Hãy nhập câu hỏi của bạn vào đây, nếu là tài khoản VIP, bạn sẽ được ưu tiên trả lời.
Ferdinand Magellan, Người đầu tiên đi vòng quanh thế giới bằng đường biển
Ngay từ những bài học đầu tiên về địa lý thế giới, chúng ta đã được dạy và biết rằng Ferdinand Magellan là người đầu tiên đi vòng quanh thế giới bằng đường biển. Tuy nhiên có nhiều chi tiết về con người, cuộc đời và sự nghiệp của ông mà không phải là ai cũng biết. Bài viết này muốn cung cấp thêm cho bạn đọc một số thông tin như vậy.
Ferdinand Magellan sinh năm 1480 tại vùng Sabrosa, một mảnh đất nằm ở phía Bắc Vương quốc Bồ Đào nha, mất ngày 27 tháng 4 năm 1521 tại Mactan Cebu, Philippines. (Cũng có tài liệu nói rằng ông sinh ra tại vùng Vila Nova de Gaia, gần Porto, thuộc tỉnh Douro Litoral của Bồ Đào Nha).
H1- Ông Ferdinand Magellan
H2- Chữ ký của F. Magellan
Cha của F. Maggelan là Rodrigo de Magalhães và mẹ là Alda de Mesquita. Khi cả cha và mẹ đều mất ở tuổi lên 10, F. Magellan đã trở thành người hầu của Hoàng Hậu Leonor thuộc Hoàng gia Bồ Đào Nha. Là người Bồ Đào Nha, nhưng tên tuổi ông, gắn với danh hiệu Người đầu tiên đi vòng quanh thế giới bằng đường biển lại là khi ông phục vụ cho nhà Vua Charles I của Tây Ban Nha trong nỗ lực tìm kiếm con đường biển đi về hướng Tây để đến được “Những hòn đảo gia vị” (Spices Islands) hay trong các sách lịch sử và địa lý trước đây thường gọi là “Vùng đất hồi, quế – chính là các đảo Maluku ở Indonesia ngày nay.
Chuyến đi của Magellan (1519-1522) với tư cách là người chỉ huy đoàn tàu của Tây Ban Nha là chuyến thám hiểm đầu tiên từ Đại Tây Dương đi vào Thái Bình Dương (được Magellan gọi là “Biển bình yên – Peaceful sea” ), qua eo biển Magellan (eo biển sau này được mang tên ông) và cũng là chuyến đi đầu tiên vượt Thái Bình Dương, đồng thời là chuyến đi đầu tiên vòng quanh thế giới, dù rằng bản thân Magellan không hoàn thành được toàn bộ hành trình, do bị giết chết trong trận phục kích của thổ dân tại Mactan, Philippines.
Ta hãy cùng điểm lại những nét chính nhất trong cuộc đời và sự nghiệp của Ferdinand Magellan.
Tháng 3 năm 1505, ở tuổi 25, F.Maggelan đăng ký phục vụ trên một hạm đội gồm 22 chiến thuyền của Bồ Đào Nha theo Đô đốc Francisco de Malmeda khi vị Đô đốc này được cử làm Tổng trấn, Phó vương đầu tiên của Ấn Độ thuộc Bồ. Ông phục vụ trong hạm đội này trong 8 năm và đã tham gia một số trận đánh, và bị thương trong trận Cannamore năm 1506. Vào năm 1509, F. Magellan tham gia trong đoàn chiến thuyền của Diogo Lopes de Sequira đánh chiếm vùng đất Malaca, Malaysia. Tháng 9 năm đó, đoàn chiến thuyền của Bồ Đào Nha bị phục kích và buộc phải rút lui. Trong chiến dịch đó, F. Magellan đóng một vai trò quan trọng, cảnh báo và cứu thoát được Francisco Serrao, là một thuyền trưởng trong hạm đội đó, đồng thời cũng là anh em họ của mình và vì vậy ông được vinh danh và thăng cấp.
