Hãy nhập câu hỏi của bạn vào đây, nếu là tài khoản VIP, bạn sẽ được ưu tiên trả lời.
1. Mở bài:
* Nêu những nét chính về tác giả và hoàn cảnh ra đời của tác phẩm:
2. Thân bài:
* Hoàn cảnh sống và làm việc:
- Anh thanh niên sống một mình trên đỉnh Yên Sơn cao 2.600 mét, quanh năm suốt tháng chỉ có mây mù bao phủ...Công việc của anh là đo gió, đo mưa,đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất. Công việc ấy đòi hỏi sự tỉ mỉ, chính xác và có tinh thần trách nhiệm cao.
* Vẻ đẹp tính cách và tâm hồn của anh thanh niên;
- Sự ý thức về công việc và lòng yêu nghề, thấy được ý nghĩa cao quý trong công việc thầm lặng của mình. Sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn trong cuộc sống.
- Anh đã có những suy nghĩ thật đúng, thật giản dị mà sâu sắc về công việc, về cuộc sống: “Khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được?”.
- Anh còn biết tìm đến những nguồn vui lành mạnh để cân bằng đời sống tinh thần của mình: anh biết lấy sách làm bạn tâm tình, biết tổ chức cuộc sống của mình một cách ngăn nắp, tươi tắn (trồng hoa, nuôi gà...)
- Sự cởi mở chân thành, rất quý trọng tình cảm của mọi người, luôn khao khát được gặp gỡ và trò chuyện cùng mọi người: vui mừng đến luống cuống, hấp tấp cùng thái độ ân cần, chu đáo tiếp đãi những người khách xa đến thăm bất ngờ...
- Anh còn là người khiêm tốn, thành thực cảm thấy công việc và những đóng góp của mình chỉ là nhỏ bé: khi ông hoạ sĩ muốn vẽ chân dung anh, anh không dám từ chối để khỏi vô lễ nhưng anh nhiệt thành giới thiệu những người khác mà anh thực sự cảm phục.
3. Kết bài:
Khẳng định tâm hồn trong sáng, sự cống hiến thầm lặng của anh thanh niên cho Tổ quốc.
I. Mở bài:
Nguyễn Thành Long là một trong những cây bút văn xuôi đáng chú ý trong những năm 60 – 70, chỉ chuyên viết về truyện ngắn và kí. “Lặng lẽ Sa Pa” là một truyện ngắn nhẹ nhàng có cốt truyện đơn giản nhưng thật thú vị và ẩn chứa bên trong nhiều ý vị sâu sắc. Tác phẩm như một bài thơ về vẻ đẹp trong cách sống và suy nghĩ của những con người lao động bình thường mà cao cả, những con người đầy quan tâm, đầy trách nhiệm đối với đất nước mà tiêu biểu là anh thanh niên làm công tác quan trắc khí tượng. Nhân vật anh thanh niên chỉ hiện ra trong chốc lát nhưng vẫn là điểm sáng nổi bật nhất của bức tranh về phẩm chất và tâm hồn tốt đẹp của con người mới trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc mà tác giả tập trung thể hiện.
II. Thân bài:
* Hình ảnh anh thanh niên
- Anh không xuất hiện từ đầu mà chỉ hiện ra trong cuộc gặp gỡ chốc lát với bác lái xe, ông họa sĩ , cô gái trẻ khi xe của họ dừng lại nghỉ. Chỉ chốc lát nhưng cũng đủ để các nhân vật khác kịp ghi nhận một ấn tượng, một kí họa chân dung về anh, rồi dường như anh lại khuất lấp vào giữa mây mù bạt ngàn và cái lặng lẽ muôn thuở củ núi rừng Sa Pa.
- Anh còn hiện ra qua cái nhìn và sự cảm nhận của các nhân vật khác, đặc biệt là ông họa sĩ già và anh cũng tự bộc lộ qua cuộc gặp gỡ ngắn ngủi với mọi người
a. Hoàn cảnh sống và làm việc của anh thật đặc biệt.
- Quanh năm suốt tháng, anh sống một mình trên đỉnh núi cao, giữa cỏ cây và mây mù lạnh lẽo.Tác giả giới thiệu anh qua lời của bác lái xe: “ Anh thanh niên hai mươi bảy tuổi, người cô độc nhất thế gian, một mình trên trạm khí tượng ở đỉnh cao hai ngàn sáu trăm mét, rất “thèm người”…”Thử thách lớn nhất đối với chàng trai trẻ ấy chính là sự cô độc.Sống đơn độc nơi rừng núi mà làm việc thì không phải là chuyện dễ dàng. Biết bao vất vả, gian lao rình rập, thiếu thốn vật chất..
