Hãy nhập câu hỏi của bạn vào đây, nếu là tài khoản VIP, bạn sẽ được ưu tiên trả lời.
tham khảo
nguyên nhân :
Triều đình nhà Lê mục nát :
-Thịnh đạt thời Lê Thánh Tông.
-Lê Uy Mục và Lê Tương Dực ăn chơi trụy lạc, tướng Trịnh Duy sản gây phe phái , đánh nhau liên miên.
-Các phe phái đánh nhau giành quyền lực.
-Cuối thế kỷ XVI , nhà Lê suy yếu.
Phong trào khởi nghĩa của nông dân ở đầu thế kỷ XVI :
* Nông dân không có ruộng cày, thuế cao, phu dịch nặng nề, nhà nước không chăm lo đến sản xuất nông nghiệp, nạn đói 1517.
* Mâu thuẫn giữa nông dân và địa chủ.
* Mâu thuẫn giữa nhà nước phong kiến với nhân dân nên đấu tranh như:
- Khởi nghĩa Trần Tuân (1511) ở Hưng Hóa ,Sơn Tây kéo về Từ Liêm ( Hà Nội ) uy hiếp kinh thành Thăng Long .
- Khởi nghĩa Trần Cảo “Quân 3 chỏm” (1516-1521) tại Đông Triều, nghĩa quân 3 lần tấn công Thăng Long.
-Các cuộc khởi nghĩa trên thất bại nhưng đã giáng một đòn vào triều đình phong kiến nhà Lê, vì thế càng mau chóng sụp đổ.
Tham khảo
Những thành tựu về văn hóa:
- Văn học:
+ Văn học chữ Hán và chữ Nôm đều phát triển. Tác phẩm nổi tiếng như: Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo, Quốc âm thi tập, Hồng Đức quốc âm thi tập,…
+ Văn thơ thời Lê sơ có nội dung yêu nước sâu sắc, thể hiện niềm tự hào dân tộc, khí phách anh hùng và tinh thần bất khuất của dân tộc.
- Sử học: Đại Việt sử kí, Đại Việt sử kí toàn thư, Lam Sơn thực lục,…
- Địa lí: Hồng Đức bản đồ, Dư địa chí, An Nam hình thăng đồ.
- Y học: có Bản thảo thực vật toát yếu.
- Toán học: có Đại thành toán pháp, Lập thành toán pháp.
- Nghệ thuật sân khấu như ca, múa, nhạc, chèo, tuồng được phục hồi nhanh chóng và phát triển, nhất là chèo, tuồng.
- Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc: mang nhiều nét đặc sắc. Biểu hiện ở các công trình lăng tẩm, cung điện tại Lam Kinh (Thanh Hóa). Điêu khắc thời Lê Sơ có phong cách khối đồ sộ, kĩ thuật điêu luyện.
* Những thành tựu về giáo dục, khoa cử:
- Nội dung thi cử là các sách của đạo Nho.
Dựng lại Quốc Tử Giám, mở nhiều trường học, mở khoa thi. Nội dung học tập thi cử là sách của đạo Nho. Một năm tổ chức ba kì thi: Hương - Hội - Đình.
=> Giáo dục phát triển đào tạo được nhiều nhân tài.
* Nguyên nhân
Lưu ý đến các nguyên nhân đã thúc đẩy văn học, khoa học giáo dục phát triển
tk nhé bn
Những thành tựu về văn hóa:
- Văn học:
+ Văn học chữ Hán và chữ Nôm đều phát triển. Tác phẩm nổi tiếng như: Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo, Quốc âm thi tập, Hồng Đức quốc âm thi tập,…
+ Văn thơ thời Lê sơ có nội dung yêu nước sâu sắc, thể hiện niềm tự hào dân tộc, khí phách anh hùng và tinh thần bất khuất của dân tộc.
- Sử học: Đại Việt sử kí, Đại Việt sử kí toàn thư, Lam Sơn thực lục,…
- Địa lí: Hồng Đức bản đồ, Dư địa chí, An Nam hình thăng đồ.
- Y học: có Bản thảo thực vật toát yếu.
- Toán học: có Đại thành toán pháp, Lập thành toán pháp.
- Nghệ thuật sân khấu như ca, múa, nhạc, chèo, tuồng được phục hồi nhanh chóng và phát triển, nhất là chèo, tuồng.
- Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc: mang nhiều nét đặc sắc. Biểu hiện ở các công trình lăng tẩm, cung điện tại Lam Kinh (Thanh Hóa). Điêu khắc thời Lê Sơ có phong cách khối đồ sộ, kĩ thuật điêu luyện.
* Những thành tựu về giáo dục, khoa cử:
- Nội dung thi cử là các sách của đạo Nho.
Dựng lại Quốc Tử Giám, mở nhiều trường học, mở khoa thi. Nội dung học tập thi cử là sách của đạo Nho. Một năm tổ chức ba kì thi: Hương - Hội - Đình.
=> Giáo dục phát triển đào tạo được nhiều nhân tài.
* Nguyên nhân
Lưu ý đến các nguyên nhân đã thúc đẩy văn học, khoa học giáo dục phát triển
Tham khảo
Trong giai đoạn nắm giữ quyền lực, nhà Trần vẫn đóng đô ở Thăng Long – kinh đô triều cũ, tiếp tục mở rộng và phát triển sự hưng thịnh có từ đời nhà Lý. Về chính sách chính trị, các hoàng đế nhà Trần cũng xây dựng bộ máy chính quyền hoàn thiện hơn so với nhà Lý, họ tạo nên một hệ thống đặc biệt, trong đó các Hoàng đế sẽ sớm nhường ngôi cho Thái tử mà lui về làm Thái thượng hoàng, tuy nhiên vẫn cùng vị Hoàng đế mới điều hành chính sự. Việc này được đánh giá là tích cực, khi ngôi Hoàng đế sớm có chủ, tránh được việc tranh giành ngôi vua như nhà Lý trước đó; và bản thân vị Hoàng đế sẽ tiếp xúc và làm quen việc cai trị cho đến khi trưởng thành. Các mặt kinh tế, xã hội, giáo dục và nghệ thuật cũng hoàn chỉnh hơn và cho thấy Nho giáo, Đạo giáo đã có ảnh hưởng rõ rệt tới triều đại, tạo ra cục diện Tam giáo đồng nguyên, sự cân bằng ảnh hưởng
- Từ thế kỉ X đến thế kỉ XV là thời kì phát triển thịnh vượng của các quốc gia Đông Nam Á
- Đến nửa sau thế kỉ XVIII, các quốc gia Đông Nam Á suy yếu
- Hậu quả : Đến giữa thế kỉ XIX hầu hết các quốc gia Đông Nam Á bị tư sản phương tây xâm lược (trừ Thái Lan)
1.Tình hình kinh tế. * Tình hình nước ta nửa sau thế kỷ XIV: -Mất mùa ,đói kém , vỡ đê,nông dân phải bán ruộng đất , vợ con cho quý tộc , địa chủ và trở thành nô tì. -Nhà nước không quan tâm đến nông nghiệp, không sửa chữa đê ,mất mùa đói kém. -Vương hầu,quý tộc, ăn chơi, địa chủ chiếm nhiều ruộng đất . -Ruộng đất công bị xâm lấn nên đời sống của nông dân, nông nô , nô tì rất khổ cực . -Dân nghèo phải nộp 3 quan tiền thuế đinh . 2. Tình hình xã hội : -Vua quan nhà Trần ăn chơi sa đọa -Quan lại bắt dân xây dinh thự , chùa chiền . Trong triều bị bọn nịnh thần lũng đoạn ( Chu văn An dâng sớ xin vua chém 7 tên nịnh thần ) -Nhà Trần bất lực trước sự xâm lược của Champa và sự ngang ngược của nhà Minh . -Đời sống nhân dân càng khổ cực. Lược đồ khởi nghĩa nông dân nửa cuối thế kỷ XIV *Các cuộc khởi nghĩa của nông dân và nô tì cuối thế kỷ XIV:Do bị áp bức bóc lột nên nông dân và nô tì nổi dậy đấu tranh: - Khởi nghĩa nông dân Ngô Bệ 1344-1360: ở Yên Phụ- Hải Dương . - Khởi nghĩa nông dân Nguyễn Thanh, Nguyễn Ky ở Thanh Hóa năm 1379. - Cuộc khởi nghĩa nông dân do nhà sư Phạm Sư Ôn lãnh đạo năm 1390 ở Quốc Oai – Sơn Tây , tiến vào Thăng Long 3 ngày . - Khởi nghĩa của Nguyễn Nhữ Cái ở Sơn Tây 1399