Tuy vậy, sự nghiệp của F. Magellan không được thuận buồm xuôi gió ở đất Bồ Đào Nha. Sau một lần tự ý rời tàu mà không được phép, F. Magellan không còn được sủng ái nữa. Tiếp đó trong một trận dánh ở Morocco, ông bị thương ở chân và trở thành phế tật vĩnh viễn. Cũng trong thời gian này, có kẻ tâu với triều đình rằng F. Magellan có những hoạt động buôn bán bất hợp pháp với người Moors. Dù rằng sau đó, những lời tố cáo này được chứng minh là không có cơ sở, tuy nhiên từ tháng 5 năm 1514 ông vẫn không được tin dùng trở lại. Dù rằng đã từng ở cương vị chỉ huy một chiến thuyền, nhưng vào năm 1515, F. Magellan chỉ được đề nghị giữ một chân thủy thủ bình thường trên một chiến thuyền của Bồ Đào Nha và vì lòng tự trọng, ông đã từ chối “lời đề nghị khiếm nhã”này. Năm 1517, ông đã có thái độ bất kính đối với nhà Vua Manuel I của Bồ Đào Nha do liên tục bị khước từ đề xuất của mình về chuyện được dẫn dắt một đoàn thám hiểm tìm đường đến những “Hòn đảo gia vị” nằm ở Phương Đông bằng cách đi về phía Tây. Vì lý do đó, cũng như thấy rằng không thể thực hiện được những ước mơ của mình ở Bồ Đào Nha, ông tìm đến Tây Ban Nha, một quốc gia láng giềng, nhưng cũng là đối thủ cạnh tranh của Bồ Đào Nha trong những cuộc viễn chinh tìm đường đến các thuộc địa, các thị trường mới. Tại Seville Tây Ban Nha, ông đã kết bạn và rồi trở thành con rể của Diogo Barbosa, người có nhiều ảnh hưởng đến việc gây dựng nên tên tuổi của F. Magellan với danh hiệu “Người đầu tiên đi vòng quanh thế giới bằng đường biển” sau này.
Trong thời gian bị thất sủng, cùng với Rui Faleiro, một nhà thiên văn học, F. Magellan dành toàn bộ thời gian, tiền bạc vào nghiên cứu những hải đồ mới nhất,. Hai người tìm kiếm con đường từ Đại Tây Dương sang Nam Thái Bình Dương cũng như khả năng để biến Moluccas thực sự trở thành vùng đất thuộc địa của Tây Ban Nha, theo như phân định của Hiệp ước Tordesillas.
Tháng 10 năm 1517, F. Magellan đã gặp Juan de Aranda ở Seville, Tây Ban Nha. J. Aranda đã hỗ trợ cho F. Magellan và người đối tác của ông là Rui Faleiro đệ trình bản kế hoạch của mình lên nhà vua Tây Ban Nha Charles I. Nhận thấy đề xuất của F. Magellan cực kỳ hấp dẫn khi mở ra hy vọng tìm được “con đường gia vị - con đường hồi, quế” mà không gây phương hại đến mối quan hệ với người láng giềng Bồ Đào Nha. Ý tưởng đưa ra thật hợp thời, khi từ lâu, nhà Vua Tây Ban Nha vẫn nung nấu ý định tìm con đường về phương Đông, mở ra những cơ hội buôn bán, phát triển và trước hết là chiếm cứ thuộc địa. Ngày 22 tháng 3 năm 1518, Nhà Vua Tây Ban Nha Charles I, đã phong cho F. Magellan và R. Faleiro là những “Thuyền trưởng” chỉ huy chiến dịch mở “con đường gia vị”. Để khuyến khích F. Magellan và cộng sự của ông, Nhà Vua Tây Ban Nha đã thỏa thuận cho họ được hưởng nhiều đặc quyền, đặc lợi như được độc quyền sử dụng con đường mà họ tìm ra trong 10 năm; được phong làm Thống đốc những vùng đất, hòn đảo mà họ phát hiện ra, được hưởng 1/5 số của cải thu được từ chuyến đi và nhiều quyền lợi khác nữa khi tìm ra được con đường này.