- Hơn nữa lại phải làm việc trong điều kiện khắc nghiệt. Công việc của anh là đo gió, đo mưa, tích mây, đo chấn động mặt đất góp phần vào việc dự báo thời tiết hàng ngày, phục vụ sản xuất và chiến đấu. Gian khổ nhất là vào lúc một giờ sáng, dù mưa gió, tuyết lạnh thế nào cũng phải trở dậy ra ngoài làm việc.
→ Quả thực, điều kiện sống và làm việc đó là một thử thách lớn đối với tuổi trẻ vốn sung sức và khát khao hành động. Nhưng anh vẫn vượt qua được. Cái gì đã giúp anh vượt qua được hoàn cảnh ấy ? Đó là ý chí, nghị lực, những phẩm chất và sức mạnh bên trong của nhân vật đã giúp anh vượt lên tất cả để sống một cuộc đời đầy ý nghĩa
b. Anh thanh niên có những suy nghĩ và quan niệm đúng đắn về cuộc sống và công việc
- Anh sống gắn bó với sự nghiệp của đất nước, rất có trách nhiệm với cuộc đời. Đất nước có chiến tranh, anh xin ra trận. Không được ra trận, anh làm công tác khí tượng trên núi cao. Không ai có thể bắt buộc anh lên cái nơi “khỉ ho cò gáy” này để làm việc và cống hiến. Trong khi bao nhiêu người sau khi ra trường đã cố chạy chọt tìm bằng được một nơi làm việc giữa thủ đô thì anh đã khoác ba lô vui vẻ vượt suối băng rừng để lên công tác ở nơi này. Anh tự nguyện lên đây không phải do sự bốc đồng nhất thời mà là cả một sự nhận thức chín chắn, đúng đắn, sâu sắc nhất. Anh thanh niên, một cán bộ vật lý kiêm khí tượng địa cầu, đã sẵn sàng đi đến bất cứ nơi nào để có thể phát huy tài năng và thực hiện ước mơ của mình. Anh tự đặt và trả lời câu hỏi : “Mình sinh ra là gì ? Mình để ở đâu ? Mình vì ai mà làm việc ?
- Anh có những suy nghĩ rất đẹp về ý nghĩa của cuộc sống, về hạnh phúc trong đời. Với anh hạnh phúc là trong công việc. Khi kể lại thành tích nhờ phát hiện kịp thời đám mây khô, không quân ta đã hạ nhiều máy bay Mĩ ở cầu Hàm Rồng, anh nói : “kể từ hôm đó, cháu sống thật hạnh phúc”.
- Anh rất yêu công việc của mình. Đối với anh, công việc là niềm đam mê cháy bỏng, là niềm hạnh phúc lớn nhất. Hơn ai hết, anh hiểu rõ công việc thầm lặng của mình là có ích mọi người, nó gắn liền anh với cuộc sống chung của đất nước. Anh tâm sự với ông họa sĩ : “Khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được ? Huống chi công việc của cháu gắn liền với bao anh em đồng chí dưới kia.Công việc của cháu gian khổ thế đấy chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất”. Dù công việc có vất vả nhưng anh không thể sống thiếu nó.
- Cái mà tác giả muốn làm nổi bật ở nhân vật này không phải là những công việc khó khăn đòi hỏi phải có tinh thần trách nhiệm cao mà là một hoàn cảnh sống và làm việc thật đặc biệt. Cái khó khăn, thách thức lớn nhất đối với anh chính là sự cô độc. Đã có những phút anh phải yếu mềm trước cơn “thèm người” đang dâng trào trong huyết quản. Anh đã làm đủ mọi cách để gặp con người, được nghe họ nói, được thấy họ cười, dù chỉ trong một giây phút. Những khuôn mặt chưa bao giờ anh gặp sao bỗng trở nên thân thiết lạ lùng! Nhưng cuối cùng, chàng trai đã vượt qua cơn xúc động để trở về với cuộc sống bình thường.
- Thậm chí, mặc dù đã sống một mình trên đỉnh núi cao 2600mét nhưng anh vẫn ước được làm việc ở đỉnh núi cao hơn nữa : Đỉnh Phan xi Păng cao 3143 mét bởi anh nghĩ : “ Làm công tác khí tượng ở độ cao như thế mới là lý tưởng chứ”.Đó là ước vọng được vươn cao hơn trong công việc để đạt được mục đích tốt đẹp nhất.
→ Những suy nghĩ đẹp ấy khiến anh thêm yêu cuộc sống và con người xung quanh, “thấy cuộc đời đẹp quá!”, giúp anh có thêm nghị lực để sống một cuộc sống đẹp, đầy ý nghĩa, gắn bó với mọi người dù một mình đơn độc làm việc trên núi cao.
c. Anh thanh niên còn có phong cách sống rất đẹp
Ngoài ra anh tổ chức cuộc sống của mình ở trạm khí tượng thật ngăn nắp, phong phú cả vật chất và tinh thần, một cuộc sống chủ động, làm chủ mình và có ích cho đời.
