn định và vẫn tồn tại những tác động tiêu cực tới môi trường như tạo ra lượng rác thải lớn, gây tiếng ồn làm ảnh hưởng tới đời sống người dân, làm mất rừng và thay đổi chế độ thuỷ văn, ảnh hưởng tới hệ sinh thái và sự sống của các loài sinh vật.

4. Một số biện pháp sử dụng hiệu quả năng lượng và bảo vệ môi trường như: tiết kiệm năng lượng, tăng cường sử dụng nguồn năng lượng tái tạo, lựa chọn các sản phẩm thân thiện với môi trường và có hiệu suất năng lượng lớn, trồng và bảo vệ cây xanh,...