Vào ngày 10 tháng 8 năm 1519, đoàn tàu 5 chiếc gồm Trinidad, San Antonio, Concepción, Victoria và Santiago dưới sự chỉ huy của F. Magellan rời cảng Seville, xuôi theo dòng sông Guadalquivir về Sanlucar de Barrameda một điểm tập kết nằm ở cửa sông. Họ dừng lại đây để củng cố tầu, trang thiết bị, cấp thêm thực phẩm và nước ngọt để rồi ngày 20 tháng 9 năm đó chính thức khởi hành rời Tây ban Nha. Ngoài khoản kinh phí của nhà Vua Tây ban Nha cấp cho việc đóng 5 con tàu này cùng lương thực, thực phẩm đủ dùng cho 2 năm, đoàn thám hiểm còn có các nguồn tài trợ khác. Một trong những nhà tài trợ quan trọng nhất là Christopher de Haro, một thương nhân Tây Ban Nha, người cũng tin vào việc có thể tìm ra được đường đi đến Đông bán cầu bằng cách đi về phía Tây và cùng với đó là mở ra cơ hội làm ăn buôn bán mới. Ông này đóng góp ¼ kinh phí cho chuyến đi cùng toàn bộ số hàng hóa chất trên các tàu để các thủy thủ trên tàu có thể mang ra đổi hàng tại các địa phương tàu đến. Magellan trực tiếp chỉ huy con tàu Trinidad là tàu dẫn đường, trọng tải 110 tấn, thủy thủ đoàn 55 người. Các con tàu khác bao gồm tàu San Antonio – 120 tấn, 60 thủy thủ, do Juan de Cartagena làm thuyền trưởng; tàu Conception – 90 tấn, 45 thủy thủ, do Gaspar de Quesada làm thuyền trưởng; tàu Santiago – 75 tấn, 32 thủy thủ do Juan Serrano làm thuyền trưởng và tàu Victoria – 85 tấn, 43 thủy thủ do Luis Mendoza là thuyền trưởng. Một điểm thú vị là con tàu Victoria này được lấy tên của nhà thờ Saint Maria ở vùng Victoria de Triana, tại đây, chính Magellan đã làm lễ đọc lời thế trung thành với nhà vua Charles V của Tây Ban nha, trước chuyến đi.
Một điều đặc biệt khác nữa của đoàn tàu này là thủy thủ đoàn, 270 người, toàn những người có nhiều kinh nghiệm đi biển, được mệnh danh là những “sói biển” đến từ nhiều nước khác nhau, bao gồm các quốc tịch Bồ Đào nha, Tây Ban Nha, Italia, Đức, Hà Lan, Hy Lạp, Anh và Pháp. Lúc đầu, số thủy thủ người Bồ Đào Nha có nhiều hơn, tuy nhiên do nhiều người trong triều đình Tây Ban Nha lo ngại rằng những người cùng quốc tịch với Magellan đó có thể cùng ông phản lại lợi ích của Tây Ban Nha nên họ cố gắng cản trở chuyến đi, rồi thay thế bằng những thủy thủ người Tây Ban Nha, nên cuối cùng cũng chỉ còn 40 người Bồ Đào Nha trên các tàu. Mặc dù vậy, trong số những người Bồ Đào Nha còn lại trên tàu, Magellan đã cố gắng giữ được những nhân vật quan trọng như người em vợ của mình là Duarte Barbosa, rồi Joao Serrao- một người bà con của thuyền trưởng Francis Serrao, người đã được Magellan cứu sống trong một trân đánh trước đây, cũng như Enrique de Malacca, một người khác đã được Magellan cứu trong trận người Bồ Đào Nha bị phục kích và phải tháo chạy ở Malacca, Malaysia năm xưa, nay trở thành người hầu thân cận và là phiên dịch tiếng Malay của Magellan. Tuy nhiên cũng có những nhân vật đã từng tham gia với Magellan ngay từ ban đầu để chuẩn bị cho chuyến đi này như nhà thiên văn học Rui Faleiro thì cho đến phút cuối cùng lại tỏ ra nghi ngờ thành công của chuyến đi và rút khỏi danh sách thủy thủ đoàn. Ngược lại cũng có những người khác như một thuyền trưởng tàu buôn người Tây Ban Nha tên là Juan Sebastien Elcano, chỉ đến khi đoàn tàu đang tập kết ở cảng Seville, quê hương ông, thì ông mới xin với nhà Vua Tây Ban Nha cho được tham gia đoàn và chính ông này là người sau này đã chỉ huy con tàu duy nhất trong đoàn tàu 5 chiếc, quay về được Tây Ban Nha hoàn thành chuyến đi vòng quanh trái đất và được chính thức vinh danh về việc đó. Tham gia đoàn còn có một học giả người vùng Venice, tên là Antonio Pigafetta. Ông vốn là con người rất uyên thâm, đáng kính, nhưng vì thích phiêu lưu, mạo hiểm nên đề nghị được tham gia đoàn và chấp nhận một chức danh rất khiêm tốn là “Thư ký”. Chính nhờ những ghi chép đầy đủ và chính xác của ông cùng với những trang nhật ký tàu do Francis Albo lập mà ngày nay chúng ta có được những tư liệu để biết được về chuyến đi lịch sử này của Magellan và đoàn thám hiểm của ông.