- Anh biết sống cho sự nghiệp chung lớn lao và cũng biết sống cho riêng mình. Anh trọng cái đẹp: anh trồng hoa, một vườn hoa đầy mầu sắc. Đó là vẻ đẹp của tâm hồn anh và anh hào phóng tặng cho mọi người. Gian nhà của anh sạch sẽ, gọn gàng. Anh chạy về trước là để pha trà, cắt hoa tặng khách chứ không phải để thu dọn nhà cửa vì khách tới thăm bất ngờ như họa sĩ tưởng. Anh trồng rau, nuôi gà là để tự cung cấp cho mình thức ăn.
- Anh còn đọc sách ngoài những giờ làm việc. Sách đã trở thành người bạn thân thiết của anh. Khi bác lái xe đưa gói sách cho anh, anh “mừng quýnh” như cầm được vàng. Anh nói với cô gái: “ Cô thấy đấy, lúc nào tôi cũng có người trò chuyện. Nghĩa là sách ấy mà. Mỗi người viết một vẻ”. Anh tự lo liệu xoay xở để thường xuyên có sách đọc. Sách không chỉ giúp anh nâng cao hiểu biết, nâng cao kiến thức, sách còn giúp anh khuây khoả trong những phút giây rảnh rỗi. Say mê đọc sách là một thói quen, một đức tính đáng quý ở anh.
- Không chỉ say mê công việc, say mê đọc sách , anh thanh niên còn là một con người rất đáng mến ở sự cởi mở, chân thành với mọi người. Anh luôn khao khát được gặp gỡ, trò chuyện với những người khác. Anh mừng lắm khi gặp được bác tài và càng mừng hơn khi được tiếp bác tài, nhà hoạ sĩ, và cô kỹ sư nông nghiệp trẻ mới ra trường tại nơi làm việc của anh. Chính anh đã nói to lên đầy tiếc rẻ : “Trời ơi, chỉ còn năm phút”. Câu chuyện của anh tuôn ra như suối khi gặp mọi người. Anh “nói to những điều người ta chỉ nghĩ và cũng ít nghĩ”. Anh rất hiếu khách : mời khách uống trà, tặng hoa, tặng quà (giỏ trứng) cho khách. Và anh rất lưu luyến với khách khi chia tay. Thái độ vui vẻ, niềm nở, hiếu khách của anh cũng đã để lại trong lòng mọi người những ấn tượng khó quên.
- Dù vậy, trong cuộc sống, anh là một người rất khiêm tốn, luôn đề cao người khác.Thực tâm, anh thấy công việc và sự đóng góp của mình chỉ là nhỏ bé. Anh luôn say sưa ca ngợi mọi người. Mặc dù ông hoạ sĩ già hết sức khâm phục anh, ông muốn vẽ chân dung của anh, nhưng anh một mực từ chối, anh không muốn vì cảm thấy mình không xứng đáng được hưởng ân huệ ấy. Anh đã kể những người xứng đáng khác. Anh nói thành thực: “những người khác đáng kể, đáng vẽ hơn anh. Một mình thì anh bạn trên trạm đỉnh Phăng -xi -păng ba nghìn một trăm bốn mươi hai mét kia mới một mình hơn cháu. Cháu giới thiệu với bác ông kĩ sư ở vườn rau dưới Sa Pa!… Hay là bác vẽ đồng chí nghiên cứu khoa học ở cơ quan cháu…” Và anh say sưa kể về thành tích của những người ấy. Đức tính khiêm tốn ấy của anh đã làm cho ông hoạ sĩ, bác lái xe và cô gái hết sức yêu mến và khâm phục.
d. Nhân vật ấy giúp em hiểu thêm nét đẹp ở những con người lao động ở chốn Sa Pa:
- Đó là hình ảnh những con người lao động mới với phong cách sống đẹp, suy nghĩ đẹp, sống có lý tưởng, quên mình vì cuộc sống chung, vô tư, lặng thầm, cống hiến hết mình cho đất nước, say mê, miệt mài, khẩn trương làm việc.
- Họ có tấm lòng nhân hậu thật đáng quý, có tác phong sống thật đẹp. Cuộc sống của họ âm thầm, bình dị mà cao đẹp biết bao.
III – Kết luận:
Thế đấy, trong cái “lặng lẽ”của Sa Pa trên đỉnh Yên Sơn bốn mùa mây phủ mấy ai biết được có một chàng trai đang sống, đang âm thầm làm việc. Người cán bộ trẻ ấy được Nguyễn Thành Long xây dựng khá sắc nét với những đặc điểm, suy nghĩ, hành động tích cực, một mẫu người của một giai đoạn lịch sử có nhiều gian khổ hi sinh nhưng cũng thật trong sáng, đẹp đẽ. Những trang viết của Nguyễn Thành Long khiến ta thêm yêu con người và cuộc sống, thấy được trách nhiệm của mình với sự nghiệp chung của đất nước. Tâm hồn và những việc làm của anh thanh niên trong truyện đã gieo vào lòng em nhiều tình cảm, thôi thúc em muốn cống hiến, muốn làm gì đó có ích cho xã hội như như một nhà thơ đã nói: “Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình”.