* Nhận xét: -Các cuộc khởi nghĩa thất bại do thiếu tổ chức, cuối cùng bị chính quyền nhà Trần đàn áp. -Đây là phản ứng mãnh liệt của của nông dân , của nô tì đối với cuộc sống khổ cực, đó là sự sụp đổ của nhà Trần, đưa đến Nhà Hồ thành lập năm 1400. II NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY 1. Nhà Hồ thành lập ( 1400) trong hòan cảnh: -Giữa thế kỷ XIV,nhà Trần suy sụp,tình hình kinh tế xấu đi. -Ngoại xâm đe dọa . -Năm 1400 Hồ Quý Ly cướp ngôi vua Trần , xưng đế , đổi quốc hiệu là Đại Ngu ( Đại Hiền ). 2. Những biện pháp cải cách của Hồ Quý Ly: * Chính trị : -Cải tổ hàng ngũ võ quan. -Thay thế võ quan cao cấp không phải họ Trần . -Đổi 1 số đơn vị hành chánh cấp trấn , các quan về các lộ thăm dân. -Cho cho xây dựng kinh thành mới bằng đá kiên cố ở An Tôn (Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) gọi là Tây Đô (phân biệt với Thăng Long, được đổi thành Đông Đô) thường gọi là Thành nhà Hồ.
Cửa phía đông thành nhà Hồ. * Kinh tế : -1396 phát hành tiền giấy cấm dùng tiền bằng đồng. -1397 ban hành chính sách hạn điền(để hạn chế hạn chế ruộng đất của vương hầu, quan lại ,địa chủ; làm suy yếu thế lực Họ Trần ) -Năm 1402 định lại thuế .
Đồng "Thánh Nguyên thông bảo - Đời Hồ (Hồ Quý Ly - 1400) * Xã hội : -Ban hành chính sách hạn nô(1401)(để quy định số lượng nô tỳ của vương hầu quý tộc quan lại, số thừa sung công.) -Bắt nhà giàu bán thóc cho dân, chữa bệnh cho dân. -Người không có ruộng , đàn bà góa , không phải nộp thuế . * Văn hóa , giáo dục : -Chấn chỉnh lại việc học tập, thi cử, giảm bớt số sư tăng. -Dịch chữ Hán sang chữ Nôm . * Quân sự : -Làm lại sổ hộ để tăng quân số , sản xuất vũ khí -Năm 1397 dời đô vào Thanh Hóa ,cho xây thành Tây Đô ở An Tôn- Vĩnh Lộc – Thanh Hóa , thành Đa bang ở Hà Tây . -Sản xuất vũ khí , bố trí phòng thủ nơi hiểm yếu. -Thể hiện kiên quyết bảo vệ tổ quốc. 3.Ý nghĩa và tác dụng của cải cách Hồ Quý Ly. *Tiến bộ(tích cực) : -Cải cách toàn diện, chứng tỏ ông có tài và rất yêu nước -Hạn chế ruộng đất của quý tộc ,địa chủ, làm suy yếu tôn thất nhà Trần, tăng nguồn thu nhập của nhà nước, tăng quyền lực của nhà nước quân chủ trung ương tập quyền -Cải cách văn hóa , giáo dục có tiến bộ . *Hạn chế: -Không được nhân dân ủng hộ. -Do cướp ngôi vua Trần nên lòng người hoang mang, bất bình. |
Tình hình kinh tế nước ta ở nửa cuối thế kỉ XIV: - Ruộng đất nằm trong tay bọn vương hầu quý tộc, nhà chùa, địa chủ, ruộng đất công làng xã bị xâm lấn, khẩu phần ruộng đất của nông dân bị thu hẹp. - Công tác thủy lợi: không được chăm lo tu sửa nên nhiều năm bị mất mùa, đói kém. - Chính sách thuế khóa: dân nghèo mỗi năm phải nộp ba quan tiền thuế đinh. - Đời sống nhân dân vô cùng cực khổ vì bị mất mùa, đói kém, bị bóc lột, đặc biệt là nông dân phải bán ruộng đấtm vợ con... cho quý tộc, địa chủ giàu có và biến thành nô tì. => Nguyên nhân: do nhà nước không quan tâm đến đời sống nhân dân, chỉ biết hưởng thụ, ăn chơi, xa đọa.