Ngay từ những ngày đầu của hành trình, Magellan và đoàn tàu của ông đã phải đối mặt với những khó khăn và nguy hiểm. Trước hết là chuyện nhà Vua Bồ Đào Nha Manuel I đã lệnh cho một hạm đội đuổi theo và ngăn cản chuyến đi này. Tuy nhiên Magellan với kinh nghiệm đi biển của mình đã tránh được sự theo đuổi đó. Sau khi dừng tránh bão ở đảo Canary, đoàn tàu của Megellan đến Cape Verde và từ đó lần theo hướng Tây sang Cape St. Augustine ở Brazil. Vào ngày 27 tháng 11 năm đó, đoàn thám hiểm đã vượt qua xích đạo và 10 ngày sau họ đã thấy thấp thóang vùng đất Nam Mỹ. Do bởi Brasil là thuộc địa của Bồ Đào Nha, nên để tránh đụng độ, Magellan quyết định tránh miền đất này, không lên bờ. Tuy nhiên họ vẫn phải neo đậu tại một địa điểm mà ngày nay gần ở Rio de Janeirro để cấp thêm lương thực. Một lần nữa, thời tiết xấu lại làm trì hoãn chuyến đi. Sau nhiều ngày chờ đợi, đoàn thám hiểm đi dọc xuống phía nam theo bờ Đông của lục địa Nam Mỹ, lần tìm eo biển mà Magellan cho rằng có thể nối đến con đường dẫn đến những Hòn đảo gia vị. Vào ngày 10 tháng 1 năm 1520, họ đến Rio de la Platta thuộc Argentina.
Vào ngày 30 tháng 3 năm 1520, thủy thủ của đoàn thám hiểm đã lập một khu định cư tại một vùng đất thuộc Argentina mà họ gọi là Puerto Julian. Chỉ vài ngày sau đó, một cuộc nổi loạn đã nổ ra, cầm đầu là 2 trong số 5 thuyền trưởng của đoàn tàu, chủ yếu nhằm giành quyền chỉ huy đối với F. Magellan và từ đó là những quyền lợi gắn liền với vị trí đó. Tuy nhiên cuộc nổi loan này đã nhanh chóng bị dập tắt, do đa số thủy thủ vẫn trung thành với F. Magellan. Theo những ghi chép của Antonio Pigafetta thì Juan Sebastien Elcano là một trong những người được tha thứ trong khi Gaspar Quesada, thuyền trưởng của tàu Conception đã bị xử tử tại chỗ còn Juan de Cartagena, thuyền trưởng của tàu San Antonio và một tu sĩ tên là Padre Sanchez de la Reina thì bị bỏ lại trên hoang đảo. Cũng có tài liệu viết rằng những kẻ nổi loạn bị phân thây làm tư, vứt trên bãi biển và nhiều năm sau thuyền trưởng Francis Drake còn tìm thấy xương cốt của họ. Đóng góp quan trọng trong việc dẹp nổi loạn, cùng với năng lực chỉ huy và kinh nghiệm đi biển của mình, Duarte Barbosa, người em vợ của F. Magellan sau đó được cử làm thuyền trưởng của tàu Victoria.