Viết bài văn nghị luận văn học. Yêu cầu: biết dùng từ, đặt câu, viết văn lưu loát. Bài văn có đầy đủ kết cấu 3 phần, hành văn lưu loát, sinh động. Về cơ bản, phải nêu được các nội dung sau:
a. Mở bài (0.5đ)
- Giới thiệu truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa và nhân vật anh thanh niên.
- Câu chuyện ngợi ca những con người lao động làm công tác khí tượng và thế giới những con người như anh.
b. Thân bài (9đ)
- Là nhân vật chính của truyện. Nhân vật không xuất hiện từ đầu truyện mà chỉ xuất hiện trong cuộc gặp gỡ chốc lát giữa các nhân vật kia với anh, khi xe của họ dừng lại nghỉ. Dù chỉ trong thoáng chốc nhưng cũng đủ để mọi người trong đoàn và kể cả độc giả có những hình dung trọn vẹn về anh. (1đ)
- Hoàn cảnh sống và làm việc (3đ):
+ Anh làm việc một mình trên đỉnh núi cao, quanh năm suốt tháng giữa bạt ngàn mây núi Sa Pa. Anh được nhận xét là người “cô độc nhất thế gian”, đến nỗi phải “ thèm người”, anh thèm nói chuyện với người khác, có khi còn để cây ngang đường để có thể gặp người nói chuyện với người khác.
+ Tác giả miêu tả anh ta sống trong căn nhà nhỏ, đơn giản, đồ đạc không có gì giá trị. Cuộc đời anh thanh niên chỉ có chiếc giường con, chiếc bàn học, giá sách. Anh sống một mình nhưng không bừa bộn, cẩu thả mà ngăn nắp, cẩn thận.
+ Anh là làm đẹp nơi mình bằng cách trồng hoa. Không chỉ có thế, anh còn nuôi gà, tự học, tự đọc sách ngoài giờ làm việc.
→ Hoàn cảnh sống thật đặc biệt. Môi trường sống rất cô đơn và vắng vẻ.
+ Công việc: Đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự vào việc báo trước thời tiết hằng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu.
→ Đòi hỏi sự tỉ mẩn, chính xác và tinh thần trách nhiệm cao, bất chấp mọi điều kiện thời tiết.
+ Nét tính cách và phẩm chất: sự cởi mở, chân thành, quý người, khao khát được gặp gỡ và trò chuyện với mọi người; tiếp đón mọi người cẩn thận, chu đáo, thân tình và đầy cảm động, cống hiến thầm lặng. (1đ)
Khiêm tốn, thành thực cảm thấy công việc và sự đóng góp của mình chỉ là nhỏ bé. Khi ông họa sĩ muốn vẽ chân dung anh, anh nhiệt thành giới thiệu cho ông những người khác đáng cảm phục hơn nhiều. (1đ)
→ Người có lối suy nghĩ, lối sống và hành động đẹp. (1đ)
→ Người tự giác vượt mọi khó khăn, hoàn thành nhiệm vụ và sống đẹp, âm thầm cống hiến cho đất nước, đem lại niềm vui cho mọi người. (1đ)
→ Dù sống đơn độc giữa thiên nhiên vắng lặng nhưng vẫn tìm thấy ý nghĩa của công việc và giá trị đích thực trong cuộc sống của chính mình. (1đ)
c. Kết bài (0.5đ)
- Con người hết mình lao động, cống hiến trong âm thầm để lại hình ảnh đẹp trong lòng người đọc.
- Vẻ đẹp trong cách sống, trong tâm hồn và những suy nghĩ của nhân vật anh thanh niên trong truyện Lặng lẽ Sa Pa:
+ Cách sống của anh thanh niên: yêu quý con người, hết lòng với mọi người, trách nhiệm với công việc, sống giản dị trong đời sống thường nhật
+ Tính cách: chân thật, hồn hậu, trong sáng
+ Những suy nghĩ của anh thanh niên sống khiêm nhường, quý trọng lao động, tràn đầy lòng tin yêu cuộc sống
Nguyễn Thành Long là nhà văn chuyên viết về truyện ngắn với phong cách văn xuôi giàu chất thơ. Ông có nhiều tác phẩm hay nhưng tiêu biểu nhất là "Lặng lẽ Sa Pa". Truyện ngắn là kết quả của một chuyến đi Lào Cai (1970), được in trong tập ''Giữa trong xanh''. ''Lặng lẽ Sa Pa'' đã làm nổi bật những phẩm chất cao đẹp của con người lao động mới mà tiêu biểu là anh thanh niên với những phẩm chất đáng quý. Sống có lí tưởng, cống hiến một cách thầm lặng, sự chân thành và lòng khiêm tốn.
