Bài 10. Châu Á từ năm 1945 đến năm 1991 (Phần 2) SVIP

II. Trung Quốc 

1. Trung Quốc từ năm 1945 đến năm 1949 

- Giai đoạn 1945 - 1946: Đảng Cộng sản Trung Quốc và Quốc dân đảng hiệp thương, hoà giải nhưng không thành công. 

- Giai đoạn 1946 - 1949: nội chiến giữa Quốc dân đảng và Đảng Cộng sản. 

- Ngày 1 - 10 - 1949: cách mạng Trung Quốc thắng lợi, nước Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa thành lập và có ý nghĩa to lớn. 

+ Kết thúc ách nô dịch hơn 100 năm của chủ nghĩa đế quốc và hàng ngàn năm chế độ phong kiến. 

+ Đưa đất nước Trung Quốc bước vào kỉ nguyên độc lập, tự do và tiến lên chủ nghĩa xã hội. 

+ Hệ thống xã hội chủ nghĩa được mở rộng và nối liền từ châu Âu sang châu Á.

2. Trung Quốc từ năm 1949 đến năm 1991 

* Về đối nội: 

- Tình hình chính trị từng bước ổn định, đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản. 

- Giai đoạn 1959 - 1978: lâm vào tình trạng bất ổn khi nội bộ ban lãnh đạo xảy ra bất đồng, tranh giành quyền lực, đỉnh cao là cuộc "Đại cách mạng văn hoá vô sản" (1966 - 1976). 

* Về đối ngoại: 

- Trung Quốc tích cực củng cố hoà bình và thúc đẩy phong trào cách mạng thế giới. 

- Trung Quốc xảy ra một số cuộc xung đột biên giới với các nước láng giềng:  

+ Xung đột với Ấn Độ năm 1962. 

+ Xung đột với Liên Xô năm 1969. 

+ Gây chiến tranh với Việt Nam năm 1979. 

- Quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc từng bước được cải thiện. 

- Từ năm 1978: Trung Quốc tiến hành cải cách, mở cửa, thay đổi chính sách đối ngoại. Bình thường hoá quan hệ ngoại giao với Liên Xô, Mông Cổ,.. mở rộng quan hệ với nhiều nước. 

=> Vai trò và vị thế của Trung Quốc ngày càng được nâng cao trên trường quốc tế. 

* Về kinh tế: 

- Giai đoạn 1949 - 1957: 

+ Thực hiện khôi phục kinh tế, cải cách ruộng đất. 

+ Thực hiện kế hoạch 5 năm lần thứ nhất (1953 - 1957) thắng lợi. 

=> Bộ mặt đất nước thay đổi rõ rệt. 

- Giai đoạn 1958 - 1978: 

+ Thực hiện đường lối "Ba ngọn cờ hồng" (1958). 

+ Đất nước lâm vào tình trạng không ổn định, kinh tế hỗn loạn, sản xuất giảm sút, đời sống nhân dân khó khăn, nạn đói xảy ra lở nhiều nơi. 

- Giai đoạn 1978 - 1991: 

+ Tháng 12 - 1978: tiến hành cải cách, mở cửa. 

+ Đến năm 1991: công cuộc cải cách, mở cửa đạt những thành tựu bước đầu: kinh tế phát triển nhanh, tốc độ tăng trưởng cao, tổng giá trị xuất nhập khẩu tăng, đời sống nhân dân cải thiện rõ rệt.