H3- Eo biển ngày nay mang tên Magellan, “The Straight of Magellan” cắt qua mũi cực nam của Nam Mỹ, nối Đại Tây dương với Thái Bình dương.
Ảnh trên internet của Wikipedia.
Ngay sau vụ nổi loạn, tàu Santiago lại gặp sự cố khi được cử đi do thám, tìm đường dọc theo bờ biển về phía Nam và bị một con bão bất ngờ nhấn chìm. Rất may là toàn bộ thủy thủ đều bơi được vào bờ an toàn. Họ cử người về báo cáo tình hình cho F. Magellan và xin cứu hộ. Sau sự cố này, Magellan quyết định chờ đợi thêm vài tuần trước khi tiếp tục hành trình. Vào ngày 21 tháng 10 năm 1520, tại vĩ độ 52 độ Nam, đoàn thám hiểm đã đến được Cape Virgenes và tin chắc rằng họ đã tìm ra được đường sang Thái Bình dương. 4 con tàu còn lại vượt qua một quãng đường gian khổ dài 373 hải lý trên một vùng nước mà F. Magellan gọi là Estrecho de Todos los Santos bằng tiếng Bồ Đào Nha hay All Saint’s Channel bằng tiếng Anh tức Eo biển các Thánh, do bởi đoàn thám hiểm của ông đi qua eo biển này vào ngày 1 tháng 11, ngày Các Thánh. Eo biển này giờ được mang tên ông, “The Straight of Magellan”. Lại một lần nữa xảy ra tình trạng chống lệnh chỉ huy trong đoàn thám hiểm. Khi được cử đi cùng tàu Conception để dò đường, tàu San Antonio, lúc này do Gomez làm thuyền trưởng đã tự ý tách đoàn và đổi hướng quay trở về Tây Ban Nha vào ngày 20 tháng 11. Vào ngày 28 tháng này, khi đoàn tàu sang được đến Nam Thái Bình dương thì chỉ còn 3 tàu. Khi thấy một vùng nước rất thanh bình, rộng mênh mông, F. Magellan đã thốt lên “Mar Pacifico” có nghĩa là “Pacific Ocean” trong tiếng Anh hay Thái Bình dương trong tiếng Việt.
H 4 - Tượng đài Ferdinand Magellan ở Punta Arenas, Chile, nhìn về hướng eo Magellan.
Ảnh trên internet của wikipedia
Khi sang đến Thái bình dương, đoàn thám hiểm đổi hướng chạy lên phía Tây Bắc và họ lại vượt qua đường xích đạo, trở lại Bắc bán cầu vào ngày 13 tháng 2 năm 1521. Ngày 6 tháng 3 cùng năm này, họ đến được các đsảo Marianas và Guam. F. Magellan đặt tên cho Guam là “Hòn đảo những cánh buồm” do nơi đây, phương tiện đi lại chủ yếu, nếu không muốn nói là duy nhất của người dân địa phương là những con thuyền buồm. Trong thời gian lưu lại những hòn đảo này, nhiều thuyền nhỏ, vốn là phương tiện để thủy thủ của đoàn thám hiểm đi vào bờ và từ bờ ra đảo, bị người dân địa phương lấy cắp mất (do được làm bằng kỹ thuật tinh xảo hơn, tốt hơn kiểu thuyền buồm hay thuyền độc mộc đơn sơ của người dân bản địa) nên họ cũng gọi những hòn đảo này bằng cái tên Những Hòn đảo Kẻ cắp – “Islands of Thieves”. Tiếp tục hành trình về hướng Tây, ngày 17 tháng 3 năm đó, F. Magellan cùng đoàn thủy thủ của ông, lúc này chỉ còn lại có 150 người từ quân số 270 người lúc đầu, tất cả đều bệnh tật, ốm yếu, đến được đảo Homonhon thuộc Philippines. Họ là những người Tây Ban Nha đầu tiên đặt chân đến miền đất này.
thuyết minh về hành trình các nhà phát kiến địa lý như C.Cô Lôm Bô, Ph.Ma-gien-lan,B.Đi-a-xơ.