Nhân vật chính trong truyện là anh thanh niên được kể, tả bằng tài kể chuyện và nghệ thuật xây dựng nhân vật độc đáo. Tác giả không cho nhân vật trực tiếp xuất hiện ngay từ đầu mà gián tiếp qua lời giới thiệu ấn tượng của bác lái xe: ''Là người cô độc nhất thế gian'' và anh rất ''thèm người''. SSau đó, tác giả mới cho anh xuất hiện trực tiếp. Qua cuộc gặp gỡ chốc lát với các nhân vật khác trong khoảng thời gian ngắn ngủi ba mươi phút, để rồi sau đó anh lại khuất vào rừng núi bạt ngàn- cái im lặng muôn thuở của núi rừng Sa Pa. Ngay khi xuất hiện trực tiếp, tác giả đã miêu tả ngoại hình, hành động, lời nói, suy nghĩ của anh thanh niên. Tác giả cũng miêu tả gián tiếp anh thanh niên qua sự nhận xét, quan sát, suy ngẫm của ông họa sĩ và cô kĩ sư.
Dưới ngòi bút miêu tả của Nguyễn Thành Long, nhân vật anh thanh niên hiện lên với nhiều nét đẹp, tỏa sáng từ ý nghĩ, công việc, từ cách sống, cách biểu lộ tình cảm đối với mọi người. Trước tiên, anh thanh niên là người có tinh thần trách nhiệm, lòng say mê với công việc. Có thể nói đó là vẻ đẹp lí tưởng của thời đại. Một anh thanh niên hai mươi bảy tuổi. Đó là độ tuổi sôi động, trẻ trung, thích bay nhảy, khám phá... Thế nhưng anh lại quyết định chọn cho mình cách sống khác ý nghĩa hơn. Đó là làm việc một mình. Trên đỉnh núi cao, anh được giới thiệu là người cô độc nhất thế gian. Suốt năm làm việc trên đỉnh núi Yên Sơn cao 2600m nên rất ''thèm người''. Anh làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu- một công việc gian khó, đòi hỏi sự tỉ mỉ, cẩn thận, chính xác. Lần gặp gỡ với ông họa sĩ và cô kĩ sư, anh đã gây thiện ảm ngay từ phút ban đầu: ''Tầm vóc nhỏ bé, khuôn mặt rạng rỡ'' toát lên sự nhanh nhẹ, linh hoạt. Qua lời tâm sự của anh, ta cảm nhận được tình yêu của anh đối với công việc. Chính sự say mê là động lực giúp anh vượt qua sự cô đơn. Công việc của anh có lẽ khó khăn nhất là lúc nửa đêm, đến giờ ''ốp''. Dù có mưa gió, tuyết lạnh anh vẫn ra ngoài làm công việc quên thộc trong cí lạnh cắt da cắt thịt... Lúc trở vào thì không tài nào ngủ thêm được nữa.
Tuy nhiên, gian khổ nhất với anh vẫn không phải là điều đó, mà là sự vắng vẻ, cô dơn không một bóng người, đến nỗi phát thèm phải đi tìm cách chặn xe để có người nói chuyện. Bằng lòng yêu nghề, anh đã vượt qua tất cả. Anh tâm sự: ''Khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được, huống chi công việc của cháu gắn liền với công việc của bao anh em đồng chí dưới kia. Công việc của cháu khổ thế đấy, chứ vứt nó đi cháu buồn đến chết mất''. Công việc đối với anh là niềm vui, là cuộc sống. Anh coi nó như người bạn, anh tìm ra nguồn sống cho riêng mình từ công việc. Nó mang lại cảm giác tự hào, tự trọng, niềm vui và sự say mê. Anh thấy mình thật hạn phúc vì công việc mà anh đang làm có ích cho mọi người, cho đất nước. Khi biết nhờ mình phát hiện đám mây đã giúp không quân ta bắn hạ nhiều máy bay ở cầu Hàm Rồng, anh thấy mình thật hạnh phúc. Anh xác định công việc của mình là một mắt xích trong chuỗi công việc chung của mọi người. Chính vì thế nó làm anh say mê, tự hào, có trách nhiệm với công việc của mình. Và hơn thế nữa, anh thanh niên còn luôn tâm niệm rằng: Mình sinh ra ở đâu? Mình vì ai mà làm việc? Đó là phát ngôn về lí tưởng, về lẽ sống. Sống là để cống hiến, để trả cho đời món nợ là mình đã có mặt trên đời. Chính vì lẽ sống cao đẹp đó đã giúp anh hoàn thành nhiệm vụ với bản lĩnh, niềm tin và sự kiên định.
Vẻ đẹp của anh thanh niên còn thể hiện ở tâm hồn và lối sống. Trước tiên, anh là người tạo ra cho mình lối sống nề nếp, văn minh. Với một người con trai trẻ tuổi, sống một mình, hầu hết mội người sẽ nghĩ rằng: Ngôi nhà của anh sẽ rất bừa bộn, không ngăn nắp. Trước khi lên nhà của anh thanh niên, ông họa sĩ đã nghĩ: ''Khách tới bất ngờ, chắc cu cậu chưa kịp quét tước don dẹp, chưa kịp gấy chăn chẳng hạn''. Nhưng không, khi họ lên thăm nhà anh thanh niên thì lại khác hẳn: ''Một căn nhà ba gian sạch sẽ, với ghế bàn, sách vở, biểu đồ, thống kê, máy bộ đàm... Cuộc dời riêng của anh thu gọn lại trong góc trái gian với một chiếc giường con, một chiếc bàn học, một giá sách...''. Căn nhà của anh phần nào toát lên tính cách gọn gàng, ngăn nắp. Anh biết chủ động sắp xếp cuộc sống của mình, ngoài công việc anh còn trồng hoa, nuôi gà. Anh thanh niên tìm được cho mình thú vui rất thông minh, đó là đọc sách. Anh ''mừng quýnh'' khi được bác lái xe gửi cho mấy quyển sách. Tài sản có giá trijduy nhất trong nhà mình là kệ đầy sách. Thú ui của anh khiến cho người ta cảm phục một cuộc sống tinh thần phong phú, tấm lòng say mê khoa học của một trí thức trẻ sống trong gian khổ. Dù sống một mình, anh vẫn biết làm đẹp hơn cho cuộc sống bằng cách trồng hoa quanh nhà: ''nào hoa dơn, hoa thược dược, vàng, tím, đỏ, hồng...''. Hình ảnh vườn hoa khiến ta tự hỏi: Hoa tốt nhờ sương gió Sa Pa hay tươi tốt bởi bàn tay khéo léo và tâm hồn khoáng đạt, yêu thiên nhiên của anh thanh niên.
Anh thanh niên là người sống tình cảm, có tình thương chan hòa với mọi người. Loại dược liệu qúy để tẩm bổ cho bác gái-vợ bác lái xe-khi nghe bác lái xe kể bác vừa ốm dậy. Đó là suy nghĩ, hành động của người thể hiện sự quan tâm đến người khác. Khi mời ông họa sĩ và cô kĩ sư lên nhà, anh đã xin phép về trước, chuẩn bị chu đáo để đón tiếp khách. Ai cũng tò mò, không biết anh lên nhà trước làm gì? Đến nơi, ông họa sĩ và cô kĩ sư hết sức bất ngờ. Anh đứng giữa vườn hoa bạt ngàn, chọn những bông hoa tươi thắm nhất tặng cô kĩ sư. Anh pha trà mời khách bởi anh biết tuổi già cần uống nước chè. Cách đón tiếp của anh thật cởi mở, chân tình, cách trò chuyện thể hiện sự chân thành, nồng hậu, hồn nhiên đến cảm động. Anh trân trọng từng giây phút được trò chuyện với mọi người. Lúc chia tay anh còn tặng cho họ giỏ trứng. Người đọc cảm nhận ở anh sự vô tư, hồn nhiên, dễ thương. Anh không hiểu cô gái để lại chiếc khăn tay làm kỉ niệm, anh trả lại khiến cô đỏ mặt, còn ông họa sĩ thì tủm tỉm cười. Bằng ngôn ngữ kể chuyện tự nhiên, trong sáng, nhà văn đã khắc họa một anh thanh niên đáng yêu, đáng mến. Tình cảm của anh đối với mọi người âm thầm tỏa sáng, từ ý nghĩ đên cảm xúc, từ công việc đến hành động, cử chỉ, lời nói. Tất cả là vẻ đẹp tình người sâu sắc.
Anh thanh niên còn là người sống khiêm tốn. Khi biết ông họa sĩ muốc vẽ mình, anh đã từ chối: ''Không, đừng vẽ cháu.''. Nhưng để khỏi vô lễ, anh vẫn ngồi yên cho ông vẽ. Anh cho rằng mình không xứng đáng, anh đã giới thiệu những người khác anh cho là xứng đáng hơn anh: Ông kĩ sư vườn rau ngày này qua ngày khác ngồi nhìn, chờ xem ong thụ phấn cho hoa để tạo những củ su hào ngon ngọt cho đất nước; hay người cán bộ nghiên cứu sét mười năm không xa cơ quan để chờ sét đánh, đo và nghiên cứu. Anh còn giới thiệu người thanh niên làm việc trên đỉnh Phan-xi-păng cao trên 3000m. Theo anh, tất cả mọi người đã quên cả hạnh phúc bản thân, đóng góp to lớn cho đất nước, anh thấy đóng góp của mình là vô cùng nhỏ bé và anh coi trọng những đóng góp, hi sinh của đồng nghiệp, bạn bè.