Sự phát triển nhanh chóng của lực lượng sản xuất đã làm cho nhu cầu về hương liệu, vàng bạc, thị trường ngày một tăng. Nhưng từ thế kỉ XV, con đường giao lưu buôn bán qua Tây Á và Địa Trung Hải lại do người Ả-rập độc chiếm. Vấn đề cấp thiết đang được đặt ra là phải tìm con đường thương mại giữa phương Đông và châu Âu.
Vào thời điểm đó, khoa học - kĩ thuật có những bước tiến quan trọng. Đây chính là tiền đề cho các cuộc phát kiến địa lí.
Các nhà hàng hải hiểu biết nhiều về đại dương, có quan niệm đúng đắn về hình dạng Trái Đất. Người ta đã vẽ được nhiểu bản đồ, hải đồ ghi rõ các vùng đất, các hòn đảo có cư dân. Máy đo góc thiên văn, la bàn được sử dụng trong việc định hướng giữa đại dương bao la. Kĩ thuật đóng tàu có những tiến bộ mới, đóng được tàu có bánh lái và hệ thống buồm lớn như loại tàu Ca-ra-ven.
Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha là những nước tiên phong trong các cuộc thám hiểm, khám phá ra những miền đất mới.
Năm 1487, B. Đi-a-xơ (1450 - 1500) là hiệp sĩ “Hoàng gia” đã dẫn đầu đoàn thám hiểm đi vòng qua cực Nam của châu Phi. Điểm đó được ông đặt tên là mũi lão Tố, sau gọi là mũi Hảo Vọng.
Tháng 8 -1492, C. Cô-lôm-bô (1451 ? - 1506) đã dẫn đầu đoàn thuỷ thủ Tây Ban Nha đi về hướng Tây. Sau hơn 2 tháng lênh đênh trên Đại Tây Dương, ông đã dẫn dến một số đảo thuộc vùng biển Ca-ri-bê ngày nay, nhưng ông tưởng đây là miền “Đông Ấn Độ”, cô-lôm-bô được coi là người phát hiện ra châu Mĩ.
Tháng 7—1497, Va-xcô đơ Ga-ma ( 1469 ? - 1524) chỉ huy đoàn thuyền Bồ Đào Nha rời cảng Li-xbon, đi tìm xứ sở huyền thoại của hương liệu và vàng ở phương Đông. Tháng 5 -1498, ông đã đến Ca-li-cút thuộc bờ Tây Nam Ấn Độ. Trở về Li-xbon, Va-xcô đơ Ga-ma được phong làm Phó vương Ấn Độ.
Ph. Ma-gien-lan (1480 — 1521) là người đã thực hiện chuyên đi đầu tiên vòng quanh thế giới bằng đường biển từ năm 1519 đến năm 1522. Đoàn tàu của ông đi vòng qua điểm cực Nam của Nam Mĩ (sau này được gọi là eo biển Ma-gien-lan) tiến vào đại dương, mà ông đặt tên là Thái Bình Dương. Tại Phi-líp-pin, ông bị thiệt mạng trong lúc giao tranh với thổ dân. Cuối cùng, đoàn thám hiểm chỉ còn 1 thuyền và 18 thuỷ thủ đã về đến bờ biển Tây Ban Nha.
Phát kiến địa lí đã mở ra một trang mới trong tiến trình phát triển của lịch loài người. Nó đã khẳng định Trái Đất hình cầu, mở ra những con đường mới những vùng đất mới, những dân tộc mới, những kiến thức mới, tăng cường giao lưu văn hoá giữa các châu lục. Thị trường thế giới được mở rộng, hàng hải quốc tế phát triển. Đồng thời, nó cũng thúc đẩy quá trình khủng hoảng, tan rã của quan hệ phong kiến và sự ra đời của chủ nghĩa tư bản ở châu Âu. Tuy nhiên cùng với những yếu tố tích cực, các cuộc phát kiến địa lí đã nảy sinh quá trình cướp bóc thuộc địa và buôn bán nô lệ.
Chuyến thám hiểm vòng quanh thế giới của Phéc-nan-đô Ma- gien-lăng xuất phát từ nước Tây Ban Nha. Chọn: A.
Ngày 3-8-1492,C. Cô-lôm-bô cùng 3 chiếc tàu và đoàn thủy thủ tiến về hướng Tây.C. Cô-lôm-bô có mục đích sẽ tìm đường ra Châu Á, nơi có nhiều vàng, ngọc trai, kim cương,....Sau hơn 2 tháng cùng đoàn thủy thủ trên biển thì ông đã đến được một hòn đảo, ôn tưởng rằng vùng đất đó thuộc Đông Ấn Độ nhung đó lại là châu Mỹ. Onng cũng được coi là người tìm ra châu Mỹ.
Ngaoif ra ông còn thám hiểm thêm 3 cuộc thám hiểm về châu Mỹ nữa.
@Teoyewmay
Tham khảo:
Không vòng qua châu Phi sang châu Á như các nhà hàng hải Bồ Đào Nha. C.Cô-lôm-bô có ý định sang châu Á qua Đại Tây Dương.
Được sự đồng ý của nhà vua và hoàng hậu Tây Ban Nha, tháng 8 - 1492, trên ba chiếc tàu, C.Cô-lôm-bô cùng đoàn thủy thủ tàu Tây Ban Nha rời cảng đi về hướng Tây.
Sau hơn 2 tháng lênh đênh trên biển, ông và đoàn thủy thủ dũng cảm đã đến được một đảo thuộc vùng biển Ca-ri-bê ngày nay, ông đinh ninh rằng đã tới “Đông Ấn Độ”, nhưng thực ra đó là vùng đất mới - châu Mỹ.
C.Cô-lôm-bô được coi là người phát hiện ra châu lục này. Tiếp theo, ông còn tiến hành ba cuộc thám hiểm châu Mỹ vào các năm 1493, 1498 và 1502.
không như các nhà hàng hải của bồ đào nha , vòng qua châu phi xang châu á . cô - lôm - bô đã có ý định rằng xang châu á với đường biển đại tây dương . được sự đồng ý của vua và hoàng hậu , ông bắt đầu cuộc hành trình . ông đã chuẩn bị một số lương thức lớn với ba con tầu . cô-lôm-bô đã đi đến 1 hòn đảo ở vùng caribe ( châu mỹ ngày nay ) sau khi chở về nước ông được vua phong là phó vương ấn độ .
một chút gợi ý nhỏ nếu ban muốn viết thêm cho bài văn : năm 1451-1506 cô-lôm-bô đã tiến hành bốn cuộc hành trình sang châu ỹ nhưng ông vẫn tưởng đó là ấn độ cho đến lúc chết . nhưng kucj địa do ông phát hiện ra lai không mang tên ông mà mang tên nhà hàng hải , nhà tthams hiểm người i-ta-li-a là a-mê-ri-gô ve-xpu-chi và được gọi là a-mê-ri-ca
1. Hoang mạc thường nằm sâu trong nội địa
- nằm dọc 2 bên chí tuyến Bắc và chí tuyến Nam
- nằm ven biển nơi có dòng biển lạnh chảy qua
2. các hoang mạc trên thế giới thường phân bố ở đới nóng
3. - hoang mạc nhiệt đới : nhiệt độ cao quanh năm , lượng mưa rất hiếm
- hoang mạc ôn đới :
+ nhiệt độ : mùa đông rất lạnh ( dưới -10\(^0\)C) , mùa hạ không nóng lắm ( 20\(^0\)C)
+ lượng mưa cũng ít
4. đặc điểm chung của hoang mạc : lượng mưa thấp, ban ngày nóng , ban đêm lạnh
dac diem moi truong hoang mac la cuc ki kho han the hien luong mua rat it va luong boc hoi cao tinh chat khac nghiet cua khi hau the hien o su chenh lech nhiet do hoa ngay va nam lon
Vào ngày này năm 1519, nhà thám hiểm hàng hải người Bồ Đào Nha Ferdinand Magellan đã căng buồm ra khơi từ Tây Ban Nha trong một nỗ lực nhằm tìm kiếm tuyến đường biển phía Tây dẫn tới Quần đảo Gia vị (Spice Islands, tên tiếng Anh theo cách gọi “Hương liệu Quần đảo” của người Trung Hoa, nay là Quần đảo Maluku) trù phú của Indonesia.