Hình ảnh anh thanh niên là một bức chân dung đẹp về con người mới của xã hội chủ nghĩa. Một vẻ đẹp mang đậm chất lí tưởng lao động giản dị nhưng cao đẹp đã làm nên vẻ đẹp tích cực, có sức thuyết phục và lan tỏa tới mọi người. Đối với ông họa sĩ, người thanh niên làm bừng dậy trong ông những tình cảm mới mẻ. Chỉ ba mươi phút thôi đã khiến cho ông đi từ ngạc nhiên này tới ngạc nhiên khác. Thấy được sự đóng góp của anh, ông đã cầm bút vẽ trong trạng thái tự nhiên thăng hoa của nghệ thuật. Nhưng anh khiến cho ông phải ''bối rối''. Bởi ông biết sức mạnh của nghệ thuật cũng bất lực trước vẻ đẹp của anh. Vẻ đẹp của anh không thể diễn đạt được bằng sự mĩ miều, hào nhoáng của nghệ thuật. Điều này khiến chân dung nhân vật đẹp hơn, sáng hơn. Nó chứa đựng chiều sâu tư tưởng: Vẻ đẹp thực sự không phải từ nghệ thuật mà là từ con người và cuộc sống. Đối với cô kĩ sư, cuộc gặp gỡ với anh thanh niên khiến cho cô bàng hoàng, ngạc nhiên khó tả. Không phải chỉ là bó hoa mà còn là điều gì khác nữa: Đó là những háo hức, mộng mơ anh trao cho cô để cô hiểu thêm về cuộc sống, có nghị lực, có quyết tâm, lòng dũng cảm, niềm tin đi theo con đường mà cô đã chọn. Cũng giống như ''Mùa xuân nho nhỏ'', ''Lặng lẽ Sa Pa'' đã ca nhợi con người hi sinh, cống hiến một cách thầm lặng. Anh thanh niên là một trong số đó.
Với cốt truyện đơn giản, không có diễn biến, chỉ xoay quanh cuộc gặp gỡ, không xây dựng tình huống căng thẳng, kịch tính, truyện mang đậm chất thơ trong sáng, tự nhiên, nhẹ nhàng, đầy lôi cuốn, tác phẩm ''Lặng lẽ Sa Pa'' Đã xây dựng được nhân vật anh thanh niên tiêu biểu cho thế hệ tẻ trong cuộc sống mới-cuộc sống chủ nghĩa xã hội.
''Lặng lẽ Sa Pa'' đã làm nổi bật phẩm chất cao đẹp của người lao động xã hội chủ nghĩa mà tiêu biểu là anh thanh niên. Đó là những phẩm chất đáng yêu, đáng quý: Sống có lí tưởng, sống chân thành, cởi mở, cống hiến, hi sinh thầm lặng cho đất nước. Tác phẩm truyền cho ta phải biết cống hiến cho đất nước, góp phần làm cho đất nước giàu đẹp
Trong mỗi tác phẩm văn học, nhân vật chính trở thành linh hồn thể hiện trọn vẹn nội dung tư tưởng mà tác giả muốn gửi gắm vào những đứa con tinh thần của mình. Với trường hợp anh thanh niên trong truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long cũng vậy. Anh là một người sống lạc quan, yêu đời, có tình có nghĩa với mọi người, đầy trách nhiệm với công việc và giàu lí tưởng sống. Xây dựng một nhân vật chính cho tác phẩm cùa mình như thế, Nguyễn Thành Long muốn thể hiện một tư tưởng giàu chất nhân văn về con người và cuộc đời.
Tác phẩm ra đời năm 1970 giữa lúc miền Bắc đang hăng say lao động sản xuất để xây dựng miền Bắc xã hội chủ nghĩa và chi viện cho miền Nam đánh Mĩ. Mỗi người dân miền Bắc ý thức sâu sắc vai trò của bản thân mình đối với sự nghiệp chung của đất nước: sống đẹp, sống có ích để góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Và nhân vật anh thanh niên trở thành biểu tượng đẹp cho những con người tích cực, trách nhiệm như thế.