Chỉ huy năm con tàu cùng hải đoàn gồm 270 thủy thủ, Magellan căng buồm tới Tây Phi và sau đó tới Brazil, nơi ông đi dọc theo bờ biển Nam Mỹ để tìm một eo biển dẫn tới Thái Bình Dương. Ông đã tới Río de la Plata, một cửa sông lớn nằm ở miền Nam Brazil để tìm lối đi nhưng thất bại; sau đó ông tiếp tục tìm dọc theo bờ biển vùng Patagonia.
Đến cuối tháng 3 năm 1520, đoàn thám hiểm thành lập một trạm nghỉ đông ở Cảng Saint Julian (ngày nay là Puerto San Julián). Đêm lễ Phục sinh, các thuyền trưởng người Tây Ban Nha trong hải đoàn đã nổi dậy chống lại chỉ huy người Bồ Đào Nha, nhưng Magellan đã dập tắt được cuộc nổi loạn, hành quyết một trong số những thuyền trưởng đó và để lại một người khi hải đoàn rời Saint Julian để tiếp tục cuộc hành trình vào tháng 8.
Ngày 21 tháng 10, cuối cùng Magellan cũng tìm được eo biển ông vẫn hằng tìm kiếm. Eo biển Magellen, được đặt theo tên ông, nằm gần mũi Nam Mỹ, phân tách Tierra del Fuego (Quần đảo Đất Lửa) với phần lục địa. Chỉ có ba con tàu tiếp tục hành trình; một đã bị đắm và một bị bỏ lại. Mất 38 ngày mới qua được eo biển đầy bất trắc, và Magellan đã bật khóc vì vui sướng khi nhìn thấy bờ bên kia đại dương. Ông là nhà thám hiểu người châu Âu đầu tiên đặt chân đến Thái Bình Dương từ Đại Tây Dương.
Hải đoàn của ông vượt qua đại dương về phía Tây trong 99 ngày, một vùng nước yên bình đến lạ thường, bởi vậy mà đại dương này được gọi là “Pacific” (Thái Bình Dương), xuất phát từ chữ Latinh pacificus, có nghĩa là “yên tĩnh.” Gần cuối hành trình, hải đoàn đã cạn kiệt thức ăn và phải nhai da thuộc để giữ mạng sống. Ngày 6 tháng 3 năm 1521, đoàn thám hiểm đổ bộ lên đảo Guam.
Mười ngày sau đó, họ thả neo xuống đảo Cebú của Philippines—chỉ cách Quần đảo Gia vị gần 650 cây số. Magellan đã gặp tù trưởng Cebú, người sau khi cải đạo sang Thiên Chúa giáo đã thuyết phục những người châu Âu giúp đỡ ông trong trận chinh phạt một bộ lạc đối thủ trên đảo Mactan gần đó. Trong trận chiến diễn ra ngày 27 tháng 4, Magellan trúng một mũi tên tẩm độc và hy sinh trong khi những người đồng đội của ông rút lui.
Sau cái chết của Magellan, những người sống sót còn lại, trên hai con tàu, căng buồm tới Maluku và chất đầy hương liệu thu được ở đây. Một con tàu đã cố gắng trở về theo con đường Thái Bình Dương, nhưng thất bại. Con tàu còn lại, Vittoria, tiếp tục đi về phía Tây dưới sự chỉ huy của nhà thám hiểm Juan Sebastián de Elcano người xứ Basque. Con tàu đi qua Ấn Độ Dương, men theo Mũi Hảo Vọng, và cập bến cảng Sanlúcar của Tây Ban Nha vào ngày mùng 6 tháng 9 năm 1522, trở thành con tàu đầu tiên đi vòng quanh thế giới.
mạng