Anh thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu, một mình sống trên đỉnh Yên Sơn cao hơn hai ngàn sáu trăm mét, quanh năm suốt tháng, giữa cỏ cây và mây núi Sa Pa. Vậy nhưng sự trống vắng không làm chai đi những cảm xúc, tình cảm rất đỗi con người nơi anh. Anh sống lạc quan, yêu quý tất thảy mọi người. Anh dọn dẹp nơi ở của mình gọn gàng sạch sẽ. Anh trồng hoa trong “vườn nhà”. Anh nuôi gà để “tăng gia”,... Tất cả những điều đó khẳng định rằng anh muốn tạo lập cho mình một cuộc sống bình thường như mọi người dưới xuôi, không điều gì khiến anh buồn chán hay có cảm giác cô độc. Nghe bác lái xe kể về người vợ mới ốm dậy, anh liền mang biếu bác củ tam thất. Có khách lên thăm (là ông họa sĩ và cô kĩ sư) anh biếu họ một bó hoa to và những quả trứng gà... Hành động đó mang những thông điệp đầy nhân văn: hãy sống đẹp, hãy quan tâm đến nhau, hãy đến với nhau bằng tất cả tấm lòng và tình cảm nhân hậu.
Đó còn là một con người đầy trách nhiệm, say mê với công việc và khiêm tốn. Anh hiểu công việc của mình tuy gian khổ nhưng "thiếu nó anh buồn đến chết mất" vì công việc là niềm vui, là nguồn sống của anh. Anh đã tìm được hạnh phúc trong công việc. Anh quan niệm công việc là người bạn đồng hành với mình, chính vì thế cuộc sống của anh không bao giờ tẻ nhạt và buồn chán. Anh tâm sự "khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được? Huống chi việc của cháu gắn liền với bao anh em đồng chí dưới kia". Con người đó cũng có quan niệm về hạnh phúc thật giản dị nhưng hết sức cao đẹp - đó là được lao động, được cống hiến sức mình cho đất nước. Vì thế, khi biết tin nhờ mình phát hiện đám mây khô mà không quân ta hạ được nhiều máy bay Mĩ, anh thấy mình thật hạnh phúc. Tóm lại, được cống hiến cho khoa học, cho đất nước là lí tưởng sống của anh. Suy nghĩ của anh về cuộc sống thật đẹp, thật sâu sắc.
Không chỉ là người có suy nghĩ đẹp, anh còn là người biết hành động đẹp. Trong hoàn cảnh hết sức gian khổ, một mình sống vắt vẻo trên đỉnh Yên Sơn, làm bạn với rừng xanh, mây trắng, bão tuyết, sương rơi để đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, tham gia vào việc báo trước thời tiết hàng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu. Dù không ai đôn đốc, kiểm tra, nhưng anh vẫn tự nguyện tự giác với tinh thần trách nhiệm cao. Công việc đòi hỏi phải thực hiện vào những thời khắc khó khăn như nửa đêm giữa mùa đông giá rét, nhưng bất kỳ trong hoàn cảnh nào, đến đúng thời điểm ấy là anh thức giấc, xách đèn "đi ốp", xách máy đi đo, không bỏ sót một ngày nào, không quên một buổi nào, âm thâm bền bỉ suốt nhiều năm trời. Nhưng khó khăn hơn tất cả đối với anh chính là vượt qua sự cô đơn, vắng vẻ, quanh năm suốt tháng không một bóng người, và anh đã vượt qua được bằng sự miệt mài, say mê trong công việc. Anh đã dùng tất cả thời gian, nhiệt huyết, tâm trí, sức lực cho nhiệm vụ được giao, rảnh một chút là anh lại lấy sách ra để trò chuyện. Từ những công việc lặng lẽ âm thầm đó, anh đã góp phần trực tiếp vào chiến thắng chung của quân và dân miền Bắc. Đặc biệt, trong câu chuyện của mình với người họa sĩ, anh luôn gạt đi ý định vẽ mình của người họa sĩ. Anh giới thiệu với ông những người bạn của mình: anh kĩ sư vườn rau, anh kĩ sư “trông sét”,... Anh khiêm nhường nhận định công việc của mình cũng chỉ là bình thường và trân trọng những đóng góp, những hi sinh của bạn bè, đồng đội.
Nhan đề của truyện là "Lặng lẽ Sa Pa" nhưng Sa Pa có thật sự lặng lẽ không? Tác giả đã giải thích một cách hết sức đơn giản cho người đọc: "Trong cái im lặng của Sa Pa, dưới những dinh thự cũ của Sa Pa, một Sa Pa mà chỉ nghe tên người ta đã nghĩ đến chuyện nghỉ ngơi có những con người đang làm việc và lo nghĩ như vậy cho đất nước". Qua cách đặt nhan đề của truyện và xây dựng nhân vật chính với những đặc điểm vô cùng đáng mến đáng trân trọng, tác giả muốn nêu bật chủ đề và cũng là ý nghĩa tư tưởng của tác phẩm: ca ngợi những con người sống đẹp, lao động một cách say mê và quên mình cho đất nước, nhắn nhủ đến mỗi người đọc: "Hãy yêu thương nhau và sống đẹp hơn".